«۱۹۱۷»؛ جدیدترین اثر سم مندس در یک قدمی اسکار بهترین فیلم
فیلم 1917 در حالی میان نامزدهای بخش بهترین فیلم مراسم اسکار 2020 پیشتاز شده است که تا همین چند ماه پیش تصورات دیگری میان کارشناسان حاکم بود. تا چند ماه قبل فیلم «روزی روزگاری در هالیوود» اثر کوئنتین تارانتینو و «مرد ایرلندی» اثر مارتین اسکورسیزی به عنوان دو رقیب اصلی جهت کسب عنوان بهترین فیلم در مراسم اسکار سال 2020 مطرح بودند.
حال با گذشت زمان این دو اثر شاخص بیشتر چشم به بردن جایزه فیلمنامه دارند. اما فیلمی که گوی سبقت را ربوده 1917 اثر سم مندس است. این فیلم جنگی ماه دسامبر سال 2019 به عنوان اثری درخشان از نظر تکنیکی وارد صحنه رقابت شد. فیلم به شکل یک پلان سکانس فیلمبرداری شده و در آن تعدادی از سربازان را در یک بازه زمانی مشابه با زمان واقعی دنبال میکنیم در حالی که قصد دارند پیامی را به گروههای متحد خود برسانند پیش از آنکه وارد کمین دشمن شوند.
حال نزدیک به سه هفته مانده به برگزاری مراسم اسکار فیلمی پیشتاز فصل جوایز شده که اواخر دسامبر اکران شده و از زمانی که چنین فیلمی با چنین زمان اکرانی (از نظر دیرپیوستن به فیلمهای مهم سال) جایزه اسکار بهترین فیلم را برده حدود یک دهه میگذرد. اما چرا 1917 پیشتاز شده و چرا روزی روزگاری در هالیوود و مرد ایرلندی یا حتی آثاری چون انگل و جوکر شانس خود را کمتر از سابق میبینند؟
1917 در حال حاضر پیشتاز جایزه بهترین فیلم مراسم اسکار است به این دلیل که در زمینه به دست آوردن جوایز انجمنهای سینمایی در آمریکا عملکرد بسیار موفقی از خود نشان داده. جوایز انجمنهای مختلف سینمایی در هالیوود شاخص بسیار تعیینکنندهای برای پیشبینی موفقیتهای آتی یک اثر سینمایی است.
میتوان گفت مهمترین انجمنی که انتخابش نقش کلیدی در جایزه بهترین فیلم مراسم اسکار دارد، انجمن تهیهکنندگان است و در دهه گذشته با نرخ 80 درصدی شاهد تطابق انتخابهای این دو مراسم بودهایم. 1917 موفق شده این جایزه را به دست آورد و از سوی دیگر توانسته جایزه بهترین کارگردانی و بهترین فیلم درام در مراسم گلدن گلوب را هم به خود اختصاص دهد.

1917 در ده بخش مختلف از جوایز اسکار نامزد شده که نشان میدهد بخشهای مختلف آکادمی اسکار به فیلم نگاه بسیار مثبتی دارند و همین موضوع میتواند سرعت فیلم در جلوزدن از رقبا را توجیه کند. این را هم اضافه کنیم که با افزایش تعداد سالنهای فیلم 1917 عملکرد تجاری این اثر سینمایی در باکس آفیس هم به شکل محسوسی بالا رفت.
یک نکته مهم که باید درباره رایگیری مراسم اسکار بدانید این است که از زمان اعلام نامزدهای اسکار تا پایان رایگیری برای انتخاب بهترین فیلم آنقدرها هم فاصله قابل توجهی وجود ندارد. به این ترتیب بعضی از کارشناسان پیشبینی میکنند 1917 دقیقا در زمانی که باید اوج گرفت، دیده شد، جوایز مهم انجمنها را به دست آورد و احتمالا جایگاه ویژهای در قلب اعضای آکادمی اسکار پیدا کرده است.
اما دلایلی که امکان موفقیت جدیدترین اثر سم مندس را بالا میبرند لزوما به موفقیتهای خود فیلم ربطی ندارند و بخشی از این علتها به وضعیت رقبا هم بازمیگردد. دو فیلمی که از شانسهای مهم برندهشدن این جایزه بودند یعنی مرد ایرلندی و روزی روزگاری در هالیوود آنقدرها شرایط مساعدی ندارند.
برای مثال هنگامی که آخر هفته گذشته جوایز ادی (جوایز ویژه تدوین) اهدا شدند فیلمهایی چون انگل و جوجو خرگوشه درخشش اصلی را داشتند و مرد ایرلندی، جوکر و روزی روزگاری در هالیوود حتی در غیاب 1917 نیز در حاشیه ماندند.
در نهایت بد نیست به این نکته هم بپردازیم که فیلم سم مندس چه موانعی در راه کسب جایزه اسکار بهترین فیلم پیش رو دارد؟ یکی از این موانع مساله جایزه بهترین بازیگری است. وقتی یک اثر سینمایی در هیچ شاخه مربوط به بازیگری نامزد نشود شانسش برای دریافت جایزه بهترین فیلم کاهش مییابد و فیلم 1917 همین وضعیت را دارد.

با این وجود از چنین مسالهای نمیتوان نتیجه قطعی گرفت؛ مثالهای نقضی هم وجود دارد همچون «میلیونر زاغهنشین»، «شجاعدل» و «ارباب حلقهها: بازگشت پادشاه». از طرف دیگر همانطور که گفتیم 1917 در بخش تدوین هم درخشش چندانی نداشت و اساسا در این رشته نامزد نشد. گرچه تعدادی از مهمترین رقبای این فیلم جنگی هم از انجمن تدوینگران دست خالی بیرون آمدند اما نامزد نشدن در بخش بهترین تدوین از سوی 1917 شانس این اثر را برای بردن جایزه بهترین فیلم پایین میآورد.
در پاسخ به این نگرانی بعضی از کارشناسان میگویند مساله تدوین را نباید از جمله موانع سر راه 1917 دانست و چندان جدی گرفت. طبیعی است که این فیلم از نظر تدوین مورد توجه قرار نگیرد چون فیلمی که در یک سکانس پلان برداشت شده نمیتواند سرنوشت دیگری داشته باشد. جالب است بدانید آخرین فیلمی که در بخش بهترین تدوین نامزد نشد و موفق شد اسکار بهترین فیلم را به خود اختصاص دهد فیلم سینمایی «بردمن» ساخته الخاندرو گونسالس اینیاریتو بود که اتفاقا آن اثر سینمایی هم در یک پلان سکانس ساخته شده بود.
در نهایت تحت چه سناریوهایی ممکن است 1917 پیشتازیاش را از دست بدهد؟ کارشناسان پیشبینی میکنند در صورتی که بونگ جون هو کارگردان کرهای فیلم سینمایی «انگل» موفق شود جایزه انجمن کارگردانان را به دست آورد و این جایزه به سم مندس نرسد باید به شکل جدی انتظار موفقیتهای گستردهتری را برای انگل داشته باشیم.
گرچه انگل این نقطه ضعف را دارد که یک فیلم خارجی است و احتمالا آکادمی ترجیح بدهد در شرایط برابر جایزه را به یک فیلم آمریکایی اهدا کند. در نهایت باید میزان کمی شانس را هم به جوکر داد. شاید در شرایطی خاص و غیرقابل پیشبینی جوکر از رقبا پیشی بگیرد و جایزه را به خود اختصاص دهد. نباید فراموش کرد که جوکر بیشترین تعداد نامزدی را در میان آثار مختلف در اسکار 2020 دارد.