نقد انیمیشن «رفقای بد ۲»؛ قابل پیشبینی اما دوستداشتنی
انیمیشنهای «دریمورکس» همیشه دست کم گرفته میشوند؛ با اینکه در صنعتی که دیزنی و پیکسار یکتنه با فرنچایزهایشان آن را قبضه کردهاند، دریمورکس اغلب ریسک با ایدههای تازه را ترجیح میدهد؛ ریسکهایی که برای خیلیهایمان خاطرهاند. انیمیشن «رفقای بد» یکی از این ریسکها بود که سال ۲۰۲۲ با معرفی یکسری قهرمان (یا ضدقهرمان) بامزه که به سبک «یازده یار اوشن» دزدی میروند، خاطر خوشی در ذهنمان گذشت. با موفقیت «رفقای بد»، طولی نکشید که دریمورکس سراغ ساخت دنبالهای برایش رفت. در «رفقای بد ۲» (The Bad Guys 2) با اینکه دیگر خبری از ایدههای ناب فیلم اول که آن را به انیمیشنی درخشان تبدیل کردند نیست، اما دریمورکس با بازگرداندن تیم فیلم قبلی موفق شده یک دنبالهی بامزه و سرگرمکننده بسازد که به درد هم بچهها و هم بزرگترها میخورد. در نقد «رفقای بد ۲» به پتانسیل این انیمیشن و فیلم قبلی میپردازم که دریمورکس میتواند تا سالها فرنچایزش را ادامه دهد.
هشدار! در نقد انیمیشن «رفقای بد ۲» خطر لو رفتن داستان وجود دارد
نقد انیمیشن «رفقای بد ۲»؛ بدهایی که میخواهند خوب باشند

«رفقای بد» ۲۰۲۲ مبتنی بر کتابهای کودکان آرون بلیبی ماجراجوییهای چهار دزد بینالمللی (که حالا پنج نفر شدهاند) را دنبال میکرد که در زدن بانک استادند. پس از شکست پرفسور مارمالاد شرور (ریچارد آیوادی) در فیلم اول، «رفقای بد ۲» این مجرمین سابق را در برههای از زندگی نشان میدهد که دیگر مسیرشان را عوض کردهاند و میخواهند پیشهی گذشتهاشان را کنار بگذارند. اما پیدا کردن شغلهای معمولی، پیچیدهتر از آن چیزی است که فکر میکردند. این مخصوصا برای آقای گرگ (سم راکول) زور دارد که نمیتواند با زن موردعلاقهاش، دایان، باشد؛ دایان فاکسینگتون (ززی بیتز) حالا فرماندار شده و برای یک سیاستمدار جلوهی خوبی ندارد که با دزدجماعت دیده شود.
در این میان، ظهور یک گروه تبهکاری تازه به نام فانتوم بندیت دوباره کاسهکوزهها را سر رفقای بد خراب و پایشان را به شغل گذشته باز میکند. آقای گرگ، آقای مار (مارک مرون)، آقای کوسه (کرگ رابینسن)، خانم تارانتولا (آکوافینا) و آقای پیرانا (آنتونی راموس) نقشه میکشند تا با دستگیری دزدان، خودشان را آدم خوب ماجرا جلوه داده و اعتماد مردم را به دست آورند. تیم فانتوم اما باهوشتر از این حرفهاست.
کیتی کت (دنیل بروکس) و زیردستانش، پیگتیل (ماریا باکالووا) و سوزان یا همان دووم (ناتاشا لیون) – که دوستدختر آقای مار از آب درمیآید – میخواهند تمام طلای دنیا را بدزدند و برای برنامههایشان به رفقای بد نیاز دارند؛ خوب هم میدانند که چطور آنها را مجبور به انجام خواستههایشان کنند. بنابراین، رفقا میمانند بین یک دزدی دیگر و فاش شدن گذشتهی مجرمانهی فاکسینگتون. آقای گرگ و همتیمیهایش برای آنکه جلوی بزرگترین دزدی تاریخ را بگیرند، به خواست کیتی کت تن میدهند.

