چرا «پدرخوانده» پس از ۵۰ سال هنوز پادشاه فیلم‌های گنگستری است؟
پس از ۵۰ سال همچنان حماسه «پدرخوانده» فرانسیس فورد کاپولا، پرچم‌دار فیلم‌های گنگستری است. پدرخوانده که بر اساس رمان موفق ماریو پوزو (که در نوشتن فیلم‌نامه فیلم هم مشارکت داشت) ساخته شده، فرانسیس فورد کاپولا را از گمنامی به شهرت جهانی هالیوود رساند.
این فیلم توانست در آن زمان، باکس آفیس را از آن خود کند، جوایز اسکار زیادی را کسب نماید و منتقدان را وادار به ادای احترام نماید. هم اکنون با گذشت سالیان سال، پدرخوانده همچنان یکی از رقبای اصلی فیلم‌های ژانر گنگستری تلقی می‌شود.
- پیش‌تولید سریال پدرخوانده با افزودن ۳ بازیگر جدید ادامه دارد
- ۱۰ حقیقت درباره‌ی سه‌گانه‌ی پدرخوانده که نمی‌دانستید
- پدرخوانده ۳ با آغاز و پایانی متفاوت دوباره منتشر می‌شود
این فیلم برای اولین بار در ماه مارس ۱۹۷۲ اکران شد و پنجاهمین سالگرد آن هم اکنون در راه است. به منظور بزرگداشت این مناسبت که شاهکار جنایی کاپولا قلمداد می‌شود پدرخوانده در مراسمی که کارگردان و تعدادی از بازیگران اصلی (به ویژه جیمز کان و تالیا شایر) در آن حضور خواهند داشت، به صورت محدود اکران می‌شود. شهرت و محبوبیت پدرخوانده در طول پنج دهه گذشته حتی اندکی کاهش نیافته و نام کورلئونه هم اکنون در سال ۲۰۲۲ به همان اندازه سال ۱۹۷۲ شناخته شده است. اگرچه فیلم‌های زیادی با تقلید از این فیلم ساخته شدند و این فیلم باعث ساخت فیلم‌های حماسی گنگستری زیادی در دهه ۱۹۹۰ و پس از آن شد، این فیلم همچنان، عنوان خود را به‌عنوان پادشاه جنایات سازمان‌یافته سینمایی حفظ کرده است. همین امر سبب می‌شود که فیلم بزرگ فرانسیس فورد کاپولا بعد از ۵۰ سال هنوز شایسته احترام باشد.
در حقیقت پدرخوانده درباره‌ی گنگسترها نیست و درباره‌ی یک خانواده است
اینکه ادعا کنیم پدرخوانده اصلا درباره‌ی مافیا نیست مانند این است که بگوییم «جنگ ستارگان» اصلا به جنگیدن در فضا ربطی ندارد. اما از خیابان‌های خون‌آلود و رویارویی‌های پرتنش بین روسای جنایتکار گرفته تا تأثیرات فرهنگی که یک ژانر را تعریف می‌کنند، می‌توان دریافت که پدرخوانده بیشتر فیلمی درباره‌ی یک خانواده است تا درباره‌ی باند مافیا. هر کسی می‌تواند به وضوح درک کند که هدف فرانسیس فورد کاپولا نشان دادن پیروزی کورلئونه بر پنج خانواده نیویورکی یا تبدیل یک مرد صادق به یک جنایتکار بوده است. حتی برخی پدرخوانده را نسخه‌ی بی‌نقصی از جامعه و رویای آمریکایی می‌دانند. همه‌ی این حرف‌ها درست است اما آنچه سبب شده که ضربان قلب پدرخوانده همچنان پس از گذشت سال‌ها در دل جامعه بتپد، داستان داینامیک خانواده کورلئونه است که لحظه لحظه روابط بین آن‌ها را به تصویر می‌کشد.
نزاع بین کورلئون‌ها و تاتاگلیاها که به دلیل واکنش دلخراش دون ویتو به مرگ سانی رخ داد می‌تواند نشان دهنده این امر باشد. به علاوه پس از بازنشستگی دون اصلی، فیلم‌نامه بر روی خواهر و برادرهای کورلئونه یعنی مایکل، فردو، کانی و تام هاگن و همچنین خانواده رو به رشد خود مایکل که کی با نقش‌آفرینی دایان کیتون به آن‌ها ملحق شده بود می‌پردازد و اما سکانس پایانی پدرخوانده که در آن کی نظاره‌گر به ارث رسیدن تاج‌وتخت کورلئونه به شوهرش بود به معنای واقعی یک داستان خانوادگی را به مخاطب نشان می‌دهد.
