هیدروژن، سوختی پاک و هم اکنون ارزان!

برگزاری کنفرانس تغییرات اقلیم در فرانسه فرصتی را فراهم آورد تا مباحث و مفاهیم زیست محیطی بیش از پیش مطرح شوند. همچنین قراردادها و تصمیماتی در میان کشورها به جهت اجرای پروژه های سازگار با محیط زیست، در حوزه هایی شامل تولید انرژی پاک و تصفیه خورشیدی منعقد گردید. به همین مناسبت، در نظر داریم تا با معرفی نمونه هایی برجسته از تلاش های صورت گرفته در این عرصه، تحقق شاخصه‌های توسعه پایدار را از منظر پیشرفت های تکنولوژیکی ملاحظه کنیم.

از منظری کلان، دیدگاه های ارائه شده به جهت ارتقاء نقش انرژی‌های تجدیدپذیر در سبد مصرف انرژی جهانی بر محورهایی شامل افزایش راندمان تولید انرژی توسط منابع تجدیدپذیر، افزایش راندمان مصرف، مقرون به صرفه کردن تکنولوژی‌های سبز و همگانی نمودن این تکنولوژی‌ها، ضمن ارائه‌ی تکنولوژی های جدیدتر، استوار می باشند. طبعاً یافته‌های جدید در این عرصه نیز در یکی از دسته‌های اشاره شده جای خواهند گرفت.

برغم سوخت های فسیلی، هیدروژن به هنگام احتراق صرفا بخار آب وارد اتمسفر می‌کند؛ به همین جهت به عنوان یکی از سوخت های سازگار با محیط زیست شناخته می‌شود. با این وجود، هزینه‌ی زیاد تولید هیدروژن مانع از آن شده تا این ماده رواج بیشتری یابد. تاریخچه‌ی ساخت اولین وسیله‌ی نقلیه مبتنی بر هیدروژن به سال ۱۸۰۷ باز می گردد. در این سال، فرانسوا ایساک دوقیوا  موفق به ساخت یک موتور «درون احتراق» گردید که با سوخت هیدروژن کار می کردد. همچنین تاریخچه‌ی ساخت اولین خودروی هیدروژنی مبتنی بر سلول های سوختی به سال ۱۹۶۶ و خودروی «الکترو ون»  ساخت شرکت جنرال موتورز باز می گردد.

با هدف کاهش هزینه‌های تمام شده در فرایند تولید هیدروژن، محققین آزمایشگاه ملی ساندیا در ایالات متحده موفق به کشف کاتالیزوری با نام مولیبدنیوم دی سولفید، که به اختصار مولی نامیده می شود، با قیمت تمام شده تنها ۲ دلار در ازای هر اونس شدند. ارزش این کشف از آنجایی بیشتر نمود پیدا می کند که آن را با کاتالیزور پلاتین، با قیمت ۹۰۰ دلار در هر اونس، که در حال حاضر از آن در فرایند تولید هیدروژن استفاده می‌شود، مقایسه کنیم. کاتالیزورها موادی هستند که استفاده از آن‌ها سبب تسریع واکنش‌ها می گردد. در این رابطه، با توجه به آن که انرژی شروع واکنش برای کاتالیزور مورد اشاره حتی می تواند توسط نور خورشید فراهم گردد، می توان از آن به جهت تولید هیدروژن در خارج از شبکه تولید راهکارهایی ارائه نمود. از جمله مزایای دیگر این کشف می توان به امکان ترکیب آن در ساختار سلول های سوختی، امکان تسریع علمکرد آن تا چهار برابر نسبت به وضعیت حاضر و راندمان بالای آن حتی نسبت به فلز پلاتین می باشد. نتایج این تحقیق در نشریه‌ی نیچر نیز به چاپ رسیده است.

نتایج این تحقیق با توجه به کاهش هزینه‌های تولید هیدروژن، زمین فراوان بودن مواد اولیه و راندمان بالا می‌تواند سبب انقلابی در گسترش محصولات مبتنی بر هیدروژن گردد.