سامانه خودنویس املاک؛ از ورود تا ثبت اجاره نامه
سامانه خودنویس ابزاری دولتی، هوشمند و کاملاً رایگان است که توسط وزارت راه و شهرسازی طراحی شده تا موجران و مستاجران بتوانند بدون نیاز به پرداخت کمیسیون به مشاورین املاک، قراردادهای اجاره خود را به صورت قانونی ثبت کنند. این پلتفرم با هدف حذف واسطهها و کاهش هزینههای جابهجایی مسکن ایجاد شده و کاربران میتوانند در 24 ساعت شبانهروز، پس از احراز هویت و تکمیل اطلاعات ملک، کد رهگیری معتبر دریافت کنند. تمامی مراحل در این سامانه آنلاین بوده و اعتبار آن دقیقاً مشابه قراردادهای هولوگرامدار سنتی است.
برای ورود به سامانه خودنویس از این لینک مستقیم استفاده کنید:
سامانه خودنویس املاک چیست؟
پیشنیازهای فنی و نکات اولیه
ورود به سامانه خودنویس
ثبت نام در سامانه خودنویس
احراز هویت در سامانه خودنویس
ثبت اجاره نامه در سایت خودنویس
نقش شاهدین در سامانه خودنویس املاک
دریافت کد رهگیری سامانه خودنویس
فسخ قرارداد اجاره نامه در سامانه خودنویس
پشتیبانی سامانه خودنویس
جمعبندی
سامانه خودنویس املاک چیست؟

در پاسخ به این سوال که سامانه خودنویس املاک چیست و چرا ایجاد شده است، باید نگاهی به چالشهای قدیمی بازار مسکن بیندازیم. تا پیش از این، تنظیم قراردادها انحصاراً در اختیار بنگاههای معاملات ملکی بود و طرفین معامله مجبور به پرداخت هزینههای قابل توجهی تحت عنوان کمیسیون بودند. سامانه خودنویس املاک و مستغلات با تغییر این رویه، قدرتی جدید به مردم داده است تا خودشان نویسندهی قراردادهایشان باشند.
این پلتفرم که نسخه تکاملیافتهتری نسبت به سامانههای قبلی محسوب میشود، مستقیماً به پایگاههای اطلاعاتی هویتی و ملکی کشور متصل است. در واقع سامانه خودنویس وزارت راه، بستری امن و شفاف را فراهم کرده تا هر شهروند ایرانی بتواند با چند کلیک ساده، وضعیت حقوقی محل سکونت خود را تعیین تکلیف کند. هدف نهایی این سیستم، شفافسازی بازار اجاره، کاهش دعاوی حقوقی ناشی از قراردادهای دستی و البته رایگان کردن فرآیند دریافت کد رهگیری برای مردم است.
پیشنیازهای فنی و نکات اولیه
پیش از آنکه وارد بحث آموزش سامانه خودنویس شویم، باید بدانید که برای تجربه کاربری روان و بدون خطا، رعایت چند نکته فنی ضروری است. این سامانه روی مرورگرهای بهروز مانند Google Chrome یا Firefox بهترین عملکرد را دارد. همچنین با توجه به اینکه سرورهای این سایت در داخل کشور میزبانی میشوند، حتماً پیش از ورود، فیلترشکن (VPN) خود را خاموش کنید. روشن بودن فیلترشکن اغلب باعث میشود تا در مرحله دریافت پیامک تایید یا بارگذاری صفحات با خطا مواجه شوید. نکته مهم دیگر اینکه هنگام وارد کردن اعداد مانند کد ملی یا مبلغ اجاره، حتماً کیبورد خود را روی زبان انگلیسی قرار دهید.
ورود به سامانه خودنویس

دسترسی به این خدمات از طریق آدرس اینترنتی khodnevis.mrud.ir امکانپذیر است. فرآیند ورود به سامانه خودنویس بسیار ساده طراحی شده و از طریق «پنجره ملی خدمات دولت هوشمند» انجام میشود. این یعنی شما نیازی به حفظ کردن رمزهای عبور متعدد ندارید و تنها با داشتن یک سیمکارت فعال به نام خودتان، میتوانید وارد سیستم شوید.
پس از مراجعه به صفحه اصلی سایت، روی گزینه ورود کلیک کنید. در این مرحله به درگاه دولت هوشمند هدایت میشوید که باید شماره تلفن همراه خود را وارد کرده و کد امنیتی را تایپ کنید. بلافاصله یک رمز یکبار مصرف 5 رقمی برای شما پیامک میشود. با وارد کردن این رمز، شما به پنل کاربری خود در سامانه خودنویس منتقل خواهید شد. اگر برای شرکت یا سازمان خاصی قصد انجام معامله دارید، باید گزینه ورود اشخاص حقوقی را انتخاب کنید، اما برای اجارهنامههای مسکونی معمولی، ورود به عنوان شخص حقیقی کافی است.
