صداهای شگفتآور ضبطشده از بزرگترین قمر مشتری را بشنوید
فضاپیمای جونو هنگام گذر از کنار گانیمد، بزرگترین قمر مشتری صداهایی متفاوت از آن ضبط کرده است که حالا با تلاش متخصصان ناسا، برای انسان هم قابل شنیدن شده است.
یک فایل صوتی که در طول پرواز نزدیک فضاپیمای «جونو» (Juno) از کنار «گانیمد» (Ganymede) تهیه شده، لحظات دراماتیکی را خلق کرده است. این تنها یکی از نکات برجسته‌ی مأموریتی است که دانشمندان آن را در جلسه‌ی توجیهی در نشست اتحادیه‌ی ژئوفیزیک آمریکا به‌اشتراک گذاشتند. صداهای حاصل از پرواز گانیمد، میدان‌های مغناطیسی و مقایسه‌های قابل توجه میان مشتری و اقیانوس‌ها و اتمسفر زمین ازجمله مباحث مورد بحث هستند.
جونو مناظر و صداهایی از بزرگترین سیاره‌ی منظومه‌ی شمسی و بزرگترین قمر آن ارائه داده است. عکس‌های سطح آشفته‌ی غول گازی منظومه‌ی شمسی، مشتری همان‌قدر زیبا هستند که انتظار می‌رود اما لذت واقعی صوت منتشر شده از این مأموریت است.
این فایل صوتی ۵۰ ثانیه‌ای توسط ابزار امواج جونو که امواج الکتریکی و رادیویی را در مغناطیس‌سپهر جرم فضایی و در این مورد، قمر مشتری اندازه‌گیری می‌کند، ثبت شده است. برخی از این صداها کاملا ماورایی به‌نظر می‌رسند.
پژوهشگران بر این باورند که یک توضیح آسان برای جهش ناگهانی صوتی که در حدود ثانیه‌ی ۳۰ وجود دارد. «اسکات بولتون» (Scott Bolton) پژوهشگر اصلی پروژه‌ی جونو گفت: «این موسیقی متن گانیمد، آنقدر واضح و سرکش است که احساس می‌کنید همانند جونو برای اولین‌بار در بیش از دو دهه‌ی گذشته با گانیمد ملاقات می‌کنید. اگر به دقت گوش کنید، می‌توانید تغییر ناگهانی به فرکانس‌های بالاتر را در ثانیه‌های میانی صدای ضبط شده بشنوید که نشان‌دهنده‌ی ورود به منقطه‌ای متفاوت در مغاطیس‌سپهر این قمر است.»
«ویلیام کورث» (William Kurth) یکی دیگر از پژوهشگران این پروژه از دانشگاه آیووا هم خاطرنشان کرد که تغییر در فرکانس بر اثر گذر جونو از سمت شب به روز گانیمد باعث ایجاد بسامدهای متفاوت صوتی شده است.
برای روشن شدن موضوع لازم به ذکر است که این صداهای ضبط شده، بدان معنا نیست که اگر به نحوی روی گانیمد باشید، آنچه را که توسط جونو ضبط شده است، می‌شنوید. بلکه امواج مغناطیسی و رادیویی ثبت شده توسط جونو، صرفا نقاطی در داده‌های داده‌های تهیه شده توسط این کاوشگر هستند و تیم ناسا فرکانس این نقاط را به محدوده‌ای که برای اغلب افراد بدون نیاز به ابزار خاصی قابل شنیدن باشد، جابه‌جا کرده است.
ضبط این امواج در ژوئن ۲۰۲۱ (۱۷ خرداد ۱۴۰۰) توسط جونو در همان عمیات ماجراجویانه‌ای انجام شد که یک کاوشگر پس از ۲۰ سال دوباره با قمر مشتری دیدار کرد و مناظری جدید و باورنکردنی هم از گانیمد را برای بشر به ارمغان آورد.
دو طوفان قدرتمند مشتری از نگاه فضاپیمای جونو
Credit: NASA/JPL-Caltech/SwRI/MSSS | Image Processing: Kevin M. Gill CC BY
عکس‌های تهیه شده توسط جونو همچنین نگاه تازه‌ای به مشتری ارائه می‌دهد. برای نمونه یک عکس که در ۲۹ نوامبر (۸ آذر) ثبت شد، مانند یک طراحی گرافیکی از این سیاره به‌نظر می‌رسد. هرچند این عکس کاملا واقعی است و توسط «تصویربردار نور مرئی» (Visible-Light Imager) تهیه شده است که نگاهی نزدیک به دو سامانه‌ی طوفان خشمگین و در حال چرخش سیاره دارد.
همچنین ناسا در عکس دیگری از مشتری یکی از طوفان‌های این سیاره را با ساختار «شکوفایی جلبکی» روی زمین که در دریای نروژ روی داده و توسط عکس‌های ماهواره‌ای ثبت شده است، مقایسه می‌کند. این مقایسه توسط «لیا سیگلمن» (Lia Siegelman) اقیانوس‌شناس انجام شد. او تصاویر فضایی مانند این را فرصتی برای درک بهتر از اقیانوس‌های زمین می‌داند.
مقایسه‌ی جریان‌های گردابهای مشتری و اقیانوس‌های زمین
Credit: NASA OBPG OB.DAAC/GSFC/Aqua/MODIS. | Image Processing: Gerald Eichstadt CC BY
سیگلمن گفت: «وقتی آشفتگی شدید چرخندهای مشتری را با آن رشته‌ها و گردابه‌های کوچک‌تر دیدم، به یاد تلاطمی که در اقیانوس و اطراف گرداب‌ها دیده می‌شود افتادم. این موضوع به ویژه در تصاویر ماهواره‌ای وضوح بالا از گردابهای اقیانوس‌های زمین آشکار می‌شود که توسط پلانکتون‌ها شکل می‌گیرند و مسیر جریان را نشان می‌دهند.»
عکس کاور: قمر گانیمد مشتری با رنگ‌های غیرواقعی که عوارض سطحی گوناگون آن را نشان می‌دهند.
Credit: NASA/USGS
Video Credit: NASA/JPL-Caltech/SwRI/Univ of Iowa
منبع: Mashable
