اسکار به یوتیوب می‌آید، یوتیوبرها بی‌پول می‌شوند و یوتیوب هنوز فیلتر است!

هفته‌ی گذشته در اخبار مملکت اسم یوتیوب را چند باری و به دلایل مختلف شنیدیم. پیش از هر چیز تولیدکنندگان محتوای یوتیوب فارسی بودند که در نتیجه‌ی تغییرات سیاست‌های یوتیوب و گوگل، خبر از بی‌پول شدن خود دادند. بحث یوتیوب داغ بود که از یک طرف دیگر، مردم دوباره بحث فیلترینگ و باز شدن یوتیوب و قول‌های دولت فعلی را یادآور کردند و پایان هفته هم نهایتا خود یوتیوب و گوگل بودند که خبر از قراردادی بزرگ برای نمایش بزرگترین رویداد سینمایی سال یعنی اسکار در پلتفرم آنلاین خود دادند. واضح است که یوتیوب و اساسا پلتفرم‌های استریمینگ آنلاین، آینده‌ی تولید و پخش محتوا هستند و خبر کوچ اسکار به یوتیوب از این می‌گوید که حتی همین چند شبکه‌ی تلویزیونی باقی مانده هم باید در آینده‌ی نزدیک، یا به دنبال تغییر برنامه‌های خود باشند، یا بار خود را روی کولشان بگذارند و صحنه را ترک کنند.

از ابتدا شروع کنیم. خود از یکی دو هفته‌ی پیش در حالی که با وی‌پی‌ان‌های چند لایه و آی‌پی‌های مختلف به یوتیوب سر می‌زدم، به شکلی ناگهانی تبلیغاتی ایرانی از گوگل ادز روی یوتیوب دیدم. در ابتدا تصور کردم اکانت گوگل مستقیما به یوتیوب متصل شده، چون بالاخره گوگل و پلی‌استور و همه‌ی این‌ها که روی موبایل ما نصب هستند از موقعیت و شماره‌ی ایران و همه چیز ما خبر دارند. چند روزی بیشتر طول نکشید تا تولیدکنندگان یوتیوب فارسی که درآمدشان به این پلتفرم وابسته است این موضوع را تایید کردند و گفتند که بله، یوتیوب دیگر به لوکیشن آی‌پی شما کاری ندارد و همان موقعیت مکانی اکانت گوگل شما را می‌خواند.

با توجه به اینکه خون غربی‌ها به وضوح رنگی‌تر از مابقی دنیاست، گوگل در ازای تبلیغاتی که به بینندگان کشورهای جهان اول اعم از امریکا و اروپای غربی و ژاپن و امثالهم نشان می‌دهد، پول بیشتری به تولیدکنندگان محتوا می‌دهد. صد البته که حرکت منطقی است و آن حجم تبلیغات آلمانی و هلندی که می‌دیدیم (که چون سرور در هلند و آلمان ارزان‌تر است خیلی از وی‌پی‌ان‌ها از این کشورها سرور می‌خرند)، به درد ما ایرانی‌ها نمی‌خورد و دیدن آن تبلیغات هم منجر به تبدیل به خریدار نمی‌شود.

طبق گفته‌ی تولیدکنندگان محتوای یوتیوب فارسی، که نمی‌دانیم راست می‌گویند یا نه و خودمان چک نکرده‌ایم، یک ویدیو با چندصد هزار بازدید، چیزی حدود چند هزار دلار ظرفیت درآمدزایی دارد که برای یک ایرانی رقمی عجیب‌وغریب محسوب می‌شود و بعضا ممکن است حقوق یک سال یک نفر باشد. لازم به گفتن نیست که ایرانی‌ها در حال سواستفاده از این سیستم بوده‌اند و گوگل هم در حرکتی ناگهانی، جلوی این حرکت را گرفته و صد البته در هزینه‌های خود صرفه‌جویی کرده است.

در حالی که تصور می‌کردیم این صرفه‌جویی در هزینه‌های یوتیوب مثل تمام شرکت‌های حال حاضر حوزه‌ی تکنولوژی در ساخت دیتا سنترهای هوش مصنوعی و نابودی کره‌ی زمین ریخته شود، گوگل از یک سمت دیگر رسما اعلام کرد که بسیاری از کانال‌های هوش مصنوعی را از بیخ پاک کرده است و دیگر هم به ویدیوهایی که تمام و کمال با هوش مصنوعی ساخته شده باشند، پول نمی‌دهد یا به‌عبارتی دیگر، همه‌ی کانال‌ها و محتوای صددرصد هوش مصنوعی را demonetize می‌کند. هرگز فکر نمی‌کردیم این را بگوییم، ولی: باریکلا گوگل.

خب، حالا که گوگل هزینه‌های قابل توجهی را از چند سمت صرفه‌جویی کرده، زمان صرف آن در قراردادهایی تازه است: خرید انحصار اسکار.

گوگل و آکادمی فیلم امریکا چند روز پیش رسما اعلام کردند که از سال ۲۰۲۹ برنامه‌ی اسکار به یوتیوب خواهد آمد؛ برنامه‌ای که سال‌هاست به‌شکل انحصاری از شبکه‌ی ای‌بی‌سی امریکا (حالا چه تلویزیون و چه پلتفرم‌های آنلاین آن‌ها) پخش می‌شود.

خود خبر و زمان اعلام آن که از اساس به‌شدت مسخره است. چه دلیلی دارد برنامه‌های پنج سال آینده‌ی خود را الان اعلام کنید؟ با جریان زورچپان کردن هوش مصنوعی و وضعیت نامعلوم حباب اقتصادی عظیمی که روی سیلیکون ولی سایه انداخته و غیرقابل پیش‌بینی بودن امثال ترامپ و ماسک و حتی خود ساندار پیچای و سیاست‌های نابودکننده‌ی آن‌ها، چه کسی از پنج سال آینده خبر دارد؟

پنج سال آینده ممکن است نه اینترنتی شبیه امروز وجود داشته و نه تولید محتوایی و نه‌حتی به‌لطف نت‌فلیکس سینمایی برای دیدن فیلم‌ها باقی مانده باشد. پنج سال آینده احتمال اینکه مثل آن انسان‌های داخل فیلم وال-‌ای نشسته باشید و فیلم تولید شده با هوش مصنوعی ببینید، در حالی که هنرمندان و نویسندگان برای زنده ماندن در کارخانه‌های رم و کارت گرافیک مشغول به کار هستند، کم نیست.

اعلام خبر بستن این قرارداد از سمت گوگل که صد درصد حرکتی برای تحریک وال استریت و ارزش سهام و اتفاقاتی از این قبیل است، اما از یک سمت هم از نابودی هرچه بیشتر شبکه‌های تلویزیونی و کوچ همه به سرویس‌های استریمینگ و مشخصا قدرتمندتر شدن یوتیوب و گوگل می‌گوید. از همین حالا منتظر دیدن بخش «بهترین فیلم هوش مصنوعی» در اسکار ۲۰۲۹ و هاراکیری کریستوفر نولان و گیرمو دل تورو و مارتین اسکورسیزی وسط مراسم باشید.

نهایتا، ما هم مثل بقیه یک یادآوری دیگر به دولت آقای پزشکیان از وعده‌هایشان بکنیم: حالا که دیگر دکان فرزندان و برادرزاده‌های خود که از فیلتر بودن یوتیوب و تماشای محتوا با وی‌پی‌ان سود می‌بردند، تخته شده است، دیگر چه اصراری بر فیلترینگی که قول برداشته شدنش خیلی جدی داده شده بود است؟ حالا که همه‌یشان باید به اسپانسرهای داخلی برای درآمدزایی روی بیاورند، شاید بد نباشد به وعده‌ی باز کردن این پلتفرم‌ها بازگردیم و عملی‌اش کنیم.