ثبت نام در سامانه خودنویس
اگر برای اولین بار است که از خدمات دولت الکترونیک استفاده میکنید، فرآیند ثبت نام در سامانه خودنویس به صورت خودکار در همان مرحله ورود اولیه انجام میشود. برخلاف سایتهای قدیمی که فرمهای طولانی داشتند، اینجا اطلاعات هویتی شما (نام، نام خانوادگی و کدملی) مستقیماً از سازمان ثبت احوال استعلام و در پروفایل شما درج میشود.
تنها کاری که باید در مرحله تکمیل ثبتنام انجام دهید، تایید کد پستی محل سکونت فعلیتان است. دقت داشته باشید که هم موجر (صاحبخانه) و هم مستاجر و حتی شاهدین قرارداد باید حداقل یکبار فرآیند ورود و احراز هویت اولیه را انجام دهند تا کارتابل آنها در سیستم فعال شود. در سامانه خودنویس قرارداد، هر فرد یک پروفایل واحد دارد و میتواند همزمان در یک قرارداد نقش موجر و در قرارداد دیگری نقش مستاجر را داشته باشد.
احراز هویت در سامانه خودنویس
امنیت معاملات ملکی خط قرمز این پلتفرم است. احراز هویت در سامانه خودنویس در چند لایه مختلف انجام میشود تا احتمال هرگونه کلاهبرداری یا جعل اسناد به صفر برسد.
مراحل اعتبارسنجی کاربران شامل موارد زیر است:
- تطبیق کدملی و شماره موبایل: در لحظه ورود، سیستم از سامانه شاهکار استعلام میگیرد تا مطمئن شود شماره موبایل متعلق به همان کدملی وارد شده است.
- احراز مالکیت: برای موجران، سیستم بررسی میکند که آیا ملکی که قصد اجاره دادن آن را دارند، واقعاً به نام آنها ثبت شده است یا خیر.
- بررسی اهلیت قانونی: سیستم به صورت خودکار چک میکند که طرفین معامله ممنوعالمعامله نباشند و سن قانونی (18 سال تمام) داشته باشند.
یکی از نکات کلیدی که بسیاری از کاربران را سردرگم میکند، ارتباط این سایت با سامانه املاک و اسکان است. اگر ملکی دارید اما در لیست املاک شما در خودنویس نمایش داده نمیشود، به این دلیل است که ابتدا باید مالکیت خود را در سامانه ملی املاک و اسکان اظهار و ثبت کرده باشید. تنها پس از تایید ملک در آن سامانه، اطلاعات آن در خودنویس قابل مشاهده و استفاده خواهد بود.
ثبت اجاره نامه در سایت خودنویس

اصلیترین بخش کار، ایجاد و ثبت اجاره نامه در سایت خودنویس است. این فرآیند معمولاً توسط موجر آغاز میشود، هرچند مستاجر هم میتواند پیشنویس را ایجاد کند. مراحل کار به صورت گامبهگام و بسیار شفاف طراحی شده است.
در پنل کاربری خود، گزینه «ایجاد قرارداد جدید» را انتخاب کنید. سپس باید مشخص کنید که نقش شما در این قرارداد چیست (موجر یا مستاجر). پس از انتخاب ملک مورد نظر، باید اطلاعات طرف مقابل را وارد کنید. با وارد کردن شماره موبایل و کدملی مستاجر، لینک دعوت برای او ارسال میشود.
اطلاعاتی که باید در قرارداد وارد کنید:
- تاریخ قرارداد: تاریخ شروع و پایان اجاره (معمولاً 12 ماهه).
- مبلغ قرارداد: شامل مبلغ قرضالحسنه (رهن) و اجاره ماهانه. توجه کنید که تمام مبالغ را باید به ریال و با اعداد انگلیسی وارد کنید.
- تعهدات و قبوض: وضعیت کنتورهای آب، برق و گاز و تعیین تکلیف پرداخت شارژ ساختمان.
یکی از ویژگیهای مثبت این بخش، وجود شروط ضمن عقد پیشفرض است که مسائل حقوقی رایج را پوشش میدهد. البته طرفین میتوانند توافقات خاص خود را نیز در بخش توضیحات اضافه کنند.
نکتهای درباره اصالت اسناد
قبل از نهایی کردن هرگونه قراردادی، اطمینان از صحت اسناد ملکی اهمیت زیادی دارد. اگرچه خودنویس استعلامهای اولیه را انجام میدهد، اما کاربران میتوانند برای اطمینان بیشتر از سامانه ثبت من که متعلق به سازمان ثبت اسناد است، برای تصدیق اصالت سند ملک استفاده کنند تا با خیالی آسوده قرارداد را امضا کنند.
