آیا دروغ گفتن در رزومه واقعاً می‌تواند مفید باشد؟
دروغ گفتن در رزومه یکی از تکنیک‌هایی است که کارجوهای متقلب به آن متوسل می‌شوند. دروغ گفتن در رزومه می‌تواند انواع مختلفی داشته باشد. برخی به سوابق شغلی خود بال و پر بیشتری می‌دهند و اضافه گویی می‌کنند. برخی نیز ممکن است از خودشان سابقه کاری بسازند و مواردی را در رزومه خود درج کنند که هرگز جزو سوابق کاری واقعی آن‌ها نبوده است. اضافه‌گویی در مورد مهارتها و توانایی‌ها نیز یکی دیگر از روش‌های معمول دروغ گفتن در رزومه است. با این حال، آیا دروغ نوشتن در رزومه تکنیک مناسبی برای کاریابی است؟ این کار چه خطراتی برای آینده شغلی افراد ممکن است داشته باشد؟ در این مقاله به این موضوع خواهیم پرداخت.
بر اساس تحقیقات مؤسسه Checker، حدود ۷۸ درصد از متقاضیان شغلی در رزومه خود به شکلی دروغ می‌گویند و بیشتر آن‌ها تا حدی در اطلاعات خود اغراق می‌کنند:
- ۶۰ درصد افراد بیان داشتند در زمینه‌ای مهارت و تسلط دارند، ولی اطلاعات ناچیز و پایه در مورد آن داشتند.
- حدوداً ۵۰ درصد سابقه‌های کاری قبلی خود را طولانی‌تر از واقعیت بیان کردند
- ۴۵ درصد دلیل ترک شغل قبلی خود را به دروغ بیان کردند
- ۴۲ درصد تجربیات مرتبط شغلی خود را به دروغ نوشتند
- ۴۱ درصد در عنوان مشاغل قبلی خود اغراق کرده و دروغ نوشتند
- ۳۹ درصد در مورد مدرک دانشگاهی خود دروغ گفته و بیان کردند از دانشگاهی معتبر مدرک دارند.
بر اساس گزارش سازمان ملی تقلب (National Fraud Authority)، کشور بریتانیا مبلغ ۵۲ میلیون پوند را در سال ۲۰۱۳ به‌خاطر تقلب و کلاهبرداری از دست داد. البته این رویه تنها محدود به بریتانیا نیست و شامل بسیاری از کشورها می‌شود. به همین خاطر، کارفرمایان امروزه بسیار باهوش‌تر شده و رویه‌های غربالگری و انتخاب متقاضیان شغلی را خیلی بهتر تشخیص می‌دهند. این موضوع دقیقاً شامل بررسی صحت اطلاعات درج شده در رزومه نیز می‌شود.
رزومه‌ای که ارسال می‌کنید اولین برداشت و نخستین تصورهای کارفرما از شما را شکل می‌دهد؛ بنابراین باید اطلاعات خوبی از خودتان ارائه دهید، ولی این نکته هم خیلی مهم است که اطلاعات شما کاملاً صحیح و درست باشند. وقتی صحبت از افرادی می‌شود که در رزومه خود به هر شکلی دروغ می‌گویند و یا اینکه موضوعات را به‌صورت بسیار اغراق شده می‌نویسند، این موضوع باید در نظر داشته باشید که آن‌ها احتمالاً لو می‌روند. در برخی از کشورها، دروغ گفتن در رزومه حتی ممکن است عواقب جدی برای افراد داشته باشد.
جدای این مسئله، اگر کارفرما متوجه دروغ گفتن شما در رزومه شود، یقیناً دیگر هیچ شانسی برای کسب آن سمت شغلی نخواهید داشت. فرقی هم نمی‌کند که دروغ و یا اغراق شما در رزومه چقدر باشد، با لو رفتن آن شانس خود برای شغل موردنظر را برای همیشه از دست خواهید داد. حتی اگر موفق باشید و با درج اطلاعات نادرست و دروغ در رزومه بتوانید کار را به دست بیاورید، هر زمانی (حتی چند ماه و چند سال بعد) متوجه نیرنگ شما شوند، فوراً اخراج خواهید شد. این اخراج می‌تواند سابقه شغلی شما را به‌شدت خدشه‌دار کرده و برای تصدی مشاغل دیگر با مشکلات بسیار جدی مواجه شوید.
متداول‌ترین دروغ‌ها در رزومه‌نویسی کدام‌اند؟
۱. دروغ‌های مربوط به تحصیل: بررسی‌ها نشان می‌دهد مردم در مورد تحصیلات خود در رزومه اغراق می‌کنند. برای مثال، اگر تنها در یک دوره کوتاه آنلاین شرکت کرده باشند، ممکن است آن را به عنوان تخصص و تحصیلات خود در رزومه درج کند. با این حال، به جای اضافه و یا دروغ‌گویی در مورد تحصیلات، توصیه ما این است که تحصیلات خود را از روش دیگری برجسته کنید. برای مثال، دوره‌های تکمیلی، کارگاه‌ها، جوایز تحصیلی، دست آوردها و یا هرگونه آموزش اضافی دیگر را نیز در رزومه خود درج کنید تا تحصیل و تخصص شما بیشتر به چشم بیاید.
۲. فریب‌های زمانی: یکی دیگر از رایج‌ترین نمونه‌های دروغ گفتن در رزومه، کش دادن زمان و تاریخ برای پر کردن شکاف‌های شغلی و زمان‌های بیکاری است. به عبارت دیگر، افراد ممکن است زمان ترک شغل و شروع شغل جدید خود را جابه‌جا کنند تا مدت زمانی که در فواصل این دو شغل بیکار بودند را کمتر جلوه دهند.
۳. بسط دادن مهارتها: خیلی اوقات افراد مهارت‌هایی را در رزومه خودشان درج می‌کنند که واقعاً هیچ تسلطی به آن‌ها ندارند. باید یادتان باشد صرف اینکه چند مرتبه از یک نرم‌افزار استفاده کرده باشید، شما به یک متخصص آن حیطه تبدیل نخواهید شد. از سوی دیگر، صرف گذراندن چند ترم در مؤسسه‌های زبان خارجه، باعث نمی‌شود تصور کنید شما به آن زبان خارجه تسلط دارید.
دروغ‌های درج شده در رزومه چطور ممکن است لو بروند؟
اگر شما هم فکر می‌کنید با درج چند دروغ در رزومه می‌توانید از سایر متقاضیان شغل پیشی بگیرید، بهتر است در تفکر خود تجدیدنظر داشته باشید. البته اگرچه اغراق کردن در رزومه نویسی در برخی موارد ممکن است نتیجه مطلوبی برای افراد به همراه داشته باشد، ولی روش‌های مختلفی وجود دارد که کارفرمایان می‌توانند متوجه دروغ‌های افراد در حین رزومه نویسی شوند. چند مورد از این روش‌ها را در ادامه توضیح خواهیم داد:
۱. متقاضی شغل از عهده آزمون برنیاید
خیلی آسان است که در رزومه خود بگویید در زمینه خاصی تخصص دارید، ولی اثبات این تخصص بحث جداگانه‌ای است. کارفرماها به‌خوبی می‌دانند که اغراق در نوشتن مهارتها و دروغ‌گویی در رزومه نویسی چقدر کار ساده‌ای است، بنابراین شگفت‌زده نشوید اگر از شما بخواهند توانایی و مهارت خودتان را عملاً به آن‌ها اثبات کنید.
برای مثال، اگر در رزومه درج کرده باشید که به زمان انگلیسی مسلط هستید، مصاحبه‌گر ممکن است تصمیم بگیرد با زبان انگلیسی با شما مصاحبه کند تا از تسلط شما به این زبان اطمینان حاصل کند. یا در مثالی دیگر، اگر به‌عنوان یک گرافیست قصد استخدام در شرکتی را داشته باشید، احتمالاً در روز مصاحبه از شما بخواهند تا چند طرح را به صورت آزمایشی و در حضور آن‌ها طراحی کنید. افرادی که مهارت‌هایی را به دروغ در رزومه خود درج کرده باشند نمی‌توانند این آزمون‌ها را با موفقیت سپری کنند.
۲. تماس با کارفرما قبلی
همان‌طور که گفته شد، یکی از رایج‌ترین دروغ‌ها در رزومه نویسی، مربوط به جابه‌جا کردن تاریخ‌ها است تا مدت زمان بیکار بودن متقاضی مشخص نشود. اگر شما هم وسوسه شدید تا چنین کاری انجام دهید، بهتر است کمی تجدید نظر کنید. چراکه یک تماس تلفنی ساده می‌توان دروغ شما را برملا کنید. اصلاً جای تعجب ندارد که کارفرما جدید با کارفرما قبلی شما تماس گرفته و صحت اطلاعات درج شده در رزومه شما را بررسی کند. بنابراین، تنها یک تماس تلفنی ساده می‌تواند دروغ درج شده در رزومه را افشا کند.
برخی نیز ترجیح می‌دهند که لیست سوابق شغلی خود را تنها بر حسب سال بنویسند و از نوشتن نام ماه‌ها خودداری کنند. به این ترتیب، ماه‌هایی که بین شغل‌های مختلف ممکن است بیکار بوده باشند افشا نخواهد شد. ولی این روش نیز توصیه نمی‌شود. چراکه شک برانگیز است و احتمالاً باعث می‌شود کارفرما به دنبال اطلاعات بیشتری از سوابق شغلی شما بگردد.
