مغلطه‌ی وجودی (Existential Fallacy) | مغلطه به زبان آدمیزاد (۱۰۳)
تعریف: مغلطه وجودی مغلطه‌ای صوری است و موقعی اتفاق می‌افتد که یک قیاس منطقی مطلق با استفاده از دو فرضیه‌ی کلی («همه») به نتیجه‌ای جزئی («بعضی») برسد.
در یک قیاس منطقی مطلق صحیح، اگر دو فرضیه کلی باشند، نتیجه نیز باید کلی باشد.
برای درک این مغلطه فرض کنید ما به کلاسی اشاره کنیم، ولی به اعضای آن نه، اما نتیجه‌گیری «بعضی» از اعضای کلاس را دربرگرفته باشد. دلیل اشتباه بودن استدلال همین است.
معادل انگلیسی: Existential Fallacy
معادل‌های جایگزین: مثال آوردن وجودی
الگوی منطقی:
همه‌ی Xها Y هستند.
همه‌ی Zها X هستند.
بنابراین بعضی از Zها Y هستند.
مثال ۱:
همه‌ی پرستاران بچه جوش دارند.
همه‌ی اعضای باشگاه پرستاران بچه پرستار بچه هستند.
بنابراین، بعضی از پرستاران باشگاه پرستاران بچه جوش دارند.
مثال ۲:
همه‌ی موجودات جنگل‌زی در جنگل زندگی می‌کنند.
همه‌ی لپرکان‌ها موجود جنگل‌زی هستند.
بنابراین بعضی از لپرکان‌ها در جنگل زندگی می‌کنند.
توضیح: در هر دو مثال، دلیل وقوع مغلطه این است که از دو فرضیه‌ی کلی به نتیجه‌ای جزئی رسیده‌ایم، ولی نتیجه‌ی مثال ۱ منطقی به نظر می‌رسد، نه؟ توجه داشته باشید که اگر نتیجه درست به نظر می‌رسد، بدین معنا نیست که منطق به کار گرفته‌شده برای رسیدن به آن نیز صحیح است. برای همین است که تست‌های SAT و GRE ما را گمراه می‌کنند. در ضمن از لحاظ فنی در مثال بالا، همه‌ی پرستاران باشگاه پرستاران جوش دارند، نه فقط بعضی‌هایشان.
حالا به مثال دوم نگاه کنید. الگوی آن با مثال قبلی یکسان است، ولی وقتی از طبقه‌بندی‌ای استفاده می‌کنیم که (در نظر بیشتر مردم) عضوی ندارد (لپرکان)، نتیجه‌ی به دست‌آمده اشتباه از آب درمی‌آید.
استثنا: برخلاف بیشتر مغلطه‌های صوری، این مغلطه استثنا هم دارد. اگر به طور انحصاری از منطق ارسطویی استفاده کنیم، این مغلطه اتفاق نمی‌افتد، چون ظاهراً پیش‌فرض ارسطو این بود که گروه‌ها عضو دارند، حتی اگر به طور علنی به این موضوع اشاره نشده باشد.
منابع:
Goodman, M. F. (1993). First Logic. University Press of America.
ترجمه‌ای از:
