از باخ تا بتهوون؛ با بهترین قطعات ساخته شده برای پیانو آشنا شوید

در میان تمام سازها پیانو گستره صوتی بیشتری را دربرمی‌گیرد. پیانو به شدت ساز منعطفی است و به همین دلیل اکثر آهنگسازان بزرگ علاقمند به نوشتن قطعاتی برای پیانو بوده‌اند. سایت Classic FM بهترین قطعاتی را که نوازندگان بزرگ برای پیانو نوشته‌اند معرفی کرده است. اگر شنونده عادی هستید می‌توانید از شنیدن این قطعات لذت ببرید و اگر هنرجوی پیانو هستید قطعا زمانی به سراغ‌شان خواهید رفت. در ادامه ۵ قطعه آهنگ پیانو را به شما معرفی می‌کنیم که هر نوازنده حرفه‌ای پیانو باید بلد باشد.

«جوزف هوفمان» (Josef Hofmann) یکی از مدرسان بزرگ پیانو در قرن بیستم، کتاب مشهوری به نام «نوازندگی پیانو» دارد. هوفمان در این کتاب برای هنرجویان این ساز توضیح داده که چطور می‌توانند به صورت حرفه‌ای پیانو بیاموزند، پیانیست‌های خوبی بشوند و بهترین قطعات پیانو را بنوازند. هوفمان خود نوازنده‌ای مشهور و از شاگردان «آرتور روبنشتاین» (Arthur Rubinstein) یکی از غول‌های نوازندگی و آهنگسازی بوده است. او در کتابش راهکارهای ساده، کاربردی و اصولی برای نوازندگان موسیقی کلاسیک ارائه می‌کند. یکی از مواردی که هوفمان به آن اشاره کرده و به نظر می‌رسد یکی از اصولی‌ترین قواعد برای هنرجویان در هر سطحی از آموزش باشد، شنیدن قطعات خوب و رفتن به اجراهای خوب است.

هوفمان می‌گوید: «هرگز به کنسرت‌های ضعیف نروید. همان طور که نمی‌توان از یک اجرای بد، درست اجرا کردن را فرا گرفت، عادت کردن گوش به یک اجرای ضعیف بسیار خطرناک است. اگر پدری فرزند خود را وارد جمعی از اوباش کند تا به او بیاموزد که چگونه رفتار کند در مورد او چه فکر خواهید کرد؟ این تجربیات بسیار خطرساز هستند. شما با رفتن به کنسرت‌های ضعیف در واقع آن فرد کلاهبردار را تشویق می‌کنید تا به جنایت خود علیه طبع نیک و روح موسیقی ادامه دهد و شما تبدیل به همدست او می‌شوید. به علاوه شما کمک کرده‌اید که سطح استاندارد درک موسیقی در جامعه شما پایین بیاید، تا جایی که حتی ممکن است کنسرت‌های خوب دیگر با اقبال چندانی رو به رو نشوند. اگر شما خواهان آن هستید که در شهر شما کنسرت‌های خوبی اجرا شود، حداقل کاری که می‌توانید انجام دهید آن است که کنسرت‌های ضعیف را مساعدت نکنید…» همین قانون درباره شنیدن قطعات خوب و تمرین کردن آن‌ها هم صحت دارد.

سونات مهتاب (بتهوون)

سونات‌ها معمولا در دو یا چهار موومان نوشته می‌شوند. موومان یا همان بخش اول سونات مهتاب ساخته لودویگ وان بتهوون جزو مشهورترین و زیباترین قطعاتی است که برای پیانو نوشته شده است؛ آنقدر زیبا که نفس‌تان را بند می‌آورد. این سونات یکی از بهترین کارهای بتهوون است و هکتور برلیوز آهنگساز، در وصف این قطعه، آن را «مرثیه‌ای باشکوه» می‌خواند. نکته‌ای که در نواختن «سونات مهتاب» اهمیت زیادی دارد تسلط روی قدرت انگشتان و کنترل آن‌ها رو کلاویه‌های پیانوست. در این قطعه نت‌های دست چپ بسیار نرم و نت‌های دست راست گاه به شدت قوی نواخته می‌شود. برخلاف آنچه در نظر اول بنظر می‌رسد قطعه بسیار پیچیده‌ای است.

صفحه اول این آهنگ را از اینجا دانلود کنید.