نقش شاهدین در سامانه خودنویس املاک
طبق قوانین حقوقی ایران، برای رسمی شدن یک قرارداد اجاره، امضای دو شاهد ضروری است. در سامانه خودنویس املاک نیز این قانون به شکل دیجیتال اجرا میشود. پس از اینکه موجر و مستاجر قرارداد را تایید کردند، باید شماره موبایل دو نفر را به عنوان شاهد در سیستم وارد کنند.
شاهدین پیامکی حاوی لینک قرارداد دریافت میکنند. آنها باید وارد سامانه شده (ثبتنام اولیه را انجام دهند) و پس از مطالعه متن قرارداد، با وارد کردن رمز یکبار مصرفی که برایشان ارسال میشود، به عنوان شاهد قرارداد را امضا کنند. بدون امضای شاهدین، قرارداد در وضعیت «در انتظار» باقی میماند و نهایی نمیشود.
دریافت کد رهگیری سامانه خودنویس

پس از تکمیل امضای هر چهار نفر (موجر، مستاجر و دو شاهد)، قرارداد وارد مرحله نهایی میشود. سامانه خودنویس کد رهگیری 13 رقمی را به صورت خودکار صادر میکند. این کد رهگیری کاملاً قانونی است و در تمام ادارات، بانکها (برای دریافت وام ودیعه مسکن)، مدارس و مراکز تعویض پلاک اعتبار دارد.
فایل نهایی قرارداد به صورت PDF که دارای بارکد دوبعدی (QR Code) مخصوص است، در دسترس طرفین قرار میگیرد و میتوانند آن را چاپ کنند. سامانه خودنویس کد رهگیری را بلافاصله پس از اتمام مهلت قانونی (یک ساعت پس از آخرین امضا) صادر میکند و این خدمات کاملاً رایگان است.
فسخ قرارداد اجاره نامه در سامانه خودنویس
زندگی همیشه طبق برنامه پیش نمیرود و گاهی لازم است قراردادی پیش از موعد پایان یابد. نحوه فسخ قرارداد اجاره در سامانه خودنویس نیز پیشبینی شده است. اگر طرفین به هر دلیلی توافق کنند که قرارداد را اقاله (فسخ با رضایت طرفین) کنند، میتوانند از طریق همان پنل کاربری اقدام نمایند.
برای فسخ قرارداد در سامانه خودنویس، یکی از طرفین درخواست فسخ را ثبت میکند. سپس پیامی برای طرف مقابل ارسال میشود و او نیز باید با ورود به کارتابل خود، این درخواست را تایید کند. دقت داشته باشید که فسخ یکطرفه در این سامانه (مگر با حکم قضایی که داستان جداگانهای دارد) امکانپذیر نیست و حتماً نیاز به تایید دیجیتال هر دو طرف قرارداد دارد. پس از تایید نهایی، قرارداد باطل شده و کد رهگیری آن نیز غیرفعال میشود.
پشتیبانی سامانه خودنویس
هرچند رابط کاربری سایت ساده است، اما ممکن است در حین کار با خطاهای سیستمی مواجه شوید یا سوالی داشته باشید. پشتیبانی سامانه خودنویس از چند طریق در دسترس کاربران است. در بخش انتهایی سایت، لینکهایی برای آموزشهای ویدیویی و متنی قرار داده شده است. همچنین یک کانال در پیامرسانهای داخلی (مانند ایتا) برای اطلاعرسانی و پاسخ به سوالات متداول در نظر گرفته شده است.
اگر با خطاهایی نظیر «عدم یافتن ملک» یا «عدم تطابق کدملی» مواجه شدید، معمولاً مشکل از دادههای ورودی در سامانههای مرجع (مثل ثبت احوال یا اداره پست) است و باید ابتدا اطلاعات خود را در آن سازمانها اصلاح کنید.
جمعبندی
سامانه خودنویس گامی بزرگ به سوی دولت الکترونیک و شفافیت در بازار مسکن است. این ابزار به شما کمک میکند تا بدون هزینههای اضافی و در محیطی امن، قراردادهای ملکی خود را ثبت کنید. با استفاده از آموزش سامانه خودنویس که در این مطلب ارائه شد، میتوانید از صفر تا صد مراحل ایجاد قرارداد، دعوت از شاهدین و دریافت کد رهگیری را شخصاً انجام دهید. فراموش نکنید که شرط اصلی موفقیت در این مسیر، دقت در وارد کردن اطلاعات و استفاده از شماره موبایل و سیمکارت شخصی است.
منبع: دیجیکالا مگ