۳. عناوین شغلی بیش از حد بزرگ شک برانگیز هستند
اگر مدرک تحصیلی خاصی ندارید و یا اینکه تنها چند سال سابقه شغلی بسیار ساده دارید و سپس یک عنوان شغلی مدیریتی بسیار برجسته در رزومه خودتان درج کنید، به احتمال زیاد شک کارفرما برانگیخته خواهد شد. برای مثال، متقاضی ممکن است در یک شرکت به عنوان کارآموز بازاریابی فعالیت کرده باشد، ولی در رزومه خود عنوان کارشناس ارشد بازاریابی را درج کرده باشد. در چنین شرایطی انتظار داشته باشید که مصاحبه‌گر سؤالات تخصصی و جزئی در مورد مسئولیت‌ها و کارهای شما در شرکت مذکور بپرسد تا اطمینان حاصل کند آیا واقعاً در آن‌جا مشغول به کار بودید و یا اینکه این سمت شغلی را به دروغ در رزومه درج کرده‌اید.
شاید هم با شرکت قبلی شما تماس حاصل کنند در مورد سمت رده شغلی شما در آن شرکت پرس‌وجو کنند. هیچ‌کدام از این موارد دور از انتظار نیستند. درج دروغ‌های این چنینی در رزومه به همین سادگی می‌تواند افشا شود.
۴. مبهم بودن توانایی‌ها و تجربیات
متقاضیان شغلی گاهی اوقات ممکن است کم بودن تجربیات و مهارت‌های خود را پشت استفاده از کلمات گنگ و مبهم پنهان کنند. شاید دلیل آن‌ها این باید که دروغ نمی‌گویند و فقط حقیقت را با کلمات مبهمی بیان می‌کنند. درهرحال، کارفرمایان و مصاحبه‌گران باهوش به خوبی این نکات را متوجه خواهند شد که استفاده از لغات مبهمی مثل «آشنا» یا «همکاری» می‌تواند به این معنا باشد که نامزد شغلی سعی دارد کمبود تجربه مستقیم خود را به نحوی بپوشاند. به عنوان مثال، فرد هیچ تسلط خاصی روی برنامه نویسی ندارد و فقط با برخی اصطلاحات و زبان‌ها آشنایی نسبی دارد و در رزومه خود می‌نویسد «آشنایی با برنامه‌نویسی». درهرحال، استفاده از این کلمات و اصطلاحات یکی از روش‌های متقاضیان شغلی برای گول‌زدن کارفرماها است، ولی باید یادتان باشد که احتمال لو رفتن این تکنیک نیز بالا است.
۵. زبان بدن شما را لو می‌دهد!
ممکن است متقاضی فکر کند یک دروغگوی بی عیب و نقص است و همین موضوع اعتماد به نفس کافی برای دروغ گفتن در رزومه را به وی بدهد. ولی واقعیت این است که نشانه‌های ظریف زبان بدن در طول مصاحبه می‌تواند دروغ شما را برملا کند. فقدان تماس چشمی یا بی‌قراری مداوم ممکن است نشان دهنده عدم صداقت متقاضی باشد. همین موضوع می‌تواند مصاحبه‌گر را کنجکاو کند تا اطلاعات و رزومه متقاضی را با دقت بیشتری بررسی کند.
لمس بینی، نگاه کردن به پایین هنگام پاسخ دادن، چرخاندن بدن نسبت به فرد مصاحبه کنند و پلک زدن مداوم می‌تواند جزو علائمی باشند که نشان می‌دهند فرد کاملاً صادق نیست و برخی چیزها را پنهان می‌کند.
تنها واقعیت اهمیت دارد!
واقعیت این است که هیچ نامزد شغلی کامل و بی‌نقص نیست. اگر رزومه شما کاملاً بی‌نقص و خیلی آرمان‌گرایانه است، همین ممکن است کارفرما و مصاحبه‌گر را کنجکاو کند که دقت بیشتری در مورد شما به خرج دهد، چراکه همین موضوع شک‌برانگیز است. به علاوه، خود کارفرمایان هم انتظار فردی کامل و بی‌نقص ندارند. چیزی که آن‌ها انتظار دارند این است که رزومه شما نشان‌دهنده خود واقعی شما باشد.
بنابراین، به فکر دروغ گفتن در رزومه خود نباشید و در عوض بهترین ویژگی‌های خود را برجسته کنید. اینکه اشتباهات متداول رزومه‌نویسی را مرتکب نشوید شاید خیلی تأثیرگذارتر از این باشد که در مورد مهارتها، توانایی‌ها، تحصیل و یا سوابق شغلی خود دروغ بگویید. از فردی باتجربه مشورت بخواهید تا شما را راهنمایی کند و ایرادات احتمالی رزومه را به شما گوشزد کند