مهتاب (دبوسی)

این قطعه دبوسی آنقدر محبوب است که یک لالایی مشهور کودکانه هم به اسم آن ساخته‌اند. «Claire de lune» که معنای «مهتاب» می‌دهد فقط از نظر اسم به قطعه بتهوون شباهت دارد، وگرنه کاملا با آن قطعه رمانتیک دوره کلاسیک متفاوت است. تضاد مشخصی بین قطعه امپرسیونیستی دبوسی با «سونات مهتاب» بتهوون وجود دارد. این قطعه سومین موومان از یک سوییت اثر دبوسی است. سوییت‌ها قطعاتی شیرین با آمیخته‌ای از نواهای مربوط به رقص هستند. بخش‌های مربوط به یک سوییت برخلاف سونات کاملا همبستگی دارند. قطعه «مهتاب» دبوسی شیرین و سهل و ممتنع است. فریب سادگی‌اش را نخورید چون ۱۵ سال طول کشید تا دبوسی موومان سوم این سوییت را که «مهتاب» است، بنویسد. نتیجه قطعه‌ای شده که ظاهر آن ساده است اما به شدت به توان اجراکننده بستگی دارد. قطعه‌ای که به پیانیست‌ها اجازه می‌دهد توانایی خودشان را نشان بدهند.

صفحه اول این آهنگ را از اینجا دانلود کنید. 

نوکتورن در می بمل ماژور (شوپن)

نوکتورن‌ها قطعاتی ملایم با حال و هوای شبانه هستند. شوپن در حوالی بیست سالگی نوکتورن‌های زیادی ساخت که نوکتورن در می بمل ماژور مشهورترین آن‌هاست. منتقدان می‌گویند این نوکتورن‌های رومانتیک احتمالا مربوط به شور و حال و هوای جوانی آهنگساز بوده است. ساختار این نوکتورن بی‌شباهت به والس نیست. شوپن در ساختن والس‌ها هم تبحر فوق‌العاده‌ای داشت. پایان قطعه با رقص ملایم انگشتان روی کلاویه‌ها آن را تبدیل به یکی از دلنشین‌ترین قطعات پیانو کرده است.

صفحه اول این آهنگ را از اینجا دانلود کنید. 

صحنه‌های کودکی (شومان)

مجموعه‌ای شامل ۱۳ قطعه کوتاه تلخ و شیرین از کارهای روبرت شومان است که در آن‌ها تم‌هایی مانند بازی‌های تعقیب و گریز، وحشت‌های شبانه، داستان‌های موقع خواب و خود خواب پوشش داده شده‌اند. مشهورترین‌شان هم قطعه‌ای به نام «رویابافی» در گام فا ماژور است که رویای یک کودک را به شکل نت‌های موسیقی درآورده است. رویابافی قطعه‌ای به شدت احساساتی است. شومان در نامه‌ای به همسرش کلارا «صحنه‌های کودکی» را «ملایم، صمیمی، و شاد مانند آینده‌شان» توصیف کرده بود. کلارا که قطعه‌ها را پسندیده بود، در نامه‌ای به شومان گفت که این قطعه موسیقی تنها متعلق به خودشان است. قطعه‌ای که باید نرم و سرخوشانه نواخته شود.

صفحه اول این آهنگ را از اینجا دانلود کنید. 

واریاسیون‌های گلدبرگ (باخ)

یک پیانیست واقعی قطعا خودش را با نواختن قطعه‌ای از آثار باخ به چالش می‌کشد. واریاسیون‌های باخ داستان جذابی دارند. او ۳۰ واریاسیون برای یک کنت روسی تصنیف کرد که از بی‌خوابی رنج می‌برد. نام این واریاسیون‌ها بعدتر از روی نوازنده کیبورد مشهور یوهان گوتلیب گلدبرگ انتخاب شد که به موزیسین‌های زیادی برای نواختن این واریاسیون‌ها کمک کرد تا برای کنت قطعات را بنوازند. واریاسیون‌ها شروع ساده‌ای دارند ولی به تدریج پیچیده و از تم اصلی و اولیه‌شان دور می‌شوند. مشهورترین اجرای واریاسیون‌ها مربوط به پیانیست کانادایی گلن گولد است.

صفحه اول این آهنگ را از اینجا دانلود کنید. 

منبع: Classic FM