چگونه به‌عنوان مادر نقش خود را در پرورش فرزند سالم و موفق بازی کنید؟
مادر بودن از جمله مهم‌ترین نقش‌هایی است که یک زن می‌تواند ایفا کند. مادران نقش بزرگی در زندگی فرزندان خود دارند و تا حد قابل‌توجهی بر کیفیت رشد و تکامل کودک تأثیرگذار هستند. از آن‌ها مراقبت می کنند، آن‌ها را به شکل ویژه‌ای دوست دارند، برای آموزش کودکان خود وقت می‌گذارند و هزاران کار ارزشمند دیگر برای پرورش فرزند خود انجام می‌دهند. چگونگی رشد کودک تا حد زیادی به نقش والدین و مربیان آن‌ها در زندگی بستگی دارد. در این مطلب از دیجی کالا مگ قصد داریم که از نقش حیاتی مادر در طول رشد و پرورش کودک برایتان بگوییم.
تغییر نقش، تغییر سبک زندگی
بدون شک زندگی یک زوج با تولد فرزندشان تغییر می‌کند. یک مادر باید به تمام نیازهای کودک و هر آنچه مربوط به او است، رسیدگی کند. اگرچه همه‌ی مادران به وظایف خود واقف هستند، اما اگر نقش و مسؤولیت خود را به‌خوبی درک کنند، مسؤولیت‌پذیری در انجام کارها و کنار آمدن با این تغییر بزرگ برای آن‌ها آسان‌تر خواهد شد.
مادر شدن سبک زندگی یک زن را هم تغییر می‌دهد. دقیقا از زمانی که باردار می‌شوید، باید انواع مختلفی از چالش‌ها و شگفتی‌ها را تجربه کنید. از شروع بارداری و بعد از تولد، دانسته یا ندانسته شما مدام در حال انجام کارهای زیادی برای فرزندتان هستید و هر کدام از این کارها، نقش شما را به‌عنوان یک مادر در رشد و تعالی کودک پر رنگ‌تر خواهد کرد. در ادامه نگاهی گذار به نقش‌ها و مسؤولیت‌های یک مادر در طول رشد کودک خواهیم داشت.
پیوند عاطفی قوی با کودک و کمک به رشد او
مادر قوی‌ترین پیوند عاطفی را با کودک خود دارد و اولین کسی است که فرزندش را می‌شناسد و می‌تواند با او ارتباط برقرار می‌کند. حتی پس از تولد هم مادر اولین فردی است که از فرزندان مراقب می‌کند. نحوه‌ی تعامل مادر با کودک در ماه‌ها و سال‌های اولیه تأثیر عمیقی بر شخصیت کودک می‌گذارد و در سال‌های بعدی زندگی او، در محیط‌های اجتماعی و عاطفی انعکاس خواهد داشت. مادران باید فضایی مناسب برای حرکت، خلاقیت و بازی کودک خود فراهم کند تا زمینه‌ساز رشد او، با کیفیت بالا شود. یک مادر بچه‌اش را بیشتر از دیگران می‌شناسد. بنابراین باید روند رشد رفتاری کودک خود را به دقت بررسی کند. مشاهده‌ی عمیق رفتار کودک و گوش دادن به حرف‌های او، راهنمای مادر برای پی بردن به درون ذهن کودک محسوب می‌شود.
ایجاد اعتماد و دلبستگی خانوادگی
مادران می‌توانند به کودکان بیاموزند که چگونه اعتماد کنند و در عین حال برای دیگران فردی قابل اعتماد باشند. هنگامی که کودک این موضوع را درک کند، دلگرم‌تر خواهد بود و از نظر عاطفی امنیت بیشتری حس خواهد کرد. وقتی فرزندانتان به شما نیاز دارند، حتما در کنارشان باشید و به آن‌ها کمک کنید تا وضعیت بهتری نسبت به گذشته پیدا کنند. عشق و حمایت بی قید و شرط شما به آن‌ها کمک می‌کند تا خود را بهبود بخشند. مادر ستون فقرات خانواده است و همه‌ی اعضای خانواده را در کنار هم حفظ می‌کند. مادر به فرزندش کمک می‌کند تا اهمیت خانواده را بیاموزد. برای بهبود یا تقویت روابط خانوادگی، حتما وعده‌های غذایی را در کنار هم میل کنید و علاوه بر این فرزند خود را تشویق کنید که با اعضای خانواده وقت بگذراند.
