نگهداری از گیاه گندمی در آپارتمان

در روزگارانی که هنوز ردپای طبیعت در زندگی انسان‌ها پررنگ‌تر بود، خانه‌ها با باغچه‌های کوچک و بزرگ، پر از عطر گل‌ها و صدای پرندگان بودند. آن زمان، انگار زندگی با ریتم آرام‌تری پیش می‌رفت و شادابی طبیعت به روح آدمی نفوذ می‌کرد. اما حالا که شهرها بزرگ‌تر شده‌اند و آپارتمان‌ها جای باغ‌ها را گرفته‌اند، دلتنگی برای آن سبزی و طراوت بیش از پیش احساس می‌شود. با این حال، هنوز هم می‌توان با آوردن یک گلدان کوچک، بخشی از آن زندگی گمشده را به خانه برگرداند. کافی است سری به گلفروشی‌ها بزنید؛ جایی که رنگ و بوی گل‌ها شما را وسوسه می‌کند تا دست خالی برنگردید. در میان انبوه گیاهان آپارتمانی، برخی نام‌ها هستند که نه تنها به خاطر زیبایی‌شان، بلکه به دلیل سادگی نگهداری و دوامشان محبوب شده‌اند. یکی از این گیاهان، گندمی است؛ گیاهی که شاید آن را در گوشه‌ای از خانه مادربزرگتان دیده باشید، با برگ‌های کشیده و بازیگوشش که انگار از گلدان بیرون می‌ریزند. گندمی، که به نام گیاه عنکبوتی هم شناخته می‌شود، گیاهی است که با کمترین توجه، خانه‌تان را زنده و پرنشاط نگه می‌دارد. در این مقاله قرار با رازهای نگهداری از گندمی بیشتر آشنا شویم.

آشنایی با گل گندمی و انواع آن

اگر اهل خرید گیاه باشید، حتما نام گندمی به گوشتان خورده است. این گیاه که با نام علمی Chlorophytum comosum شناخته می‌شود، بومی مناطق گرم و ساحلی آفریقای جنوبی است و سال‌هاست که به خانه‌های ما راه پیدا کرده. گندمی را گاهی گیاه عنکبوتی می‌نامند؛ لقبی که از ساقه‌های بلند و آویزانش می‌آید که گیاهچه‌های کوچکش مثل عنکبوت‌هایی روی تار آویزان شده‌اند.

تنوع رنگ این برگ‌ها هم از جذابیت‌هایش است؛ از سبز یکدست و تیره گرفته تا مدل‌هایی با خطوط سفید یا زرد که به آن جلوه‌ای رنگارنگ می‌دهند.
انواع گندمی زیاد نیستند، اما همین چند مدلش کافی است تا هر سلیقه‌ای را راضی کند. معروف‌ترین نوع آن، گندمی ابلق (Variegatum) است که برگ‌هایش ترکیبی از سبز و سفید دارند و به خاطر کنتراست زیبایش در خانه‌ها پرطرفدار است. نوع دیگر، گندمی سبز (Vittatum) است که با برگ‌های یکدست سبزش، سادگی و آرامش را به فضا هدیه می‌دهد. هر کدام از این انواع، ویژگی‌های خاص خودشان را دارند، اما همه‌شان در یک چیز مشترکند: مقاومت و سازگاری بالا. این گیاه آن‌قدر انعطاف‌پذیر است که حتی اگر تازه‌کار باشید و تجربه زیادی در نگهداری گیاهان نداشته باشید، باز هم می‌توانید آن را سرحال نگه دارید. ریشه‌های گوشتی و ضخیمش هم راز ماندگاری‌اش هستند؛ این ریشه‌ها مثل مخزن‌های کوچک آب عمل می‌کنند و گندمی را در برابر بی‌توجهی‌های گاه‌به‌گاه مقاوم می‌کنند.

