حفظ بازی های ویدیویی؛ چرا نگهداری از جهان‌های دیجیتالی برای نسل آینده مهم است
در دنیای سرگرمی، بازی‌های ویدئویی به بخش جدایی‌ناپذیر از فرهنگ و میراث جهانی ما تبدیل شده‌اند. آنها ارائه‌کننده تجربیاتی فراگیر و داستان‌های گیرا هستند و همان‌طور که تیریون لنیستر در بازی تاج‌وتخت گفته است «هیچ‌چیزی در جهان به اندازهٔ یک داستان خوب قدرتمند نیست». هرچند نگرانی روبه‌رشدی دربارهٔ چگونگی نگهداری از محصولات دیجیتالی مانند بازی‌های ویدئویی وجود دارد. برخلاف فرمت‌های فیزیکی، حفظ بازی های ویدیویی چالش‌های منحصربه‌فرد خودش را دارد.
خیزش توزیع دیجیتال
۱۵ سال پیش وقتی سایت Good Old Games هنوز قدم‌های اولش را برمیداشت، بازار بازی‌های رایانه‌ای شمایلی بسیار متفاوت با حال حاضر داشتند. فروشگاه‌های فیزیکی منبع اصلی فروش بازی‌ها بودند. با این وجود همه چیز دگرگون شد. توزیع دیجیتال در بازی‌های ویدئویی رایانه ای به شکوفایی رسید و با خیزش این موج، نرم‌افزارهای DRM جدیدی ساخته شدند تا جلوی توزیع غیرقانونی بازی‌ها را بگیرند. این نرم افزارها و برنامه‌ها به موفقیت گسترده دست یافتند و موجبات ناراحتی بازیکنان در سرتاسر جهان را فراهم آوردند زیرا اغلب اوقات بر روی نحوه دسترسی آنها به محتویات خریداری شده محدودیت ایجاد می‌کرد.
رویکرد عاری از DRM که سایت GOG به پیروی از آن شناخته می‌شود امری حیاتی است نه‌تنها از دیدگاه مشتری که به دنبال آزادی استفاده و حفظ بازی خریداری شده است بلکه از دیدگاه حفظ بازی های ویدیویی نیز از اهمیت برخوردار است. ما نمی‌توانیم بازی‌ها را برای نسل‌های آینده بازیکنان با وجود DRM حفظ کنیم زیرا این فناوری در آینده اگر نتواند مجوز یک بازی را تأیید کند شما از دسترسی به آن عاجز خواهید بود. به این مسئله مشکلات رایجی مانند قطع یا دشوار کردن دسترسی به عناوین خریداری شده در صورت داشتن سرعت اینترنت پایین یا نداشتن اینترنت را اضافه کنید. داشتن یک بازی بدون DRM به شما همچنین آزادی ذخیرهٔ آن بر روی دیسک یا دیگر سخت‌افزارها و امکان اجرای دل به خواه آن را می‌دهد. در این صورت شما می‌توانید بازی را برای دهه‌های طولانی نگهداری کنید و ساختار بازی دست‌نخورده باقی می‌ماند.
مالکیت IP خود را ثابت کنید
اثبات مالکیت اموال معنوی وقتی با یک اثر قدیمی طرف هستیم و دارندگان حق پخش آن در کمپانی‌های مختلف فعال هستند یا حقوقشان را به شخص دیگری فروخته‌اند یا اگر در گذشته باشند وضعیتی پیچیده و بغرنج است. در این موارد باید به سراغ وارثان قانونی یا افراد دیگر مشمول دریافت ارث رفت. از دیدگاه GOG یک پلتفرم جهانی توزیع، ما سه شرط کلیدی برای عرضه یک بازی را شناسایی می‌کنیم. اول و مهم‌تر از همه نیاز به مالکیت حقوق معنوی و مجوز فعال برای اثر است که پیش‌ازاین به آن اشاره شد. دوم، فرد یا کمپانی که به دنبال عرضهٔ بازی است باید تمامی حقوق مرتبط به بازی را در اختیار داشته باشد از جمله کد، بیلد، منابع گرافیکی، موسیقی، ویدئویی و دیگر بخش‌های مشمول در یک بازی ویدئویی. سوم، آنها باید حق توزیع بازی به‌صورت جهانی را داشته باشند. در نبود این سه عنصر حیاتی، عرضه و توزیع بازی در پلتفرم‌هایی مانند GOG ممکن نیست.
روم یک‌روزه پدید نیامده است
استودیوهای بازیسازی و ناشران این روزها باید کارهای زیادی را برای ساخت یک بازی ویدئویی انجام دهند و پیداکردن وقت برای رسیدن به عناوین رترو امر ساده‌ای نیست خصوصاً که باید با وضعیت قانونی مبهم پیرامون بازی‌های به‌خصوص دست‌وپنجه نرم کنند. GOG حدود ۱۵۰۰ عنوان کلاسیک را عرضه کرده است که هر یک نیازمند پیداکردن سورس ساخت بازی، اقتباس آنها بر روی رایانه‌های شخصی مدرن و اطمینان حاصل‌شدن از اینکه بازیکنان بهترین تجربهٔ ممکن را خواهند داشت می‌شود. این امر GOG را به تیمی حرفه‌ای تبدیل می‌کند خصوصاً در پیداکردن افرادی که باور می‌رود مالک حقوق بازی‌ها هستند. هرچند گاهی اوقات این تلاش‌ها بی‌نتیجه می‌ماند.