اگرچه پدرخوانده در طول ۵۰ سال گذشته به کرات کپی شده، اما از آن زمان تاکنون تعداد اندکی از فیلم‌های گنگستری توانسته‌اند همانند این فیلم، به مفهوم خانواده احترام بگذارند و حتی فقدان چنین موضوعی در بسیاری از فیلم‌های پرفروش هم به چشم می‌خورد. «رفقای خوب» مارتین اسکورسیزی را می‌توان یکی از فیلم‌هایی دانست که به تقلید از فیلم پدرخوانده ساخته شده‌اند، اما داستان هنری هیل بیشتر به زندگی خود هنری، سبک زندگی جنایت‌کارانه و فرهنگ مافیایی و غیرقانونی او بازمی‌گردد. همین را می‌توان درباره‌ی «صورت زخمی» و بسیاری دیگر از فیلم‌هایی که در چنین سبکی ساخته شده‌اند عنوان کرد. در حقیقت می‌توان گفت که شما نمی‌توانید فیلم‌های گنگستری زیادی را بیابید که خانواده را در مرکز توجهشان قرار دهند.
پرداختن به موضوع خانواده در این فیلم همان عنصر منحصربه‌فردی است که سبب شده فیلم کلاسیک فرانسیس فورد کاپولا در سال ۲۰۲۲ درست همانند ۵۰ سال پیش طرفداران خاص خودش را داشته باشد. حس مسئولیتی که پدر و پسر، در مواجهه با تنش‌های خواهر و برادرانشان احساس می‌کنند، همه و همه سبب درخشش این فیلم شده‌اند.
پدرخوانده را می‌توان تعریفی برای فیلم‌های گنگستری دانست
برخلاف تصور عموم مردم، فیلم‌های گنگستری زیادی قبل از سال ۱۹۷۲ ساخته شده‌اند. با این حال، ورود پدرخوانده، سبب تحول عظیمی در این ژانر شد. قبل از پدرخوانده، فیلم‌های گنگستری چندان در جذب مخاطبان، خوب عمل نمی‌کردند و فیلم‌هایی خسته کننده و بی‌محتوا بودند. البته نمی‌توان این فیلم‌ها را سرزنش کرد چراکه در دوره قبل از پدرخوانده آثار کلاسیک خاصی تولید شدند که شایسته احترام هستند، از جمله «فرشتگانی با چهره‌های کثیف» محصول سال ۱۹۳۸، صورت زخمی محصول سال ۱۹۳۲ و «اوج التهاب» محصول سال ۱۹۴۹. هنگامی که فرانسیس فورد کاپولا کار ساخت پدرخوانده را در سال ۱۹۷۰ شروع کرد، توانست این ژانر را به ریشه‌های خود بازگرداند و تحول عظیمی را در این عرصه به وجود آورد.
کاپولا فیلم‌های گنگستری را به چیزی شبیه اپرای ماسکانی، مبدل نمود که مملو از صحنه‌های درام، احساسات شدید و نمادگرایی است. اگر بخواهیم معادل مدرنی برای فیلم پدرخوانده مثال بزنیم تا موضوع را کاملا درک کنید و متوجه شوید که چگونه این فیلم سبب تحولی در ژانر گنگستری شد می‌توانیم به «شوالیه‌ی تاریکی» کریستوفر نولان نگاهی بیندازیم. پیش از آنکه بتمن با بازی کریستین بیل در برابر جوکر با بازی هیت لجر بایستد، هالیوود حتی تصوری از تأثیری که ابرقهرمانان می‌توانند بر عرصه‌ی سینما داشته باشند نداشت. البته گاهی اوقات در برخی فیلم‌ها به این موضوع اشاره شده بود اما هیچ‌کدام از آن‌ها نتوانسته بودند چنین داستانی را به تصویر بکشند.
شوالیه‌ی تاریکی توانست تحول عظیمی را ایجاد کند و جوایز اسکار را یکی پس از دیگری از آن خود نماید. پدرخوانده هم دقیقا همین کار را برای فیلم‌های گنگستری انجام داد و این ژانر را به ژانری جذاب تبدیل نمود. هم اکنون ۵۰ سال از اولین باری که این فیلم اکران شد می‌گذرد اما این فیلم توانسته هنوز ابهت خود را حفظ کند. اما تأثیری که فورد کاپولا بر روی کارگردانان دهه ۸۰ و ۹۰ نظیر اسکورسیزی، چیس، تارانتینو و ریچی نهاد به وضوح مشهود است و این فیلم‌سازان هم به نوبه‌ی خود توانستند به الگویی برای نسل‌های جوان‌تر تبدیل شوند.
