هر آنچه درباره‌ی پولکادات و رمزارز DOT باید بدانید
پولکادات شبکه‌ای است که خود را به عنوان پروتکل نسل بعدی یا همان بلاک‌چین نسل سوم معرفی می‌کند و این قابلیت را دارد که چندین بلاک‌چین را به هم متصل کند. هدف این شبکه که با تمرکز بالا برای ایجاد زیرساخت وب ۳.۰ و توسط بنیاد Web3 تأسیس شده، برداشتن انحصار از اینترنت و توانمند‌سازی کاربران است. برای بررسی این شبکه و رمزارز DOT با دیجی‌کالا مگ همراه باشید.
معرفی
از زمانی که بیت‌کوین به دنیا معرفی شد، کاربران با فناوری بلاک‌چین نیز آشنا شدند. اما بلاک‌چین با آن که در زمان معرفی یک فناوری پیشگامانه بود، معایبی هم داشت که یکی از مهمترین معایب آن عدم امکان برقراری ارتباط بین بلاک‌چین‌های مختلف بود. همان‌طور که می‌دانید، امکان همکاری بین زنجیره‌های مختلف می‌تواند به تبادل داده‌ها و در نهایت به ساخت برنامه‌ها و خدمات قدرتمندتر منجر شود.
توسعه‌دهندگان در گذشته تلاش‌هایی برای اتصال زنجیره‌های بلوکی به هم انجام داده‌اند. برقراری این ارتباط بین دو زنجیره، مثلا A و B، به زنجیره A اجازه می‌دهد تا با زنجیره‌ی B کار کند و بالعکس. با این حال، اتصال همزمان تعدادی زیادی از بلاک‌چین‌ها (تصور کنید صدها یا هزاران بلاک‌چین) با هم مسئله‌ی بسیار پییچده‌ای است. اما خوشبختانه تیم پولکادات، برای این مشکل یک راه حل بسیار هوشمندانه ارائه کرده است.
شبکه‌ی پولکادات چیست؟
پولکادات به عنوان یک پروتکل متن‌باز (اوپن سورس) توسعه یافته و در بیانیه‌ی این تیم آمده که این شبکه گام بعدی در تکامل فناوری بلاک‌چین خواهد بود. این مفهوم در ابتدای راه توسط دکتر «گاوین وود»، یکی از بنیان‌گذاران اتریوم به همگان معرفی شد. تیم پولکادات تمام تلاش خود را بر امنیت، مقیاس‌پذیری و نوآوری متمرکز کرده اما برای انجام این کار در ابتدا زیرساخت‌های لازم باید ایجاد شود تا نه تنها از ایده‌ها و مفاهیم جدید پشتیبانی کند، بلکه از قابلیت همکاری و اتصال مناسب نیز بهره‌مند باشد.
هر بلاک‌چین منفرد در اکوسیستم پولکادات، پاراچین (بلاک‌چین موازی) نامیده می‌شود و این در حالی است که زنجیره‌ی اصلی، زنجیره‌ی رله نامیده می‌شود. ایده‌ی اصلی این است که پاراچین و زنجیره‌ی رله بتوانند به راحتی اطلاعات را در هر زمانی مبادله کنند.
هر توسعه‌دهنده، شرکت یا فرد حقیقی می‌تواند پاراچین سفارشی خود در شبکه‌ی پولکادات را از طریق Substrate ایجاد نماید. اصطلاح Substrate به چارچوبی اشاره دارد که اجازه‌ی ایجاد بلاک‌چین سفارشی و تخصصی را می‌دهد. چارچوب مورد نظر دارای انعطاف و قالب‌های آماده‌ای است که برای مقاصد مختلف طراحی شده‌اند. با استفاده از این چارچوب می‌توان با صرف وقت و انرژی کمتر به توسعه‌ی بلاک‌چین اختصاصی خود اقدام کرد و این چارچوب به توسعه‌دهنده‌ها کمک شایان توجهی می‌کند. همچنین هنگامی که زنجیره‌ی سفارشی به شبکه‌ی پولکادات متصل می‌شود، با سایر پاراچین‌های موجود در شبکه امکان همکاری پیدا می‌کند.
