فرش وینتیج یا کهنه‌نما؛ چگونه خانه‌مان ترکیب زیبای اصالت و مدرنیته باشد
فرش وینتیج یا کهنه‌نما یکی از نمونه‌های پرطرفدار فرش در دنیای مدرن امروز است. اصطلاح وینتیج اغلب برای اقلام بسیار قدیمی یا به عنوان یک کلمه‌ی شیک برای وسایل دست دوم استفاده می‌شود. اما مطلقا به این معنی نیست که فرش وینتیج از مد افتاده است، کاملا برعکس. ظاهر اصیل فرش‌های قدیمی گرما و آرامش را به خانه‌ها می‌آورد و طرح وینتیج کمک می‌کند تا در کنار حفظ اصالت، ظاهری مدرن به خانه‌های خود بدهید. در این مطلب به تعریف فرش وینتیج و مزایا و معایب خرید آن می‌پردازیم.
آشنایی با فرش وینتیج
پس از جنگ جهانی دوم مردم اروپا تصمیم گرفتند از تجهیزات دست دوم به جا مانده از جنگ برای تعمیر و بازسازی خانه‌های خود استفاده کنند. این نوع تجهیزات دو مزیت برای خریدار به ارمغان می‌آورد، یکی کم‌هزینه بودن و دوم حفظ اصالت خانه‌ها. خرید و فروش اجناس دست دوم به یک سبک و فرهنگ خرید در اروپا به نام «وینتج» تبدیل شد.
در ایران هم از گذشته تا امروز خرید و فروش اجناس، به خصوص فرش‌های دستبافت دست دوم رواج داشت و دارد. ویژگی خاص فرش دستبافت این است که هر چه عمر آن بیشتر باشد، کیفیت و ارزش مادی و معنوی آن بالاتر خواهد بود.
جذابیت فرش‌های قدیمی و دستبافت از یک سو و قیمت بالای آن‌ها از سوی دیگر، کارگاه‌ها و کارخانه‌ها را به این فکر انداخت که یا فرش دستبافت خود را به نوعی قدیمی کنند یا فرش ماشینی تولید کنند که شبیه فرش دستبافت قدیمی باشد. این نوع فرش‌ها را وینتیج می‌نامند که در واقع فرش‌هایی با ظاهری قدیمی و شبیه به نمونه‌های اصلی دست‌بافتند اما در زمان حال تولید یا بافته می‌شوند.
انواع فرش وینتیج
فرش‌های وینتیج که به فرش سنگ‌شور نیز شهرت دارند از نظر مدل و بافت بسیار پرطرفدارند و قیمت‌های متفاوتی نیز در بازار دارند. این نوع فرش‌ها را می‌توان در سه دسته‌ی اصلی قرار داد:
۱. فرش وینتیج ماشینی
«فرش وینتیج ماشینی» را می‌توان پرفروش‌ترین و پرطرفدارترین نوع فرش‌های وینتیج دانست. با توجه به استقبال زیاد از فرش‌های قدیمی و دستبافت، کارخانجات فرش ماشینی تصمیم گرفتند طرح‌های این نوع فرش‌ها را کپی کرده و با اقداماتی کهنه جلوه دهند.
استفاده از فرش‌های ماشینی با طرح قدیمی و انجام اقداماتی مانند استفاده از رنگ‌های روشن در حین بافت و ایجاد ساییدگی در فرش منجر به خلق فرش‌هایی می‌شود که از نظر طرح شباهت زیادی به فرش‌های دستبافت قدیمی دارد.
نکته‌ای که در مورد این نوع فرش می‌توان مورد توجه قرار داد، قیمت بسیار مناسب نسبت به نمونه‌ی اصلی و دستبافت است. فرش ماشینی با طرح قدیمی قطعا از نظر قیمت با فرش دستبافت تفاوت زیادی دارد.
۲. فرش وینتیج دستبافت
همانطور که گفتیم فرش‌های آنتیک و به نوعی عتیقه از همان ابتدا با محبوبیت و قیمت بالا همراه بود و همین موضوع در گذشته افراد زیادی را بر آن داشت تا با انجام کارهایی بر روی فرش، نسخه‌های مشابه را برای خود بسازند. در زمان‌های قدیم این کار به روشی ساده و با پهن کردن فرش‌های دستبافت در خیابان‌ها انجام می‌شد تا با عبور مردم و تابش آفتاب، فرش کمی قدیمی به نظر برسد.
