پرفروش‌های کتاب تهران، بازار کتاب در تسخیر عاشقانه‌های «جوجو مویز»

باید قبول کنیم که ما ایرانی‌ها مردمان «کتاب نخوانی» هستیم و جدای از بررسی دلایل این امر، باید پذیرفت که این مسئله می‌تواند در دراز مدت فهم عمومی جامعه را پایین آورد. کتاب خواندن هنوز تبدیل به یک «فرهنگ» نشده است و هیچ رفتاری تا تبدیل به «فرهنگ» نشود، رواج نمی‌یابد. در این آشفته بازار مطالعه، داعیه‌ای بر شوریدن بر وضع موجود نداریم، اما فقط به عنوان قدم اول در جهت بهبود «فرهنگ» کتاب‌خوانی، این هفته سعی داریم کتاب‌های پرفروش بازار کتاب تهران را خدمت‌تان معرفی کنیم و با یک پیشنهاد هفته، مهمان شما باشیم.

‌بازار کتاب تهران بعد از تابستان، با شروع سال تحصیلی جدید، روند تابستانی خود را ادامه داده است. در هفته‌ی گذشته پرفروش‌های کتاب تهران همگی در رسته‌ی «ادبیات داستانی» قرار داشتند. در واقع بازار به نوعی تحت تاثیر فروش عاشقانه‌های «جوجو مویز» بود. کتاب‌های این نویسنده‌ی انگلیسی که از پرفروش‌های نیویورک تایمز نیز محسوب می‌شوند، این روزها در ایران پرفروش شده‌اند. «مویز» اغلب روایت‌گر داستان‌های عاشقانه است؛ داستان‌های او معمولا پس زمینه‌ای تراژیک دارند. این موضوع را می توان از جوایزی که او برنده‌ی آن‌ها شده است نیز متوجه شد. مویز از معدود نویسندگانی است که تاکنون دو بار برنده جایزه داستان رمانتیک سال شده است. از طرفی ژانر ملودرام همیشه یکی از ژانرهای محبوب مخاطبان سینما و ادبیات بوده است. همین موضوع می‌تواند توضیح مهمی باشد بر فروش جهانی رمان‌های این نویسنده.

تصویری از جوجو مویز

سه کتاب پرفروش هفته‌های اخیر هر سه از آثار «جوجو مویز» بوده‌اند. نویسنده‌ای که این روزها در ایران بسیار محبوب است. مویز ابتدا یک ژورنالیست بوده و  از سال ۲۰۰۲ شروع به نوشتن رمان می‌کند و جالب اینجاست از همان اول قصد خود را نوشتن رمان‌های احساسی قرار می‌دهد. اغلب رمان‌های «مویز» به لحاظ ادبی، در زمره آثار درجه یک قرار نمی‌گیرند اما با این حال مویز را نمی‌توان یک نویسنده‌ی «پاورقی» دانست. سبک خاص او در تصویر کردن لحظات احساسی، از او نویسنده‌ای توانمند، در بیان حالات عاطفی و ایجاد همذات‌پنداری مخاطب با اثر ساخته است. به همین دلیل است که او تاکنون دوبار جایزه‌ی بهترین رمان رمانتیک سال را به خود اختصاص داده است. از دیگر نکاتی که در نوشتن او قابل بیان است، توجه مناسب این نویسنده است به مکانی که در آن داستان رمان اتفاق می‌افتد. او در مورد دلیل انتخاب شهر تاریخی کوچکی در رمان «من پیش از تو» می‌گوید: «برای نگارش این کتاب موارد  متعددی را امتحان کردم. به تمام اسکاتلند سفر کردم تا قلعه و شهر کوچکی بیابم که مناسب داستانم باشد. ضروری بود که لوییزا، متولد و بزرگ شده‌ی یک شهر کوچک باشد. من خودم بزرگ شده‌ی یک شهر کوچک هستم و می‌دانم که بزرگ شدن در یک شهر کوچک می‌تواند چقدر آرام‌بخش باشد و در عین حال به طرز باورنکردنی‌ای خقان‌آور!»

بر اساس گزارش ایبنا، لیست پرفروش‌های هفته‌های اخیر بازار کتاب به قرار زیر است:

۳- «یک به علاوه یک» اثر «جوجو مویز»

«”جسیکا توماس” بهترین کارش را از دست داد، نه برای دزدیدن یک لنگه گوشواره‌ی برلیان، برعکس، چون آن را ندزدید؛ واین طنز روزگار لحظه‌ای از ذهنش دور نمی‌شد.»

جملات شروع کننده‌ی یک رمان همیشه جملات مهمی هستند. در واقع شروع رمان می‌تواند به ما بگوید که آن را چطور بخوانیم. راوی و لحن داستان از همین جملات قابل تشخیص هستند. از همین جمله‌ی رمان می‌توان فهمید که در این رمان نیز مثل باقی رمان‌های «مویز» شخصیت اصلی یک زن است. زنی به نام «جسیکا». دومین چیزی که در این مورد مشهود است، این نکته است که مطابق سنت داستان‌های دیگر مویز در این رمان نیز شخصیت اصلی درگیر مشکلات برای ادامه‌ی زندگی خود است. «جس توماس» به سختی روزگار می‌گذراند و رمان نیز با ماجرای از دست رفتن شغلش شروع می‌شود‌. «نیکلاس» نیز نام مردی است که درگیر اشتباه خود شده است و از این نظر یک شکست خورده محسوب خواهد شد. همین دو شخصیت اصلی برای «مویز» کافیست تا دنیای عاشقانه و البته غم انگیز پیرامون‌شان را روایت کند. «مویز» در جواب این سوال که «هیچوقت پیش آمده موقع نوشتن خودتان به گریه بیفتید؟» گفته است: «همیشه! اگر خودم موقع نوشتن یک صحنه حساس و پر هیجان به گریه نیفتم، می‌فهمم صحنه را به‌خوبی پردازش نکرده‌ام. هر وقت می‌خواهم در خواننده هنگام خواندن، حسی بر انگیخته شود، اول از همه این حس باید در خودم برانگیخته شود. اگر این اتفاق بیافتد. میفهمم از عهده‌ی کار برآمده‌ام. این روش من برای ارزیابی نوشته‌هایم است.» ‌ 

۲- «پس از تو» اثر «جوجو مویز»

«در شبی مثل آن، وقتی می‌دیدم خیابان زیر پایم مملو از زن و مردهایی است که در اطراف پرسه می‌زنند، آدم‌هایی که خندان از در کافه‌ها بیرون می‌آیند، شام‌شان را در رستوران می‌خورند، شب بیرون هستند و کلوپ می‌روند، از درون احساس بی‌تابی و بی‌قراری می‌کردم، چیزی اساسی و مهم در وجودم به من می‌گفت در جای اشتباهی قرار گرفته‌ام، چیزی را گم کرده‌ام. لحظاتی بودند که به شدت احساس می‌کردم از زندگی جا مانده‌ام.»

این رمان دنباله‌ای است بر رمان پیشین این نویسنده یعنی «من پیش از تو». بر روی جلد رمان نیز آمده است: ادامه رمان «من پیش از تو». درواقع همین مسئله به تنهایی باعث خواهد شد تا این رمان هم مثل رمان اول جزو رمان‌های پرفروش قرار گیرد. این کتاب نیز درمورد زندگی «لوییزا»ست، اما این بار زندگی او بعد از اتفاقاتی که در رمان «من پیش از تو» از سرگذرانده را روایت می‌کند. این رمان با راوی اول شخص، روایت شده است. یکی از ویژگی‌های روایت اول شخص، ایجاد همذات‌پنداری بیشتر مخاطب با شخصیت داستان است. درواقع در هنگام خواندن این رمان، شما نیز همراه لوییزا، شخصیت اصلی داستان می‌‌شوید و با او تجربیات احساسی متفاوتی را می‌گذرانید. لحن گرمی که نویسنده برای این روایت انتخاب کرده نیز منجر به گیرایی و تاثیر بیشتر این داستان روی انبوه خوانندگانش شده است. این رمان تا کنون یازده بار تجدید چاپ شده و همچنان از آثار  پرفروش محسوب می‌شود. ‌رمان را نشر «آموت» منتشر کرده و خانم «مریم فتاحی» آن را به فارسی ترجمه کرده است. در واقع بعد از ترجمه چند اثر از «مویز» توسط «مریم فتاحی»، وی را باید به عنوان مترجم اصلی کارهای این نویسنده در ایران قلمداد کرد.

۱- «من پیش از تو» اثر «جوجو مویز»

«وقتی ناخواسته به یک زندگی کاملا جدید رانده می شوی – یا بهتر است بگوییم به زور به زندگی فرد دیگری تحمیل می‌شوی و تماشاچی لحظات زندگی‌اش می‌شوی-کارت به جایی می‌کشد که با خودت فکر کنی واقعا چه کسی هستی. یا از نظر دیگران چه جور آدمی هستی»

این رمان پرفروش‌ترین رمان ماه‌های اخیر کشور شده است. «من پیش از تو» در ۲۰۱۲ در جهان منتشر شد. این رمان سال گذشته در ایران ترجمه شد و بلافاصله به آمار فروش خوبی دست پیدا کرد. رمان، داستانی را در مورد یک پرستار به نام «لوییزا» روایت می‌کند که در روند شغلی‌اش‌ به بیمار خود، «ویل» علاقه‌مند می‌شود. داستان علاوه بر اینکه به فراز و نشیب‌های رابطه‌ی این دو می‌پردازد، به نوعی نقد مثبتی بر «دیگنیتاس» نیز محسوب می‌شود. «دیگنیتاس»، در واقع نام بنیادی متشکل از پزشکان و پرستاران حرفه‌ای‌ است که کمک می‌کند تا کسانی که بیماری لاعلاجی دارند، بتوانند با میل خودشان، خود را از بین ببرند. این نوع داستان عاشقانه قبلا در ادبیات معاصر نیز به وفور دیده شده است. مهمترین مثال برای این نمونه از داستان، رمان «بیمار انگلیسی» اثر «مایکل اونداجی» است که آن کتاب هم از رمان‌های مشهور دهه نود به‌حساب می‌آید. جالب اینجاست از هر دوی این رمان‌ها نیز اقتباس سینمایی صورت گرفته است. با این تفاوت که اقتباس سینمایی «بیمار انگلیسی» به فیلمی مشهور با کارگردانی، «مینگلا» و بازی «بینوش» تبدیل شد اما فیلم اقتباس شده از رمان «من پیش از تو» که با کارگردانی «تیا شروک» و بازی «امیلی کلارک» همراه بود، نتوانست نظر منتقدان را به خود جلب کند.

پیشنهاد هفته

کتاب «مرحوم ماتیا پاسکال» اثر «لویجی پیراندلو»

‌

دلایل زیادی برای  خواندن این رمان وجود دارد. از نام نویسنده و مترجمش گرفته تا ماجرای چگونگی نوشتن این رمان.

«لویجی پیراندلو»، نوبلیست ایتالیایی است که از نوشته‌هایش در سراسر جهان از شهرت خوبی برخوردارند. این نویسنده را بیشتر به خاطر نمایشنامه‌ی معروفش «شش شخصیت در جستجوی نویسنده» می‌شناسند. او زندگی پرفراز و نشیبی داشته و به همین خاطر، کتاب‌هایی که نوشته است، هیچ وقت از سبک زندگی‌اش جدا نبوده‌اند. زندگی او به خاطر گرایش‌های فاشیستی‌اش و همچنین همسر بیماری که داشت، همیشه همراه با حواشی زیادی بوده است.

داستان «مرحوم ماتیا پاسکال» در مورد مرد متاهلی است که از زندگیش ناراضیست. حادثه‌ی محرک این داستان زمانی اتفاق می‌افتد که شخصیت اصلی داستان خبر مرگش را در روزنامه می‌خواند و از این قضیه متعجب می‌شود. درست در همین لحظه است که در تصمیمی عجیب اما مهم، شهرش را ترک می‌کند. او در مسیر خود با افراد زیادی آشنا می‌شود. بیشتر این افراد طوری رفتار می‌کنند که منطبق با شخصیت اصلی آن‌ها نیست. «ماتیا پاسکال»، متوجه این موضوع در آن‌ها شده و سعی می‌کند ورای نقاب‌های این افراد با آن‌ها برخورد کند و شخصیت واقعی این افراد را به آن‌ها نشان دهد. پیراندلو این رمان را زمانی نوشت که بالای سر زن بیمارش نشسته بود و از وی پرستاری می‌کرد. «مرحوم ماتیا پاسکال» را زنده‌یاد «بهمن محصص» ترجمه کرده است. نقاش و مترجم آوانگاردی که آثارش از شهرت جهانی برخوردارند. «محصص» علاوه بر ترجمه چند اثر از «پیراندلو»، آثاری از «مالاپارته» و «کالوینو» را از ایتالیایی و آثاری از «اوژن یونسکو» و «ژان ژنه» را از فرانسوی به فارسی ترجمه کرد. همچنین او طراح صحنه ی نمایش «هنری چهارم» اثر «پیراندلو» بود.

‌

‌