۱۰ فیلم که بعد از تمام کردن بازی گوست آو سوشیما باید تماشا کنید

بازی «گوست آو سوشیما» از نظر تاریخی چندان دقیق نیست. سامورایی‌ها به شکلی که در بازی می‌بینیم قوانین سامورایی را دنبال نمی‌کردند و حتی زره‌هایی که در بازی هستند را نمی‌پوشیدند. آن‌ها اصلا کاتانا‌های خود را در دوره‌ای که بازی گوست آو سوشیما جریان دارد با خود همه‌جا حمل نمی‌کردند. البته این بازی جزئیات تاریخی هم دارد اما اصلا قرار نیست مستندی دقیق برای نمایش جزیره‌ی سوشیما حین حمله‌ی مغولان باشد. خود سازنده‌های بازی، یعنی استودیوی «ساکر پانچ» (Sucker Punch) هم کاملا این موضوع را قبول دارند.

هم‌بنیان‌گذار استودیوی ساکر پانچ، «کریس زیمرمن» (Chris Zimmerman) در مصاحبه‌ای با وب‌سایت گیم‌اسپات درباره‌ی این موضوع بیان کرده: «اگر چیزی درباره‌ی ظاهر، تفکرات و فعالیت‌های سامورایی‌ها می‌دانید، قرار است همان را به شما تحویل دهیم. ذهنیت اکثر افراد درباره‌ی سامورایی‌ها بیشتر مربوط به سامورایی‌های قرن شانزدهم، هفدهم و هجدهم است؛ اما قرن سیزدهم از نظر تاریخی بسیار متفاوت است. از نظر این که سامورایی‌ها چگونه می‌جنگیدند و چه چیز‌هایی می‌پوشیدند انتظارات ما از حقیقت فاصله‌ی زیادی دارد. به همین دلیل است که از نظر تاریخی دقت زیادی در نمایش سامورایی‌های دوره‌ی کاماکورا به خرج نمی‌دهیم.»

حالت کوروساوا در بازی گوست آو سوشیما که بازی را سیاه و سفید و شبیه به فیلم‌های این کارگردان می‌کند.

به جای نمایش دقیق تاریخی، بازی گوست آو سوشیما ترجمه‌ای از ترجمه‌ی تاریخ است. این بازی با الهام‌گیری از فیلم‌های سبک «چانبارا» (chanbara) ساخته شده که توجه اصلی آن‌ها روی سامورایی‌های قدیمی است. همان‌طور که فیلم‌های وسترن برای بزرگداشت کابوی‌ها تولید می‌شوند، سینمای سامورایی ژاپن برای مبارزان باستانی ژاپنی ساخته شده‌اند. این فیلم‌ها، سامورایی‌ها را به افرادی بزرگ‌تر از همتایان واقعی خود تبدیل کردند، برخی از ویژگی‌های نامناسب را لطیف‌تر کردند و ویژگی‌های مثبت را برجسته‌تر نشان دادند. بازی گوست آو سوشیما هم چنین چیزی را در خود دارد. «جین» (Jin) که سامورایی و نقش اصلی داستان است مغول‌ها، راهزنان و رونین (سامورایی‌هایی که اربابان خود را از دست می‌دهند، معمولا یاقی می‌شوند و در مقابل حاکمیت قرار می‌گیرند) را از دم تیغ می‌گذراند.

طرفداران فیلم‌های سامورایی روابط مختلفی را میان بازی گوست آو سوشیما و فیلم‌های دلخواه خود پیدا کردند که این بازی را به تجربه‌ای جذاب تبدیل می‌کند. در این بازی اشارات مختلفی به فیلم‌های سامورایی وجود دارد و در برخی، متصل بودن این بازی به برخی فیلم‌ها حس می‌شود. در ادامه برخی از فیلم‌هایی که احتمالا استودیوی ساکر پانچ در بازی خود به آن‌ها ادای احترام داشته را مرور می‌کنیم.

۱. Harakiri

• کارگردان: ماساکی کوبایاشی (Masaki Kobayashi)
• سال ساخت: ۱۹۶۲

فیلم هاراکیری داستان «سوگومو هانشیرو» (Tsugumo Hanshiro)، سامورایی‌ای که قبیله‌ی او نابود و منحل شده را روایت می‌کند. ماجرا از این قرار است که گروهی از رونین‌ها به قصد «سه‌پوکو» (Seppuku) که نوعی مراسم خودکشی است به قصر قبیله‌ی «ای» (Ii) می‌روند. داستان‌هایی دهان به دهان می‌چرخند که سامورایی‌هایی که به این قصر می‌روند به جای خودکشی کردن، پول خوبی به دست می‌آورند. در این میان سوگومو به انتقام گرفتن از خون «موتومه» (Motome) که در تلاش برای انجام یک خودکشی دروغین در قصر قبیله‌ی ای می‌میرد، بر می‌خیزد. داستان این فیلم بر علیه قبیله‌ی ای است که با وجود حکم صادر کردن برای بقیه بر اساس افتخار و «بوشیدو» (Bushido) (قوانین سامورایی‌ها) از همان عقاید پیروی نمی‌کنند است.

یکی از درگیری‌های اصلی جین هم پذیرفتن قوانین سفت و سخت سامورایی‌ها و بوشیدو است که بدون شک مردم سوشیما را به بردگی و مرگ می‌کشاند. از همان ابتدای بازی هم می‌بینیم که یکی از سرداران شرافتمند سوشیما به مصاف مغول‌ها می‌رود و در جواب درخواست دوئل، مرگی ناگهانی و ناجوانمردانه دریافت می‌کند. مغول‌ها حین جنگیدن برای نابودی ژاپن به هیچ‌وجه به «افتخار» بها نمی‌دهند.

اثر کوبایاشی بدون شک الهامی بصری برای بازی گوست آو سوشیما است. در دوئل معروف فیلم هاراکیری می‌توانید به‌خوبی باد روحانی بازی گوست آو سوشیما را حس کنید. سرعت حساب‌شده و اتفاقاتی که قبل از دوئل رخ می‌دهند هم در بسیاری از نبردهای بازی گوست آو سوشیما وجود دارند که اغلب یک‌به‌یک هستند.

۲. Bushido: The Cruel Code of the Samurai

• کارگردان: تاداشی ایمای (Tadashi Imai)
• سال ساخت: ۱۹۶۳

به دنبال نابودی هر هجده نفر سامورایی جزیره‌ی سوشیما، جین از قوانین بامتانت بوشیدو جدا می‌شود و کم‌کم به نبردهای چریکی رعیت‌ها روی می‌آورد. برای جین نتیجه‌ی نهایی اهمیت بیشتری از مسیر طی شده دارد و نابودی سوشیما به قیمت کنار گذاشتن تفکرات قبلی تمام می‌شود. این موضوع باعث ایجاد درگیری‌های احساسی می‌شود.

فیلم بوشیدو: قوانین بی‌رحم سامورایی یکی از تاریک و درگیرکننده‌ترین فیلم‌های این لیست است. این فیلم سرنوشت هفت نسل از یک خانواده‌ی سامورایی خاص را دنبال می‌کند که عضو اصلی همه‌ی خانواده‌ها توسط یک بازیگر ثابت به نمایش در می‌آیند. حین این که سرنوشت خاندان «ایکورا» (Ikura) را دنبال می‌کنیم به‌خوبی می‌بینیم که به خاطر وفاداری بی‌چون و چرا به نجیب‌زاده‌ها چه جنایاتی به نام بوشیدو رخ می‌دهند. برای برآورده کردن خواسته‌های اربابان، خانواده‌ی ایکورا بارها زمین می‌خورند اما در عوض خدمات خود، به خاطر قوانین سخت سامورایی‌ها اسیر می‌شوند و می‌میرند. بازی گوست آو سوشیما تا این حد تاریک نیست اما در بخش‌هایی، به‌خصوص نقاط اوج پایانی به این اتفاقات می‌پردازد.

همچنین ایمای به شخصیت‌های مونث این فیلم قدرت و تأثیرگذاری بیشتری از دیگر فیلم‌های هم‌دوره می‌دهد. این موضوع باعث شده تا فیلم بوشیدو به فیلم بهتری تبدیل شود. اگر بتوانید فیلم بوشیدو را تحمل کنید، فیلم انتقام از همین کارگردان هم به موضوعی مشابه می‌پردازد. البته این فیلم حتی گمنام‌تر و خشن‌تر است.

۳. Ran

• کارگردان: آکیرا کوروساوا (Akira Kurosawa)
• سال ساخت: ۱۹۸۵

کوروساوا یکی از شناخته‌شده‌ترین فیلم‌سازان ژاپنی است و حتی استودیوی ساکر پانچ حالت ویژه‌ی سیاه و سفید بازی گوست آو سوشیما را به نام «حالت کوروساوا» به این بازی اضافه کرده‌اند. چیزی که کمتر کسی می‌داند این است که کوروساوا در ساخت فیلم‌های رنگی هم استاد است. رن بزرگ‌ترین فیلم ساخته شده به دست کوروساوا است. داستان این فیلم با الهام از ماجرای شاه لیر و تقریبا بر اساس زندگی ارباب فئودال، «موری موتوناری» (Mori Motonari) ساخته شده. این فیلم ماجرای امپراطوری که به خاطر کشمکش میان سه شاهزاده‌ی آن رو به نابودی است را تعریف می‌کند.

رن به معنای واقعی کلمه حماسی است. مهم‌تر از همه‌چیز، اگر به رنگ‌بندی اغراق‌آمیز و پر تضاد این فیلم دقیق‌تر نگاه کنیم، رد پای آن را در جای جای بازی گوست آو سوشیما می‌بینیم. رنگ‌های قرمز، زرد و آبی روشن از نیروهای متفرق شده، قلعه‌ی سوم سوزان و سواره‌نظامی که به سمت مرگ خود یورش می‌برند دیدنی هستند. بسیاری از تصاویر خاص فیلم رن در بازی گوست آو سوشیما قابل شناسایی هستند. فیلم‌های دیگری از کوروساوا، مانند هفت سامورایی و سریر خون هم منبع الهام بازی گوست آو سوشیما هستند اما هیچ‌کدام از آن‌ها اثری به بزرگی فیلم رن بر جای نگذاشته‌اند.

۴. Sanjuro

• کارگردان: آکیرا کوروساوا (Akira Kurosawa)
• سال ساخت: ۱۹۶۲

در این بخش ممکن است اکثر افراد سراغ گزینه‌ی شناخته‌شده‌تر بروند. فیلم سنجورو دنباله‌ی فیلم دیگری از کوروساوا که به‌عنوان یکی از بهترین کارهای او شناخته شده، «یوجیمبو» (Yojimbo) است. به طور کلی بهترین کار این است که هر دو فیلم را تماشا کنید اما عصاره‌ی فیلم سنجورو بخش بیشتری از بازی گوست آو سوشیما را تشکیل می‌دهد؛ در مقایسه با فیلم یوجیمبو که حس و حالی نیمه‌غربی دارد.

فیلم سنجورو یک درام جنایی درباره‌ی مبارزی بی‌ارباب در جنگ است که با متحدان خود چندان همراه نیست. در این فیلم شخصیت اصلی که هم‌نام با اسم فیلم است با وجود مهارت بالا در استفاده از شمشیر، برای رسیدن به مقاصد خود از ترفند‌های هوشمندانه استفاده می‌کند. تا به اینجا احتمالا متوجه نقطه‌ی مشترک شده‌اید اما نکته‌ی کلیدی دوئل نهایی فیلم‌است که شباهت زیادی به قتل‌های تک‌ضرب رو در رو (Standoff) در ابتدای مبارزات بازی گوست آو سوشیما دارد. در این فیلم، سنجورو به مصاف مبارزی که شبیه به خود او ولی در گروه دیگر جنگ است می‌رود. این دوئل یکی از بهترین صحنه‌های کل تاریخ فیلم‌های سامورایی است و کوروساوا با اعجاز خود آن را در یک برداشت ضبط کرده.

۵. Samurai I: Musashi Miyamoto

• کارگردان: هیروشی ایناگاکی (Hiroshi Inagaki)
• سال ساخت: ۱۹۵۴

هر سه فیلم این سه‌گانه در ساخت بازی گوست آو سوشیما موثر بوده‌اند اما در این مقاله قصد داریم روی قسمت اول تمرکز کنیم. فیلم سامورایی ۱: موساشی میاموتو داستان «تاکه‌زو» در مسیر تبدیل شدن به جنگوی معروف، موساشی میاموتو را تعریف می‌کند. بعد از این که تاکه‌زو خود را به‌عنوان بازنده‌ی یک نبرد در می‌یابد، فراری می‌شود و حین گریز از ارباب محلی، تلاش می‌کند تا دوست خود را نجات دهد.

مصائب تاکه‌زو شبیه به مشکلات جین در جزیره‌ی سوشیما که توسط مغول‌ها تسخیر شده است. حتی در ادامه‌ی بازی سامورایی‌هایی هم که از طرف شوگان ارسال شده‌اند هم جین را تعقیب می‌کنند. مبارزات تاکه‌زو در مسافرخانه‌های تاریک و در مقابل نیروهای سامورایی بی‌شباهت به بازی گوست آو سوشیما نیستند. همچنین یکی از دوئل‌های بازی گوست آو شوشیما اشاره‌ای واضح به فیلم سوم این سه‌گانه، یعنی «سامورایی ۳: دوئل در جزیره‌ی گانریو» (Samurai III: Duel at Ganryu Island) است.

۶. Samurai Assassin

• کارگردان: کیهاچی اوکاموتو (Kihachi Okamoto)
• سال ساخت: ۱۹۶۵

ریشه‌های این فیلم در چند سال قبل از «اصلاحات میجی» (Meiji Restoration) دوانده شده؛ همان دورانی که در آن سیستم حکومتی ژاپن و زندگی سامورایی‌ها زیر و رو شد. شخصیت اصلی این فیلم «سوروچیو نیرو» (Tsuruchiyo Niiro)، فرزند غیرقانونی امپراطور است که به خاطر نحوه‌ی تولد خود طرد می‌شود. این فیلم درباره‌ی نبرد میان گروهی است که نیرو عضو آن می‌شود و قبیله‌ی ای است. نیرو تمام تلاش خود را می‌کند تا با نشان دادن افتخار و ارزشمندی، خود را به قبیله‌ی ای اثبات کند اما متوجه می‌شود که چنین چیزی هرگز ممکن نخواهد بود.

نقطه‌ی اوج فیلم در یک میدان نبرد برفی رخ می‌دهد. حین این که همه‌ی آن‌ها آسیب می‌بینند، در رسیدن به اهداف خود ناکام می‌مانند و تنها چیزی که در راه نزدیک شدن به این اهداف به دست می‌آورند مرگ و نابودی است. این نبرد مشابه مقابله‌ی جین با ارتش مغول‌ها است. هر دو طرف برای شکست دادن دیگری همه‌چیز را از دست می‌دهند.

۷. Sword of Doom

• کارگردان: کیهاچی اوکاموتو (Kihachi Okamoto)
• سال ساخت: ۱۹۶۶

«ریونوسوکه سوکوئه» (Ryunosuke Tsukue) یک سامورایی بی‌احساس است که با کشتن هر کدام از اربابان مختلف در اعماق دیوانگی بیشتر غرق می‌شود. عطش به انتقام داستان فیلم شمشیر نگون‌بختی را جلو می‌برد و در نهایت ریونوسوکه با اعمال قدیمی خود روبه‌رو می‌شود. در نهایت او مجبور می‌شود تا در مقابل ارواحی که به جا گذاشته قرار گیرد و این موضوع باعث می‌شود تا به طور کامل در کشتار جمعی خود را گم کند.

تأثیر این فیلم اوکاموتو در بازی گوست آو سوشیما حتی عمیق‌تر هم هست. قسمت بزرگی از مأموریت‌های اصلی و فرعی بازی گوست آو سوشیما درباره‌ی تاریک‌تر شدن شرایط ذهنی جین است. زمانی که جین تفکرات نجیبانه‌ی سامورایی را رها می‌کند، با رخ دادن هر ماجرایی کنار می‌آید و این موضوع باعث می‌شود تا رابطه‌ی جین با دیگر افراد دچار مشکل شود.

در بخشی از فیلم یک شبیخون رخ می‌دهد که شباهت زیادی به نبرد‌های بازی گوست آو سوشیما دارد که در آن‌ها دشمنان به شکل ناگهانی سر جین می‌ریزند و یکی پس از دیگر بعد از ضربات کاری جین از پا در می‌آیند. در همین میان گرد و غبار هم‌جهت با ریونوسوکه حرکت می‌کنند؛ طوری که انگار او را هدایت می‌کنند. این فیلم با نگاه سرد ریونوسوکه، بالای سر جنازه‌هایی که جان آن‌ها را گرفته تمام می‌شود و روح سیاه ریونوسوکه را به ما نشان می‌دهد.

۸. Lady Snowblood

• کارگردان: توشیا فوجیتا (Toshiya Fujita)
• سال ساخت: ۱۹۷۳

دو تن از قدرتمند‌ترین و برجسته‌ترین شخصیت‌های بازی گوست آو سوشیما مونث هستند. «یونا» (Yuna)، دزدی که جین را در مسیر تبدیل شده به گوست قرار می‌دهد و «بانو ماساکو» (Lady Masako) که مادر و تنها بازمانده‌ی خانواده‌ی خود است و از تمام قاتلان خانواده‌اش انتقام می‌گیرد. متاسفانه شخصیت اصلی‌های مونث در فیلم‌های سامورایی بسیار کم‌یاب هستند.

فیلم بانوی تیغه‌برفی درباره‌ی «یوکی» (Yuki) است که به دنبال انتقام گرفتن از افرادی که خانواده‌ی او را آزار دادند و به قتل رساندند است. یوکی که تنها با فکر به انتقام گرفتن بزرگ می‌شود، هیچ‌چیزی به‌جز مقابله با دشمنان خود را در سر نمی‌پروراند. با وجود این که یوکی سن بسیار کمتری از بانو ماساکو دارد، انگیزه و پایبندی آن‌ها به اهداف خود مشابه است و هر دو به دنبال لیستی از بدکاران می‌روند. آن‌ها رغبتی بیش از اندازه برای رسیدن به هدف خود دارند که در قهرمانان مذکر این داستان‌ها هم دیده نمی‌شود.

۹. Lone Wolf and Cub: Sword of Vengeance

• کارگردان: کنجی موسومی (Kenji Musumi)
• سال ساخت: ۱۹۷۲

این فیلم همانند فیلم قبلی بر اساس مانگایی به همین نام از «کازوئو کویکه» (Kazuo Koike) است. این اثر اولین فیلم از میان شش فیلمی است که داستان جلاد سابق شوگان‌ها، یعنی «ایتو اوگامی» (Itto Ogami) را روایت می‌کنند. این ماجرا یکی از داستان‌های معروف این سبک است که اوگامی را در مسیر از مکانی به مکان دیگر و در حال کمک کردن به دیگران، حین محافظت از فرزند خود نشان می‌دهد. برخلاف برخی دیگر از فیلم‌هایی که از آن‌ها یاد کردیم، فیلم گرگ تنها و توله: شمشیر انتقام موضوعات جدی‌تری را در خود دارد و با این وجود، شش فیلم این مجموعه بیشتر اکشن هستند تا درام.

برخی از ضربات ویژه‌ی بازی گوست آو سوشیما مانند رقص خشم و ضربه‌ی آسمانی کار خود را در این فیلم شروع کرده‌اند. ضربه‌ی ویژه‌ی اوگامی امواج برنده‌ی سویو-ریو است که برای رسیدن به اوج قدرت آن از آب استفاده می‌شود. این ضربه اساسا افسانه‌ای بی‌پایه است اما در این فیلم، با آن همانند حمله‌ای مرگبار رفتار می‌شود؛ مخصوصا در یکی از مبارزات که اوگامی در یک رودخانه ارتشی را از پا در می‌آورد. استفاده کردن از ضربات ویژه‌ی جین بی‌معطلی این فیلم را به خاطر ما می‌آورد.

۱۰. ۱۳ Assassins

• کارگردان: تاکاشی میکه (Takashi Miike)
• سال ساخت: ۲۰۱۰

این فیلم جدیدترین اثر ساخته شده در این لیست و در اصل بازسازی فیلمی به همین نام، ساخته شده در سال ۱۹۶۳ است. فیلم ۱۳ قاتل داستان یک سامورایی پیر را روایت می‌کند که ۱۲ سامورایی دیگر را به جهت نقشه کشیدن برای قتل اربابی که به شوگان متصل است، گرد هم می‌آورد. این گروه به ستیز با قاتلان دیگر، رونین و نیروهای شوگان می‌روند تا به هدف خود برسند. در روند فیلم تلاش‌های بی‌ثمر را حین این که اعضای گروه ۱۳ سامورایی قاتل یکی پس از دیگری نابود می‌شوند می‌بینیم.

فیلم ۱۳ قاتل یکی دیگر از فیلم‌هایی است که بوشیدو را نقد و از ایجاد فساد به خاطر این قوانین شکایت می‌کنند است. این فیلم داستان سامورایی‌هایی است که قوانین خود را رها می‌کنند و به مرور زمان به نینجاها شبیه می‌شوند. این موضوع کاملا شبیه به مسیر تغییر شخصیت جین در داستان بازی گوست آو سوشیما است. حقیقتا فیلم ۱۳ قاتل یکی از بهترین آثار میکه به حساب می‌آید که در نبردی چهل و پنج دقیقه‌ای میان قهرمانان ما و ارتش دشمن اوج می‌گیرد.

ممکن است تلاش در مسیر تماشای این فیلم‌ها سخت باشد چون این فیلم‌ها به‌سادگی گیر نمی‌آیند اما ارزش این که ریشه‌های سینمای چانبارا را ببینیم این سختی‌ها را معنادار می‌کند. آکیرا کوروساوا، هیروشی ایناگاکی، کنجی میسومی، کیهاچی اوکاموتو، ماساکی کوبایاشی و دیگر کارگردانان آن دوران سبک هنری جدیدی را خلق کردند که هنوز هم ردپای آن را در فیلم‌های مختلف می‌شود. بازی گوست آو سوشیما تازه‌ترین بستر برای این سبک هنری است و با عشق سازندگان آن به این فیلم‌های کلاسیک تقویت شده؛ نه دقت تاریخی. داستان بازی گوست آو سوشیما سرراست است اما این فیلم‌ها زوایای جدیدی از داستان‌های سامورایی را روایت می‌کنند. اگر چیزی که در بازی گوست آو سوشیما وجود دارد را دوست دارید از دیدن این فیلم‌ها نگذرید.

این مطلب بر مبنای متنی از وب‌سایت USgamer نگاشته شده.