مهربان، متفکر و مثبت‌اندیش رفتار کنید
اگر در انجام فعالیت‌های روزانه نسبت به فرزندتان با مهربانی رفتار کنید، عاشقش باشید و از او مراقبت کنید، به‌طور خودکار برای او به الگویی تبدیل خواهید شد تا در زمان بزرگسالی همچون شما به‌درستی رفتار کند. بنابراین رفتار شما نسبت به فرزندتان نه تنها در دوران کودکی، بلکه پس از بزرگ شدن هم تأثیری پایدار بر رشد شخصیت او خواهد داشت. وقتی شیوه‌ی تفکر فرزندتان را به‌درستی درک کنید و به درستی پاسخ او را دهید، کودک شما در حین رشد به فرد انعطاف‌پذیری تبدیل خواهد شد. او قادر خواهد بود که دیدگاه دیگران را درک کند و همان‌طور که می‌دانید، قدرت درک متقابل برای حفظ روابط دوستانه در زندگی یک فرد، بسیار مفید است. از آنجایی که یک مادر، مهربان و منعطف است، مسائل را به شیوه‌ای مثبت مدیریت می‌کند. در نتیجه به کودک خود می‌آموزد که مهم نیست زندگی تا چه حد سخت است، به هر حال می‌توان آن را به روشی بهتر اداره کرد.
اهمیت نقش مادر در رشد استعدادهای بالقوه کودک، پیش از ورود به دبستان
استعداد بچه‌ها زمانی شکوفا می‌شود که آن‌ها رابطه‌ای امن و مثبت با دیگران، به‌خصوص والدین خود داشته باشند. مطالعات نشان داده‌اند که خردسالی، دوره‌ای است که در آن بچه‌ها از اطرافیان خود چیزهای زیادی یاد می‌گیرد. در واقع این دوره، پنجره‌ی یادگیری کودک است که بر رشد او در سال‌های پیش رو بسیار تأثیر می‌گذارد. بنابراین، رابطه‌ی مادر با فرزندش به دلیل اصلی‌ترین فرد حاضر در این مرحله از زندگی کودک، اهیمت ویژه‌ای دارد. مادر نقش‌های متعددی در زمینه‌ی رشد کودک ایفا می‌کند و در رشد عاطفی اجتماعی، جسمی، شناختی و کسب استقلال، معلم فرزند خود محسوب می‌شود.
سهم مادر در آموزش دوران کودکی فرزند خود چیست؟
شبکه‌های عصبی سیناپسی در مغز کودک، در پنج سال اول زندگی او در حال شکل‌گیری هستند. کودکان در این مرحله از زندگی خود شیفته‌ی برقراری ارتباط با دیگر انسان‌ها هستند و از این تجربه استقبال می‌کنند. چگونگی تعامل والدین با فرزندان و مشارکت دادن آن‌ها در انواع فعالیت‌هایی که منجر به گسترش درک و شناخت و همچنین ارتباطات اجتماعی و عاطفی در طول سال‌های کودکی او می‌شود، زمینه‌ساز شکل‌گیری شخصیت کودک در آینده خواهد بود. تعریفی شخصیت فرزند شما در سال‌های پیش رو، به کیفیت دوران کودکی او وابسته است. یک مادر می‌تواند با معلم فرزندش در تماس باشد تا نسبت به آنچه کودک در کلاس درس می‌آموزد به‌روز بماند و به تقویت و انتقال این یادگیری در محیط خانه کمک کند.
مزایای مشارکت مادر در آموزش فرزند خود در اوایل کودکی چیست؟
مشارکت مادر به گسترش آموزش فراتر از کلاس کمک می‌کند. همکاری مادر در فرآیند آموزش، تجربه‌ی یادگیری مثبت‌تری برای کودکان خواهد بود و به کودکان اجازه می‌دهند تا در مدرسه عملکرد بهتری داشته باشند. همچنین اعتماد به نفس و توانایی آن‌ها افزایش پیدا خواهد کرد.