خواندنی‌ها

بهترین لامپ رشد گیاه در بازار چیست؟

خواندنی‌ها

گیاهان بی‌خطر برای حیوانات خانگی 

میزان نیاز به نور در نگهداری از گندمی

نور، مثل نفس برای گیاهان است و گندمی هم از این قاعده مستثنی نیست. اما چیزی که این گیاه را خاص می‌کند، توانایی‌اش در سازگاری با شرایط نوری مختلف است. گندمی عاشق نور روشن و غیرمستقیم است؛ جایی که بتواند برگ‌هایش را به سمت روشنایی بکشد و رنگ و رویش را به رخ بکشد. اگر پنجره‌ای رو به شرق یا غرب دارید، آن‌جا بهترین جا برایش خواهد بود؛ نوری ملایم که صبح یا عصر به برگ‌هایش می‌رسد و حالش را خوب می‌کند. اما این به این معنا نیست که گندمی در گوشه‌های کم‌نور خانه دوام نمی‌آورد. این گیاه آن‌قدر مهربان است که حتی در سایه نسبی هم رشد می‌کند، هرچند شاید کمی آهسته‌تر و با برگ‌هایی کم‌رنگ‌تر.

اما یک هشدار مهم: گندمی با نور مستقیم خورشید میانه خوبی ندارد. اگر آن را زیر آفتاب تند ظهر بگذارید، برگ‌هایش انگار که غمگین شده باشند، زرد می‌شوند و نوکشان قهوه‌ای و خشک. این اتفاق مثل یک سیگنال است که می‌گوید: «من را از این نور شدید نجات بده!» برای همین، اگر بالکن دارید و دلتان می‌خواهد گندمی‌تان کمی هوای تازه بخورد، بهتر است آن را در سایه بگذارید یا از پرده‌ای نازک برای فیلتر کردن نور کمک بگیرید. نکته جالب اینجاست که مدل‌های ابلق گندمی به نور بیشتری نیاز دارند تا خطوط سفید یا زردشان پررنگ بماند؛ اگر نور کم باشد، این خطوط کم‌کم محو می‌شوند و گیاه یکدست سبز می‌شود. پس بسته به نوع گندمی‌تان، باید کمی بازی با نور را امتحان کنید تا ببینید کجای خانه برایش مثل بهشت است.

لامپ رشد گیاه 5 وات لایت ویژن مدل hp1-5w سری تک شاخه

6 %

450,000

423,000 تومان

مشاهده و خرید

300+ نفر بیش از ۲ بار این کالا را خریده‌اند

در سبد خرید 20+ نفر

میزان نیاز به آب در نگهداری از گندمی

وقتی نوبت به آبیاری گندمی می‌رسد، اولین چیزی که باید یادتان بماند این است که این گیاه اصلاً اهل آب زیاد نیست. گندمی با ریشه‌های گوشتی‌اش، مثل یک شتر کوچک آب را ذخیره و در روزهای خشک از آن استفاده می‌کند. برای همین، اگر گاهی یادتان برود به آن آب بدهید، با شما قهر نمی‌کند. معمولاً هفته‌ای یک بار آبیاری برایش کافی است، اما این قانون ثابتی نیست. همه چیز بستگی به فصل، دمای خانه و حتی نوع خاکش دارد. بهار و تابستان که هوا گرم‌تر است و گندمی تشنه‌تر می‌شود، می‌توانید کمی بیشتر به آن آب بدهید؛ مثلاً هر ۵ تا ۷ روز یک بار. اما پاییز و زمستان که رشدش کند می‌شود، بهتر است فاصله آبیاری را بیشتر کنید، شاید هر ۱۰ روز یا حتی دو هفته یک بار.

یک ترفند ساده برای اینکه بفهمید گندمی‌تان تشنه است یا نه، این است که انگشتتان را تا بند دوم توی خاک فرو کنید. اگر خاک خشک بود و چیزی به انگشتتان نچسبید، وقت آب دادن است. اما اگر هنوز کمی رطوبت حس کردید، دست نگه دارید. من خودم گاهی با این روش چک می‌کنم و همیشه جواب می‌دهد. فقط یادتان باشد که گندمی از غرق شدن متنفر است. اگر آب زیاد توی گلدان بماند و خاکش خیس و لجن‌مانند شود، ریشه‌هایش نفس نمی‌کشند و کم‌کم زرد می‌شوند یا می‌پوسند. برای همین، زهکشی خوب گلدان برایش حیاتی است. نکته دیگر اینکه گندمی با آب بدون کلر یا آب باران بیشتر حال می‌کند؛ کلر و فلوراید توی آب شهری گاهی نوک برگ‌هایش را قهوه‌ای می‌کند. پس اگر می‌خواهید گندمی‌تان همیشه سرزنده باشد، آبیاری را با دقت و محبت انجام دهید، نه با عجله و افراط.

