آیا سونی حق دارد نگران کال آو دیوتی باشد؟
احتمالاً شما هم شنیده باشید که طبق سندهای جدیدی که به دست آمده، سونی نگران وضعیت کال آو دیوتی روی کنسول‌های خودش پس از تکمیل خرید اکتیویژن بلیزارد توسط مایکروسافت است.
رگولاتورها در سراسر جهان به خرید عظیم اکتیویژن بلیزارد توسط مایکروسافت هستند و از رقبا درباره‌ی آن سؤال می‌کنند و سونی دیدگاه خود را روشن کرده است. پلی‌استیشن در توضیحات خود اهمیت کال آو دیوتی را غیرقابل‌توصیف می‌داند و آن را آن‌قدر مستحکم می‌داند که حتی اگر رقیبی بودجه لازم را برای توسعه‌ی محصولی مشابه داشته باشد، قادر به رقابت با آن نخواهد بود؛ به عبارت دیگر، به‌زعم سونی کال آو دیوتی اثری است که بر انتخاب یک کنسول توسط کاربر تأثیر می‌گذارد.
آیا این گفته‌ی سونی کمی اغراق‌آمیز است؟ کال آو دیوتی قطعاً یکی از بزرگ‌ترین فرنچایزهای بازی در جهان است اما تنها فرنچایزهای بسیار بزرگ حال حاضر نیست. بازی‌هایی مانند فیفا و فورتنایت اگر بزرگ‌تر نباشند، حداقل به همان اندازه بزرگ هستند و بازارهای بزرگ زیادی از جمله ژاپن وجود دارند که کال آو دیوتی نقش نسبتاً کوچکی در آن ایفا می‌کند.
درباره‌ی تأثیرگذاری روی خریداران کنسول، این گزاره به طور بالقوه درست است اما از طرف دیگر، بزرگ‌ترین کنسول بازی حال حاضر بازار، نینتندو سوییچ است و آن دستگاه هرگز یک بازی از سری کال آو دیوتی را روی خود نداشته است (که ممکن است ایکس‌باکس احساس کند که این یک فرصت از دست رفته باشد).
بسیاری از ترس‌ها از چشم‌انداز مایکروسافت ناشی می‌شود که ممکن است یک روز در آینده این مجموعه را منحصر به پلتفرم ایکس‌باکس کند (علی‌رغم اینکه اطمینان خاطر داده که این کار را نخواهد کرد).
شاهدی بر این ادعا و ترس این است که مایکروسافت پس از خرید شرکت بتسدا، متعاقباً اعلام کرد که بازی‌های آینده این شرکت به کنسول‌های سونی نخواهند آمد و این را با اثری همچون استارفیلد هم ثابت کرد. با این حال، بتسدا قطعاً کال آو دیوتی نیست. بسیاری از بازی‌های بتسدا بازی‌هایی با موفقیت تجاری کوچک تا متوسط است. شاید فقط بازی‌های بزرگ‌ترین استودیو این شرکت یعنی «استودیو بتسدا گیمز» که خالق بازی‌هایی همچون الدر اسکرولز و فال‌اوت است، در دسته‌ی بازی‌های با موفقیت تجاری بزرگ محسوب شود. با این وجود، استودیو بتسدا گیمز یک استودیو بازی‌سازی پرکار نیست. در واقع، بین آخرین بازی مهم آن‌ها (فال‌اوت ۴) و بازی بعدی آن‌ها (استارفیلد)، ۱۰ بازی از سری بازی‌های کال آو دیوتی منتشر شده است.
کال آو دیوتی در مقیاسی کاملاً متفاوت قرار دارد. نزدیک‌ترین بازی ایکس‌باکس به اثری در این مقیاس، بازی ماینکرفت است. مایکروسافت این بازی را هشت سال پیش خریداری کرد و همچنان روی هر پلتفرمی در دسترس است و پشتیبانی می‌شود. سال گذشته بازی ماینکرفت دانجنز (Minecraft Dungeons) نیز برای تمامی پلتفرم‌ها منتشر شد و بازی بعدی این فرنچایز یعنی ماینکرفت لجندز (Minecraft Legends) نیز به تمام پلتفرم‌ها می‌آید. ماینکرفت لجندز حتی در جریان آخرین رویداد نینتندو به نمایش گذاشته شد.
مسلم است که ماینکرفت یک پیشنهاد کاملاً متفاوت نسبت به کال آو دیوتی است اما یک حقیقت مشترک وجود دارد که اگر مایکروسافت بخواهد ماینکرفت را از کنسول‌های نینتندو و پلی‌استیشن جدا کند، بزرگ‌ترین بازنده این تصمیم خود ماینکرفت خواهد بود. بازی کال آو دیوتی هم طرفداران زیادی روی پلی‌استیشن دارد. اگر قرار باشد ایکس‌باکس از عرضه بازی برای پلی‌استیشن و انجام بازی توسط بازیکنان این کنسول جلوگیری کند، ممکن است برخی از بازیکنان سونی را رها کنند اما برخی دیگر به‌سادگی کال آو دیوتی را رها خواهند کرد و این به رقیبانی مثل سری بازی بتلفیلد فرصت بی‌نظیری می‌دهد.
با این حال، بدون در نظر گرفتن قضیه‌ای که درباره‌ی ماینکرفت و شباهت آن با کال آو دیوتی گفتیم، باقی ماندن کال آو دیوتی روی پلی‌استیشن در واقع از جهات دیگری هم به نفع ایکس‌باکس است. مایکروسافت چندان علاقه‌ای به نبرد جعبه‌های کنسولی ندارد. این شرکت معتقد است که آینده بازی‌ها از طریق استریم و سرویس‌های اشتراکی خواهد بود. کال آو دیوتی دلیل چندانی برای خرید کنسول ایکس‌باکس نیست، بلکه دلیلی برای خرید اشتراک سرویس گیم‌پس خواهد بود.
این جایی است که سونی حق دارد نگران باشد زیرا کال آو دیوتی بازی شماره ۱ در پلی‌استیشن ۴ و پلی‌استیشن ۵ است. با نهایی شدن و تکمیل این قرارداد، مایکروسافت صاحب پرطرفدارترین بازی پلی‌استیشن می‌شود و این یک فرصت استثنایی است. تبلیغاتی که مایکروسافت می‌تواند بعد از این کار انجام دهد، خود به‌صورت کامل گویای همه چیز است: «هر سال ۷۰ دلار برای این بازی هزینه می‌کنید؟ آیتم‌ها و امتیازات بیشتری در بازی می‌خواهید؟ به جای آن، اشتراک گیم‌پس را تهیه کنید. حتی می‌توانید بازی را روی موبایل استریم کنید.»
مایکروسافت می‌تواند به‌صورت مستقیم با طرفداران پلی‌استیشن روی کنسول خود صحبت کند و سونی را در موقعیتی غیرممکن قرار دهد که یا محبوب‌ترین بازی کنسول خود را رد کند یا چیزی را بپذیرد که می‌تواند به یک تبلیغ بزرگ گیم‌پس در جامه‌ی مبدل یک بازی تیراندازی اول‌شخص تبدیل شود.
پلی‌استیشن از قدرت کال آو دیوتی آگاه است. در این گزارش از قراردادی که با اکتیویژن بسته شده و دسترسی زودهنگام دارندگان پلی‌استیشن ۴ به بسته‌ی الحاقی کال آو دیوتی یاد شده است که به‌عنوان عاملی برای موفقیت زودهنگام این کنسول عمل می‌کند. حتی در وضعیت تضعیف‌شده‌ی کال آو دیوتی در حال حاضر، این سری بازی به‌ویژه در آمریکای شمالی همچنان یک فرنچایز بسیار قدرتمند به حساب می‌آید و این اهمیت زیادی دارد زیرا در ایالات متحده رقابت بین دو کنسول در شدیدترین حالت خود قرار دارد.
بنابراین حالا نوبت به قانون‌گذاران رسیده تا تصمیم بگیرند که آیا در اختیار داشتند فرنچایز کال آو دیوتی توسط یک شرکت سازنده‌ی کنسول صاحب منصفانه است یا خیر.
البته این تنها قانون‌گذاران نیستند که سؤالات سختی می‌پرسند؛ بلکه افراد درون صنعت هم چنین کاری می‌کنند. مایکروسافت مدتی است که در حال جذب سرمایه است و فعالانه در تلاش است تا با این سرمایه‌گذاری به کسب‌وکارهای مختلف اطمینان دهد که نیتش خیر است و به نظر می‌رسد که این کار دارد جواب می‌دهد. اکثر توسعه‌دهندگان و ناشرانی که با آن ها صحبت کرده‌ام، درباره‌ی مایکروسافت و ابتکارات بازی‌سازی آن چیزی به غیر از چیزهای مثبت برای گفتن ندارند.
با این حال، همیشه یک هشدار و اما و اگر وجود دارد. «ایکس‌باکس در حال حاضر بر آن نظارت دارد»، «ایکس‌باکس تاکنون یک شریک شگفت‌انگیز بوده است»، «در حال حاضر، همه چیز درباره‌ی ایکس‌باکس است». این‌ها نقل‌قول‌های واقعی از گفتگوهای اخیری است که من با توسعه‌دهندگان داشته‌ام. همه آن‌ها می‌گویند که ایکس‌باکس چقدر عالی است، در حالی که آن‌ها این نکته را هم تصدیق می‌کنند که همه چیز با توجه به شرایط فعلی گفته شده و معمولاً در صنعت همه چیز تغییر می‌کند.
چون این واقعاً امکان دارد. فیل اسپنسر، رئیس بخش ایکس‌باکس، در مصاحبه‌های اخیر خود از شرکت‌هایی مثل آمازون و گوگل و متا به‌عنوان رقیبان بالقوه ایکس‌باکس یاد کرده است اما در عین حال آن‌ها را خطر بزرگی برای صنعت بازی در نظر گرفته است. منظور فیل اسپنسر این است که این غول‌ها شرکت‌های بازی‌سازی سنتی نیستند و منافع صنعت بازی را در دل و هدف خود ندارند.
با این وجود، این موضوع می‌تواند درباره‌ی مایکروسافت نیز صادق باشد. البته، این شرکت چندین دهه است که در صنعت بازی‌ها حضور دارد و من شکی در صداقت و خلوص فیل اسپنسر، مت بوتی، سارا باند و کل تیم ایکس‌باکس ندارم. آن‌ها آدم‌هایی هستند که اهل بازی هستند و علایق آن‌ها به این موضوع ارتباط دارد. من به اندازه کافی با آن‌ها صحبت کرده‌ام که بدانم آن‌ها همیشه آدم‌های علاقه‌مند به بازی خواهند بود.
سؤالی که پیش می‌آید، این است که آیا این موضوع واقعاً برای ساتیا نادلا هم صدق می‌کند؟ یا برای سهام‌داران مایکروسافت؟ به ما می‌گویند که چنین است اما شما باید برخی از توسعه‌دهندگان – به‌خصوص آن‌هایی که تجربه‌ی کار با شرکت‌های بزرگ را دارند – را در نظر بگیرید که به این موضوع بدبین هستند. وقتی همه چیز بر وفق مراد است، همه به استعدادها اجازه می‌دهند که آنچه را که احساس می‌کنند، انجام دهند اما آزمون واقعی عزم آن‌ها زمانی است که ابرهای طوفانی شروع به شکل‌گیری می‌کنند و اوضاع چالش‌برانگیز می‌شود.
اگر مایکروسافت درباره‌ی سرویس‌های اشتراکی و استریم درست می‌گوید (و به‌هیچ‌وجه تضمینی در درستی آن نیست)، پس این تصمیم درباره‌ی کال آو دیوتی یک لحظه‌ی کلیدی است. این همان معامله‌ای است که می‌تواند مایکروسافت را با گیم‌پس، ایکس‌کلاود و آژور (Azure) و فهرستی از استودیوهای در حال رشد به یکی از تأثیرگذارترین کسب‌وکارهای بازی‌سازی در جهان تبدیل کند. آن‌ها یک محصول کلیدی خواهند داشت که این تغییر را در چگونگی نحوه‌ی پرداخت هزینه بازی‌ها و همین‌طور انتشار آن‌ها به وجود خواهد آورد.
تعجبی ندارد که سونی نگران است.
منبع: GameIndustry.biz