نقش مادر در چگونگی انتقال کودک از مهد کودک به پیش دبستانی
دوران گذار در طول پرورش و تربیت کودک، به زمانی گفته می‌شود که مادران می‌توانند تعاملات معناداری با فرزندان خود داشته باشند. در واقع در این دوره باید برای فرزندتان توضیح دهید که قبل، حین و بعد از انتقال از کودکستان به پیش دبستانی چه اتفاقاتی خواهد افتاد. برنامه‌ریزی از قبل و تمرین و توسعه‌ی مهارت‌های لازم به کاهش استرس کلی کودک شما کمک می‌کند. همچنین لازم است که مادران محبت بیشتری در این دوره نسبت به فرزندان خود داشته باشند و با در آغوش گرفتن و گفتن کلمات اطمینان‌بخش، حس خوبی به آن‌ها منتقل کنند. اگر همیشه کودکتان شما را در دسترس و در کنار خود حس کند، حس حمایت بیشتری از شما دریافت خواهد کرد و اطمینان را به وجود او منتقل خواهید کرد.
چگونه والدین می‌توانند در رشد فرزند خود نقش داشته باشند؟
- الگوی خوبی برای کودکتان باشید.
- در هر شرایطی فرزندتان را دوست داشته باشید و از طریق کارهایی مانند در آغوش گرفتن، گذراندن وقت با او و گوش دادن به حرف‌های فرزند خود، عشق خودتان را به او نشان دهید.
- پناهگاه امنی برای فرزندتان باشید. کودکانی که توسط والدینی با مسؤولیت و حمایت‌گر بزرگ می‌شوند، رشد اجتماعی و عاطفی بهتری خواهند داشت.
- برای کودک خود وقت بگذارید و با او صحبت کنید. این کار به کامل شدن مغز او کمک بسیاری می‌کند. وقتی بخش‌های مختلف مغز با هم یک‌پارچه می‌شوند، سیستم مغز به طور هماهنگ‌تری عمل می‌کند و همکاری و همدلی بیشتر در رفتار فرزندتان خواهید دید.
- پیش از هر چیزی، به حال خودتان توجه کنید تا از نظر جسمی، روحی و روانی در وضعیت خوبی به سر ببرید. حتما برای تقویت رابطه‌ی خود با همسرتان وقت بگذارید. اگر حواستان به سلامت جسمی و کیفیت رابطه‌ی خود با همسرتان نباشد، مطمئن باشید که فرزند شما هم از پیامدهای این سهل‌انگاری آسیب خواهد دید.
یک مادر برای کودکی که به حداکثر توانایی خود دست نیافته، باید از کجا راهنمایی بگیرید؟
اگر مادر هستید و احساس می‌کنید که فرزندتان قادر به بالفعل کردن توانایی‌های بالقوه‌اش نیست، حتما با مربی یا معلم کودک خود صحبت کنید. همچنین به شدت توصیه می‌کنیم، از راهنمایی متخصصان اطفال در زمینه‌های جسمی و روان‌شناختی غافل نشوید و از مشاوره‌ی آن‌ها استفاده کنید. بنابراین اگر با مشکل و ناتوانی در رفتار کودکتان روبه‌رو شدید، هرگز وحشت نکنید، زیرا متخصصان بسیاری وجود دارند که می‌توانند به فرزند شما در یادگیری کمک کنند. علاوه بر این، باید روی نقاط قوت فرزندتان هم تمرکز کنید. از نقاط قوت کودک خود برای تشویق او به جهت یادگیری بیشتر استفاده کنید. در این حین از تقویت مهارت‌های اجتماعی و عاطفی فرزند خود خاطر جمع شوید. برای رسیدن به این هدف، باید به او کمک کنید تا از عهده‌ی چالش‌های زندگی روزمره‌ی خود برآید. همچنین لازم است که از فرزندتان به‌منظور افزایش اعتماد به نفس حمایت کنید تا بیش از پیش بتواند به مهارت‌های اجتماعی و عاطفی مسلط شود.
در آخر
مادر در روزهای اولیه‌ی تولد به کودک خود کمک می‌کند تا یک الگوی منظم را حفظ کند. در نتیجه، این پیام را به او منتقل می کند که با پیروی از یک روال منظم می‌تواند به راحتی همه چیز را مدیریت کند. مادر در طول زندگی از فرزندش حمایت می کند و به او کمک می کند تا خودش را بهبود بخشد. نقش مادر تا حد زیادی بر رشد و رفاه کلی کودک تأثیر می‌گذارد. نقش و مسؤولیت مادر در کیفیت زندگی کودک انکار نشدنی است و اگر قصد دارید مادر شوید، خوب است که پیش از آن، جدی‌تر به وظایف خود فکر کنید و توانایی خودتان را در روبه‌رو شدن با چالش‌های مادری بسنجید.
منابع: healthwaymedical, indiaparenting