«رفقای بد ۲» به سبک فیلم قبلی به ترکیبی از «یازده یار اوشن» و «زوتوپیا» میماند که فیلمهای کلاسیک دزدی و کلیشههای آنها را دست میاندازد. با صحنههای صحبت دایان با پروفسور مارمالاد یا گشت و گذار در فضا، ارجاعات مستقیمی هم به «سکوت برهها» و «جاذبه» میدهد که بزرگترها با دیدنش حال میکنند. حتی کیتی کت برای جذب طلا، فلزی را بیرون میکشد که مکگافینیت نام دارد!
البته از این دست جوکهای ناب در «رفقای بد ۲» در قیاس با فیلم سابق کمرنگترند. فیلمنامه تقریبا همان مسیری را دنبال میکند که «رفقای بد» قبلی. اکثریت شوخیها هم شباهت زیادی با ریتم و تم فیلم سابق دارند و انگار تابهحال چندین نسخهی دیگرشان را در چیزهای دیگری مثل «من نفرتانگیز» و «زوتوپیا» دیدهایم. با اینکه اینها به خودی خود بد نیستند و جلوی سرگرمکننده بودن فیلم را نمیگیرند، اما کاش پریفل به جای تکرار همانی که در فیلم ۲۰۲۲ پیاده کرد، از زاویهی دیگری به داستان وارد میشد یا حداقل پتانسیل کاراکترهایی به جذابیت آقای گرگ و کیتی کت را بسط میداد.
صداپیشگان و انیماتورها، ستارگان «رفقای بد ۲»

«رفقای بد ۲» نهتنها کل تیم تبهکاران را، که تمام صداپیشگان آنها را هم بازگردانده و چه تصمیم درستی. بخش اعظم جذابیت کسانی چون آقای گرگ و خانم تارانتولا به صداپیشگان آنها بازمیگردد که رنگی از خودشان را به کاراکترهایشان آوردهاند. راکول، که صداپیشگی آقای گرگ پرحرف و باحال فیلم را برعهده دارد، نوعی حس قابل اعتماد و کاربلد بودن را در گرگ تداعی میکند؛ برای همین، باوجود دندانهای تیز و چشمان زرد ترسناک گرگ، میتوانید با شخصیت او ارتباط بگیرید.
به جز صداپیشگانی که از فیلم اول برگشتهاند، گروه فانتوم یکسری کاراکتر با بازیگران تازه به داستان اضافه میکنند. غافلگیرکنندهترین آنها ناتاشا لیون است که همین اخیرا در «اسمرفها» هم حضور داشت. لیون نقش دووم/سوزان، دوستدختر پرندهی آقای مار را بازی میکند که البته فرصت زیادی به بسط شخصیت او یا دیگر اعضای فانتومها مثل پیگتیل اختصاص داده نمیشود.

در کنار صداپیشگی، انیمیشن «رفقای بد ۲» هم مسیر فیلم قبل را ادامه داده. «رفقای بد» ۲۰۲۲ انیمیشن واقعا خوبی دارد، با ترکیبی از سبک دوبعدی و سهبعدی و فیلم تازه هم از همین سبک پیروی میکند. پیر پریفل، همانطور که در کارگردانی و داستان از روی دست خودش در «رفقای بد» قبلی نگاه کرده، در حوزهی جلوههای بصری هم به فیلم اول ارجاع داده است.
با سبک استوریبورد گونهی انیمیشن و ترکیب آن با استایل نقاشیهای کتاب کودکان، مانند دو فیلم «رفقای بد» را در ساختههای دیگر دریمورکس پیدا نخواهید کرد. متأسفانه، این را در فیلمهای اخیر پیکسار نمیبینیم که اخیرا پروژههایش همه سبک نقاشی و طراحی کاراکتری یکسانی دارند؛ از «الیو» گرفته، تا «قرمز شدن» و مجموعه «چه برنده، چه بازنده». دریمورکس اما برای هر فیلم خود هویت بصری منحصربهفردی میسازد که با یک نگاه میتوان تشخیص داد هر کاراکتر به کدام فیلم تعلق دارد.
«رفقای بد ۲» استایل انیمیشنی خاصاش را با صحنههای اکشن سریع ترکیب کرده و کارگردانی پریفل بیشتر از هرچیز اینجا خود را نشان میدهد؛ به ویژه در سکانسی مثل آنچه در افتتاحیه که پنج سال پیش در قاهره میگذرد میبینیم. در این صحنه، که آقای ولف شیکپوش با تیم خود دزدی بزرگی را از میلیارد مصری، آقای سلیمان (امید جلیلی) ترتیب میدهند، کلی دنبالبازی و تعقیب و گریز دزد و پلیس داریم که جز دستفرمان عالی گرگ، طراحی اکشن و انیمیشن چشمنواز فیلم را به نمایش میگذارند. صحنهی نفسگیر سوار شدن به موشک فضایی که گرگ و دیگران به زور خودشان را به آن میرسانند هم یکی دیگر از سکانسهای برجستهی کل فیلم است.
«رفقای بد» به دل هر بینندهای مینشیند

