مجید سمیعی؛ برترین جراح مغز و اعصاب جهان
مجید سمیعی از رشت به آلمان رفت و جراح مغز و اعصاب شد؛ شاید تا این قسمت از زندگیاش چندان شاخص نباشد، ولی پیشرفت فوقسریع در کسب مدارج بالا، طی مراحل استادیاری تا استادی در کمتر از دو سال، تعداد بیسابقهی عمل جراحی موفق و آموزش بالای ۱۰۰۰ شاگرد در سراسر دنیا چنان تاثیری بر جامعهی مغز و اعصاب جهان گذاشت که نامش بیشک در زمرهی برترینهای تاریخ قرار میگیرد؛ در ادامه با بیوگرافی پروفسور مجید سمیعی، جراح بهنام مغز و اعصاب ایرانی، همراه دیجیکالا مگ باشید.
مجید سمیعی در بیست و نهم خرداد ۱۳۱۶ (نوزدهم ژوئن ۱۹۳۷) در تهران به دنیا آمد. پدرش از دودمان بزرگ سمیعیهای رشت بود. این خاندان از دیرباز نامآوران زیادی (از هوشنگ ابتهاجِ شاعر گرفته تا تعداد زیادی وزیر و وکیل و سفیر) به خود دیده است. مادر مجید سمیعی هم اصالتا شیرازی بود و شاید ترکیب دو تا از غنیترین فرهنگهای ایرانزمین بیتاثیر در عمل آمدن یک انسان کامل نبوده باشد.
خانوادهی مجید پس از مدتی از تهران به رشت بازگشت و در محلهی تلفنخانه (بحرالعلوم) ساکن شد. مجید تحصیلات ابتدایی و متوسطه را در همین شهر و در دبیرستان مشهور شاهپور رشت گذراند. بعد از دیپلم مانند بسیاری از خانوادههای سطح بالای کشور، او را هم برای تحصیل به غرب فرستادند تا در رشتهی پزشکی درس بخواند. مجید، همزمان رشتههای زیستشناسی و پزشکی را در دانشگاه «یوهانس گوتنبرگ» شهر ماینس آلمان به پایان رساند.
او دورهی تخصص خود را در زمینهی جراحی مغز و اعصاب و زیر نظر «کورت شورمن» طی کرد و در ۱۳۴۹ (۱۹۷۰ میلادی) مدرک تخصصیاش را دریافت کرد. مجید فعالیتهای حرفهای خود را با سمت استادیاری و کار در بیمارستان جراحی مغز و اعصاب شروع کرد. اما چند ماه بیشتر نگذشت که با تنها ۳۲ سال به درجهی دانشیاری ارتقا یافت و به معاونت دپارتمان جراحی مغز و اعصاب «دانشگاه ماینتز» برگزیده شد؛ او همزمان سرپرستی بخش جراحی مغز و اعصاب اطفال را هم بر عهده داشت. فقط یک سال بعد در ۱۳۵۱ (۱۹۷۱ میلادی) به واسطهی نتایج فوقالعاده و فعالیتهای زیاد، موفق به دریافت عنوان استادی (Professor) دانشگاه یوهانس گوتنبرگ در رشتهی جراحی مغز و اعصاب شد. در این سال پیشنهاد عنوان استادی و ریاست دپارتمان رشتهی جراحی مغز و اعصاب در دانشگاه ملی ایران (دانشگاه شهید بهشتی کنونی) هم به او داده شد؛ اما مجید سمیعی ادامهی کار در آلمان و دانشگاه ماینز را به برگشتن به کشور ترجیح داد و در آلمان ماند.
