چرا تنبیه بدنی کودکان ممنوع است و تاثیری هم ندارد؟
بسیاری از والدین برخی مواقع فرزندان خود را کتک می‌زنند. کارشناسان اکیدا توصیه می‌کنند که والدین از تنبیه بدنی کودکان خودداری کنند. با خواندن این نوشته درباره‌ی اثرات منفی کتک زدن و اینکه در عوض چه باید کرد بیشتر بیاموزید.
موضوعات کمی، بیشتر از ضرب و شتم کودک در بین والدین بحث و جدل ایجاد می‌کند. اما با وجود اینکه اکثریت والدین در برخی مواقع از تنبیه بدنی برای فرزندان خود استفاده کرده‌اند، طبق گفته آکادمی اطفال آمریکا (AAP)، بسیاری از کارشناسان و سازمان‌ها مخالف آن هستند. وقت آن رسیده است که والدین ضرب‌المثل‌های قدیمی با این مضمون را کنار بگذارند که می‌گوید کتک پدر و مادر خوب است.
آکادمی اطفال آمریکا (AAP) در سال ۲۰۱۸ بیانیه‌ای قوی صادر کرد و به والدین توصیه کرد که فرزندان خود را کتک نزنند، بر اساس انبوهی از مطالعات که نشان می‌دهد این تکنیک انضباطی بیش از آنکه مفید باشد، ضرر دارد.
بیانیه جدید AAP شامل داده‌هایی است که نشان می‌دهد بچه‌هایی که در سال‌های اولیه‌شان کتک خورده‌اند، بیشتر سرکشی می‌کنند، در دوران پیش‌دبستانی و مدرسه رفتار پرخاشگرانه‌تری از خود نشان می‌دهند و خطر ابتلا به اختلالات سلامت روان و اعتماد به نفس پایین‌تری دارند.
جورج دبلیو هولدن (George W. Holden)، دکترای تخصصی، استاد و رئیس گروه روانشناسی دانشگاه متدیست جنوبی و نویسنده کتاب «والدین: دیدگاه پویا»، توضیح می‌دهد: «والدینی که گهگاه کتک می‌زنند، افراد بدی نیستند. او درباره‌ی این موضوع حدود ۲۵ سال مطالعه کرده است اما تعداد زیادی از تحقیقات در این زمینه وجود دارند و تقریباً همه آن‌ها اثرات منفی قابل توجهی را در ارتباط با تنبیه بدنی یافته‌اند.
در اینجا، ما با کارشناسان صحبت کردیم تا درباره‌ی بحث و جدل پشت موضوع کتک زدن و همچنین روش‌های جایگزینی برای ایجاد نظم و انضباط که آن‌ها به جای آن توصیه می‌کنند، بیشتر بدانیم.
چرا والدین کتک می‌زنند؟
به گفته دکتر هولدن، برخی از والدین کتک می‌زنند زیرا معتقدند این یک تکنیک انضباطی موثر است. دکتر هولدن می‌گوید: «شاید آن‌ها توسط والدینشان کتک خورده باشند، بنابراین آن‌ها فکر می‌کنند که این راه درستی برای برقراری انضباط است. کتک زدن اغلب از نسلی به نسل دیگر منتقل می‌شود.» همچنین ممکن است والدین از طریق یک مقام قابل اعتماد دیگر مانند کشیش یا رسانه‌هایی مانند برنامه‌های تلویزیونی و فیلم‌ها تشویق شوند که کتک بزنند.
اما حتی با وجود اینکه برخی از والدین طرفدار کتک زدن هستند، اکثریت آن‌ها معمولاً قصد کتک زدن فرزندان خود را ندارند. آن‌ها این کار را از روی عصبانیت، تحریک یا ناامیدی انجام می‌دهند.
دکتر آلن ای. کازدین (Alan E. Kazdin) پروفسور و پژوهشگر روانشناسی و روان‌پزشکی کودکان در دانشگاه ییل که روش فرزندپروری کازدین را ابداع کرده است، می‌گوید: «والدین ناامید می‌شوند زیرا تکنیک‌هایی که معمولاً استفاده می‌کنند گاهی اوقات کار نمی‌کنند و همه چیز برتر می‌شود. این والدین لزوماً فکر نمی‌کنند کتک زدن کارساز است و اغلب بعد از آن پشیمان می‌شوند.»
آیا تنبیه بدنی کودکان موثر است؟
تقریباً هر متخصصی موافق است که تنبیه بدنی کودکان شکل مؤثری از ایجاد نظم و انضباط نیست. مطالعات روانشناختی بی‌شماری می‌تواند این ادعاها را تأیید کند و AAP نیز موضعی علیه تنبیه بدنی کودکان اتخاذ کرده است.
