پرواز بالگرد نبوغ در مریخ سخت‌تر و سخت‌تر می‌شود
در حالی که بالگرد نبوغ تاکنون در پرواز خود در مریخ با موفقیت عمل کرده، با گذشت زمان شرایط جوی سیاره‌ی سرخ در حال تغییر است و می‌تواند کار را برای پروازهای آینده بسیار سخت‌تر کند.
با ریسک بالا اما بسیار باارزش. بالگرد مریخی «نبوغ» (Ingenuity) تاکنون در مأموریت خود بسیار موفق عمل کرده است و اکنون فراتر از مأموریت اولیه، به‌عنوان یک پیشاهنگ برای مریخ‌نورد پشتکار به پروازهای خود ادامه می‌دهد. اما اگرچه مأموریت این هلیکوپتر تاکنون پیروزمندانه بوده، کارش رفته رفته بسیار سخت‌تر می‌شود.
«هاوارد گریپ» (Havard Grip) خلبان اصلی مأموریت نبوغ درباره‌ی مأموریت‌های آینده‌ی این ربات پرنده و چالش‌های پیش روی آن توضیحاتی را ارائه داد. چگالی جو در دهانه‌ی جزرو در حال کاهش است و به گفته‌ی او این روند «تأثیر قابل توجهی بر توانایی نبوغ برای پرواز دارد.»
چگالی جوی که می‌تواند در طول زمان و با تغییرات فصلی متغیر باشد، بر میزان نیرو پیشرانی که بالگرد نبوغ برای برخاست از سطح نیاز دارد اثرگذار است و چگالی کمتر پرواز را سخت‌تر می‌کند. حتی بالگردهای روی زمین هم باید برای پرواز، تراکم جوی را درنظر بگیرند. نبوغ برای کار در جو مریخ که تنها ۱٫۲ تا ۱٫۵ درصد از چگالی جو زمین را داراست، بهینه‌سازی شده است. اما این بالگرد به اندازه‌ی کافی در مریخ مانده که تغییر شرایط را تجربه کند.
البته این تغییر شرایط به معنای زمین‌گیر شدن نبوغ نیست. گریپ خاطرنشان کرد: «خوشبختانه راهی برای مقابله با این مشکل وجود دارد و آن چرخاندن سریع‌تر پره‌ها نسبت به همه‌ی پروازهایی است که تا کنون انجام شده است. در حقیقت این چرخش، سریع‌تر از هر پرواز قبلی نبوغ و هر یک از بالگردهای آزمایشی ما روی زمین خواهد بود.»
این ربات کوچک در پرواز بعدی به منطقه‌ای ناشناخته می‌رود و تیم مأموریت قصد دارد سرعت بسیار بالایی را برای پره‌ها را آزمایش کند. طبق اعلام آزمایشگاه پیشرانش جت ناسا، یک آزمایش چرخش روتور با دور بسیار بالا تا ۲۸۰۰ دور موفق بوده است و هم‌اکنون این مریخ‌پیما برای پرواز چهاردهم با رساندن سرعت چرخش روتورها به ۲۷۰۰ دور در دقیقه آماده می‌شود. این پرواز کوتاه خواهد بود و هدف آن بررسی پرواز نبوغ در شرایط جوی با چگالی کمتر است.
آزمایش‌های انجام شده، باعث وقفه‌ای کوتاه در پروازهای اخیر بالگرد نبوغ بر فراز مریخ شده است که طی فاز دوم مأموریت و با هدف جمع‌آوری تصاویر عوارض این سیاره و کمک به تیم «پشتکار» (Perseverance) در برنامه‌ریزی حرکت مریخ‌نورد انجام می‌شود. از جمله ناسا با تصاویر گرفته شده در پرواز سیزدهم، یک عکس سه‌بعدی را از مریخ منتشر کرده که با عینک سه‌بعدی قابل مشاهده است.
تصویر سه‌بعدی بالگرد نبوغ از مریخ در سیزدهمین پرواز
Credit: NASA/JPL-Caltech
اگرچه گریپ خوشبین است اما او همچنین درباره‌ی مشکلات احتمالی که ممکن است با افزایش سرعت روتور ایجاد شود هشدار داد. ممکن است با رسیدن سرعت نوک پره‌ها به سرعت صوت، بالگرد با پسای آیرودینامیکی روبه‌رو شود که مانع پرواز است یا بالگرد می‌تواند با ارتعاشاتی روبه‌رو شود که باعث آسیب به آن شود.
آزمایش‌های برنامه‌ریزی شده برای بالگرد تمرین کاملی خواهد بود. گریپ گفت: «موتورها باید سریع‌تر بچرخند، سیستم الکتریکی باید توان بیشتری را تحویل دهد و کل سیستم روتور باید بار بیشتری را که با افزایش سرعت به آن وارد می‌شود، تحمل کند.»
نبوغ توانایی غلبه بر چالش‌ها را دارد. این کار با کمک تجربه از مشکلات فنی و به‌روزرسانی‌های نرم‌افزاری انجام شده تا بتواند پروازهای دشوارتری را پیش ببرد. اکنون تیم مأموریت منتظر است تا این آخرین مانع هم با موفقیت پشت سر بگذارد.
عکس کاور: طرحی گرافیکی از پرواز بالگرد نبوغ در مریخ
Credit: NASA/JPL-Caltech
منبع: CNet