آبپاش شهرآذین مدل 9030 ظرفیت 3 لیتر

136,400 تومان

مشاهده و خرید

در سبد خرید 40+ نفر

200+ نفر به این کالا علاقه دارند

شرایط کوددهی در نگهداری از گندمی

گندمی گیاهی نیست که برای رشدش مدام به کود نیاز داشته باشد، اما اگر دلتان می‌خواهد برگ‌هایش پرپشت‌تر و رنگش زنده‌تر شود، کمی تغذیه اضافی ضرر ندارد. این گیاه به‌طور طبیعی مقاوم است و حتی بدون کود هم سال‌ها دوام می‌آورد، ولی در فصل‌های رشد، یعنی بهار و تابستان، یک کود ملایم می‌تواند مثل یک ویتامین تقویتی عمل کند. بهترین انتخاب برای گندمی، کودهای مایع متعادل هستند؛ مثلاً کودی با نسبت NPK 10-10-10 که مواد مغذی اصلی را به اندازه به آن برساند. اما یک نکته مهم: زیاده‌روی در کود دادن مثل دادن غذای زیاد به یک بچه است؛ نه تنها فایده ندارد، بلکه ممکن است ضرر هم بزند.

یک گزینه طبیعی و عالی هم کودهای ارگانیک مثل neem cake  است که هم مواد مغذی دارد و هم به‌عنوان حشره‌کش طبیعی عمل می‌کند. این کود آهسته موادش را آزاد می‌کند و برای گندمی که عجله‌ای برای بزرگ شدن ندارد، خیلی مناسب است. در پاییز و زمستان هم بهتر است کود دادن را تعطیل کنید؛ گندمی در این فصل‌ها استراحت می‌کند و نیازی به انرژی اضافی ندارد.

دمای مناسب برای نگهداری از گندمی

گندمی گیاهی است که انگار با هر آب‌وهوایی کنار می‌آید، اما این به این معنا نیست که می‌توانید آن را توی سرما یا گرمای شدید رها کنید. این گیاه بومی مناطق گرمسیری است و برای همین، دمای معتدل را بیشتر دوست دارد. بهترین بازه دمایی برایش بین ۱۸ تا ۲۷ درجه سانتی‌گراد است؛ چیزی شبیه به دمایی که ما آدم‌ها هم در آن احساس راحتی می‌کنیم. اگر خانه‌تان معمولاً توی این محدوده است، گندمی‌تان احتمالاً همیشه خوشحال خواهد بود. اما اگر دما از این محدوده خارج شود چه؟ گندمی تا حدی تحملش را دارد؛ مثلاً می‌تواند دمای ۱۰ درجه را هم تاب بیاورد، ولی رشدش کند می‌شود و برگ‌ها انگار کمی بی‌حال می‌شوند. از آن طرف، گرمای بالای ۳۵ درجه هم برایش سخت است؛ برگ‌ها خشک می‌شوند و نوکشان قهوه‌ای می‌شود. نکته مهم دیگر این است که گندمی از تغییرات ناگهانی دما خوشش نمی‌آید. اگر یک روز توی اتاق گرم باشد و روز بعد توی بالکن سرد، ممکن است شوکه شود و برگ‌هایش بریزند. پس سعی کنید جای ثابتی برایش پیدا کنید که دمایش خیلی بالا و پایین نرود. در کل، گندمی با دمای معمولی خانه‌های ما سازگار است و تا وقتی یخ نزند یا نسوزد، با شما همراهی می‌کند.