در طول ۱۵ سال از حضور GOG در عرضه بازی‌های ویدئویی، تلاش‌های زیادی برای آوردن عناوین کلاسیکی چون دیابلو، متال گیر سالید و دیگر عناوین به این پلتفرم صورت گرفته است. در برخی موارد این پروسه ممکن است سال‌ها به درازا بیانجامد. دیابلو یک نمونه خوب از اثری است که برای عرضه آن حدود ده سال وقت گذاشته شد و در نهایت در سال ۲۰۱۹ به ثمر نشست. یکی دیگر از این موارد بازی Legacy of Kain است که توسط Crystal Dynamics عرضه شد، استودیو سازنده ای که توسط Eidos Interactive خریداری شد و این استودیو بعداً توسط Square Enix به کمپانی جذب شد. تمامی تلاش‌های قانونی برای اثبات مالکیت بازی حدود هشت سال وقت گرفت تا اینکه بازی با موفقیت بر روی سایت عرضه شد. یک مورد مهم دیگر که باید بر روی آن تاکید شود این است که سایت نمی‌تواند به طور قطع نتیجه گیری کند چه کسی دارندهٔ حقوق یک بازی است. این مسئولیت برعهدهٔ کمپانی یا شخص است تا از ارائه مدارک قانونی لازم برای اثبات مالکیت خود اطمینان حاصل کند. هرچند تیم GOG می‌تواند در این پروسه با انجام تحقیقات و به اشتراک گذاشتن نتایج آن کمک کند.
بهبود کیفیت بخشی از پروسه است
انتشار بازی جای خود دارد ولی مطمئن شدن از اینکه بازی در دسترس است و بر روی سیستم‌های مدرن اجرا می‌شود مسئله‌ای دیگر است. بازی‌های رترو این قدرت را دارند که در بازیکنان حس نوستالژی را ایجاد کنند، از همین رو سایت GOG خود را به حفظ و نگهداری از بازی های ویدیویی و تجربهٔ اورجینال بازی‌ها متعهد کرده است. در موقعیت‌های این‌چنینی تیم فنی سایت با استفاده از ابزارهای ساختهٔ خود از اجرای بازی بر روی سیستم‌های مدرن اطمینان حاصل می‌کند. این سایت اغلب اوقات با سازندگان یا مالکان بازی‌های ویدئویی همکاری نزدیک دارد تا بازی‌هایشان را نوسازی کرده و محصولی باکیفیت بالا ارائه کند که برای تمامی نسل‌های بازیکنان قابل‌استفاده و لذت‌بخش باشد. عرضه سه‌گانهٔ مورتال کامبت در سال ۲۰۲۲ گواه این مشارکت است.
نتیجه‌گیری
درگذشته، ما شاهد مواردی بودیم که کل بازی‌ها یا بخش‌هایی از آنها به دلیل تلاش‌های اندک در حفظ آنها ازدست‌رفته‌اند. در بعضی موارد کد سورس یا منابع بازی نابود شده یا پس از عرضهٔ بازی دیگر فاقد اهمیت شناخته نشده‌اند. این جهان‌های ازدست‌رفته نمایندگان نه‌تنها ازدست‌رفتن دنیاهای سرگرمی بلکه ازبین‌رفتن میراث‌فرهنگی و تاریخی هستند. به‌عنوان یک بازیکن و حتی سازنده و ناشر شما می‌توانید نقش به سزایی در حفظ تاریخ بازی های ویدیویی ایفا کنید. در ادامه می‌توانید تعدادی از کارهایی که به پیشروی این هدف کمک می‌کنند مطالعه فرمایید:
- حامی تغییرات قانونی باشید: دیگران را نسبت به چالش‌های حفظ بازی‌ها آگاه کنید و حامی تغییرات در قوانین کپی‌رایت باشید که به این قوانین انعطاف‌پذیری بیشتری در نگهداری و حفظ بازی های ویدیویی می‌دهند.
- در جامعه گیمینگ مشارکت کنید: دیدگاه‌هایتان را با سایرین به اشتراک بگذارید و مشوق گفتگوها پیرامون حفظ بازی‌ها در جوامع گیمینگ باشید.
- از تلاش‌ها برای نگهداری از بازی‌های ویدئویی پشتیبانی کنید: به سازمان‌هایی که تمرکزشان حفاظت و نگهداری است اهدا کنید یا اگر مهارت‌های لازم برای شراکت در این امر را دارید رزومه‌تان را برای آنها ارسال کنید.
- از بازی‌هایتان بک‌آپ بگیرید: هر وقت می‌توانید از فایل‌های بازی‌ها و کد سورس آنها بک‌آپ بگیرید. این امر شاید مشکل اصلی را حل نکند اما به حفظ بازی‌هایی که دوست دارید کمک می‌کند.
- رویکرد عاری از DRM را تشویق کنید: بازی‌های بدون DRM در دسترس قرار خواهند داشت حتی اگر سازنده و پلتفرم توزیع قوانین خود را تغییر دهد. پس تا جایی که می‌توانید مشوق عدم استفاده از نرم‌افزارهای DRM باشید.
حفظ بازی های ویدیویی فقط برای حفظ یک سرگرمی نیست، این بازی‌ها اکنون بخشی از هویت فرهنگی و تاریخی ما هستند و باید مورد حفاظت قرار گیرند. نگهداری و مراقبت از بازی‌های ویدیویی به این معناست که نسل‌های آینده می‌توانند به جهان‌های مجازی که ما زمانی در آنها گشت‌وگذار کردیم قدم بگذارند و شاهد رشد و تکامل فرمت هنری باشند که به بخش جداناشدنی از جامعهٔ ما تبدیل شده است. اکنون وقت عمل‌کردن است زیرا با ازدست‌رفتن هر بازی بخشی از میراث ما برای آیندگان از دست می‌رود.
منبع: Game Developer
