از تراشههای موبایل ۲۰۲۲ چه انتظاراتی داشته باشیم؟

تراشه قلب تپندهی تمام گوشیهای هوشمند است که وظایفی مانند اجرای اپلیکیشنها، بازیها، پردازش تصاویر و بسیاری از کارهای دیگر را بر عهده دارد. کوالکام و مدیاتک مدتی قبل تراشههای موبایل اسنپدراگون 8 نسل 1 و Dimensity 9000 را معرفی کردند که در گوشیهای پرچمدار 2022 استفاده میشوند. در این میان سامسونگ هنوز چیپست پرچمدار خود را معرفی نکرده است. در این مطلب به مهمترین ویژگیهای تراشههای پرچمدار موبایل در سال 2022 میپردازیم.
اولین پردازندههای مبتنی بر معماری Armv9
شرکت Arm در سال 2011 از معماری Armv8 رونمایی کرد و از آن زمانی تراشههای موبایل با بهرهگیری از این معماری راهی بازار شدهاند. اما معماری Armv9 نسبت به نسل قبلی ارتقاهای قابل توجهی را ارائه میکند که از جمله مهمترین ارتقاهای صورت گرفته میتوانیم به بهبود هستههای پردازشی اشاره کنیم.
شرکت Arm در سال 2021 در کنار رونمایی از معماری Armv9 از هستههای پردازشی Cortex-X1، Cortex-A710 و Cortex-A510 هم رونمایی کرد. هستهی Cortex-X2 فقط در تعداد محدودی از تراشهها استفاده میشود ولی دو هستهی دیگر به شمار بیشتری از تراشههای موبایل راه پیدا میکنند. طبق اعلام شرکت Arm، هستهی X2 حدود 16 درصد سرعت بیشتری نسبت به نسل قبلی ارائه میکند که با احتساب فناوری ساخت، سرعت کلاک و حافظه کش این اختلاف به 30 درصد هم میرسد. Cortex-A710 هم با همان فناوری ساخت و سرعت کلاک در برابر A78 حدود 10 درصد عملکرد بهتری ارائه میکند و این یعنی جا برای افزایش این فاصله وجود دارد. در نهایت باید به A510 اشاره کنیم که در برابر A55 حدود 35 درصد سرعت بیشتری ارائه میدهد.
با این حال باید خاطرنشان کنیم که شرکتهای مختلف به طور یکسان از این هستههای پردازشی بهره نمیبرند. به عنوان هستههای A510 موجود در اسنپدراگون 8 نسل 1 به طور مشترک از حافظههای کش یکدیگر استفاده میکنند ولی مدیاتک برای تراشهی پرچمدار خود رویکرد دیگری اتخاذ کرده است. در این میان باید به تراشهی جدید اپل و گوگل هم اشاره کنیم که هر دو مبتنی بر معماری Armv8 هستند.
گفتنی است تراشههای اپل به طور گسترده شخصیسازی میشوند و چیپست A15 از نظر تک هستهای و چند هستهای به ترتیب 8 و 22 درصد عملکرد بهتری نسبت به نسل قبلی ارائه میدهد. البته احتمالا اپل برای نسل بعدی چیپست M1 که زودتر از A16 معرفی میشود، از معماری Armv9 استفاده کرده است. گوگل هم احتمالا سال آینده نسل جدید چیپست تنسور را با معماری Armv9 معرفی خواهد کرد.
روی هم رفته در سال 2022 سرعت انواع گوشیهای هوشمند بیشتر از گذشته خواهد بود و این یعنی انواع اپلیکیشنها و بازیها بهتر از گذشته اجرا میشوند. علاوه بر این، معماری جدید پردازنده به معنای کاهش مصرف انرژی خواهد بود و در نتیجه عمر باتری بهبود پیدا میکند.
دو هستهی بزرگ برای پردازنده یا فقط یک هسته؟
علاوه بر معماری و هستههای جدید، تغییر جزئی در پیکربندی تراشههای موبایل هم پدید آمده است. در این زمینه باید به چیپست گوگل تنسور موجود در سری پیکسل 6 اشاره کنیم که از دو هستهی X1، دو هستهی A78 و 4 هستهی A55 بهره میبرد. این پیکربندی یادآور A15 اپل و چیپستهای قدیمی اگزینوس سامسونگ است که از دو هستهی قدرتمند استفاده میکنند.
مدیاتک و کوالکام برای جدیدترین چیپستهای پرچمدار خود پیکربندی 1+3+4 را حفظ کردهاند و اگرچه سامسونگ هنوز چیپست پرچمدار خود را معرفی نکرده، ولی احتمالا پردازندهی این چیپست مبتنی بر همین پیکربندی خواهد بود. روی هم رفته Arm به سازندگان تراشهها پیشنهاد میدهد که فقط از یک هستهی قدرتمند در چیپستها استفاده کنند تا تعادل بین قدرت و مصرف انرژی برقرار شود. بنابراین به نظر میرسد استفاده از دو هستهی قدرتمند، حداقل در اکوسیستم اندروید، به یک روند فراگیر تبدیل نخواهد شد.
نسل جدید پردازندههای گرافیکی
هر ساله جهشهای بزرگی را در عملکرد بازیهای گوشیهای هوشمند پیشبینی میکنیم اما در سال 2022 احتمالا شاهد یکی از بزرگترین تغییرات در این حوزه خواهیم بود. اول از همه باید به سامسونگ اشاره کنیم که برای جدیدترین چیپست پرچمدار خود از پردازندهی گرافیکی مبتنی بر معماری AMD استفاده کرده است. اگرچه AMD در زمینهی گرافیک کامپیوترها و کنسولها نام بسیار مهمی محسوب میشود، ولی این اولین باری است که وارد صنعت گوشیهای هوشمند میشود و باید ببینیم این پردازندهی گرافیکی نسبت به رقبا چه حرفی برای گفتن دارد.
طبق اعلام کوالکام و مدیاتک، جدیدترین چیپست پرچمدار این دو شرکت نسبت به پردازندهی گرافیکی اسنپدراگون 888 به ترتیب حدود 30 و 35 درصد عملکرد بهتری ارائه میکنند. همچنین طبق بررسیهای صورت گرفته روی A15 اپل، پردازندهی گرافیکی این تراشه در مقایسه با نسل قبلی بین 10 تا 25 درصد سرعت بیشتری ارائه میکند.
گفتنی است هر کدام از این پردازندههای گرافیکی از امکانات مختلفی هم بهره میبرند. پردازندهی گرافیکی اسنپدراگون 8 نسل 1 با وجود اینکه در این زمینه حرف زیادی برای گفتن دارد، ولی از قابلیت ری تریسینگ پشتیبانی نمیکند. از طرف دیگر چیپست پرچمدار مدیاتک هم فقط به صورت نرمافزاری از این مشخصه بهره میبرد. به نظر میرسد اگزینوس 2200 اولین چیپست موبایل خواهد بود که به صورت سختافزاری چنین قابلیتی را ارائه میدهد.
به غیر از چیپستهای پرچمدار، در سال 2022 عملکرد بازیها در گوشیهای مبتنی بر تراشههای میانرده هم به طور قابل توجهی بهتر خواهد شد. در این زمینه میتوانیم به پردازندههای گرافیکی Mali G610 و G510 اشاره کنیم که توسط شرکت Arm طراحی شدهاند و G510 نسبت به نسل قبلی خود یعنی G57 حدود 100 درصد سرعت بیشتری را ارائه میکند.
فناوری ساخت
در کنار نکات اشاره شده، باید به فناوری ساخت این چیپستها هم اشاره کنیم. در سال 2022 تمام چیپستهای پرچمدار با فناوری ساخت 4 نانومتری به دست کاربران میرسند. اسنپدراگون 8 نسل 1 مبتنی بر فناوری 4 نانومتری سامسونگ است و مدیاتک برای Dimensity 9000 از فناوری ساخت 4 نانومتری TSMC استفاده کرده است. گوگل تنسور با فناوری 5 نانومتری سامسونگ تولید شده و اپل برای A15 از نسل جدید فناوری 5 نانومتری TSMC استفاده کرده است.
بدون شک نسل بعدی تراشهی موبایل اپل از فناوری ساخت 4 نانومتری بهره میبرد و گفته میشود چیپست M2 که برای تعدادی از کامپوترهای مک استفاده میشود، مبتنی بر فناوری ساخت 4 نانومتری خواهد بود.
کاهش فاصلهی بین تراشههای پرچمدار و میانرده
طی چند سال گذشته فاصلهی بین تراشههای میانرده و پرچمدار تا حد زیادی کمتر شده است. در حال حاضر بسیاری از تراشههای میانرده به حدی از قدرت رسیدهاند که در زمینهی استفادههای روزمره متوجه تفاوت عملکرد آنها با تراشههای پرچمدار نمیشویم. از سوی دیگر به غیر از چند نمونه بازی خاص، این تراشهها بهخوبی از پس اجرای بازیهای مختلف برمیآیند.
هنوز مشخص نیست که آیا امسال تراشههای میانرده به بهرهگیری از معماری Armv9 روی میآورند یا نه اما حتی هستههای پردازشی Cortex-A78 که مبتنی بر نسل قبلی معماری Arm هستند نیز میتواند عملکرد خیلی خوبی برای گوشیهای موردنظر ارائه کنند. البته احتمالا تراشههای میانردهی پیشرفته در نیمهی دوم سال 2022 معرفی میشوند و به همین خاطر باید چندین ماه برای عرضهی گوشیهای مبتنی بر این چیپستها منتظر بمانیم.
سخن آخر
در کل تراشههای موبایل به حدی قدرتمند شدهاند که بسیاری از کاربران متوجه بهبودهای صورت گرفته نمیشوند. اما به غیر از بهبود عملکرد، شرکتها توجه ویژهای به کاهش مصرف انرژی نشان میدهند که همین موضوع منجر به افزایش عمر باتری میشود. تراشهها در زمینهی پردازش عکسها نقش مهمی را ایفا میکنند و به تنهایی میتوانند کیفیت عکسهای ثبت شده را متحول کنند. در نهایت باید بگوییم که تراشههای قدرتمند تنها زمانی مؤثر واقع میشوند که سازندگان گوشیهای هوشمند بتوانند از امکانات ارائه شده بهره ببرند. به نظر شما آیا در سال 2022 تراشههای موبایل میتوانند جذابیت گوشیهای هوشمند را بیشتر کنند؟ نظرات خود را در بخش کامنتها با ما و دیگران در میان بگذارید.
منبع: Android Authority