همه چیز درباره خواص جینسینگ | نحوه مصرف + عوارض
جنسینگ یک گیاه دارویی معروف است که در سال‌های اخیر به عنوان یک تقویت‌کننده عمومی برای سیستم ایمنی بدن شناخته شده است. این گیاه از خانواده زنجبیل بوده و منشأ آسیایی دارد. جنسینگ در طول تاریخ به عنوان یک داروی قدرتمند در طب سنتی چین و کره مورد استفاده قرار گرفته است. خواص جینسینگ تنها به یک مورد محدود نمی‌شود و خواص دارویی زیادی دارد؛ به همین دلیل قرن‌هاست که ازآن برای درمان مشکلات مختلف استفاده می‌کنند. در ادامه قصد داریم ابتدا بیشتر با این گیاه آشنا شویم و سپس به بررسی خواص آن بپردازیم.
جنسینگ چیست؟
همانطور که گفتیم جنسینگ یک گیاه دارویی از خانواده زنجبیل است و با نام علمی «Panax ginseng» شناخته می‌شود. این گیاه ریشه‌های قوی و ضخیمی دارد که گاهی اوقات شبیه انسان است و به همین دلیل نام آن را “جینسینگ” یا “ریشه انسان” گذاشته‌اند. در ریشه این گیاه ترکیبات مفیدی مانند گینسنوزیدها، ساپونین‌ها، پلی‌ساکاریدها، و آنتوسیانین‌ها وجود دارد که همین موارد باعث خواص دارویی این گیاه شده‌اند. جنسینگ به شکل‌های مختلف مانند قرص، پودر، عصاره و چای در بازار موجود است و برخی از افراد آن را به عنوان یک مکمل غذایی یا دارو تقویت‌کننده مصرف می‌کنند.
البته نکته قابل توجه درباره جنسینگ این است که رشد آهسته و ریشه‌های گوشتی دارد و با توجه به مدت زمان رشد می‌توان آن را به سه دسته تقسیم کرد: تازه، سفید و قرمز. اگر قبل از سال چهارم این گیاه برداشت شود به آن جینسینگ تازه می‌گویند، در حالی که جینسینگ سفید بین ۴ تا ۶ سال برداشت می‌شود و قرمز نیز بعد از ۶ سال یا بیشتر برداشت می شود. جینسینگ‌هایی که در آسیا رشد می‌کنند با آمریکایی‌ها خواص متفاوتی دارند و از لحاظ میزان ترکیبات فعال و تاثیر بر بدن عملکرد آن‌ها یکسان نیست. طبق تحقیقات جینسینگ آمریکایی بیشتر مانند یک ماده آرامبخش عمل می‌کند و جینسینگ آسیایی اثر تقویت کننده دارد. البته این موارد تنها خاصیت این گیاه نیست و در بخش بعدی با چند خاصیت مهم این گیاه آشنا خواهیم شد.
مهمترین خواص جینسینگ
بیشتر افراد تصور می‌کنند که تنها خاصیت این گیاه آرامبخش بودن آن و تقویت ایمنی بدن است، در حالی که جنسینگ خواص زیادی دارد. اینجا درباره ۵ خاصیت مهم این گیاه صحبت خواهیم کرد.
۱. سیستم ایمنی را تقویت می‌کند
همانطور که گفتیم بیشتر ما جینسینگ را به عنوان یک تقویت‌کننده قوی برای سیستم ایمنی بدن می‌شناسیم، در اینجا توضیح خواهیم داد که این گیاه چگونه باعث تقویت سیستم ایمنی و کاهش خطر ابتلا به عفونت‌ها می‌شود. تحقیقاتی درباره اثرات جینسینگ بر سیستم ایمنی بیماران سرطانی که تحت عمل جراحی یا شیمی درمانی بودند، انجام شد که نتیجه بهبود عملکرد سیستم ایمنی و کمتر شدن دفعات بروز علایم در این بیماران بود.
همچنین، یک تحقیق دیگر درباره تاثیر عصاره جینسینگ قرمز بر سیستم ایمنی بیماران مبتلا به سرطان معده از نوع پیشرفته انجام شد. این بیماران همگی تحت جراحی و شیمی درمانی قرار داشتند، به دو گروه تقسیم شدند و برخی از آن‌ها دارونما استفاده کردند و به گروه دوم جینسینگ قرمز دادند؛ تحقیق روی این دو گروه سه ماه طول کشید. بعد از طی این مدت، سیستم ایمنی گروه دوم قوی‌تر شد.
البته این گیاه روی ایمنی بدن افراد عادی و غیر سرطانی نیز تاثیر مثبت دارد و در برابر آنفولانزا و برخی عفونت‌ها از افراد محافظت می‌کند. با این وجود، تحقیقات نشان می‌دهند تاثیر آن بر افراد سرطانی بیشتر است.
۲. تاثیرات ضد التهابی دارد
برخی از تحقیقات نشان داده‌اند که جنسینگ دارای خواص ضد التهابی است و به کاهش التهاب‌های بدن کمک می‌کند. به عبارت دیگر، طبق برخی تحقیقات عصاره جینسینگ خواص آنتی اکسیدان و ضدالتهاب دارد. از آنجایی که جینسینگ ترکیبات جینسنوساید دارد، بنابراین از التهاب جلوگیری کرده و آنتی اکسیدان را در سلول‌ها افزایش می‌دهد. البته بهتر است از جینسینگ قرمز استفاده کنید، زیرا این نوع جینسینگ فعالیت آنتی اکسیدان را در سلول پوست افراد مبتلا به اگزما بهبود می‌بخشد و استرس اکسیداتیو را با افزایش فعالیت آنزیم آنتی اکسیدان کاهش می‌دهد. انواع دیگر جینسینگ نیز خاصیت زیادی دارند، اما اگر به دنبال خاصیت ضد التهاب آن هستید، سراغ نوع قرمز آن بروید.