مجید سمیعی در کنار استادش «کورت شورمن»
او که یک سال پیش از این در ۱۳۵۰، اولین دورهی آموزشی جراحی میکروسکوپی را آغاز کرده بود با ممارست زیاد و کمک بنیاد «فولکس واگن» سرانجام در سال ۱۳۵۶ نخستین آزمایشگاه تمرین جراحی میکروسکوپی آلمان را تاسیس کرد. در سال ۱۳۵۶ (۱۹۷۷ میلادی) ریاست دپارتمان جراحی مغز و اعصاب در «بیمارستان نورداشتات» در هانوفر آلمان را پذیرفت؛ سِمَتی که تا سال ۲۰۰۳ عهدهدار آن بود. در همان سال ۱۳۵۶، کرسی جراحی مغز و اعصاب در دانشگاه «لیدن» هلند به او اعطا شد. چند سال بعد در ۱۳۶۶ دانشگاه ماینتس هم تصدی کرسی جراحی مغز و اعصاب را به سمیعی پیشنهاد کرد. سمیعی تا سال ۲۰۰۳ به ریاست خود بر دپارتمان جراحی مغز و اعصاب بیمارستان نورداشتات را ادامه داد. او از سال ۱۹۹۶ ریاست هر دو دپارتمان جراحی مغز و اعصاب در بیمارستان نورداشتات و دانشگاه پزشکی هانوفر را عهدهدار بود.
سمیعی در سال ۲۰۰۰ به عنوان رییس موسسهی بینالمللی علوم اعصاب در هانوفر هم انتخاب شد. او فعالیتهای گستردهاش را تا سال ۲۰۰۳ ادامه داد تا اینکه در این سال بازنشستگی خود را از ریاست دپارتمانهای جراحی مغز اعصاب در بیمارستان نورد اشتات و دانشگاه پزشکی هانوفر اعلام کرد. مجید سمیعی از آن پس، بیشتر تمرکز خود را صرف توسعهی موسسه بینالمللی علوم اعصاب کرد.
مجید سمیعی آنقدر شهرت و خواهان پیدا کرده بود که تقریبا تمام موسسهها و دانشگاههای معتبر دنیا خواستار جذب او بودند. در سال ۲۰۰۴ چینیها توانستند سمیعی را مجاب کنند برای توسعهی دانش مغز و اعصاب به کشورشان برود و ریاست موسسهی علوم مغز و اعصاب آنجا در دانشگاه پزشکی پایتخت در پکن را بهدست بگیرد.
فعالیتهای آموزشی
آموزش و پیشبرد رشتهی جراحی مغز و اعصاب یکی از دغدغههای اصلی و یکی از نقاط برجسته در فعالیتهای علمی سمیعی است. او از آغاز فعالیتش به عنوان استاد جراحی مغز و اعصاب، کوشش و توجه ویژهای به آموزش جراحان مغز و اعصاب در سراسر جهان داشته. از سال ۱۹۷۱ دورههای منظم سالانه یا دوسالانهی آموزش جراحی میکروسکوپی مغز و اعصاب را در دانشگاه ماینتز برگزار میکند. همچنین در سال ۱۹۷۹ نخستین دورهی آموزشی جراحی قاعدهی جمجمه در جهان را در هانوفر پایهگذاری کرد. علاوه بر دورههای منظمی که در آلمان برگزار میکند، دورههای آموزشی مشابه دیگری نیز در سایر کشورها در سراسر جهان برای ارتقای دانش جراحان مغز و اعصاب توسط شخص او پایهگذاری و برگزار شده و میشود. سمیعی در سال ۲۰۰۴ به عنوان رییس موسسهی بینالمللی علوم اعصاب چین، دورهی بینالمللی سالانهی جراحی مغز و اعصاب بالینی را برگزار کرد. در سال ۲۰۰۴ سازمان تامین اجتماعی ایران، ریاست دپارتمان جراحی مغز و اعصاب بیمارستان میلاد تهران را به او اعطا کرد.
از آن زمان به بعد تحت نظر سمیعی، دورههای آموزشی منسجم و جامعی برای کارکنان دپارتمان، برنامهریزی و اجرا شد که در پی آن، این دپارتمان امروز به یکی از توسعهیافتهترین و پیشرفتهترین مراکز جراحی مغز و اعصاب دنیا تبدیل شده. سمیعی از سال ۲۰۰۶ سمپوزیوم بینالمللی جراحی مغز و اعصاب را بهطور مستمر در تهران و به سرپرستی خود برگزار میکند.
مجید سمیعی در طی زندگی حرفهایش روشهای جراحی زیادی را ابداع یا تکمیل کرده که بسیاری از آنها مربوط به برداشتن غدههای سرطانی هستند. او در طی سالیان فعالیتش بیش از ۱۲ هزار بیمار را با موفقیت عمل کرده که در نوع خود کمنظیر است. صدها مقالهی علمی و ۱۷ جلد کتاب تنها بخش کوچکی از یادگارهای علمی او است. سمیعی شاگردان بسیاری (بیش از هزار نفر) در کشورهای مختلف جهان تربیت کرده؛ این شکل و حجم از تربیت شاگرد باعث شده او را به عنوان استاد بزرگ علم مغز و اعصاب جهان بشناسند و هر ساله در نقاط مختلف دنیا به انواع مختلف از او تقدیر کنند.
فعالیتهای مرتبط
مرکز بینالمللی علوم اعصاب (INI) در هانوفر آلمان
سمیعی در دههی ۱۹۹۰ یک مرکز خصوصی بینالمللی علوم اعصاب را که بهاختصار INI شناخته میشود، تاسیس کرد. بنای این مرکز برگرفته از شکل مغز است. این مرکز در شهر هانوفر آلمان واقع است و ریاست آن را مجید سمیعی و پسرش (امیر سمیعی) بر عهده دارند. تاسیس بیمارستان سمیعی در رشت، بنیاد فرهنگ و علم گیلان و مرکز تحقیقات سرطانشناسی رشت از دیگر اقدامات سمیعی هستند.
در سال ۲۰۱۱، فدراسیون جهانی انجمنهای جراحی مغز و اعصاب، مدال افتخار این فدراسیون به همراه جایزهی ۱۰۰۰۰ یورویی خود را به افتخار مجید سمیعی، «مدال افتخار مجید سمیعی» (Madjid Samii Medal of Honor) نامگذاری کرد.
جوایز و افتخارات مجید سمیعی
رییسجمهور وقت آلمان غربی در سال ۱۳۶۷ نشان درجهی ۱ دولت آلمان را به او اهدا کرد. در سال ۲۰۱۱ فدراسیون جهانی انجمنهای جراحی مغز و اعصاب، مدال افتخار این فدراسیون به همراه جایزهی ۱۰۰۰۰ یورویی خود را که هر دو سال یکبار به برجستهترین جراحان مغز و اعصاب از سراسر جهان اهدا میشود، به افتخار مجید سمیعی «مدال افتخار مجید سمیعی» (Madjid Samii Medal of Honor) نامگذاری کرد.
نخستین جایزه و مدال افتخار مجید سمیعی در سال ۲۰۱۱ در کشور برزیل و همزمان با برگزاری مجمع فدراسیون جهانی انجمنهای جراحی مغز و اعصاب به Maurice Choux از کشور فرانسه و استاد دانشگاه مارسی اهدا شد. در سال ۲۰۱۳ به واسطهی تلاش برای پرورش ۱۰۰ جراح جوان آفریقایی، جایزهی «حلقهی لایبنیتز هانوفر» به او داده شد. سمیعی در مراسم اهدای جایزه گفت: «این جایزه نه به من، بلکه به قارهای با نزدیک به یک میلیارد جمعیت اهدا شد.» او گفته بود که این جایزه برایش ارزش ویژهای دارد، چون برای کمک به قارهای است که به نسبت جمعیتش بهشدت از امکانات پزشکی محروم است. به گفتهی سمیعی میزان مرگومیر در آفریقا بر اثر صدمات مغزی سه برابر بیماری ایدز است.
فدراسیون جهانی جوامع جراحی مغز در سال ۲۰۱۳، مجید سمیعی را به عنوان جراح مغز سال معرفی کرد. مجید سمیعی در سال ۲۰۱۴ به انتخاب آکادمی بینالمللی جراحان مغز و اعصاب برندهی جایزه برترین دانشمند و جراح مغز و اعصاب شد. این جایزه همهساله از سوی آکادمی بینالمللی جراحان مغز و اعصاب به یکی از پزشکان این رشته اهدا میشود. دانشگاه تهران در مهرماه ۱۳۹۰ با اعطای دکترای افتخاری از سمیعی تقدیر کرد. در شهریور ۱۳۹۳ نخستین کلید طلایی رشت در مراسمی توسط شهرداری آنجا به سمیعی اهدا شد.
مجید سمیعی هرساله مدتی به ایران میآید و علاوه بر آموزش جراحان و برگزاری کنفرانسهای علمی چندین عمل جراحی هم انجام میدهد.
