توسل به پیچیدگی (Appeal to Complexity) | مغلطه به زبان آدمیزاد (۲۸)

۱۲ تیر ۱۳۹۸ زمان مورد نیاز برای مطالعه: ۲ دقیقه
#28 Appeal to Complexity

تعریفمغلطه توسل به پیچیدگی موقعی پیش می‌آید که گوینده ادعا کند چیزی را نفهمیده، بنابراین آن چیز اشتباه یا غیرمحتمل است یا استدلال مشکل دارد. این مغلطه یکی از دگرگونی‌های توسل به نادانی (Argument from Ignorance) است.

معادل انگلیسی: Appeal to Complexity

الگوی منقطی:‌

من استدلال X را متوجه نمی‌شوم.

بنابراین استدلال X درست نیست / نقص دارد / غیرمحتمل است.

مثال ۱:

بیل (متخصص چشم): تکامل چشم به صورت مونوفیلتیک اتفاق افتاد. معنی‌اش این است که ریشه‌ی چشم‌های امروزی به چشم نخستین (Proto-eye) برمی‌گردد که حدوداً ۵۴۰ میلیون سال پیش تکامل پیدا کرد. به‌موازات چشم نخستین، چندین گونه و ریزگونه‌ی چشم تکامل پیدا کردند. دانشمندان با مطالعه‌ی گوناگونی چشم در حیوانات به این نتیجه رسیده‌اند، چون عامل این گوناگونی سازگار شدن چشم هر گونه‌ی جاندار با شرایط محیطی است.

توبی: امم… مونوفیلتیک؟ پروتو آی؟ داری از کلمات قلنبه سلمبه استفاده می‌کنی تا گولمون بزنی؟‌ من بعید می‌دونم چشم تکامل پیدا کرده باشه.

توضیح: بله، تکامل چشم برای کسانی که زیست‌شناس نیستند و با نظریه‌ی فرگشت و انتخاب طبیعی آشنایی کامل ندارند مبحثی پیچیده است. ولی پیچیدگی استدلال‌های مربوط به این حوزه دلیل موجهی برای رد کردن این استدلال‌ها و نامعبتر دانستن‌شان نیست، خصوصاً اگر نظریه‌ی جایگزین یک چیز ساده باشد‌ (مثلاً: «زئوس چشم رو از گل آفرید.»)

مثال ۲: اگر فردی عادی و غیرمتخصص از سیاستی پیچیده که چیزی درباره‌اش نمی‌داند (یا خیلی کم می‌داند) انتقاد کند، به احتمال زیاد مغلطه‌ی توسل به پیچیدگی را مرتکب شده است.

توضیح: وقتی کسی درباره‌ی چیزی اطلاعات کافی نداشته باشد، ذهنیتش در آن باره دوقطبی می‌شود (یا سیاه یا سفید). مثلاً در عرصه‌ی سیاست ارائه‌ی خدمات درمانی به شهروندان مساله‌ای بسیار پیچیده است و هر تغییر کوچک مزایا و معایب خاص خود را به همراه دارد. افراد غیرمتخصص عموماً سندی ۱۰۰۰ صحفه‌ای را نادیده می‌گیرند و می‌گویند: «ببین، قضیه خیلی ساده‌ست. اگه فلان کارو انجام بدی، مشکل رفع می‌شه.» نه، مساله ساده نیست و این پیشنهاد ساده‌اندیشانه هم مشکل را حل نمی‌کند.

استثنا: در شرایطی که گوینده خودش نمی‌داند دارد چه می‌گوید، مغلطه‌ی توسل به چرندگویی (Argument by Gibberish) اتفاق می‌افتد.

راهنمایی: وظیفه‌ی شخص استدلال‌کننده این است که استدلالش را تا حد امکان با فصاحت و دقت بیان کند و از زبان و عباراتی استفاده کند که مخاطبانش باهاشان آشنایی داشته باشند. در عرصه‌ی ارتباطات علمی این یک معضل بزرگ است. در این عرصه سوگیری شناختی نفرین دانش زیاد (Curse of Knowledge) بسیار رایج است؛ یعنی شخص گوینده گمان می‌کند مخاطبانش نیز به اندازه‌ی خودش درباره‌ی موضوع موردبحث آگاهی دارند. اگر مخاطب شما استدلال‌تان را متوجه نشد، تقصر را گردن او نیندازید. به جایش استدلال خود را با زبانی متفاوت (و ترجیحاً ساده‌تر) بیان کنید.

منابع:

مغلطه‌ای رایج در اینترنت. منبع آکادمیک برای آن یافت نشد.