خلاف اولین فیلم «رفقای بد» که مشخصا برای کودکان ساخته شده، دریمورکس در «رفقای بد ۲» پا را فراتر گذاشته و چندتایی جوک پرمایه در آن جا داده که بزرگترها دستشان میآید؛ مخصوصا در رابطهی بین مار و دوستدخترش که در یک صحنه نزدیک است کل کلهاش را قورت دهد. همچنین، مدت زمان فیلم هم بالاتر رفته و صحنههای دیالوگمحور با موضوعات سنگینتری هم در آن وجود دارد؛ البته از این صحنهها توقع فیلمی مثل «جریان» یا «درون و بیرون» نداشته باشید.
با اینکه «رفقای بد ۲» نمیخواهد پیام یا شعار خاصی بدهد، اما تلویحا این موضوع را بررسی میکند که آیا امکان بخشش یا بازگشت وجود دارد؟ اگر کسی در گذشته اشتباهی کرده، آیا باید تا آخر عمر مهر آن را بر پیشانی داشته باشد؟ در کنار تمام جوکها و صحنههای اکشن، چنین موضوعاتی یک بار احساسی به فیلم اضافه میکنند که البته جا داشت بیشتر بررسی شود. درست است که «رفقای بد ۲» به اندازهی چیزی مثل «اسمرفها» هوش بینندگانش را زیر سوال نمیبرد و مشخصا قرار نیست در انیمیشنی که مخاطبش اغلب بچهها هستند داستان در چگونگی برخورد جامعه با بزهکاران سابق فرو رود، اما اگر کارگردان به بچههایی که فیلم را میبینند اعتماد میکرد، میتوانست با چندلحظه تأمل روی صحنههای احساسیتر بگذارد تا با شخصیتها بیشتر اخت بگیریم. «رفقای بد ۲» اما با چند جوک سریع جو را عوض و از این صحنهها عبور میکند.
- سبک بصری منحصربهفرد
- جوکهای بامزه مناسب هردو کودکان و بزرگسالان
- صداپیشگی سم راکول که نقش مهمی در هویت کاراکتر دارد
- تکراری و کلیشهای شدن جریان فیلمنامه
- اشارهی گذرا به موضوعات سنگینتری مثل بازگشت بزهکاران سابق به جامعه
با اینکه «رفقای بد ۲» در صحنههایی نکراری و کلیشهای میشود، اما بیشک خیلیها را به سمت فیلم اول خواهد کشاند و همین کافی است تا دست دریمورکس برای ساخت دنبالههای بعدی باز باشد. تا همینجا هم فیلمهای «رفقای بد» ثابت کردهاند مثل «ماداگاسکار» یا «چگونه اژدهای خود را پرورش دهیم»، پتانسیل لازم برای تبدیل شدن به یک فرنچایز درست و درمان را دارند. با قهرمانهایی بامزه و صحنههای اکشن و پرهیجان، دریمورکس میتواند همزمان مخاطبان جوان و بزرگسال خود را راضی کند. اما اگر میخواهد فرنچایزی به محبوبیت «شرک» داشته باشد، برای فیلم بعدی باید به ریسکپذیری سابق خود بازگردد.
شناسنامه انیمیشن «رفقای بد ۲» (Bad Guys 2)
کارگردان: پیر پریفل
نویسنده: یانی برنر، ایتن کوهن براساس کتابهای «رفقای بد» از آرون بلیبی
بازیگران: سم راکول، آکوافینا، دنیل بروکس، مارک مرون، آنتونی راموس
محصول: ۲۰۲۵، ایالات متحده
امتیاز سایت IMDb به فیلم: ۷.۱ از ۱۰
امتیاز فیلم در سایت راتن تومیتوز: ۸۷٪
خلاصه داستان: دزدان حرفهای تیم آقای گرگ پس از شکست دادن پروفسور مارمالاد و گذراندن دورهی حبس، میخواهند مثل شهروندان معمولی به جامعه بازگردند و شغلهای معمولی هم داشته باشند. اما نهتنها کسی حاضر نیست به آنها کار دهد، یک گروه دزدان تازه نیز آشوب به راه انداختهاند و همه به رفقای بد شک کردهاند. گرگ که میبیند شهرت تیماش و دوستش، دایان که حالا فرماندار شده، در خطر است، تصمیم میگیرد رد این گروه مرموز را بزند و این پای رفقای بد را به بزرگترین دزدی تاریخ باز میکند…
منبع: دیجیکالا مگ

