گوگل اولین نسخه بتا QPR1 اندروید ۱۶ را برای دستگاه‌های پیکسل منتشر کرد

یوسف اسفندیاری

۳۰ اردیبهشت ۱۴۰۴ | ۲۲:۰۰ زمان مورد نیاز برای مطالعه: ۳ دقیقه

در یک گام مهم و پیش‌بینی شده، گوگل از نخستین نسخه‌ی آزمایشی QPR1 سیستم‌عامل اندروید 16 پرده‌برداری کرده است. این رونمایی که در گردهمایی سالیانه‌ی I/O 2025 انجام پذیرفت، دستگاه‌های پیکسل را هدف قرار داده و اتفاقاً پیش از انتشار نسخه‌ی نهایی و پایدار اندروید 16 به وقوع پیوسته است. مهم‌ترین جنبه‌ی این به‌روزرسانی، معرفی زبان طراحی جدید و خیره‌کننده‌ی «Material 3 Expressive» است که نویدبخش تحولات عظیمی در رابط کاربری می‌دهد.

نسخه‌های QPR که مخفف «Quarterly Platform Releases» هستند، به صورت معمول تغییرات و اصلاحات گسترده‌تری را نسبت به به‌روزرسانی‌های ماهانه‌ی عادی که عمدتاً به رفع اشکالات جزئی می‌پردازند، در خود جای می‌دهند. این نسخه‌ی جدید، گواهی بر این مدعاست، چرا که شاهد یک بازطراحی گسترده و سیستماتیک در تمام جنبه‌های رابط کاربری اندروید هستیم. طبق آنچه گوگل پیش‌تر اظهار داشته بود، کاربران باید برای مشاهده‌ی نوسازی‌های بصری قابل توجهی در بخش‌های کلیدی سیستم‌عامل آماده باشند. این نوسازی‌ها، که جوهر اصلی طراحی «Material 3 Expressive» را تشکیل می‌دهند، به صورت ویژه‌ای در ناحیه‌ی اعلان‌ها (Notification Shade)، پنل تنظیمات سریع (Quick Settings)، صفحه‌ی قفل (Lockscreen) و همچنین لانچر سیستم اعمال شده‌اند. بیلد کنونی، تمامی این تغییرات طراحی را، که هفته‌ی گذشته برای اولین بار به جامعه‌ی توسعه‌دهندگان و علاقه‌مندان معرفی شده بود، در خود گنجانده و آن‌ها را به صورت عملی در دستگاه‌های پیکسل قابل مشاهده ساخته است. این دگرگونی‌ها نه تنها به بهبود جلوه‌ی بصری کمک می‌کنند، بلکه هدفشان ارتقای کلی تجربه‌ی کاربری و ایجاد یک حس هماهنگی و جذابیت بصری در تمامی سطوح سیستم‌عامل اندروید است.

یکی از ویژگی‌های برجسته‌ی نسخه‌های QPR، پایداری نسبی آن‌هاست. برخلاف پیش‌نمایش‌های توسعه‌دهندگان که ممکن است دارای باگ‌های فراوانی باشند، این نسخه‌ها تحت عنوان «بتا» (Beta) عرضه می‌شوند و از نظر گوگل، برای استفاده‌ی عمومی و روزمره کاملاً مناسب به شمار می‌روند. این رویکرد، به گوگل امکان می‌دهد تا پیش از ارائه‌ی نسخه‌ی نهایی، بازخورد گسترده‌ای از کاربران واقعی دریافت کند و با شناسایی و برطرف کردن مشکلات احتمالی، کیفیت محصول نهایی را به شکل چشمگیری افزایش دهد. بر اساس اطلاعات موجود، تاریخ تقریبی انتشار نسخه‌ی پایدار Android 16 QPR1 برای ماه سپتامبر برنامه‌ریزی شده است. این زمان‌بندی، فرصت کافی را برای آزمایش‌های نهایی و بهبودهای لازم پیش از در دسترس قرار گرفتن عمومی فراهم می‌آورد.

برای آن دسته از کاربران که در حال حاضر عضو برنامه‌ی بتای اندروید 16 هستند، دریافت نسخه‌ی QPR1 Beta 1 هیچ اقدام اضافی را نمی‌طلبد؛ این به‌روزرسانی به صورت خودکار و از طریق Over-The-Air (OTA) بر روی دستگاه‌های آن‌ها بارگیری و نصب خواهد شد. اما اگر هدف شما، دریافت نسخه‌ی پایدار عمومی اندروید 16 در اسرع وقت و پیش از سایر کاربران است، می‌بایست یک اقدام پیشگیرانه انجام دهید. برای این منظور، لازم است پیش از نصب QPR1، از برنامه‌ی بتای اندروید در وب‌سایت رسمی خارج شوید.

این نکته‌ی حیاتی را به خاطر بسپارید: اگر پس از نصب QPR1 اقدام به خروج از برنامه‌ی بتا کنید، یک اعلان به‌روزرسانی برای بازگشت به نسخه‌ی پایین‌تر (downgrade OTA) دریافت خواهید کرد. ضروری است که این به‌روزرسانی را به طور کامل نادیده بگیرید و هرگز آن را نصب نکنید. نصب این به‌روزرسانی موجب پاک شدن همه‌ی داده‌های شما از روی دستگاه و بازگشت اجباری به اندروید 15 خواهد شد. این فرآیند پاک‌سازی اطلاعات، عواقب جبران‌ناپذیری برای کاربران به دنبال خواهد داشت. بنابراین، تا زمانی که گوگل رسماً و به صورت عمومی نسخه‌ی پایدار اندروید 16 را معرفی نکرده است، به نادیده گرفتن این به‌روزرسانی دانگرید ادامه دهید. این احتیاط، ضامن حفظ اطلاعات شخصی شما و تجربه‌ی کاربری بدون دردسر خواهد بود.

نسخه‌ی QPR1 Beta 1، که با شماره ساخت «BP31.250502.008» شناخته می‌شود، طیف وسیعی از دستگاه‌های گوگل پیکسل را پوشش می‌دهد. این به‌روزرسانی، برای تمامی دستگاه‌های سری پیکسل 6، پیکسل 7، پیکسل 8، پیکسل 9، تبلت پیکسل، پیکسل فولد و همچنین شبیه‌سازهای اندروید (Android Emulators) در دسترس قرار گرفته است. این رویکرد گسترده، اطمینان می‌دهد که تعداد زیادی از کاربران می‌توانند جدیدترین قابلیت‌ها و تغییرات را تجربه کنند.

اغلب کاربران، این نسخه‌ی آزمایشی را به صورت خودکار از طریق برنامه‌ی رسمی «Android Beta» دریافت خواهند کرد، که این روش، ساده‌ترین و توصیه‌شده‌ترین راهکار برای به‌روزرسانی است. با این حال، برای کاربرانی که به دنبال کنترل بیشتر یا نصب دستی هستند، امکان فلش کردن (flashing) و یا استفاده از روش sideload نیز فراهم شده است. این گزینه‌ها، انعطاف‌پذیری لازم را برای متخصصان و توسعه‌دهندگان فراهم می‌آورد تا بتوانند سیستم‌عامل دستگاه خود را مطابق با نیازهایشان سفارشی‌سازی کنند.