دکتر ویلیام کولمن (William Coleman)، متخصص اطفال از مرکز توسعه و یادگیری در دانشگاه کارولینای شمالی و رئیس سابق کمیته AAP درباره‌ی جنبه‌های روانی اجتماعی سلامت کودک و خانواده می‌گوید: «AAP کتک زدن را تایید نمی‌کند، زیرا در دراز مدت موثر نیست، می‌تواند به عزت نفس کودک آسیب برساند و می‌تواند باعث آسیب جسمی شود.» یک نظرسنجی در سال ۲۰۱۶ درAAP نشان داد که اکثر پزشکان اطفال آمریکایی نیز مخالف تنبیه بدنی هستند. به گفته این سازمان، از ۷۸۷ متخصص اطفال مورد بررسی، تنها ۶ درصد نگرش مثبتی نسبت به کتک زدن داشتند در حالی که ۲.۵ درصد انتظار نتایج مثبت از کتک زدن داشتند.
چرا کتک زدن اینقدر بی‌تاثیر است؟ این کار رفتار انسان را تغییر نمی‌دهد زیرا صرفاً اعمال منفی را در کوتاه مدت سرکوب می‌کند. دکتر کازدین می‌گوید: «شما می‌توانید یک کودک را بزنید و او به دلیل یک اثر مبهوت کننده متوقف می‌شود. لحظه یا روز بعد، می‌تواند دوباره شروع کند. به عبارت دیگر، کودک روی اشتباهی که انجام داده است تمرکز نخواهد کرد. او فقط بر درد کتک زدن تمرکز خواهند کرد.»
دکتر الیزابت گرشوف (Elizabeth Gershoff)، استادیار دانشکده مددکاری اجتماعی در دانشگاه میشیگان، با این نظر موافق است. او می‌گوید: «اگر بچه‌ها ضربه بخورند، فوراً کاری را که انجام می‌دهند متوقف می‌کنند. اما در آینده این باعث توقف آن‌ها نمی‌شود.» وقتی مردم می‌گویند که کتک زدن کار می‌کند، احتمالاً در حال کتک زدن هستند و کار دیگری انجام نمی‌دهند.
چرا تنبیه بدنی کودکان باعث نظم نمی‌شود؟
در حالی که کتک زدن ممکن است در لحظه احساس ترس را در کودک شما ایجاد کند، اما در دراز مدت باعث بهبود رفتار نمی‌شود. در واقع، کتک زدن منظم عمل کتک زدن را عادی می‌کند و می‌تواند منجر به رفتار پرخاشگرانه شود که ادامه درگیری بین شما و فرزندتان را تشویق می‌کند.
کودکان به والدین خود به عنوان الگو نگاه می‌کنند. رفتار پرخاشگرانه فقط باعث ایجاد رفتارهای منفی بیشتر در کودک می‌شود.
AAP در بیانیه خود، همچنین آزار کلامی را محکوم کرده و توضیح داده که فریاد زدن به گونه‌ای که باعث توهین، تحقیر یا شرمساری کودک شود نیز اثرات منفی بر رشد مغز دارد.
تحقیقات نشان می‌دهد که کودکانی که در معرض استرس سمی قرار می‌گیرند، بعداً در ظرفیت‌های شناختی آن‌ها تغییراتی ایجاد می‌شود.
اثرات منفی تنبیه بدنی کودکان
کتک زدن مکرر با بسیاری از پیامدهای نامطلوب روانی، عاطفی و رفتاری مرتبط است. در اینجا برخی از اثرات منفی، بر اساس تحقیقات و مطالعات کتک زدن آورده شده است.
- رفتار پرخاشگرانه و ضد اجتماعی
دکتر رابرت لارزلر (Robert Larzelere)، دانشیار توسعه انسانی و علوم خانواده در دانشگاه ایالتی اوکلاهما، هشدار می‌دهد که کتک زدن از روی ناامیدی این پیام را به کودک می‌فرستد که «اگر ناامید هستی، فقط می‌توانی به هر کسی که از او عصبانی هستی حمله کنی. کودکانی که توسط والدینشان مورد ضرب و شتم قرار گرفته‌اند، ممکن است زمانی که احساس عصبانیت یا ناراحتی می‌کنند به کتک زدن متوسل شوند. آن‌ها همچنین بیشتر درگیر خشونت خانگی و ضرب و شتم فرزندان خود هستند.
