راکت لب نخستین کاوشگر را برای یافتن حیات به زهره می‌فرستد
شرکت راکت لب (Rocket Lab) که پیش از این برای فرستادن کاوشگر به سیاره‌ی زهره برنامه‌ریزی کرده بود، به دنبال کشف فسفین در ابرهای این سیاره، قصد دارد یافتن نشانه‌های حیات را هم در برنامه‌ی خود بگنجاند.
در حالی که ایلان ماسک می‌خواهد توسط اسپیس‌ایکس انسان را در مریخ مستقر کند، بنیان‌گذار آمازون، جف بزوس می‌خواهد یک تریلیون نفر در فضا زندگی کنند، اما مدیر اجرایی یک شرکت خصوصی، از روشی دیگر به اکتشافات فضایی نزدیک می‌شود و می‌خواهد نقشی در جست‌وجوی حیات در زهره داشته باشد.
روز دوشنبه، دانشمندان از کشف فسفین در ابرهای سیاره‌ی زهره خبر دادند. ماده‌ای شیمیایی که می‌تواند منشأ زیستی داشته باشد اما بدون ارسال کاوشگر به این سیاره، منشأ قطعی آن مشخص نخواهد شد.
شرکت خصوصی آمریکایی راکت لب که مقر آن در نیوزیلند است و در زمینه‌ی ساخت ماهواره‌ها و موشک‌های کوچک فعالیت دارد، پیش از این برنامه‌هایی برای فرستادن کاوشگر به زهره ترتیب داده است. راکت لب یک ماهواره‌ی کوچک به نام «فوتون» (Photon) را توسعه داده که قصد دارد در سال ۲۰۲۳ (۱۴۰۲ خورشیدی) توسط موشک «الکترون» (Electron) خود به فضا پرتاب کند.
«پیتر بک» (Peter Beck) بنیان‌گذار و مدیر اجرایی راکت لب، در این زمینه گفت: «مأموریت ما این است که برویم و ببینیم که آیا می‌توان حیات را پیدا کرد؟ روشن است که کشف فسفین این احتمال را تقویت می‌کند. بنابراین من فکر می‌کنم که باید برویم و نگاهی به آنجا بیندازیم.»
راکت لب دوازده موشک به فضا پرتاب کرده و ماهواره‌های کوچک را برای شرکت‌های خصوصی، ناسا و ارتش ایالات متحده‌ی آمریکا در مدار قرار داده است. همچنین در یک همکاری با ناسا به نام «کپستون» (CAPSTONE) مأموریتی به ماه خواهد داشت که برای سال ۲۰۲۱ (۱۴۰۰ خورشیدی) برنامه‌ریزی شده است تا به‌عنوان مسیریاب برای مدارگرد گیت‌وی برنامه‌ی آرتمیس فعالیت کند.
این شرکت بررسی انجام یک مأموریت به زهره را سال گذشته و پیش از اطلاع از کشف فسفین آغاز کرده است. اگرچه موشک الکترون کوچکتر از موشک‌های استفاده شده توسط اسپیس‌ایکس و رقبای دیگر است، اما می‌تواند یک کاوشگر را به سیاره‌ی زهره بفرستد.
برنامه‌ی این شرکت توسعه‌ی مأموریت‌ها مستقل مأموریت‌ها و عمدتا تأمین کامل هزینه‌های آن تا ده‌ها میلیون دلار است. اما راکت لب برای جبران هزینه‌های خود به دنبال شرکای دیگری هم هست.
فضاپیمای فوتون، یک ماهواره‌ی کوچک ۳۰۰ کیلوگرمی است که نخستین پرواز آزمایشی خود را این ماه انجام داده است و هنگامی که زمین و ناهید برای انجام کوتاه‌ترین سفر در موقعیت مناسب قرار می‌گیرند، به سوی این سیاره پرتاب خواهد شد تا طی چند ماه به آن برسد.
این فضاپیما به جای ورود به مدار، برای پرواز از کنار زهره و اندازه‌گیری و عکس‌برداری طراحی شده است، اما می‌تواند یک کاوشگر کوچک به وزن تقریبی ۳۷ کیلوگرم را در جو این سیاره رها کند تا به جست‌وجوی نشانه‌هایی بیشتری از حیات بپردازد.
کاوشگر فوتون راکت لب
Credit: Rocket Lab
بک در این‌باره گفت: «کاوشگر با سرعت ۶ مایل بر ثانیه (۹.۶ متر بر ثانیه) و بدون چتر نجات وارد جو زهره می‌شود. از میان مناطقی که فسفین در آن کشف شده و موجودات میکروبی می‌تواند در هوا وجود داشته باشد، سفر می‌کند و پیش از نابود شدن، اطلاعات بررسی شده را به فضاپیمای فوتون می‌فرستد.
