مغلطه‌ی دقت جعلی (Fake Precision) | مغلطه به زبان آدمیزاد (۱۰۶)
تعریف: مغلطه دقت جعلی موقعی پیش می‌آید که شخصی با استفاده از آمار به‌شدت دقیق سعی کند سرابی از حقیقت و اطمینان ایجاد کند یا با استفاده از تفاوت‌های قابل‌اغماض در داده‌ها نتایجی استنتاج کند که قابل‌اطمینان نیستند.
معادل انگلیسی: Fake Precision
معادل‌های جایگزین: دقت افراطی، دقت الکی، دقت بیهوده، دقت زائد
مثال ۱:
راهنمای گردشگری: این فسیلی که اینجاست ۱۲۰۰۰۰۰۰۳ سال قدمت داره.
مهمان: شما از کجا می‌دونید؟
راهنمای گردشگری: چون وقتی سه سال پیش اینجا مشغول به کار شدم، طبق محاسبات متخصصین، طبق اون چیزی که به من گفته شد، این فسیل ۱۲۰۰۰۰۰۰۰ سال قدمت داشت.
توضیح: این گفتگو شاید به سریال سیت‌کام تعلق داشته باشد، ولی نشان می‌دهد که راهنمای گردشگری تصور می‌کرده سالی که به او اعلام شده سالی دقیق بوده است. این تصور مغلطه‌آمیز است.
مثال ۲:
در بسیاری از موارد اختلاف بین نفر اول و نفر دوم ناچیز است. با این حال ما برای این اختلاف ناچیز اهمیت قائل می‌شویم. پس از نیل آرمسترانگ چه‌کسی روی ماه قدم گذاشت؟ آیا کسی می‌داند مقام دوم سریع‌ترین مرد جهان به چه‌کسی اختصاص دارد؟ با در نظر گرفتن این‌که شاید اختلاف زمانش با نفر اول ۰/۱ ثانیه باشد.
توضیح: ما انسان‌ها اغلب برای اختلاف‌های آماری ناچیز اهمیت قائل می‌شویم. اگر اختلاف بین نفر اول و نفر دوم ۰/۱ ثانیه باشد و ما ادعا کنیم که نفر اول از نفر دوم «بسیار سریع‌تر» است، مرتکب مغلطه شده‌ایم.
استثنا: در واقعیت، اختلاف‌های آماری ناچیز، فارغ از تفسیر شخصی ما، ممکن است اثری مهم داشته باشند. مثلاً به هنگام جاخالی دادن از آجری که به سمت‌تان پرتاب شده، ۰/۱ ثانیه ممکن است تعیین‌کننده‌ی مرگ و زندگی باشد.
راهنمایی: دقت جعلی را با عملکرد واقعی اشتباه نگیرید.
منابع:
Huff, D. (1993). How to Lie with Statistics (Reissue edition). New York: W. W. Norton & Company.
ترجمه‌ای از:
