مجموعه بازیهای مبارزهای کلاسیک کپکام و اهمیت حفظ تاریخ بازیهای ویدیویی

کمتر از یک سال پس از انتشار موفق مجموعه Marvel vs. Capcom Fighting Collection: Arcade Classics، شرکت کپکام (Capcom) در حال برنامهریزی برای عرضه مجموعهی جدیدی از بازیهای مبارزهای کلاسیک خود با عنوان Capcom Fighting Collection 2 است. این مجموعه در واقع دنبالهای برای Capcom Fighting Collection منتشرشده در سال ۲۰۲۲ به شمار میرود و شامل نسخه بازسازیشدهی چندین بازی است که برخی از آنها سالها در دسترس نبوده و برخی دیگر نیز تاکنون بهطور رسمی در آمریکا عرضه نشده بودند. این مجموعهها علاوهبر زنده نگه داشتن میراث کپکام به عنوان یکی از پیشتازان ژانر بازیهای مبارزهای در جهان، نشان میدهند که کپکام از جمله توسعهدهندگانی است که در زمینه حفظ بازیهای ویدیویی گامهایی جدی برداشته است.
در حالیکه بسیاری از مدیومها مانند موسیقی، سینما و تلویزیون در سالهای اخیر با رشد چشمگیر تلاشها برای حفظ و نگهداری بلندمدت روبهرو بودهاند، رسانه بازیهای ویدیویی و محتوای تعاملی همچنان به توجه بیشتری در این زمینه نیاز دارد. موضوع نگهداری و آرشیو بازیهای ویدیویی هرچند در حال جلب توجه بیشتری است، اما هنوز حوزهای نسبتاً جدید محسوب میشود که بخشی از آن به این دلیل است که تاریخچه بازیهای ویدیویی به اندازه سایر رسانهها طولانی نیست. در ادامه به دلایل اهمیت حفظ بازیها و نقش کپکام در این مسیر میپردازیم.
اهمیت نگهداری از بازیهای ویدیویی
در عصر دیجیتال شاید برای بسیاری از ما بدیهی باشد که برخی از محتواها میتوانند به راحتی در گذر زمان از بین بروند. در دورهای زندگی میکنیم که با منقضیشدن یک مجوز یا پایان یافتن یک همکاری تجاری، یک فیلم یا سریال ممکن است به یکباره از همه پلتفرمهای استریم ناپدید شود و بدون انتشار فیزیکی، دیگر هیچ راهی برای تماشای آن باقی نماند.
این موضوع برای بازیهای ویدیویی حتی بیشتر صدق میکند. برخلاف فیلم و تلویزیون، بسیاری از بازیها چه کلاسیک و چه کمتر شناخته شده، تنها روی یک سختافزار خاص و قدیمی قابل اجرا هستند. به عبارت دیگر، تا پیش از انتشار مجموعههای جدید کپکام، برخی از بازیهای محبوب دوره کنسول دریمکست فقط در صورتی قابل تجربه بودند که هنوز آن کنسول شکست خورده ۲۵ ساله را در بین وسایل خود نگه داشته باشید. از طرف دیگر، مانند فیلمها و سریالها، تعداد بازیهایی که به صورت فیزیکی منتشر میشوند روزبهروز کمتر میشود و بیشتر تمرکز روی دانلود و دریافت دیجیتالی آنها است.
گذشته از اینکه امکان قانونی برای اجرای برخی بازیها وجود ندارد، مشکل دیگری نیز در نحوه نگهداری بازیها توسط توسعهدهندگان و ناشران وجود دارد. در بیشتر دوران حیات این رسانه، تفکر چندانی در مورد نگهداری و حفظ طولانیمدت بازیها وجود نداشته است؛ بازیها به سادگی روی یک هارد دیسک یا حتی روشهای ذخیرهسازی قدیمیتر نگهداری میشدند بدون آنکه تمهیداتی برای حفاظت بلندمدت اندیشیده شود. در نتیجه اگر فایلهای ذخیرهشده دچار آسیب یا فساد شوند، آن بازی محبوبی که سالهاست دوباره منتشر نشده، برای همیشه از بین میرود.