- خطر بیشتر مشکلات سلامت روان مانند افسردگی و اضطراب
- افزایش احتمال سوء مصرف مواد در آینده
- عملکرد ضعیف در مدرسه و آزمون‌های استاندارد
- اثر بر رشد شناختی
دکتر هولدن می‌گوید: «کتک خوردن کودکان ممکن است تأثیرات منفی بسیار ظریفی بر رشد مغزشان داشته باشد».
- افزایش خطر مشکلات جسمی مانند بیماری قلبی، سرطان و مشکلات تنفسی
- ارتباط کتک زدن با مرگ زودرس
دکتر کازدین می‌گوید: ما فکر می‌کنیم که این به دلیل استرس و از کار افتادن سیستم ایمنی است.
- روابط ضعیف والدین و فرزندان
دکتر هولدن می‌گوید: «والدینی که از کتک زدن استفاده می‌کنند، کمتر با کودک رابطه‌ای با کیفیت دارند. کودکان ممکن است شروع به ترس از والدین خود کنند و در تلاش برای اجتناب از تنبیه بدنی خود را بیان نکنند.
AAP می‌گوید: احتمال آسیب جسمی در اثر کتک افزایش می‌یابد، به خصوص اگر کودک کمتر از ۱۸ ماه باشد. همچنین، اگر والدین به دلیل مسائلی مانند مسائل مالی یا مشکلات روحی استرس داشته باشند، تهدید به تنبیه شدیدتر می‌شود. دکتر کلمن می‌گوید: «اگر والدین به رفتار فیزیکی خود ادامه دهند، شدت آن افزایش می‌یابد» و این خطر آزار را افزایش می‌دهد.
جایگزین‌های بهتر برای تنبیه بدنی کودکان
خوشبختانه، والدین برای ترویج رفتار خوب در کودکان نیازی به کتک زدن ندارند. دکتر گرشوف می‌گوید: «والدینی که بچه‌هایشان را کتک نمی‌زنند، همچنان تنبیه می‌کنند؛ آن‌ها فقط این کار را به گونه‌ای انجام می‌دهند که شامل ضربه زدن نمی‌شود». اگرچه برخی از والدین ممکن است تنبیه بدنی کودکان را با نظم و انضباط یکی بدانند، گرشوف می‌گوید این دو مترادف نیستند: «انضباط آموزش است؛ کتک زدن تنبیه است.»
نکته کلیدی استفاده از تاکتیک‌های انضباطی مثبت است که متناسب با سن رشد کودک باشد. برای مثال، دکتر هولدن هنگام برخورد با کودکان نوپا توصیه می‌کند که حواس آن‌ها را از اقدامات منفی منحرف کنید یا از وقوع آن در وهله اول جلوگیری کنید. دکتر هولدن می‌گوید: «والدین اغلب انتظارات نامناسبی درباره‌ی رفتار کودک خردسال دارند. آن‌ها از کودکان خردسال بیش از حد انتظار دارند. آن‌ها باید موقعیت‌ها را به گونه‌ای ساختار بدهند که باعث این درگیری نشوند.»
بچه‌های بزرگ‌تر از ارتباط با والدینی که بر همکاری و توسعه یک رابطه محبت آمیز متمرکز هستند سود می‌برند. دکتر کازدین می‌گوید: «والدین باید به رفتار مورد نظر با سه ویژگی واکنش نشان دهند: تحسین افراطی، بیان مجدد رفتار و ابراز محبت. رفتارهای منفی باید با تنبیه خفیف و مختصر مانند ایجاد فاصله یا سلب امتیازات کنترل شوند. والدین همچنین باید ارتباطات باز را ترویج کنند و به وضوح توضیح دهند که چرا رفتار منفی قابل قبول نیست.
AAP با این نکات موافق است. این سازمان اشکال سالم انضباط را توصیه می‌کند، مانند تقویت مثبت رفتارهای مناسب، تعیین محدودیت، تغییر جهت و تعیین انتظارات آینده.
AAP یک انجمن حرفه ای با نفوذ است که نماینده حدود ۶۷۰۰۰ متخصص اطفال در سراسر آمریکا است. اما این تحول در تفکر درباره‌ی نظم و انضباط والدین فقط به متخصصان پزشکی محدود نمی‌شود. به نظر می‌رسد که این روزها کمتر والدینی که فرزندان خود را بزرگ می‌کنند، از تنبیه بدنی کودکان حمایت می‌کنند. در یک نظرسنجی در سال ۲۰۱۳، حدود نیمی از والدین زیر ۳۶ سال گزارش دادند که فرزندان خود را کتک زده‌اند. در میان تمام نسل‌های قدیمی، این عدد ۷۰درصد یا بیشتر بود.
