نقد و بررسی قلیان: بیایید تفریح دیگری پیدا کنیم!
یک واقعیت تلخ وجود دارد؛ قلیان به تفریح اصلی درصد قابل توجهی از مردم جامعهمان (به خصوص جوانان) تبدیل شده است. صحبتهای زیادی در مورد مضرات قلیان شنیدهاید. بله، قلیان غلظت خون را افزایش میدهد، امکان ابتلا به سرطان را افزایش میدهد و هزار و یک ضرر دیگر؛ ولی کو گوش شنوا؟ در نهایت، بهترین مکان برای گذراندن آخر هفته یا رفع خستگی یک روز کاری، سفرهخانهها هستند.
خوب بیایید یک بار برای همیشه، قلیان را به صورت فنی بررسی کنیم و ببینیم که واقعا داستان این دستگاه چیست.
قلیان چیست؟
به طور خلاصه، «قلیان» (Hookah یا Hubble-Bubble یا Sheesha) دستگاهی است متشکل از یک لوله (شلنگ) و یک بدنه که برای مصرف دود تنباکو، از طریق عبور از روی آب خنک استفاده میشود. تنباکو در ظرفی که روی قلیان قرار دارد، به کمک زغال مخصوص، گرم شده و دودش پس از عبور از فیلتر آب خنک، از طریق لولهی دستگاه، استعمال میشود.
مصرف قلیان یکی از قدیمیترین و محبوبترین مراسم سنتی مربوط به کشور ترکیه بوده که به کشورهای خاورمیانه، هند و حتی آمریکا هم وارد شده است.
ضررهایی فراتر از باورمان
مهمترین و عمومیترین باور در مورد قلیان، کمتر بودن ضرر آن برای بدن در مقایسه با سیگار است.
این باور غلط و اشتباه را باید از ذهنمان پاک کنیم؛ دود سیگار از سوزانده شدن تنباکو ایجاد میشود و در قلیان هم، دود استعمال شده از گرم شدن تنباکو در ظرفی توسط زغال ایجاد میشود. دستاورد نهایی هر دو یکسان است؛ دود!
دود قلیان هم کاملا مشابه دود سیگار، کاملا سرطانزا است.
باور دوم این است که دود قلیان، به دلیل عبور از روی آب، ترکیبات مضرش را از دست میدهد.
متاسفانه این باور هم اشتباه است. دود عبور کرده از روی آب، نه تنها هیچکدام از ترکیبات شیمیایی خود را از دست نمیدهد، بلکه به دلیل افزایش چگالی، بیشتر از دود سیگار در ریهها رسوب میکند. به علاوه، وجود میوه (اسانس میوه) و عسل در تنباکوی قلیان، هیچ تاثیری در کاهش نیکوتین و مواد سرطان زایش نخواهد داشت. البته، خنک شدن دود قلیان به واسطهی عبورش از آب، سوزاندن ریهها را کاهش میدهد.
اصلیترین ضرر قلیان به واسطهی زمان بیشتر مکش (Inhale) دود در مقایسه با سیگار است. این کار باعث میشود تا چند ده برابر بیشتر، نیکوتین و مواد شیمیایی (مثل مونواکسیدکربن و آرسنیک) وارد ریهها شود. در ضمن، به دلیل اینکه تنباکو در قلیان توسط زغال گرم میشود، دود تولید شده، مونواکسیدکربن بیشتری در مقایسه با سیگار دارد. این موضوع باعث افزایش غلظت خون و در نتیجه گرفتگی رگها و بیماریهای قلبی میشود.
جالب است بدانید تحقیقاتی که توسط مرکز کنترل بیماریها (Centers for Disease Control) در ایالاتمتحده انجام شده، نشان داده که هر سیگار به طور متوسط ۰.۵ لیتر دود وارد ریهها میکند و این در حالی است که با یکبار مصرف قلیان (بین ۴۵ دقیقه تا یک ساعت) مقداری بین ۲۰ تا ۲۰۰ لیتر دود (بسته به میزان مصرف)، وارد ریهها میشود. یک حساب سرانگشتی نشان میدهد که یک ساعت استعمال قلیان، برابر با ۴۰ تا ۴۰۰ نخ سیگار است.