اقدامات کپکام برای حفظ بازیها
کپکام از سال ۱۹۹۷ و با عرضه مجموعه Street Fighter Collection 1997 برای پلیاستیشن 1 و سگا سترن، روند انتشار مجموعههایی از بازیهای خود را آغاز کرد. از آن زمان تاکنون، این شرکت مجموعههای مختلفی از سریهای مگا من، مجموعههای مبارزهای مبتنی بر سریهای مختلف مثل استریت فایتر و دارکاستاکرز و حتی بازیهای ماجراجویانهای مثل Ace Attorney را منتشر کرده است. البته این بدان معنا نیست که کپکام بینقص عمل کرده است اما به هر حال، کپکام سابقه بهتری نسبت به بسیاری دیگر در دسترسپذیر کردن بازیهای قدیمی خود دارد.
در سالهای اخیر، کپکام دسترسی به بازیهای خود را گاهی به صورت نسخههای جداگانه برای پلتفرمهای مختلف و گاهی نیز در قالب بستههای الحاقی یا مجموعههای مختلف گسترش داده است. بازی استریت فایتر 6 به کاربران اجازه میدهد در حین انتظار در بتل هاب، بازیهای آرکید را تجربه کرنند.
یکی از دلایل مهم این موفقیت، تمایل کپکام به همکاری با شرکای سابق خود برای بازنشر بازیهایی است که معمولاً درگیر مسائل حقوقی و مجوزهای پیچیده هستند. همکاری با شرکت دیزنی (Disney) باعث شد تا مجموعه Marvel vs. Capcom Fighting Collection: Arcade Classics و مجموعه The Disney Afternoon Collection را دوباره در دسترس قرار دهند. مجموعه Capcom Fighting Collection 2 شامل دو بازی ساخته شده با همکاری اسانکی (SNK) است که از زمان پلیاستیشن ۲ و گیمکیوب تاکنون دوباره منتشر نشده بودند. این نوع همکاریها باعث احیای بخشهای مهمی از تاریخ کپکام شدهاند.
تلاشهای دیگر در حفظ بازیهای کلاسیک
ناشرانی مانند نینتندو (Nintendo) و کونامی (Konami) نیز به شیوههای خاص خود اقدام به حفظ بازیهای خود کردهاند. نینتندو ابتدا با سرویس Virtual Console روی کنسولهای Wii و Wii U امکان خرید دیجیتال بازیهای کلاسیک را فراهم کرد و حالا با سرویس نینتندو سوییچ آنلاین، امکان تجربه آنلاین بازیهای قدیمی را برای مشترکان فراهم کرده و بهطور منظم نیز آثار جدیدی اضافه میکند. همچنین کونامی مجموعههای کلاسیکی از سریهای کسلوانیا، کنترا، لاکپشتهای نینجا و متال گیر سالید و اسانکی نیز مجموعههایی از بازیهای آرکید کلاسیک خود را در قالب بستهها یا نسخههای مستقل منتشر کرده است.
یکی از فعالترین حامیان حفظ بازیها در صنعت، پلتفرم GOG است که بازیهای مختلف را بدون قفل امنیتی عرضه میکند. GOG برنامهای اختصاصی برای نگهداری از بازیها راهاندازی کرده و در همکاری با توسعهدهندگان و ناشران و همچنین با فدراسیون اروپایی آرشیو بازیها، موزهها و مراکز نگهداری بازیهای ویدیویی، به بازسازی و انتشار مجدد بازیهای کلاسیک پرداخته است. از جمله شرکای اولیه این برنامه، کپکام بود که سهگانه اصلی رزیدنت اویل، بازی داینو کرایسیس و قسمت چهارم Breath of Fire را در این پروژه مشارکت داد.
در پایان، باید گفت بازیهای ویدیویی به عنوان بخشی از تاریخ فرهنگی ما، شایستگی حفظ و نگهداری درست را به همان اندازهی فیلم، موسیقی و تلویزیون دارند. برخی شرکتها تمایل یا انگیزهای برای رسیدگی بهتر به آرشیو خود ندارند، اما کپکام همواره در این زمینه عملکردی تحسینبرانگیز داشته است. مجموعه Capcom Fighting Collection 2 در تاریخ ۱۶ مه (۲۶ اردیبهشت) برای پلیاستیشن ۴، ایکسباکس وان، نینتندو سوئیچ و رایانههای شخصی منتشر خواهد شد.
منبع: Den of Geek