ترجمه‌ای از:

Logically Fallacious

برچسب‌ها :
دیدگاه شما

۷ دیدگاه
  1. Avatar حسن ر.

    فرض کنیم ادعایی که در مورد سندرم xxy می‌کنی، درست باشد. قتل بی‌دلیل یک انسان دیگر عملی ناعادلانه و دردناک است، در حالیکه هم‌جنس‌گرایی یک شخص زیانی به دیگران نمی‌رساند.

  2. Avatar Amir

    ممنون از پاسخ ولی از اونجایی که میگین اینجا نمیشه بحث کرد و من نمیدونم استدلال دوستمونو باید قبول کنم یا نه
    یا به عبارت بهتر نمیدونم بگم همجنسگرایی چیز درستیه یا نه میشه یکی از این مقالات peer-reviewed شده رو معرفی کنین چون با توجه به چیزی که من از پاسخ شما برداشت کردم میشه گفت استدلال دوستمون درست نیست فک کنم. حالا نمیدونم خودتون چه نظری دارید و البته شمام درست میگید نمیشه اینجا درموردش بحث کرد اما اگه امکانش هست یکی از همین مقالات در این مورد و بخصوص درمورد نظریه ی تکامل معرفی کنید.
    چون من الان نمیدونم بگم این نظریه درسته یا اشتباه از یه طرف چون بنوعی استدلال دوستمون محکم نیست چون به یوتیوب مراجعه شده پس نمیشه قبول کرد از یه طرفم…واقعا نمیدونم چی بگم کاملا گیج شدم :))))

    1. متاسفانه توی بخش نظرات نمی‌شه لینک به جایی خارج از مجموعه‌ی دیجی‌کالا گذاشت.

      ولی برای پیدا کردن مقالات مربوطه این دوتا عبارت رو توی گوگل جستجو کن:

      peer-reviewed articles about homo*exuality
      peer-reviewed articles about evolution

      یا عبارت homo*exuality و evolution رو توی Google Scholar جستجو کن و مقالاتی رو که بیشترین ارجاع بهشون شده بخون.

  3. Avatar Amir

    سلام اقای اذسن.
    البته مغلطه ی توسل به اینکه چون من نفهمیدم پس استدلال شما اشتباس که خب بله از اسمش مغلطس و نمیشه اینجوری استدلالیو رد کرد.

    اما چند وقت پیش یه بحثی داشتیم با دوستان که من با یه شخص دیگه با همجنسگرایی مخالف بودیم و اونو یه بیماری میدونستیم بعد دوستان گفتن این یه گرایشه که خب ما گفتیم گرایش به قتلم وجود داره پس هر گرایشی درست نیست که دوستان گفتن در پزشکی این گرایش با توجه به تحقیقات دکتر الفرد کینزی دیگه بیماری نیست که خب منم قبول کردم ازشون بعدش دوستمون اومد گفت پزشکی تجربیه و مدام خودشو رد میکنه که خب منم میخواستم این جملشو بگم و بعد دوستمون گفتن استدلال بنده فلسفیه و باید با یه استدلال فلسفی رد شه و حالا میرسیم به مثال این مقاله درمورد نظریه ی تکامل که خب بنظرم اگه کامنت دوستمونو کپی کنم سوبرداشتی پیش نمیاد.

    ((دوستانی که پاسخ دادن توجه کنن!!!????
    استدلال همه ی شما پزشکی بود و روانپزشکی که من همه ی اینها رو میدونم.
    اما استدلال من فلسفی و کلی تر و سوال فلسفی رو فقط با فلسفه میشه زیر سوال برد.
    ۱.اولا سندرم xyy ثایت میکنه که گرایش ژنتیکی به قتل وجود داره.
    ۲.افراد این قشر رنگین کمونی اغلب به بیماری های مختلف دچار میشن منبع دارم اگه خواستین.
    حالا:
    طبق بند ۱ اگه چیزی ژنتیکی باشه دلیل بر مصونیته؟
    طبق بند ۲ این کار باعث بیماریه پس چیزی که باعث بیماریه از بیخ غلطه.
    (پزشکی تجربیه و مدام خودش رو رد میکنه مثل نظریه ی تکامل که همین پارسال کریگ ونتر جلوی ردی خود داوکینز ردش کرد!)
    اما من بر اساس چیزی که ثابته ۱۴۰۰ سال حرف میزنم… چیزی پر از فکت ها علمی از مراحل تشکیل جنین گرفاته تا گسترش و انبساط جهان داخلش هست!))

