همه چیز درباره‌ی مشاوره‌ی روان‌شناختی غیر حضوری و درمان آنلاین
تعداد فزاینده‌ای از مردم برای رفع نیازهای مربوط به بهداشت روان خود، روش درمان آنلاین (درمان از راه دور) را انتخاب می‌کنند. درمان آنلاین، بر خلاف درمان حضوری، فرد را قادر می‌سازد تا تقریبا از هرجای دنیا با درمانگر خود ملاقات کند، تنها به شرط آنکه به اینترنت یا تلفن دسترسی داشته باشد.
یکی از متداول‌ترین شیوه‌های درمان از راه دور در حوزه‌ی بهداشت روان، درمان آنلاین از طریق یک پلت‌فرم کنفرانس ویدیویی ایمن است؛ اگرچه برخی از درمانگران ممکن است تلفن یا چت درمانی را هم پیشنهاد بدهند. به درمان آنلاین در حوزه‌ی سلامت روان، گاهی اوقات مشاوره‌ی آنلاین یا روان‌درمانی آنلاین هم گفته می‌شود.
اگرچه امروز بسیاری از روان‌شناسان و مراجعین برای درمان روان‌شناختی خود، به کنفرانس ویدیویی و درمان آنلاین روی آورده‌اند، با این حال این گزینه به دلیل فناوری استفاده شده و محدودیت‌های دسترسی یا نگرانی‌های دیگر همانند حریم خصوصی و مسائل قانونی و حقوقی، برای همه قابل اجرا نیست. علاوه بر این شواهد موثقی دال بر مفید بودن و کارایی درمان تلفنی یا درمان صوتی وجود دارد که این نوع درمان را به یکی از گزینه‌های اصلی پیش روی مراجعین تبدیل می‌کند. با این حال، درمان صوتی هم دارای جنبه‌های منحصربه‌فردی است که روان‌شناسان و بیماران باید آن‌ها را در نظر بگیرند. در این مطلب از دیجی‌کالا مگ به سؤال‌های شما درباره‌ی مشاوره‌ی روان‌شناختی آنلاین پاسخ داده‌ایم. با ما همراه باشید.
چرا درمان آنلاین را انتخاب کنیم؟
درمانگرانی که به‌صورت آنلاین خدمات ارائه می‌دهند می‌توانند از طریق ویدئوکنفرانس، پیام کوتاه، تلفن، چت یا ایمیل به مراجعین خدمات ارائه دهند. با پیشرفت فناوری، پدیده‌ی درمان از راه دور هم بیشتر تکامل پیدا می‌کند و درمانگران می‌توانند با استفاده از جدیدترین و کارآمدترین فن‌آوری‌های ارتباطی، به مردم در گذار از بحران‌های روحی و روانی آن‌ها کمک کنند.
این روزها متخصصان بهداشت روان عموما درمان آنلاین را به‌عنوان اصلی‌ترین راه برقراری ارتباط برای افرادی که به دنبال درمان هستند، معرفی می‌کنند. برخی از افراد هم این نوع درمان را به مراجعه‌ی حضوری به مشاور یا درمانگر ترجیح می‌دهند، به این خاطر که می‌توانند از مزایای ماندن در خانه و یا هنگام مسافرت بهره‌مند شوند. درمان آنلاین می‌تواند به‌طور خاص برای افرادی که در مکان‌های دور زندگی می‌کنند یا برنامه شلوغی دارند یا به دلیل ناتوانی جسمانی توان مراجعه حضوری به درمانگر را ندارند، مفید باشد.
درمان آنلاین ممکن است به‌تنهایی به‌عنوان یک درمان مستقل ارائه شود و نیازی به مراجعه‌ی حضوری نباشد. یا اینکه در کنار درمانی سنتی استفاده می‌شوند. به این صورت که یک درمانگر به شیوه‌ی حضوری و در مطب خود درمان را انجام دهد اما هنگامی که فرد در خارج از شهر است یا نمی‌تواند به مطب مراجعه کند، درمان به شیوه آنلاین و غیرحضوری صورت پذیرد.