در حقیقت داستان پدرخوانده همچنان به داستانی بکر برای نویسندگان دوران مدرن تبدیل شده که می‌تواند الهام‌بخششان باشد. داستان‌های کاپولا را می‌توان در داستان روسای جوانی مانند ادگار رایت (فیلم «شان می‌میرد») یا هر زمانی که یک فیلم یا سریال تلویزیونی گنگستری ساخته می‌شود مشاهده نمود. البته پدرخوانده هنوز که هنوز است به‌عنوان استانداردی غیرقابل‌دسترس در نظر گرفته می‌شود که هیچ‌کدام از فیلم‌ها و سریال‌های بعدی نتوانستند به گرد پایش هم برسند و همین امر ثابت می‌کند که دون کورلئون‌ها به این زودی‌ها از فرهنگ ما رخت برنمی‌بندد.
پدرخوانده فیلمی است که به زمان و دوره خاصی تعلق ندارد چراکه این فیلم، فیلمی بی‌رقیب است
درست است که پدرخوانده فیلمی برای دهه ۷۰ میلادی است، اما کیفیت و داستان فیلم به حدی عمیق و پرمحتواست که نمی‌توان آن را به دوره‌ی خاصی محدود نمود. همین امر باعث شده که فیلم‌سازان مدرن دائما در تلاش باشند تا به تقلید از این فیلم بپردازند فرانسیس فورد کوپولا پیش‌تر در رابطه با مشقت‌هایی که در رابطه با تولید فیلم پدرخوانده به جان خریده صحبت کرده است. او گفته، کار تولید این فیلم بسیار دشوار بود و گاهی اوقات جلسه فیلم‌برداری بیشتر شبیه به یک جلسه درمانی به نظر می‌رسید.
همه چیز از فیلم‌برداری، ویرایش و در نظر گرفتن موسیقی مناسبی برای سکانس‌ها دشوارتر از آن چیزی بود که فکرش را بکنید. در آن زمان، کاپولا فیلم‌سازی با آرزوهای دور و دراز بود و انتظار می‌رفت فیلم‌های ارزشمندی تولید کند. علاوه بر این، مارلون براندو به زیبایی توانست روحیات و آنچه در درون دون ویتو می‌گذرد را آشکار نماید و همین چیزها باعث شد که فیلم کاپولا به درخششی جدا از مکان و زمان دست پیدا کند. آنچه که سبب گردیده پدرخوانده به یک فیلم فوق‌العاده منحصربه‌فرد تبدیل شود، این است که بعید به نظر می‌رسد شاهد ساخت فیلمی در ژانر گنگستری با همین کیفیت باشیم. چرا که پدرخوانده توانست در همه‌ی ابعاد چه بعد گنگستری و چه بعد خانوادگی خوش بدرخشد و کاپولا به واسطه‌ی غلبه بر چالش‌هایی که در هنگام ساخت فیلم برایش پیش آمد توانست فیلمی منحصربه‌فرد و شایان توجه را تولید نماید.
کاری که بسیاری از فیلم‌سازان دیگر قادر به انجامش نیستند و در نهایت فیلمی تک و بعدی و خسته کننده را به مخاطب عرضه می‌نمایند. این فیلم گنگستری نه تنها توانست یک سر و گردن از سایر فیلم‌های گنگستری بالاتر باشد بلکه توانست در میانه داستان‌های مافیایی دنیای هالیوود هم مکانی منحصربه‌فرد و غیرقابل‌تسخیر را از آن خود کند. تلفیق بازیگرانی که به زیبایی هر چه تمام‌تر به ایفای نقششان پرداختند و موسیقی متن بی‌نظیر و داستان شگفت‌انگیز، سبب خلق فیلمی شد که کمتر فیلم‌سازی می‌تواند حتی به رقابت با آن فکر کند.
منبع: screenrant
دقیقا شاهکاری بی رقیب
در ضمن مچه مچه ها نبینن ۹۹ درصد کسایی که میگن چرته بچن فیلم خیلی عمیقه
شاهکاری که دیگه تکرار نمیشه خیلی بهتون پیشنهاد میکنم ببینیدش