هدف نهایی از شبکه‌ی پولکادات این است که ساخت برنامه‌ها، محصولات و خدمات زنجیره‌ای متقابل بسیار ساده‌تر از قبل شود چرا که تا پیش از پولکادات، امکان انتقال داده بین بلاک‌چین‌های مختلف در مقیاس گسترده امکان‌پذیر نبود.
شایان ذکر است ایمن‌سازی و اعتبارسنجی داده‌ها در این پاراچین‌های مختلف از طریق اعتبارسنجی شبکه انجام می‌شود، جایی که مجموعه کوچکی از این اعتبار‌سنج‌ها می‌توانند ایمنی چندین پاراچین را تضمین کنند. این اعتباردهنده‌ها همچنین تضمین می‌کنند که تراکنش‌ها می‌توانند در چند پاراچین برای بهبود مقیاس‌پذیری پخش شوند.
مزایای شبکه‌ی پولکادات
دلایل زیادی برای توسعه‌دهندگان جهت استفاده از اکوسیستم پولکادات وجود دارد. بلاک‌چین‌های کنونی محدودیت‌های بسیار زیادی دارند که از جمله‌ی این محدودیت‌ها می‌توان به مسائلی مانند محدودیت‌های مقیاس‌پذیری، سفارشی‌سازی، قابلیت اتصال و همکاری و قابلیت ارتقاء اشاره نمود. با این وجود شبکه‌ی پولکادات بسیاری از این محدودیت‌ها را در خود ندارد.
مثلا در بحث مقیاس‌پذیری، پولکادات نوآوری جدیدی ارائه می‌کند. این بلاک‌چین به عنوان یک شبکه‌ی چند زنجیره‌ای عمل می‌کند و به اکوسیستم اجازه می‌دهد تا انتقالات را به طور موازی در زنجیره‌های مختلف پردازش کند که این کار، یکی از بزرگترین موانع مرتبط با فناوری بلاک‌چین را برطرف می‌کند. طبیعتا پردازش موازی یک پیشرفت قابل توجه تلقی می‌شود و می‌تواند راه را برای پذیرش گسترده‌تر این بلاک‌چین در آینده هموارتر کند.
افرادی که به دنبال سفارشی‌سازی هستند نیز می‌توانند از برخی ویژگی‌های دیگر ارائه شده توسط پولکادات بهره ببرند. در حال حاضر، هیچ زیرساخت بلاک‌چینی وجود ندارد که بر همه‌ی بلاک‌چین‌ها حکومت کند. هر پروژه‌ی بلاک‌چین نیازها و قوانین منحصر به خود را دارد اما پولکادات به خاطر متن‌باز بودن به تمام توسعه‌دهندگان اجازه می‌دهد که با کمک Substrate بتوانند پروژه‌های خود را مطابق نیازهای خود پیاده‌سازی کنند.
در زمینه‌ی قابلیت همکاری و اتصال به بلاک‌چین‌های دیگر، داشتن پروژه‌ها، برنامه‌ها و به اشتراک‌گذاری داده‌ها به طور یکپارچه یکی دیگر از ویژگی‌های بلاک‌چین پولکادات است. هر چند باید منتظر بمانیم و ببینیم که در سال‌های آینده، با این زیرساخت جذاب و اکوسیستم پویا چه خدماتی توسط توسعه‌دهندگان در شبکه‌ی پولکادات پیاده‌سازی خواهند شد.
اما یکی دیگر از مزایای قابل توجه پولکادات بهروزرسانی بدون هاردفورک است. بهروزرسانی بلاک‌چین‌ها معمولا به زمان زیادی نیاز دارد و گاهی یک بهروزرسانی ممکن است ماه‌ها به طول بینجامد. این در حالی است که شبکه‌ی پولکادات انجام آسان و سریع به‌روزرسانی‌ها را ممکن ساخته و برای انجام این آپدیت‌ها اصلا نیازی به فورک ندارد (به‌طور خیلی ساده، واژه فورک یا انشعاب یک اصطلاح برای زمانی است که یک نرم‌افزار یا یک پروتکل، بهروزرسانی می‌شود. در حوزه‌ی ارزهای دیجیتال و بلاک‌چین، فورک زمانی اتفاق می‌افتد که شبکه به دو بخش تقسیم شود). پولکادات با استفاده از سیستم مدیریتی شفاف خود توانسته به این مهم دست یافته و این تحول عظیم را ایجاد کند.
با این حساب، پولکادات به پروژه‌های مختلف کمک می‌کند که منطبق با فناوری روز و چابک باقی بمانند، ضمن این که ریسک هارد‌فورک‌های بحث برانگیز را نیز به شدت کاهش می‌دهد. این هاردفورک‌ها مانعی جدی برای ورود بسیاری از سازمان‌ها و شرکت‌های بزرگ به فضای بلاک‌چین بوده‌اند اما شبکه‌ی پولکادات برای از میان برداشتن این موانع اقدامات بسیار خوبی را انجام داده است.
تیم فنی پولکادات
به ترتیب از راست به چپ: پیتر چابن ، گوین وود و رابرت هابرمایر
پیتر چابن (Peter Czaban)
پیتر چابن یکی از مدیران فناوری بنیاد وب۳ است. او از دانشگاه آکسفورد با مدرک کارشناسی ارشد یادگیری ماشین فارغ‌التحصیل شده و تا کنون در حوزه‌های گوناگونی همچون صنایع دفاعی، اقتصاد، آنالیز داده، شبکه‌های توزیع‌شده، مدل‌های قیمت‌گذاری، یادگیری ماشین و توسعه تجارت مشغول به کار بوده است.
گوین وود (Gavin Wood)
بسیاری دکتر گوین وود را به عنوان مرد اول و مخترع برخی از مهمترین مؤلفه‌های دنیای بلاک‌چین همچون زبان سالیدیتی، زبان برنامه‌نویسی اتریوم، الگوریتم اثبات اعتبار (Proof-of-Authority) و پروتکل ویسپر (Whisper) می‌دانند. او اکنون در شرکت پریتی، به‌عنوان مدیر نوآوری در بخش پولکادات فعالیت می‌کند. گوین وود کسی بود که در سال ۲۰۱۴ از اینترنت غیرمتمرکز سخن گفت و این ایده را در میان جوامع اینترنتی مطرح کرد.
گوین وود همچنین به همراه ویتالیک بوترین، یکی از بنیان‌گذاران اتریوم بوده اما به خاطر اختلافاتی که با بوترین داشت، اتریوم را ترک کرد و به سراغ پولکادات رفت و به همین جهت هم هست که این روزها پولکادات را رقیب سرسخت اتریوم می‌دانند.
رابرت هابرمایر (Robert Habermeier)
رابرت هابرمایر از اعضای پیشین بنیاد تیل فلوشیپ (Thiel Fellowship) و هم‌بنیان‌گذار پولکادات است. او با سابقه‌ای طولانی در حوزه‌ی بلاک‌چین، سیستم‌های توزیع‌شده و رمزنگاری به جمع اعضای این پروژه پیوست. هابرمایر از اعضای قدیمی جامعه‌ی برنامه‌نویسان (Rust) محسوب می‌شود که سال‌هاست بر استفاده از ویژگی‌های زبان‌های برنامه‌نویسی برای ایجاد راهکارهای موازی و کارآمد در بلاک‌چین متمرکز بوده‌اند.
نقش توکن DOT در این شبکه چیست
مشابه بیشتر پروژه‌های زیرساختی بلاک‌چین، پولکادات توکن بومی خود را دارد که به عنوان DOT شناخته می‌شود. این توکن در شبکه سه وظیفه‌ی اصلی دارد:
حاکمیت شبکه (Governance): صاحبان توکن DOT کنترل کاملی بر شبکه دارند. تمامی امتیازاتی که در پلتفرم‌های دیگر در انحصار ماینرهاست، در پلتفرم پولکادات به مشارکت‌کنندگان در زنجیره رله اعطا شده است. این امتیازات شامل مدیریت رویدادهای خاص همچون بهروزرسانی و رفع مشکلات پروتکل می‌شوند.
استیکینگ (Staking): شبکه‌ی پولکادات صاحبان توکن DOT را به رفتار صحیح و سازنده در شبکه ترغیب می‌کند. افراد درستکار از طریق این مکانیسم پاداش دریافت می‌کنند در حالی که افراد خرابکار توکن‌های سهام‌گذاری شده خود در شبکه را از دست خواهند داد. این روش در واقع ایمنی شبکه را تضمین می‌کند.
وثیقه‌گذاری (Bonding): پاراچین‌های جدید با وثیقه‌گذاری توکن‌های DOT به شبکه اضافه می‌شوند. پاراچین‌های منقضی‌شده یا غیرقابل‌استفاده از طریق حذف توکن‌های وثیقه، حذف خواهند شد. این فرآیند نوعی اثبات سهام محسوب می‌شود.
جمع‌بندی
در حال حاضر بنیاد وب۳ وظیفه‌ی توسعه و حمایت پولکادات را برعهده دارد. این بنیاد به‌منظور پرورش و پیشبرد فناوری‌ها و اپلیکیشن‌های جدید در پروتکل‌های غیرمتمرکز اینترنتی ایجاد شده و به طور ویژه روی فناوری‌هایی تمرکز دارد که با بهره‌گیری از روش‌های رمزنگاری پیشرفته، به تمرکززدایی و پایداری اکوسیستم نسل سوم وب کمک می‌کنند.
بر روی کاغذ، مؤلفه‌های زیادی وجود دارند که می‌توانند پولکادات را برای فعالیت توسعه‌دهندگان جذاب کنند. پولکادات یک اکوسیستم کامل است که همه‌ی افراد، از برنامه‌نویسان و مشاغل کوچک گرفته تا شرکت‌های بزرگ می‌توانند در آن شرکت داشته باشند و درآمدزایی کنند. توانایی ساخت بلاک‌چین‌های سفارشی جهت مطابقت با نیازهای خاص، و بهروزرسانی بی‌دردسر آن‌ها، مفهوم جدیدی است که پولکادات در دنیای بلاک‌چین مطرح کرده که قطعا تأثیرات ارزشمندی بر کل فضای رمزارزها خواهد داشت.
طبق گفته‌ی تیم توسعه‌دهنده‌ی پولکادات، این پروژه قصد دارد با گردآوری بهترین ویژگی‌ها از بلاک‌چین‌های چندمنظوره، راه را برای ظهور برنامه‌های غیرمتمرکز با کاربردهای واقعی هموار کرده و دسترسی به خدمات غیرمتمرکز را برای همه کاربران تسهیل کند.
با این وجود پولکادات اکوسیستم بسیار جوانی است. به گفته‌ی PolkaProject، در حال حاضر صدها پروژه در این شبکه در مرحله‌ی توسعه به سر می‌برند؛ از کیف پول گرفته تا پروژه‌های زیرساختی، ابزارسازی، DApps و موارد دیگر که به مرور زمان تکمیل خواهند شد. اما تا آن موقع باید منتظر ماند و دید که سرنوشت پلتفرم پولکادات چگونه رقم می‌خورد.
اطلاعات این مقاله فقط برای اهداف آموزشی عمومی ارائه شده و به هیچ عنوان توصیه‌ی سرمایه‌گذاری نیست.
منبع: Binance Academy / polkadot / wiki.polkadot / learn polkadot
بسیار عالی و روان بود.
فقط اگه میشه اون تصویر اول سه تا عامل رو بیشتر توضیح بدین برامون