درمان آنلاین می‌تواند برای افرادی که در دسترسی به خدمات بهداشت روان مشکل به هر نحوی دارند، مناسب باشد. علاوه بر این در شرایط دیگری هم می‌تواند نسبت به درمان حضوری مفیدتر باشد؛ مثلا برخی از افراد در برقراری ارتباط از طریق ایمیل خیلی راحت‌تر از وقتی هستند که به صورت حضوری به یک درمانگر مراجعه می‌کنند. افراد دیگر ممکن است احساس کنند درمان از این طریق در دسترس‌تر و آسان‌تر است، به این خاطر که آن‌ها نمی‌دانند چه زمانی ممکن است به خدمات درمانی نیاز داشته باشند.
بسیاری از افرادی که تازه فرایند درمان خود را شروع کرده‌اند، اظهار داشته‌اند که شرکت در جلسات آنلاین درمانی بسیار ساده و آسان است. این مسأله که درمان در خانه انجام می‌شود هم ممکن است باعث کاهش احساس شرم و خجالت به واسطه‌ی مراجعه به روان‌درمانگر، شود.
درمان آنلاین برای چه کسانی مفید است؟
درمان آنلاین می‌تواند گزینه‌ی مناسبی برای افرادی باشد که به دلیل موقعیت مکانی، شرایط بهداشتی یا امکان حمل‌ونقل نمی‌توانند به درمانگر دسترسی پیدا کنند. درمان آنلاین همچنین می‌تواند برای افرادی که تمایل به ملاقات حضوری با درمانگران را ندارند جذاب باشد. از آنجا که بسیاری از جنبه‌های مهم زندگی در حال حاضر به‌صورت آنلاین در دسترس است، درمان آنلاین راهی برای انطباق و همگام شدن با دنیای دیجیتال است.
با درمان آنلاین می‌توان بر بسیاری از ناهنجاری‌ها و مشکلات روحی فائق آمد یا به تقویت و بهبود جنبه‌های دیگری از سلامت روان پرداخت. برخی از این جنبه‌ها به شرح زیر است؛
- اضطراب
- افسردگی
- مشکلات مربوط به غذا و پرخوری
- مسائل مربوط به روابط فردی و زناشویی
- استرس
- وسواس فکری و عملی
- مسائل مربوط به فرزندپروی و تربیت کودک
مطالعات انجام شده نشان می‌دهد درمان آنلاین می‌تواند به اندازه‌ی درمان حضوری درباره‌ی بسیاری از مسائل مؤثر و مفید باشد. بسیاری از رویکردهای مشهور، همانند درمان شناختی رفتاری، به‌خوبی با شیوه‌ی درمان آنلاین مطابقت دارند. با این حال، بسته به فناوری استفاده شده ممکن است همیشه بازخورد دیداری در دسترس نباشد.
آیا درمان آنلاین برای شما مناسب است؟
درمان آنلاین برای افرادی که دسترسی محدودی به درمانگر یا روان‌شناس دارند، گزینه‌ی خوبی محسوب می‌شود. کسانی که برنامه‌ی کاری شلوغی دارند یا ترک کردن خانه برایشان دشوار است می‌توانند از این نوع خدمات درمانی بهره‌مند شوند.
شرایطی وجود دارد که در آن‌ها درمان از راه دور توصیه نمی‌شود. به‌عنوان مثال، افرادی که دارای مشکلات روحی یا عاطفی شدید هستند ممکن است همیشه به این نوع درمان جواب خوبی ندهند. علاوه بر این افراد مبتلا به اسکیزوفرنی، افسردگی شدید، افسردگی دو قطبی یا افکار خودکشی‌گرایانه ممکن است با استفاده از شیوه‌ی درمان حضوری نتیجه بهتری بگیرند. افراد دارای این شرایط یا شرایط حاد دیگر ممکن است نیاز به مراقبت‌های ویژه درمانی داشته باشند که در حالت آنلاین و غیرحضوری میسر نباشد.
سایر افرادی که ممکن است از درمان آنلاین بهره چندانی نبرند کسانی هستند که رابطه‌ی خوبی با فناوری و تکنولوژی ندارند. افرادی که در منزل با محدودیت حریم خصوصی و حضور دیگران مواجه‌اند، کسانی که مایل نیستند مسائل شخصی خود را از طریق اینترنت یا تلفن به اشتراک بگذارند و افرادی که در معرض سواستفاده قرار دارند هم ترجیح می‌دهند شخصا به یک متخصص بهداشت روان مراجعه کنند.
