فاینال فانتزی چگونه ژانر نقش‌آفرینی را برای همیشه تغییر داد؟

فاینال فانتزی نمادین‌ترین و ماندگارترین سری نقش‌آفرینی در جهان است که برای اولین بار در سال ۱۹۸۷ برای Famicom منتشر شد و سپس در سال ۱۹۹۰ به NES برای مخاطبان آمریکایی راه یافت. از آن زمان، این سری بیش از ده‌ها بازی در قالب آثار شماره‌دار و اسپین‌آف‌های متعدد و بازسازی‌ها دریافت کرده و یک سری چندرسانه‌ای ارزشمند برای اسکوئر انیکس (Square Enix) محسوب می‌شود. این سری نوآوری‌های زیادی را نه تنها در سبک نقش‌آفرینی، بلکه در کل صنعت بازی ارائه کرده است. از تغییر نحوه‌ی تفکر گیمر‌ها در مورد چگونگی بازی‌های ویدیویی تا رسیدن به محدودیت‌های فنی پلتفرم‌های مربوطه‌ی خود، فاینال فانتزی همواره در خط مقدم صنعت بوده است. در اینجا برخی از نوآوری‌های معرفی شده در صنعت بازی توسط فاینال فانتزی آورده شده است.

تغییر در پرسپکتیو

فاینال فانتزی اولین بازی نقش‌آفرینی نبود که برای NES منتشر شد بلکه ۱۹ ماه قبل این عنوان به دراگون کوئست رسیده بود. با این حال، دراگون کوئست هر زمان که بازیکن وارد یک سکانس مبارزه می‌شد، از دیدگاه اول شخص مشابه‌ی آثار Dungeon Crawling کلاسیک استفاده می‌کرد. این سنت زمانی تغییر کرد که فاینال فانتزی ۱ تغییری در پرسپکتیو ارائه کرد که به سرعت ژانر را تکامل داد. فاینال فانتزی کل پارتی بازیکن را در سمت راست صفحه و دشمنان را در سمت چپ به تصویر می‌کشد.

از طرفی منو‌های مربوط به گزینه‌های مبارزه در سمت راست و پایین صفحه نمایش قرار گرفته‌اند. بسیاری از بازی‌های نقش‌آفرینی بعدی از جمله دنباله‌های فاینال فانتزی از قالب مشابهی برای نشان دادن شخصیت‌های بازیکن روی صفحه در نبرد استفاده کردند. این تغییر به بازیکنان هیجان دیدن شخصیت‌های مورد علاقه خود را در اکشن القا و در عین حال بر اهمیت آن‌ها در ماجراجویی تاکید می‌کرد

Final Fantasy (1987)

بازی در بازی

مینی‌گیم‌ها از ویژگی‌های بارز بازی‌های امروزی و به خصوص آثار جهان باز هستند که شامل همه چیز از ماهیگیری گرفته تا اشپزی و فعالیت‌های بی‌شماری است که بازیکنان می‌توانند خود را با آن‌ها سرگرم کنند. با این حال، مدت‌هاست که از آن‌ها به عنوان نوعی حواس پرتی محبوب در ماجراجویی‌های نقش‌آفرینی حماسی استفاده می‌شود. فاینال فانتزی ۱ دارای یک پازل اسلاید محور پنهان است که به عنوان اولین مینی‌گیم در یک بازی نقش‌آفرینی در نظر گرفته می‌شود. جالب است بدانید که این مینی‌گیم حتی در ابتدا قرار نبود در بازی باشد بلکه نصیر گبلی (Nasir Gebelli)، برنامه‌نویس بازی، مخفیانه آن را به پروژه اضافه کرد.

از آن زمان، حضور مینی‌گیم‌ها در بازی‌های نقش‌آفرینی، به‌ویژه در سری فاینال فانتزی افزایش یافته است. از Blitzball در فاینال فانتزی ۱۰ گرفته تا بازی کارتی Triple Triad در فاینال فانتزی ۸ و شماری از آن‌ها در فاینال فانتزی ۷ ریبرث، برای همه‌ی سلایق مینی‌گیم وجود دارد. برخی از مینی‌گیم‌های محبوب فاینال فانتزی حتی بازی‌های کامل خودشان را دریافت کرده‌اند که از بین آن‌ها می‌توان به Chocobo Racing اشاره کرد.

Final Fantasy VII Rebirth (2024)

رشد نقش‌آفرینی‌های ژاپنی در آمریکای شمالی

نقش فاینال فانتزی در معرفی بازی‌های نقش‌آفرینی تولید ژاپن یا نقش‌آفرینی ژاپنی به گیمر‌های بین‌المللی، به ویژه در بازار آمریکای شمالی، قابل انکار نیست. اولین نسخه از فاینال فانتزی تنها در آمریکای شمالی ۷۰۰ هزار نسخه فروخت. این ممکن است امروز رقم زیادی به نظر نرسد، اما برای درک بهتر آن بهتر است که آن را با دراگون کوئست مقایسه کنید که در نهایت در سال ۱۹۹۰ به مشترکان Nintendo Power داده شد تا نسخه‌های فروخته نشده را به نوعی جبران کنند.

بدون شک فاینال فانتزی و ژانر نقش‌آفرینی ژاپنی در نهایت میزان فروش متفاوتی را در آمریکای شمالی در مقایسه با ژاپن دارند، با این حال هیرونوبو ساکاگوچی (Hironobu Sakaguchi)، تهیه‌کننده‌ی سری، اذعان می‌کند که آمار فروش در آمریکای شمالی آنقدر که اسکوئر انتظار داشت، حتی برای آثار افسانه‌ای مانند فاینال فانتزی ۶ عالی نبود. همچنین در حالی که تعداد رو به رشد طرفداران به بازی‌های نقش‌آفرینی ژاپنی مانند Chrono Trigger و Super Mario RPG کمک کردند، این فاینال فانتزی ۷ بود که جایگاه این ژانر را برای همیشه در آمریکای شمالی تثبیت کرد. این نسخه بیش از ۱۴ میلیون نسخه در سراسر جهان فروخت و به پلی‌استیشن ۱ کمک کرد تا در آن زمان به بزرگترین کنسول خانگی جهان تبدیل شود.

Final Fantasy VII (199 

سیستم سطح‌بندی خاص

فاینال فانتزی، مانند بسیاری دیگر از بازی‌های نقش‌آفرینی، دارای یک سیستم سطح‌بندی است که باعث می‌شود بازیکنان پس از کسب امتیاز تجربه یا ایکس‌پی، به طور کلی قدرتمندتر شوند. این در فاینال فانتزی ۲ در سال ۱۹۸۸ تغییر کرد. بازی ذکر شده این سیستم را با سیستمی بر اساس سطح‌بندی تجربی خاص جایگزین کرد. برای مثال، شخصیت‌هایی که آسیب‌های زیادی را تحمل می‌کردند، ممکن باف‌هایی برای سلامتی خود ببینند، در حالی که شخصیت‌هایی که به شدت به تکنیک‌های جادویی متکی بودند، ممکن بود به جای بدست آوردن لول‌های معمولی، باف‌هایی مرتبط با توانایی‌های جادویی خود دریافت کنند.

سری فاینال فانتزی این سیستم سطح‌بندی را توسط فاینال فانتزی ۳ کنار گذاشت، اما سایر آثار نقش‌آفرینی رویکردی مشابه با سیستم‌های لول مربوطه‌ی خود استفاده کردند. بارزترین مثال از این سیستم مربوط به سری الدر اسکرولز است که دارای یک رویکرد ترکیبی برای سیستم سطح‌بندی خود است و بازیکنان با بهبود مهارت‌های فردی از طریق تمرین به لول‌های خاص می‌رسند. آثار دیگری که از این سیستم استفاده می‌کنند شامل سری ساگا و بازی گرندیا می‌شوند.

Final Fantasy Pixel Remaster (2021)

استفاده از جاب به جای کلاس

بسیاری از بازی‌های نقش‌آفرینی فانتزی، مانند سیاه‌چاله‌ها و اژدهایان، دارای شخصیت‌هایی در کلاس‌های ثابت و خاص هستند که مجموعه‌ای از مهارت‌ها، استعداد‌ها و قابلیت‌های خاص خود را دارند که بازیکنان باید برای کل بازی به آن‌ها مسلط باشند. فاینال فانتزی با یک سیستم کلاسیک در این زمینه شروع شد، اما با عرضه‌ی فاینال فانتزی ۳ در سال ۱۹۹۰، این سیستم با شخصیت‌هایی جایگزین شد که در جاب‌های مختلف قرار گرفتند. در این میان بازی به جای اینکه برای مدت طولانی بازیکن را مجبور به استفاده از یک جاب خاص کند، به شخصیت‌ها این امکان را می‌دهد که با پیشرفت بازی، جاب شخصیت خود را تغییر دهند.

این تغییرات جاب با امتیازاتی که پس از هر نبرد بدست می‌آید تسهیل می‌شوند و به طور موثر امکان شخصی‌سازی بیشتر شخصیت و پارتی را فراهم می‌کنند. سیستم جاب در نهایت راه را برای بیلدهای چند کلاس پیچیده‌تر در بسیاری از نقش‌آفرینی‌های مدرن هموار کرد که به بازیکنان اجازه می‌دهند از محدودیت‌های سیستم کلاس معمولی خارج شوند. گفتنی است که بسیاری از نسخه‌های فاینال فانتزی به طور مشابه از سیستم جاب استفاده می‌کنند.

Final Fantasy XVI (2023)

بهره بردن از تمام ظرفیت سخت‌افزارهای بازی

سری فاینال فانتزی به طور دائم از تمام ظرفیت سخت‌افزارهای مربوطه‌ی خود استفاده کرده و آثاری فوق‌العاده از نظر فنی ارائه داده است. به عنوان مثال کارتریج فانتزی فانتزی ۱ یک باتری داخلی داشت تا داده‌های ذخیره شده را حفظ کند که در آن زمان انقلابی بود. در سوپر نینتندو، فاینال فانتزی ۶ یکی از حامیان اصلی رابط گرافیکی حالت ۷ کنسول بود که از آن برای ایجاد توهم چشم‌انداز سه‌بعدی در هنگام حرکت در دنیای بازی استفاده می‌کرد.