۳. به افزایش انرژی کمک می‌کند
برای افرادی که از خستگی رنج می‌برند، این ماده غذایی یک انتخاب عالی است. مصرف جنسینگ باعث افزایش سطح انرژی در بدن می‌شود و به کاهش خستگی و خمودگی کمک می‌کند. برخی ترکیبات این گیاه مثل پلی ساکاریدها و الیگوپپتیدها باعث کمتر شدن استرس اکسیداتیو و افزایش تولید انرژی در سلول‌ها می‌شود و در نتیجه خستگی فرد کمتر می‌شود. شما با مصرف این گیاه سیستم اعصاب مرکزی خود را تقویت می‌کنید و غده‌های هورمونی شما عملکرد بهتری خواهد داشت. در نتیجه شما با خوردن جینسینگ شادابی و انرژی بیشتری تجربه می‌کنید و تحمل بدن در برابر فعالیت‌های روزانه بیشتر می‌شود. این ویژگی بخصوص برای افرادی که ورزش می‌کنند، بسیار کمک‌کننده است.
۴. جینسینگ قند خون را پایین می‌آورد
برخی محققان معتقدند جینسینگ به کنترل گلوکز خون در افراد سالم و دیابتی کمک می‌کند. با مصرف این گیاه می‌توانید عملکرد سلول پانکراس و تولید انسولین را بهبود بخشید تا قند خون در بافت‌ها بهتر جذب شوند. البته جینسینگ قرمز تخمیر شده تاثیر بیشتری در کنترل قند خون دارد.جینسینگ تخمیر شده توسط باکتری زنده تولید می‌شود که این باکتری کمک می‌کند جینسنوساید قوی‌تر و قابل جذب‌تر شود. بنابراین اگر قند خون شما بالاست، بهتر است از این گیاه استفاده کنید.
قویترین پایین آورنده قند خون؛ خوراکی‌هایی که برای دیابت معجزه می‌کنند
۵. توانایی ذهنی را افزایش می‌دهد
اگر حافظه ضعیفی دارید، حتما سراغ این گیاه بروید، زیرا یکی دیگر از خواص جنسینگ این است که به افزایش توانایی ذهنی، تمرکز و حافظه کمک می‌کند. شما با مصرف این گیاه می‌توانید عملکرد مغز خود از جمله حافظه، رفتار و خلق و خو خود را بهبود بخشید. در جینسینگ ترکیباتی مانند جینسنوساید و پتاسیم وجود دارد که می‌تواند از مغز در برابر آسیب ناشی از رادیکال‌های آزاد محافظت کند. همچنین شما احساس آرامش بیشتر و حافظه بلندمدت قوی‌تر خواهید داشت.
انواع روش مصرف جینسینگ
از زمان‌های دور این گیاه پر فایده رو به روش‌های مختلف استفاده می‌کردند که از جمله این روش‌ها می‌توان به جوشاندن، بخارپز، خشک کردن یا تخمیر اشاره کرد. همچنین از آنجایی که اثرات آن در طب سنتی تایید شده می‌توان آن را به صورت تزریق (داخل وریدی یا عضلانی) یا قرص و پودر نیز استفاده کرد و در حال حاضر کپسول آن نیز تولید می‌شود.
عوارض جانبی جینسینگ
مصرف بیش از اندازه هر ماده مفیدی می‌تواند عوارض جانبی به همراه داشته باشد. اگر شما هم جینسینگ را بیش از حد مصرف کنید، ممکن است عوارض زیر را داشته باشید:
- افزایش ضربان قلب
- نوسان فشار خون
- تاثیرات هورمونی
- هیپوگلیسمی
- بی‌خوابی
- مشکل معده و روده
- احساس عصبانیت
- بهم ریختن چرخه قاعدگی
البته مصرف به اندازه و درست این گیاه مشکلی به همراه ندارد و می‌توانید از فواید زیاد آن استفاده کنید.
جمع‌بندی خواص جینسینگ
جینسینگ به دلیل خواص فوق‌العاده‌ای که دارد قرن‌های زیادی است که از آن به عنوان یک مکمل گیاهی استفاده می‌کنند. بیشتر افراد این گیاه را با خاصیت افزایش ایمنی بدن می‌شناسند، اما تاثیرات دیگری نظیر آنتی اکسیدان و ضد التهابی دارد، سطح قند خون را تنظیم می‌کند و به عملکرد بهتر مغز کمک می‌کند. همچنین افرادی که سرطان دارند می‌توانند از این گیاه برای تقویت ایمنی بدن خود در برابر سلول‌های سرطانی و درمان سریع‌تر کمک بگیرند. همچنین، اگر بیشتر اوقات احساس خستگی دارید، خوردن جینسینگ به افزایش انرژی شما کمک می‌کند.
علاوه بر موارد ذکر شده، جینسینگ دارای فواید دیگری نظیر ضد پیری و ضد استرس است و بر عملکرد مغز، کبد تاثیر زیادی می‌گذارد . شما می‌توانید جینسینگ را به صورت خام یا بخارپز مصرف کنید. همچنین این گیاه به صورت مکمل و به شکل‌های عصاره، کپسول، قرص و پودر در دسترس است. در پایان توصیه می‌کنیم اگر می‌خواهید سلامت خود را تقویت کنید، از خواص جینسینگ غافل نشوید، اما در مصرف آن زیاده‌روی نکنید.