    و یه کامنت دیگه هم دادن ????????

    ((منبع برای کدوماشون؟
    برای رد تکامل کریگ ونتر اینو تو یوتیوب سرچ بزن:
    craig venter denies common descent
    البته این زیاد چیزی نیست که روش مانور داد و از این بهتر فراوونه.
    مناظره های زیر هم قشنگن و ترجمه شدن:
    دکتر ذاکر نایک با برنده ی نوبل دکتر کمپل.
    مناظره ی حمزه تزورتس با لاورنس کراوس.
    مناظره ی کریستوفر هیچنز و تونی بلر هم بدک نیست.))

    بنظرم نظریه ی تکامل طبق گفته ی دوستمون رد شده.
    و در مورد همجنسگرایی هم من مثل دوستمون فکر میکنم یه بیماری هست.
    البته نمیخوام بحثیو باز کنم فقط مثالی که برای این مغلطه اورده شده بود در مورد تکامل خواستم بگم این نظریه رد شده.

    1. اگه نمی‌خوای بحث باز کنی که اوکیه. ولی کلاً اگه در آینده خواستی درباره‌ی فرگشت و ربط ژنتیک به رفتارها و گرایش‌های انسانی استدلال کنی،‌ باید از مقالات آکادمیک peer-review شده به‌عنوان منبع استفاده کنی، نه ویدئوهای یوتوب و مباحثه‌های زنده. در این صورت کسی استدلالت رو جدی نمی‌گیره.

      1. Avatar Amir

        سلام اقای اذسن.
        البته اون استدلال هایی که با توجه به ویدیو های یوتیوب شده رو من نکردم بلکه یکی از دوستان استدلال کرده و منم چون شخصا با همجنسگرایی مخالفم بهرحال حرفشونو قبول کردم البته دوستمون میگفت کریگ ونتر شخص بزرگیه ولی خب واقعا گیج شدم.

        نمیخوام بحثیو باز کنم اما حالا که حرفش شد اقای اذسن اگه میشه درمورد این استدلال دوستمون و یا اشتباه بودن و یا درست بودن همجنسگرایی یه استدلالی بیارین چون واقعا نمیخوام چون خودم با شخصی از یه نظر موافقم اونم از نظر شخصی چون حالم از این گرایش بهم میخوره ،بنوعی سرم کلاه بره و استدلال اشتباهی تو مغزم فرو بره.(البته نمیگم که دوستمون قصد کلاه گذاشتن داشته شاید دوستمون هم اشتباه کنه و منم اشتباه کنم)

        بنده واقعا متعجب شدم که دوستمون گفتن نظریه ی تکامل رد شده و بنوعی چون منبعو ذکر کردن و من دیدم یجورایی ازشون قبول کردم اگه اطلاعی دارین درمورد این رد شدن نظریه ی تکامل هم صحبت کنید‌
        نمیدونم چی بگم یجورایی گیج شدم اما شما اگر اطلاع دارید راهنماییم کنید حتی در این مورد که این گرایش درسته یا نه با اینکه شخصا حالم بهم میخوره از این گرایش ولی بنده ادم متعصبی نیستم استدلال درستو قبول میکنم.
        ممنون میشم پاسخ بدین.

      2. می‌دونم. منظورم این بود که استدلال درباره‌ی ذات و حقیقت مسائل پیجیده مثل همجنس‌گرایی باید بر پایه‌ی مقالات peer-review شده جلو بره، چه ارائه‌ش، چه پذیرفتنش.

        راستش این سوالی که پرسیدی رو اینجا نمی‌شه جواب داد. یعنی توی بخش نظرات دیجی‌کالا مگ نمی‌شه مساله‌ای پیچیده و جنجال‌برانگیز مثل همجنس‌گرایی رو حل کرد. ولی در هر صورت من بعید می‌دونم در این موقعیت استدلال جواب بده. چون داری می‌گی از قضیه حالت به هم می‌خوره. این یعنی واکنشت نسبت بهش احساسیه. ولی در هر صورت همجنس‌گراهایی که برای حقوق‌شون مبارزه می‌کنن، در قدم اول می‌خوان کاری کنن از لحاظ قانونی کسی نتونه بهشون آسیب برسونه. واکنش احساسی فردیت‌ها نسبت به گرایش جنسیشون مقوله‌ی به‌مراتب پیچیده‌تریه و شاید خیلی‌هاشون بهش اهمیت ندن.

loading...
بازدیدهای اخیر
بر اساس بازدیدهای اخیر شما
تاریخچه بازدیدها
مشاهده همه