رطوبت مورد نیاز برای نگهداری از گندمی

رطوبت برای گندمی مثل یک چاشنی خوشمزه است؛ لازم نیست خیلی زیاد باشد، اما اگر باشد، حالش را بهتر می‌کند. این گیاه به خاطر ریشه‌های گوشتی‌اش می‌تواند در محیط‌های خشک هم دوام بیاورد، ولی رطوبت متوسط، چیزی بین ۴۰ تا ۶۰ درصد، برایش ایده‌آل است. در خانه‌های معمولی که بخاری یا کولر هوا را خشک می‌کند، گندمی باز هم مقاومت می‌کند، ولی اگر نوک برگ‌هایش قهوه‌ای شد، یعنی دارد به شما می‌گوید که کمی هوای مرطوب‌تر می‌خواهد. من خودم وقتی که می‌بینم هواش خشک شده، یک سینی آب کنار گلدان می‌گذارم یا چند بار در هفته با اسپری آب برگ‌هایش را خیس می‌کنم. این کار نه تنها رطوبت را بیشتر می‌کند، بلکه گردوغبار را هم از روی برگ‌ها پاک می‌کند و انگار به گیاه جان تازه‌ای می‌دهد.

اما اگر در منطقه‌ای مرطوب زندگی می‌کنید، مثل شمال ایران، گندمی‌تان احتمالاً بدون هیچ تلاشی سرحال می‌ماند. فقط حواستان باشد که رطوبت بیش از حد، مثلاً بالای ۸۰ درصد، با خاک خیس ترکیب نشود؛ وگرنه ریشه‌ها می‌پوسند و گیاه بی‌حال می‌شود.

خاک و گلدان مناسب برای نگهداری از گندمی

خاک برای گندمی مثل خانه‌اش است؛ باید راحت باشد و نفس بکشد. این گیاه خاک لومی و سبک را دوست دارد؛ خاکی که ترکیبی از شن، ماسه و کمی خاک رس باشد و آب را به‌خوبی زهکشی کند. pH خاک هم بهتر است بین ۶ تا ۷ باشد، یعنی نه خیلی اسیدی و نه خیلی قلیایی. برای همین، موقع انتخاب خاک، چیزی را انتخاب کنید که هم رطوبت را نگه دارد و هم سریع خشک شود.

گلدان هم نقش مهمی دارد. گندمی گلدانی می‌خواهد که چند سوراخ تهش داشته باشد تا آب اضافی فرار کند. اندازه گلدان هم باید با ریشه‌ها متناسب باشد؛ نه خیلی بزرگ که خاکش همیشه خیس بماند و نه خیلی کوچک که ریشه‌ها تنگشان شود. معمولاً گلدانی که ۲-۳ سانت از قطر ریشه‌ها بزرگ‌تر باشد، برایش کافی است. جنس گلدان زیاد مهم نیست؛ پلاستیکی، سفالی، فلزی یا حتی پارچه‌ای، هر کدام را که دوست دارید انتخاب کنید. فقط یادتان باشد هر ۱-۲ سال یک بار، اگر ریشه‌ها گلدان را پر کردند، آن را به گلدان بزرگ‌تری منتقل کنید.

کود سه بیست گرین پیک مدل NPK 20-20-20 وزن یک کیلوگرم

330,000

268,000

تومان

کود کامل فسفر بالا گرین پیک مدل NPK 10-52-10 وزن یک کیلوگرم

510,000

388,000

تومان

خرید کود

مشاهده همه

شیوه هرس کردن و تکثیر گیاه گندمی

گندمی گیاهی است که با هرس و تکثیر، انگار دوباره متولد می‌شود. هرس کردنش کار سختی نیست و بیشتر برای مرتب نگه داشتنش یا جدا کردن برگ‌های خراب انجام می‌شود. بهترین وقت برای این کار، بهار و تابستان است که گیاه توی فاز رشدش است. با یک قیچی تیز و تمیز، برگ‌های قهوه‌ای یا زرد را از پایین‌ترین نقطه بچینید. اگر گیاهچه‌های زیادی روی ساقه‌ها آویزان شده و گلدان شلوغ شده، می‌توانید آن‌ها را هم جدا کنید.

تکثیر گندمی هم یکی از لذت‌بخش‌ترین کارهای دنیاست، چون خیلی راحت است. این گیاه خودش با گیاهچه‌های کوچکش به شما می‌گوید که آماده تکثیر است. دو راه دارید: یا گیاهچه را با ساقه به مادر وصل نگه دارید و توی گلدان کنارش بکارید، یا جدا کنید و مستقل پرورش دهید.