برای دریافت خدمات درمانی آنلاین چکار کنیم؟
افرادی که به دنبال درمان آنلاین هستند گزینه‌های زیادی دارند، اما وقتی که در جستجوی یک درمانگر آنلاین هستید باید جوانب احتیاط را در نظر بگیرید. برخی از افرادی که خدمات روان‌درمانی یا مشاوره آنلاین را ارائه می‌دهند، واجد شرایط و مجوزهای لازم نیستند و این مسأله می‌تواند به بی اثر شدن فرآیند درمان یا بغرنج شدن شرایط بیمار منجر شود. علاوه بر این، به اشتراک گذاشتن اطلاعات شخصی با شخص اشتباه می‌تواند منجر به سرقت هویت یا انواع دیگر کلاه‌برداری شود.
هنگام انتخاب یک درمانگر آنلاین، کسب اطمینان از داشتن مجوزهای لازم مثل مجوز نظام روان‌شناسی یا مدرک دانشگاهی معتبر از اهمیت زیادی برخوردار است. این کار به کسب اطمینان و تأیید نام کامل، اعتبارنامه و شماره‌ی مجوز آن‌ها کمک کند. یک درمانگر آموزش دیده باید حداقل دارای مدرک کارشناسی ارشد در یکی از حوزه‌های بهداشت روان باشد. برای حصول اطمینان درباره‌ی انتخاب درست مشاور یا درمانگر می‌توانید از اپلیکیشن‌ها یا سایت‌های معتبری که در این زمینه وجود دارد و صلاحیت درمانگران را قبل از ارائه خدمات بررسی می‌کنند، استفاده کنید.
اگر یک درمانگر خدمات بهداشت روان آنلاین را ارائه می‌دهد، ممکن است یک وب‌سایت هم داشته باشد. بهتر است ابتدا وب‌سایت درمانگران را مطالعه کنید تا با روش‌های درمانی، تجارب کاری و فلسفه‌ی آن‌ها کاری بیشتر آشنا شوید. علاوه بر این می‌توانید در وب‌سایت‌های معتبری که به بررسی خدمات درمانگران توسط کاربران می‌پردازند، کیفیت خدمات درمانگر مدنظر خود را بررسی کنید.
امروزه افراد زیادی در حال بررسی امکان درمان آنلاین هستند. به همین ترتیب، تعداد فزاینده‌ای از درمانگران هم این نوع درمان را ارائه می‌دهند. اگرچه ممکن است درمانگر در جلسات رو در رو حضوری بسیار باتجربه باشد، اما بعضی از آن‌ها ممکن است با روش‌ها و تجهیزات لازم برای درمان آنلاین آشنایی کافی نداشته باشند. این نکته مهم است که مطمئن شوید درمانگر شما مهارت‌های فنی لازم برای ارائه خدمات درمانی به‌صورت آنلاین را دارد.
شما می‌توانید در جلسه‌ی اولیه با درمانگر خود تمام جزئیات مربوط به هزینه‌ها و حالت‌های پرداخت را روشن کنید. اگرچه هزینه‌های درمانی آنلاین می‌تواند هزینه‌ی کمتری نسبت به روان‌درمانی حضوری داشته باشد، اما برخی از کارگزاران بیمه‌ای خدمات آنلاین بهداشت روان را پوشش نمی‌دهند. بهتر است درباره‌ی هرگونه نگرانی خود در زمینه‌ی سیاست حفظ حریم خصوصی، رازداری و یا سایر انتظاراتتان با درمانگر خود صحبت کنید. اگر درمانگر مبهم است یا مایل به گفتگو درباره‌ی این مسائل با شما نیست، بهتر است که یک درمانگر دیگر را پیدا کنید.
محدودیت‌ها و مبحث اخلاق در حوزه‌ی درمان مجازی
درمان از راه دور ممکن است نقاط ضعفی هم داشته باشد. نکاتی که قبل از شروع درمان باید در نظر بگیرید به شرح زیر هستند؛
- نبود ارتباط غیرکلامی: حتی در صورت ویدیوکنفرانس، درمانگر ممکن است علائمی مانند گشاد شدن مردمک چشم، ضربه زدن عصبی به پا یا بازی کردن با دست‌ها را در بیمار متوجه نشود و نتواند تفسیر درستی از وضعیت روحی بیمار داشته باشد.