راکت لب با دانشمندان همکاری می‌کند تا ابزارهایی که کاوشگر می‌تواند با خود حمل کند، بررسی کند. از جمله «سارا سیجر» (Sara Seager) از مؤسسه‌ی فناوری ماساچوست (MIT) که یکی از پژوهشگران اصلی در کشف فسفین است. اگرچه این کاوشگر فقط می‌تواند یک ابزار واحد را به همراه داشته باشد، اما چیزهای زیادی وجود دارد که می‌تواند انجام دهد.
دکتر سیجر در این زمینه خاطرنشان کرد: «آن‌ها احتمالا می‌توانند یک طیف‌سنج فروسرخ یا نوعی تحلیل‌کننده‌ی گاز را برای تأیید وجود فسفین و اندازه‌گیری‌های دیگر، روی کاوشگر قرار دهند. همچنین جست‌وجوی گازهایی که انتظار نمی‌رود هم می‌تواند نشانه‌ی حیات باشد.»
او همچنین بخشی از تیمی است که با Breakthrough Initiatives که توسط «یوری میلر» (Yuri Milner) سرمایه‌گذار روس تأسیس شده، کار می‌کند. طی ۶ ماه آینده تیم او بررسی خواهند کرد که چه نوع مأموریت‌های کوچک، متوسط و بزرگی می‌تواند در آینده برای جست‌وجوی حیات به سیاره‌ی زهره فرستاده شود.
مأموریت راکت لب از نظر چیزهایی که می‌تواند به آن دست یابد محدودیت دارد. کاوشگر دوام زیادی نخواهد داشت و احتمالا دوربین ندارد. به این ترتیب داده‌های علمی که مخابره می‌کند، حتی اگر معنی‌دار باشد، کوتاه خواهد بود.
از سویی ناسا در حال بررسی یک جفت مأموریت بزرگتر به سیاره‌ی زهره است که با نام‌های «داوینچی+» (DAVINCI+) و «ورتیاس» (VERITAS) شناخته می‌شود و قابلیت‌های بیشتری نسبت به مأموریت راکت لب دارند.
همچنین «کالین ولیسن» (Colin Wilson) از دانشگاه آکسفورد که عضو تیم مدارگرد اروپایی EnVision با هدف پرتاب در سال ۲۰۳۲ (۱۴۱۱) است، گفت: «زمانی که ۱۰۰ برابر برای یک محموله بیشتر هزینه کنید، داده‌های علمی بیشتری از آن دریافت خواهید کرد.»
اگرچه در حال حاضر سرعت هم مهم است، راکت لب می‌تواند به سرعت مأموریت خود را توسعه دهد و سال‌ها پیش از آژانس‌های دولتی مانند ناسا، روسیه و اروپا پرتاب انجام دهد. هرچند مأموریت کوچک آن ممکن است فاقد قابلیت‌های پیچیده باشد، اما این نخستین مأموریت طراحی شده برای ورود به جو سیاره‌ی زهره از زمان مأموریت «وگا ۲» (Vega 2) اتحاد جماهیر شوروی در سال ۱۹۸۵ (۱۳۶۴ خورشیدی) و با ارائه‌ی داده‌های مهم تازه است.
«مارک مک‌کورین» (Mark McCaughrean) مشاور ارشد علوم و اکتشافات در سازمان فضایی اروپا گفت: «دانش خوب و بسیاری برای انجام وجود دارد اما ما نمی‌توانیم همه‌ی آن‌ها را انجام دهیم. بنابراین اگر بازیکنان دیگری وارد بازی شوند و اعلام آمادگی کنند، من مشکلی نمی‌بینم.»
با کشف فسفین در سیاره‌ی زهره، اکنون راکت لب دارای چشم‌اندازی هیجان‌انگیز است که می‌تواند به یک کشف علمی بزرگ کمک کند و شیوه‌ی انجام تحقیقات برای اکتشافات سیاره‌ای را تغییر دهد.
عکس کاور: نمایی از موتورهای موشک الکترون راکت لب
Credit: Rocket Lab
منبع: NY Times
آقا این سیاره ناهید هست، و اگر شما نمی دانید بدانید در فارسی ناهید نام دارد، حالا شما هی زهره زهره، کاش کمی هم برای زبان مادری تون دلسوزی کنید.
ممنون از حساسیت شما دوست گرامی. مطمئن باشید که این مورد برای ما هم بسیار اهمیت دارد. اگر توجه کنید تا جای ممکن که به مفهوم آسیب نرسد، واژه‌های فارسی به‌کار می‌بریم. اما چون «سیاره‌ی زهره» برای مخاطب عام آشناتر هست، باید خبر به شیوه‌ای تنظیم شود که مفهوم اصلی آن برای همه قابل درک باشد. برای همین در همه‌ی خبرهای مربوط به «ناهید» هر دو واژه را می‌بینید تا همه‌ی مخاطبان با کاربرد واژه‌ی فارسی هم آشنا شوند و این آشنایی افراد بیشتر، قطعاً خواسته‌ی شما هم هست.