قلیان هم اعتیادآور است!
تنباکوی قلیان (که معمولا با عسل مخلوط شده و چسبناک است) هم همانند سیگار دارای نیکوتین است. تحقیقات جدید نشان داده که میزان نیکوتینی که برای مصرف قلیان به مدت نیم ساعت وارد بدن انسان میشود، برابر با میزان نیکوتین یک بسته سیگار است. بنابراین قلیان (حداقل!) به اندازهی سیگار، اعتیادآور است.
بهداشت قلیان
به جز سفرهخانههای لوکس و گرانقیمت، کمتر پیش میآید که قلیانها بعد از هر بار استفاده، به طور کامل شسته شوند. این موضوع باعث میشود که حتی اگر از دهنیهای یکبار مصرف و شخصی استفاده کنیم، میکروبهای زیادی بین افراد انتقال یابد. برای مثال، لوله یا بهاصطلاح شلنگ قلیان، یکی از آلودهترین قسمتهای آن است و اگر مرتب شسته نشود، باعث خواهد شد تا میکروبهایی که از طریق تماس دست به آنها منتقل شدهاند، به نفر بعدی انتقال یابند.
جمعبندی
باور اصلی به این سمت است که قلیان در مقایسه با سیگار، ضرر به مراتب کمتری برای بدن دارد. بر اساس همین باور غلط، نزدیک به ۱۵ درصد از جوانان ایران، قلیان مصرف میکنند. قلیان تفریح ارزان و در دسترسی است ولی نباید به وسیلهای برای رفع خستگی یا گذراندن زمان تبدیل شود. قلیان بسیار از آن چیزی که فکر میکنیم مضرتر است.
اگر قرار است به سفره خانهای رفته و یک ساعت از قلیان استفاده کنیم، بهتر است که به جایش، یک بسته سیگار بکشیم؛ اینطوری سالمتر خواهیم بود.
جالبه اگه پدری ببینه بچه سیگار میکشه خیلی ناراحت میشه . ولی فرهنگ قلیون جوری جا افتاده که نوجوان جلوی پدر و مادر و حتی دور هم قلیون میکشن و کسی اعتراض نمیکنه .
دقیقا همینه، متاسفانه خود خانوادهها هم پایهی این تفریح مضر هستن و همراهیشون میکنن.
خیلی خوب بود ?
همه میدونن قلیون ضرر داره هدف از کشیدن قلیون اکثرا دور هم بودنه و ۹۹ درصد مردم معتاد به قلیون نمیشن پس بهتره بیخود فکر سیگار کشیدنو تو سر جوونا نندازین واقعا اگه جایی باشه که بشه با خیال راحت مدت زمان کوتاهی رو با دوستان سپری کرد من به شخصه دیگه پامو تو قهوه خونه نمیزارم ! . ممنون بابت مطلب خوبتون (بجز جمله اخر )
بسیار عالی، خیلی لذت بردم، چه تیتر جالبی داشت،آفرین بر شما که «فرهنگ سازی» رو هم به لیست محصولاتتون اضافه کردید!
این توضیحاتی که دادین خوبه ولی بهتره راهکار و تفریح های کم هزینه مثل قلیان رو معرفی کنید.
با سلام و تشکر بابت این مطلب بسیار خوب ، من خودم چندین بار استفاده کردم و جدا بخاطر اینکه هیچ لذتی در اون پیدا نکردم الان سال هاست که حتی وسوسه هم نشدم که استفاده کنم و فقط در یک صورت میتونه لذت داشته باشه و اونم اینکه دوست داشته باشی که آگاهانه به خودت آسیب بزنی و متاسفانه فکر میکنم درصد جوانایی که گاه و بیگاه از قلیان استفاده میکنن خیلی بیشتر از ۱۵% باشه.
تنها تفریح کم خرج و رایج جوونها تو ایران قلیونو سیگاره
و ۷۰ درصد دانشجوهای مملکتم دچارشن
و به نظرم جامعه با محدودیت هایی که برای جوونها گذاشته همه به سمت این جور چیزا میرن
که خود منم جزوشونم
این بحث خیلی طولانیه و درست شدنیم نیست
چون برا کسی اهمیت نداره
منظورم بزرگان جامعه و مخصوصا مدیران دانشگاها
قدر سلامتیمونو نمیدونیم…
کافیه یه بار نفس کشیدن یه مبتلا به سرطان ریه رو ببینید، من دیدم و سیگار رو گذاشتم کنار…
این جمله آخر رو باید سر در سازمان ملل بنویسن.
سلام و خسته نباشید خدمت دیجی کالا و سردبیر محترم
اینکه مضرات قلیان رو گفتید خیلی خوب بود ولی ای کاش در آخر یه جایی بین نتیجه گیری و جمع بندی کارهایی که میشه به جای قلیان کشیدن انجام داد رو هم متذکر میشدید.
مثل : کتاب خوندن حتی اگر pdf باشه ، ورزش های ساده انجام دادن ، حتی موسیقی یا سرگرم کردن خودتون با یه کاری و و و ….
باور کنید یک هفته یا دوهفته ی اولش دشواره بعدش فکرش از سرتون بیرون میاد
کتاب خوندن؟؟؟؟؟؟؟؟!!!!!!!!!
جهان سوم یعنی همین سوال …
سلام کی گفته هفته اول سخته ،والا من سیگار رو ترک کردم هرروز وسوطه میشم الان بعد چندیم ماه انگار هنوز توی ترک هستم ،به نظزم ترک کردن سیگار و مواد مخدر یعنی تا آخر عمرت هرروز باید توی ترک باشی ،چون فکرش هیچوقت از سرت بیرون نمیره
بخدا ک تفریحه دیگه ای نداریم..من ک خودم ب شخصه فقط واسه وقت تلف کردن میرم
جمله آخرتون به دلم نشست
عالی هستی دیجی کالا عالی یه سایت کامل و کاملا به روز شده
متاسفانه اکثر نوجوون ها و حتی جوون ها سیگار و قلیون کشیدن رو نشانه بزرگی میدونن !
اقا چیزی که معلومه اینه که قلیون بده
همه هم میدونن
اما یه بار کنار انتقاد یه راه کار هم بدید
برای تفریح چه کنیم
حالا تهرانیا به کنار
کلا پارکا پره معتاد و همین قلیونیاس!
کتاب خونه ها هم شدن فشن شو!!!
کلاسای آکادمیک هم واسه ورزش ها نداریم و هرکی تو یه ورزش موفق شده با استعداد خودش اومده بالا
یه تحقیق ریز بکنین ببینین چرا ۱۵% جوونا اونور آب قلیونی نیستن
البته تحقیقم کردین و نتونستید حاصلشو بگید ما کاملا درک میکنیم ؛)
جمع بندی عالی بود D:
مطلب خیلی عالی ای بود، فقط چیزی رو فراموش کردید اشاره کنید انتقال ویروس ها و باکتری های بیماری های تنفسی که در بدنه و آب قلیون های غیر بهداشتی (نه که حالا قلیون بهداشتی هم داریم با تایید وزارت بهداشت!!!) بین افراد از طریق استعمال هستش.
به راستی که قلیان دشمن جوانان شده است
از نویسنده کمال تشکر را دارم بابت این مقاله بسیار مفید
عالی بود ممنون دوست عزیز
همه میدونن قلیون ضرر داره، و به افرادی که من میشناسم ، هدفشون از رفتن به سفره خونه قلیون نیست یا حداقل هدف اولشون نیست ، بیشتر افراد میرن که دو هم باشن، چند درصد افرادی که میرن تنها میرن؟ تقریبا افراد خیلی کمی.
متاسفانه وضع جامعه ما طوری شده که سفره خونه شده معدود جاهاییه که میشه رفت و راحت نشست و ساعت ها گفت و خندید با جمع دوستان در کنارشم قلیون میشه کشید.
اونایی که میرن میدونن چی میگم، اگه یه جایی به جز قهوه خونه بود که فضای آرومی داشت و میشد راحت و با امنیت توش با دوستان یا خانواده دور هم بود، خیلیا نمیرفتن قلیون بکشن.
باید یه فکری برای جایگزین کردن این فضا کرد.حالا ما هی بیایم بگیم قلیون نکشید.
باید مسعله رو از ریشه حل کرد نه اینکه فقط به فکر ظاهر قضیه بود.
دقیقا! همه میدونن که قلیون ضرر داره، ولی از جاهایی که میشه راحت رفت دور هم نشست صحبت کرد یکیش قهوه خونست اون یکیش کافی شاپه که دومی به مراتب گرون تر از اولی در میاد! بیاید جایگزینی برای این تفریح معرفی کنید وگرنه این اطلاعات رو همه قلیونیا حفظن!
ممنون از فرهنگ عزیز با مقالات چالش برانگیزش،
با آقای سعید کاملا موافقم، همچنین محمد. حقیقت اینه که افراد به جایی علاقه دارن تا دور هم و راحت برای چند ساعت بشینن، حرف بزنن و بلند بخندن و راحت باشن.
شما فرض کنید بریم رستوران! اول اینکه همین که غذا تمام شد رسمش اینه که اونجا رو ترک کنیم و مثلا نمیتونیم ۲.۵ ساعت بشینیم اونجا و همه میدونیم از در معمولی ترین رستوران تو رفتن و پا رو به بیرون گذاشتن یعنی دست کم ۱۰۰ به بالا هزینه اونم فقط برای ۲ نفر!
وضع کافی شاپ ها هم از این بهتر نیست، مضاف براینکه در کافی شاپ ها به زور جا برای نفس کشیدن هست، چه برسه به نشستن. معمولا یه اتاق کوچک رو با ۲ تا ۵ تا میز میکنن کافی شاپ که همه صحبتهای همدیگه رو می شنون و به طبع یه محیط گرم و راحت و آزاد در اختیار افراد قرار نخواهد گرفت. بعد مثلا شما یه آب خوردن سفارش میدید، یه پروسه عجیبی شکل میگیره به این صورت که در یک بطری آب رو باز میکنن و میریزن تو یه لیوان ! فقط همین، اما احتمالا این بین تغییرات پیچیده ای رخ میده که قیمت همون آب تو بطری اگر ۳۰۰ بوده حالا میشه ۱۵۰۰ تومان !
جوانان به محیطی آزاد، راحت، صمیمی، ارزان و به دور از نگرانی و استرس برای چند ساعتی دور هم بودن نیاز دارن و فعلا گویا هیچ محل دیگری سرویس مشابهی به اونها نمیده.
با تشکر
آفرین و مرحبا به شما با این تفکر بجا و درست
اینجور نقد ها هم عالیه،مرسی
۱۰۰% موافقم
عاشق اون نتیجه آخرش شدم 😀
ممنون
خوب راست میگه دیگه!نویسنده هم نگفت سیگار چیز خوبیه! گفت ضررش کمتره. اما متاسفانه بعضی از افراد خودشون رو گول میزنن با قلیون! فکر میکنن چون قیافه اش شبیه سیگار نیست پس ضررش کمتر از سیگاره. بدبختانه من بعضی از جاها میبینم که خانوادگی(پدر بزرگ و پدر و مادر و نوه ها) میشینن با هم قلیون میکشن!!!!
عالی بود
مرسی فرهنگ! عالی بود…