- در صورت هک شدن ایمیل شخص یا پلت‌فرم اشتفاده‌شده برای دریافت خدمات درمانی، حریم خصوصی شخص به مخاطره می‌افتد.
- احتمال بروز تأخیر یا قطعی در فرآیند ارتباط به‌واسطه استفاده از تجهیزات نوین.
- مشکلات حقوقی و قانونی: این امر ممکن است در حالتی رخ بدهد که درمانگر دارای مجوزها و مدارکی باشد کهتأیید شده‌ی مراجع ذی‌صلاح نباشد. به‌عنوان مثال درمانگر در کشوری غیر از ایران اقامت دارد و دارای مدارکی از همان کشور است که ممکن است تأیید شده‌ی کشور ایران نباشد. در صورت بروز چنین تعارضاتی مشکلی که رخ می‌دهد این است که در صورت بروز هرگونه تخلف از سوی درمانگر شما امکان پیگیری قانونی آن را ندارید.
- ندشان مهارت و تسلط ناکافی بر زیرساخت فناوری استفاده شده برای فرآیند درمان از سوی درمانگر ممکن است منجر به نشت اطلاعات خصوصی و محرمانه بیمار شود.
- تشخیص بیماری‌ها و ناهنجاری‌های روانی پیچیده و عمیق با دشواری و سختی همراه است.
- بروز مسائل مالی به دلیل نبودن پوشش درمان آنلاین توسط برخی از بیمه‌نامه‌ها.
جمع‌بندی
مفهوم مشاوره از راه دور موضوع جدیدی نیست. به‌عنوان مثال، زیگموند فروید و سایر متخصصان بهداشت روان در قرن بیستم نامه‌هایی را برای افراد تحت مراقبت خود ارسال می‌کردند. از طریق این نامه‌ها، درمانگران قادر به پشتیبانی و راهنمایی بیماران و دریافت بازخورد از افراد تحت درمان بودند.
از تلفن برای ارائه‌ی خدمات بهداشت روان اولین بار در قرن ۲۰ استفاده شد. با وجود رایج شدن رایانه‌های شخصی و استفاده از اینترنت، محبوبیت و تأثیر مشاوره از راه دور افزایش یافت. در ابتدا، خدمات بهداشت روان به‌صورت کتاب‌های خودیاری و گروه‌های پشتیبانی آنلاین بود. با پیشرفت تکنولوژی، درمانگران از چت‌های تحت وب، پیام‌رسان‌های فوری، پیامک، ایمیل، کنفرانس‌های ویدیویی و اپلیکیشن‌های تلفن همراه برای ارائه درمان استفاده کردند.
دیوید سامرز یکی از اولین درمانگرانی که درمان آنلاین را انجام داد. او خدمات بهداشت روان را با پرداخت هزینه در اینترنت ارائه داد. سامرز به‌جای ارائه توصیه و راه‌حل در یک جلسه، تمرکز خود را بر ایجاد روابط درمانی با افراد تحت مراقبت خود گذاشت. او تا زمانی که ارائه خدمات درمانی آنلاین را متوقف کرد، به بیش از ۳۰۰ نفر کمک کرده بود. از دیگر پیشگامان برجسته درمان آنلاین می‌توان به اد ندهام و لئونارد هولمز اشاره کرد.
در حال حاضر، هزاران وب‌سایت و اپلیکیشن مختلف خدمات بهداشت روان را به‌صورت آنلاین ارائه می‌دهند. این خدمات گاهی اوقات توسط درمانگرانی ارائه می‌شود که در مطب کار خود کار می‌کنند اما در کنار آن خدمات درمان آنلاین را هم ارائه می‌دهند. علاوه بر وب‌سایت‌ها و اپلیکیشن‌ها، گروه‌های حمایتی آنلاین بسیاری برای افراد مبتلا به افسردگی، اضطراب، استرس پس از سانحه و سایر چیزهای مربوط به سلامت روان وجود دارد.
منبع: GoodTherapy