اما امروزه برای تولید فرش دستبافت وینتیج تمام این کارها به سبک حرفه‌ای‌تر انجام می‌شود، به این صورت که یک فرش دستبافت را انتخاب می‌کنند، دور تا دور و ریشه‌ها و کناره‌ها را می‌برند تا دوباره بافته شود، ریشه‌های سفید را با رنگ‌های تیره دوباره رنگ می‌کنند تا قدیمی‌تر به نظر برسد، پرز فرش را کوتاه می‌کنند، از مواد شیمیایی برای کم‌رنگ کردن و در قسمت‌هایی از بین بردن رنگ استفاده می‌کنند و در نهایت در معرض نور خورشید و در دستگاه غلطان قرار می‌دهند تا به طور کلی قدیمی جلوه کند.
۳. کلاژ فرش وینتیج
قالیچه‌های کلاژ یا وصله‌دار سومین گروه از فرش‌های وینتیج هستند که با دو نمونه‌ی قبلی تفاوت اندکی دارند. این نوع فرش که به وصله‌دار یا چهل‌تکه نیز شناخته می‌شوند، به دلیل تنوع رنگ برای چیدمان در هر دکوراسیونی بسیار مناسب است.
این فرش‌ها از تکه‌های بریده شده‌ی فرش‌های قدیمی و وصله شدن دوباره به هم ساخته می‌شوند. با انتخاب این فرش‌های کلاژ می‌توانید فرشی با فرهنگ‌ها و تارخ‌های مختلف داشته باشید. فرش‌های کلاژ وینتیج از فرش‌های قدیمی که اکثرا بلااستفاده بودند ساخته می‌شوند، اما هر تکه از آن اصالت خاصی با خود به همراه دارد.
مزایای استفاده از فرش‌های وینتیج
حال که با چیستی فرش وینتیج آشنا شدیم، ممکن است این سوال پیش بیاید که آیا خرید این فرش‌ها مقرون به صرفه است؟ و اصلا چرا باید این فرش‌ها را بخریم؟
- اگر به فرش‌های آنتیک و قدیمی و دستبافت علاقه دارید، اما مبلغ بالای آن برای شما مانع بزرگی محسوب می‌شود، فرش وینتیج انتخاب بسیار مناسبی است. چرا که می‌توانید با هزینه‌ی کمتر، فرشی با ظاهری مشابه نمونه‌های آنتیک داشته باشید.
- فرش وینتیج به خاطر تضاد خاص در طرح، جزو فرش‌های خاص و شیک به شمار می‌شود که با هر دکوراسیون و مبلمانی هماهنگ است.
- استفاده‌ی مجدد از فرش‌های قدیمی، علاوه بر جلوگیری از هدر رفتن مواد اولیه، کمک بزرگی به محیط زیست می‌کند.
- فرش وینتیج کیفیت خود را از دست نمی‌دهد و به مرور زمان و با استفاده‌ی بیشتر ظاهری بهتر پیدا می‌کند، و بر خلاف سایر طرح‌های فرش، ساییدگی در گذر زمان برایش یک منفعت محسوب می‌شود.
- فرش وینتیج بر خلاف تصور عموم، به خاطر گذراندن مراحل مختلف تولید از ماندگاری و طول عمر بالایی برخوردار است.
- فرش وینتیج به خاطر داشتن پرز کمتر نسبت به فرش‌های دستبافت سبک‌تر بوده که در نتیجه شست‌وشوی آن راحت‌تر صورت می‌گیرد.
معایب استفاده از فرش‌های وینتیج
هیچ فرشی در دنیا بی‌نقص نیست و نمی‌توان آن را بدون عیب در نظر گرفت. فرش‌های وینتیج هم از این نظر مستثنی نیستند.
- از نظر قیمت، ممکن است فرش‌های وینتیج گزینه‌ی مناسب‌تری نسبت به نمونه‌های دستبافت باشند، اما در مقایسه با فرش‌های ماشینی قیمت بالاتری دارند.
- در بافت فرش‌های وینتیج که به سبک فرش ماشینی طراحی می‌شوند از نخ ویسکوز و پلی استر استفاده می‌شود که در بین الیاف اولیه‌ی فرش‌ها از کیفیت پایینی برخوردار است.
- فرش وینتیج به خاطر استفاده از رج‌های کم (چیزی بین ۴۰۰ تا ۷۰۰ شانه) نسبت به سایر فرش‌ها ضخامت بالاتر و لطافت کمتری دارند.
در نهایت، همانطور که در مقدمه عنوان کردیم، فرش‌های وینتیج از جمله فرش‌های بسیار پرطرفدار و محبوب در سراسر دنیا (به خصوص اروپا) است که در کنار ظاهری مدرن، اصالت را هم با خود به همراه دارند، و با هر دکوراسیونی به خوبی هماهنگ می‌شوند.
بخوانید: رفع سوختگی فرش؛ ۷ روش و ترفند برای گرفتن بهترین نتیجه
خیلی هم خوب