ورنر فون براون؛ خالق موشک مخوف آلمان نازی و مهندسی بزرگ که انسان را به ماه رساند
ورنر فون براون (Wernher von Braun) یکی از مهمترین شخصیتهای تاریخ هوافضاست که نقش مهمی در توسعه موشکهای نظامی در جنگ جهانی دوم و همچنین طراحی موشک ساترن ۵ (Saturn V) ناسا داشت. مهندسی آلمانی‌الاصل که خالق موشک بالستیک V2 بود، اما پس از پایان جنگ جهانی دوم به آمریکا رفت و طراحی موشک ساترن ۵ را بر عهده گرفت. موشکی که این بار به جای کشتن انسان‌ها بشر را به ماه رساند.
ورنر فون براون در سال ۱۹۱۲ در آلمان متولد شد. او در نوجوانی با مطالعه کتاب‌های علمی-تخیلی به کاوش فضا علاقه‌مند شد و با مطالعه کتاب «موشک در فضای میان‌سیاره‌ای» هرمان اوبرت، که یکی از پایه‌گذاران و تئوریسین‌های مهم رشته هوافضا بود، به طور جدی‌تر این موضوع را دنبال کرد. فون براون در سال ۱۹۲۸ به عضویت انجمن سفر فضایی آلمان در آمد که بیشتر یک گروه آماتوری بود. فعالیت‌های این انجمن از چشم ارتش آلمان دور نماند و مسئولان ارتش پس از بازدید از فعالیت‌های این گروه از فون براون خواستند تا به ارتش ملحق شود. او این دعوت را پذیرفت و در سال ۱۹۳۲ به ارتش پیوست و کمی بعد در دانشگاه برلین تحصیل در مقطع دکترای فیزیک و مهدسی را نیز آغاز کرد. در سال ۱۹۳۳ و در حالی که فون براون ۲۱ ساله مشغول تحصیل بود آدولف هیتلر در آلمان به قدرت رسید. یک سال بعد فون براون تحصیلات خود را به پایان رساند و به طور جدی مشغول کار در برنامه‌ی موشکی ارتش آلمان شد. او و گروهش در نهایت توانستند موشک بالستیک V2 را طراحی کنند که ارتش آلمان در جنگ جهانی دوم بارها از آن استفاده کرد.
موشک V2 که ارتش آلمان در اواخر جنگ جهانی دوم بارها از آن استفاده کرد.
Credit: Paul Popper/Popperfoto/Getty Images
موشک V2 تحت نظر فون براون در نزدیکی یکی از اردوگاه‌های کار اجباری آلمان و با بیگاری کشیدن از زندانیان تولید می‌شد. آلمان از سال ۱۹۴۴ و در اواخر جنگ این موشک را به شکل گسترده به کار گرفت و از آن برای حمله به اهدافی در غرب اروپا، به خصوص انگلستان، استفاده کرد.
ورنر فون براون علاوه بر فعالیت‌های حرفهایش در ارتش به حزب نازی پیوست و همچنین عضوی از نیروهای SS شد. با این حال او مدت کوتاهی به دلیل حرفهایش درباره جنگ دستگیر شد. پس از این اتفاق و همچنین مشاهده نشانه‌های شکست آلمان در جنگ او به این نتیجه رسید که سرزمین مادری‌اش دیگر برای او امن نیست. او به همراه گروهی از همکارانش به ایالت باواریا رفت و در نهایت نیروهای آمریکایی او را دستگیر کردند. اما تنها چند ماه بعد او پیشنهادی را از طرف دولت آمریکا دریافت کرد که به آن امید زیادی داشت. دولت آمریکا به او و تعدادی از دیگر دانشمندان آلمانی پیشنهاد داد که طراحی و توسعه نسخه آمریکایی موشک V2 را برعهده بگیرند.
او به همراه گروه پرشماری از دانشمندان آلمانی در پروژه‌ای محرمانه به آمریکا رفت و در ارتش این کشور مشغول به کار شد. فون براون و تیمش در دهه ۱۹۵۰ مجموعه‌ای از موشکهای مختلف را برای ارتش آمریکا طراحی کردند که یکی از آن‌ها اولین ماهواره آمریکایی، یعنی اکسپلورر ۱، را در سال ۱۹۵۸ در مدار قرار داد. علاوه بر این او در دهه ۱۹۵۰ کتاب‌ها و مقالات پرشماری را درباره کاوش فضا در آمریکا منتشر کرد و به چهره‌ای مشهور تبدیل شد.
با تاسیس ناسا و انتقال مرکز طراحی موشک از ارتش آمریکا به این سازمان تازه‌تاسیس فون براون نیز به ناسا ملحق شد تا بالاخره و پس از سال‌‌ها از ارتش جدا شده و به علاقه اصلی‌اش برسد. فون براون مدیریت مرکز فضایی مارشال ناسا را برعهده گرفت و طراح ارشد موشک ساترن ۵ شد. موشکی غول‌پیکر که در سال ۱۹۶۹ و در برنامه آپولو انسان را به ماه رساند. به این ترتیب فون براون در نهایت به رویای دیرینه‌اش رسید و شاهد قدم گذاشتن بشر بر سطح ماه بود.
لحظه پرتاب موشک ساترن ۵ ناسا در ماموریت آپولو ۱۱.
Credit: NASA
ورنر فون براون در سال ۱۹۷۲ از ناسا جدا شد و در سال ۱۹۷۷ درگذشت. او نقشی اساسی در آغاز عصر فضا داشت. تا جایی که عکس او در سال ۱۹۵۸ روی جلد مجله تایم منتشر شد. با این حال فعالیت‌های او در ارتش آلمان نازی او را به یکی از بحث‌برانگیزترین شخصیتهای تاریخ تبدیل می‌کند.
صحبت درباره او بسیار است. از این که فون براون یک جنایتکار جنگی بوده و تنها به دلیل تلاش‌های دولت آمریکا و رقابت شدید آمریکا و شوروی در دوران جنگ سرد از عدالت گریخته تا در نظر گرفتن شرایط خاص رژیم آلمان نازی و این که او راهی جز اطاعت از دستورها نداشته است. سوالات و ابهاماتی که به نظر هرگز پاسخ روشن و دقیقی برای آن‌ها وجود نخواهد داشت.
از این مطالب ها زیاد بذارین