این سه مرحله را برای تنبیه مؤثر فرزندتان امتحان کنید:
- رابطه مثبت و حمایتی والدین و فرزندی برقرار کنید که به فرزندتان دلیلی برای نشان دادن رفتار خوب بدهد.
- از تقویت مثبت برای تشویق فرزندتان به رفتار درست استفاده کنید.
- در صورت لزوم، از روش‌های انضباطی دیگری مانند تایم اوت یا سلب امتیازات مورد علاقه فرزندتان برای مدتی استفاده کنید.
- الگو باشید. حفظ آرامش را در اولویت قرار دهید، با این درک که فرزندتان به شما نگاه می‌کند تا نمونه‌ای از رفتار او باشید.
- قوانین و محدودیت‌هایی را تعیین کنید که می‌توانند به طور مداوم در بین همه مراقبان کودک اجرا شوند. نباید برای فرزند شما مراقب خوب/بد با چند شیوه‌ی مراقبت وجود داشته باشد. اطمینان حاصل کنید که قوانین با استفاده از زبان مناسب سن به زبان بیان می‌شوند.
- مدام رفتارهای خوب را تحسین کنید. به رفتارهایی که می‌خواهید فرزندتان تکرار کند توجه کنید. زمانی که او رفتار خوبی از خود نشان می‌دهد، مشاهده کنید و تشویق کنید.
- هم زمان، بدانید چه زمانی پاسخ ندهید. نادیده گرفتن یک رفتار بد، برای مثال اگر کودکی به دلیل اینکه اجازه‌ی بازی با آی‌پد را نداشت، خود را روی زمین می‌اندازد، راه خوبی برای کاهش آن رفتار با گذشت زمان است. در این صورت، کودک می‌آموزد که پرخاش و عصبانیت، آی‌پد را به او نمی‌رساند.
- از تجربیات گذشته درس بگیرید. چه چیزی باعث بدرفتاری فرزند شما می‌شود؟ اگر می‌توانید یک محرک را شناسایی کنید، آیا راه‌هایی برای جلوگیری از آن یا حداقل آمادگی بهتر برای آن وجود دارد؟ اطمینان حاصل کنید که فرزندتان می‌داند اگر با درخواست‌های شما موافقت نکند یا در یک موقعیت خاص رفتار نادرست داشته باشد، عواقب آن چه خواهد بود.
- تغییر مسیر رفتار بد. «این کار را نکن» را به عملی تبدیل کنید که فرزندتان می‌تواند انجام دهد. به عنوان مثال، اگر کودک شما یک اسباب بازی را از یک همبازی خود می‌گیرد، به کودک خود اسباب بازی یا فعالیت دیگری را پیشنهاد دهید تا نوبت به او برسد. از همین طرز فکر برای موقعیت‌های برنده/بازنده استفاده کنید.
- زمانی که یک قانون شکسته می‌شود، تایم اوت بگیرید. کودک خود را از آن موقعیت برای مدت زمان از پیش تعیین شده، که می‌تواند یک دقیقه به ازای هر سال سن باشد، دور کنید. در یک عبارت کوتاه توضیح دهید که چرا این کار را انجام می‌دهید. هنگامی که فرزندتان بزرگ‌تر شد، تایم اوت را با گفتن «به تایم اوت برو و وقتی آرام و آماده بودی برگرد» اعلام کنید. این می‌تواند به کودک شما بیاموزد که احساسات، اعمال و پیامدهای آن‌ها را درک کند.
- اگر این رفتارها در سن کودک شما رایج است، درباره‌ی استراتژی‌هایی که باید استفاده کنید، با پزشک اطفال خود صحبت کنید. در صورت نیاز، یک روانشناس کودکان و همچنین خدمات اجتماعی می‌توانند کلاس‌های والدین را برای راهنمایی یا حمایت بیشتر ارائه دهند.
سخن پایانی
به گفته AAP، تحقیقات در ۲۰ سال گذشته نشان داده است که تنبیه بدنی کودکان باعث افزایش پرخاشگری در کودکان خردسال می‌شود و در تغییر رفتار نامطلوب آن‌ها بی‌تاثیر است. مطالعات همچنین کتک زدن را با افزایش خطر اختلالات سلامت روان و اختلال در رشد مغز مرتبط دانسته‌اند. پس از این کار حذر کنید و راهکارهای جایگزینی که در این نوشته پیشنهاد داده‌ایم را به کار گیرید.
منبع: Parents