هنگامی که اسکوئر انیکس فاینال فانتزی ۷ را توسعه داد، از قابلیت‌های فنی پلی‌استیشن از طریق کات‌سین‌های از پیش رندر شده، پس‌زمینه‌های درون بازی و مدل‌های شخصیتی چند ضلعی یا همان پولیگان بهره برد. چهار سال بعد، فاینال فانتزی ۱۰ به عنوان یکی از پر زرق و برق‌ترین بازی‌های موجود در بازار آن زمان و در نهایت بین کل بازی‌های پلی‌استیشن ۲ برجسته شد. به طور کلی جزئیات گرافیکی بالا، صداگذاری عالی و بهبودهای باثبات گیم‌پلی از ابتدا بخشی از سری فاینال فانتزی بوده است.

Final Fantasy IX (2000)

سیستم Active Time Battle

بسیاری از بازی‌های نقش‌آفرینی که حول محور گیم‌پلی نوبتی می‌چرخند، در نحوه‌ی مدیریت توالی‌های مبارزه چندا خوب عمل نمی‌کنند. پس از شروع با این سبک کلاسیک، فاینال فانتزی با نسخه‌ی چهارم در سال ۱۹۹۱ به چیزی که آن را Active Time Battle System نامید، تغییر مسیر داد. با این سیستم در طول سکانس‌های نبرد، بازیکنان تشویق می‌شوند تا دستوراتی را برای تقویت حملات و تکنیک‌های خود وارد اعمال کنند یا به حملات دشمن در پنجره‌های زمانی واکنش نشان دهند.

این ویژگی گیم‌پلی باعث می‌شود که مبارزات نوبتی در فاینال فانتزی بسیار درگیرکننده‌تر شوند و اسکوئر انیکس آن را در قسمت‌های آینده به خصوص نسخه‌ی دهم بهبود بخشید. اسکوئر انیکس در ادامه این سیستم را در بازی Super Mario RPG نیز کامل می‌کند و نینتندو از آن در آثار نقش‌آفرینی خود با محوریت ماریو در آینده نیز استفاده می‌کند.

Final Fantasy VII Remake (2020)

داستان‌سرایی عالی

هنگامی که فاینال فانتزی ۱ در سال ۱۹۸۷ عرضه شد، صنعت بازی هنوز اغلب به پورت‌های کنسول خانگی بازی‌های آرکید متکی بود که اغلب دارای روایت‌های نه چندان پیچیده‌ای بودند. فاینال فانتزی یک گروه کامل از قهرمانان و یک داستان فانتزی جذاب را ارائه کرد که در مقیاسی حماسی روایت می‌شد. در زمانی که این سری به سوپر نینتندو آمد، از نظر وسعت و عمق رشد کرده بود و در هر قسمت اصلی قلمرو‌های جدیدی را ایجاد می‌کرد.

تاکید بر سطح بالای داستان‌سرایی در فاینال فانتزی در مقایسه با همتایان خود، با موسیقی به یاد ماندنی و متنوع آن نیز شناخته می‌شود. نوبوو اوئماتسو (Nobuo Uematsu) موسیقی تمام بازی‌های اصلی این سری را از نسخه‌ی اول تا یازدهم ساخته است. البته او گهگاه به سری بازگشته تا تم نسخه‌های بعدی را ارائه دهد. به طور کلی فاینال فانتزی راه را برای ترکیبی تکاملی از داستان‌سرایی، جلوه‌های بصری و موسیقی هموار کرد که برای چندین دهه ادامه‌دار بوده است.

Final Fantasy XI (2002)

حرکت به سمت فضای آنلاین

هنگامی که فاینال فانتزی ۱۱ در سال ۲۰۰۲ منتشر شد، صنعت بازی هنوز در اولین روز‌های نقش‌آفرینی‌های چند نفره‌ی آنلاین کنسولی بود که به طور رسمی با انتشار Phantasy Star Online برای دریم‌کست در سال ۲۰۰۰ آغاز شده بود. فاینال فانتزی ۱۱ رسما این سری را وارد دنیای آثار نقش‌آفرینی MMO کرد و برخلاف بسیاری از بازی‌های هم عصر خود، این بازی بیش از دو دهه پس از عرضه همچنان فعال است.

هنگامی که در سال ۲۰۰۲ یک پورت برای کامپیوتر از فاینال فانتزی ۱۱ منتشر شد، این بازی به اولین اثر مهم MMO تبدیل شد که از کراس‌پلی پشتیبانی می‌کرد. فاینال فانتزی ۱۱ از آن زمان به‌روزرسانی‌های متعددی را دریافت کرده است که آخرین نسخه‌ی آن در سال ۲۰۲۰ عرضه شد. این عناصر در ادامه به بخش‌های برجسته‌ی صنعت تبدیل شدند.

منبع: Den of Geek