زندگی شخصی
پروفسور مجید سمیعی در سال ۱۹۶۱ با مهشید سمیعی ازدواج کرد. او دو فرزند دارد: امیره سمیعی در رشتهی اقتصاد تحصیل کرده و پسرش، پروفسور امیر سمیعی، پروفسور مشهور جراحی مغز و اعصاب و معاون مرکز جراحی مغز و اعصاب در موسسهی بینالمللی علوم اعصاب هانوفر است.
به نظر شما، اگر مجید سمیعی در سال ۱۳۵۱ شمسی، پیشنهاد دانشگاه ملی را میپذیرفت آیا به چنین موفقیتی میتوانست دست یابد؟ اصولا چقدر بستر آمادهی آلمان را در رشد و شکوفایی او موثر میدانید؟
برخی معتقدند پروفسور مجید سمیعی، طریقهی ارتباط با رسانهها خوب بلد است و این مورد به شهرت و اعتبار نام او کمک زیادی کرده. دراینباره چه فکر میکنید؟
خیلی عالی بسیار مرد بزرگی هست ازش ممنونیم خدا حفظش کنه براخانوادش انشالا همیشه سرشاد سرزنده باشن
عزیز من بگم از عمر ما بکاوبه عمر او بافزا خوبه . متشکریم
عزیز من خیلی عالی ممنونیم
همه بزرگان دنیا فناوری بودند ولی دو تا از بزرگترین هاشون رو از قلم انداخته بودین یکی دنیس ریچی خالق زبان برنامه نویسی c و بعدی هم لینوس توروالدز خالق لینوکس و گیت و یکی از بزرگان و پایه گذاران جنبش open source در برنامه نویسی … البته این دو فرد از تمام افرادی که تا الان ازشون گفته بودین بزرگ تر و مشهور تر هستند .. برای نوشتن بیو گرافی لینوس توروالدز میتونین از سایت جادی یا کتاب just for fun کمک بگیرید .
یه سوال
چرا ایران با وجود این همه مفاخر تا به حال یک ایرانی هم یک جایزه نوبل دریافت نکرده من لیست برندگان نوبل کشورها رو می دیدم و کشورهایی مثل آلمان و بریتانیا با این همه برنده نوبل خیلی واسم جای سواله چرا یک ایرانی در یک کشور هشتاد میلیونی و … تا به حال جایزه نوبل دریافت نکرده (البته اگه خانم عبادی رو فاکتور بگیریم )
همه دیگه ایشونو میشناسند .
کسی که به وطنش برگرده و بیشترین عمل های ممکنه در این وقت انجام بده بفکر پول نیست بفکر مردمه.
و کسی که به فکر مردم باشه حتی یه دعای خیر پشتش باشه جاش ته بهشته.
به نظر من شاید اگر در ایران میبود همچین جایگاهی رو نمی تونست بدست بیاره
معیار های زیادی هست که در کشور ما هنوز بسترشون فراهم نشده و امیدوارم در آینده ی نزدیکی این اتفاق بیفته
خدمت دوستانی که گفته بودن ایشون در همه جا میدرخشید بگم که بله اگه استیون هاوکینگ هم ایران به دنیا میومد مطمین باشید باز هم بزرگترین فیزیکدان قرن میشد.
ایشون هرجای دنیا که بزرگ میشدن می درخشیدن.
الان با وجود اینترنت ، هرجا که باشی با دانستن زبان بین المللی می تونی با دنیا در ارتباط باشی .
مرسی از مقالتون ومرسی از پرفسور سمیعی برای زحمات بی دریغشان برای بالا بردن کیفیت دانش و جراحی و پزشکی کشورمان ایران وهمچنین تشکر می کنم از ایشان که تنها کسی بودن که برای شهر رشت تلاش کردن چون کسی به فکر شهر رشت نیست ممنونم پرفسور سمیعی
سلام آقا علیرضا
من یک سوالی داشتم خدمتتان
من در کارخانه ای مشغول کار برقکاری هستم و مربوط به ماشین لباسشویی های بزرگ هست.
من هیچ چیزی از برق و برقکاری نمیدانم و فقط دارم تابلو های برق ماشینها را میکشم زیر نظر یک نفر که به عنوان رئیس اون قسمت هست ودارم از دست اون کپی میکنم.
میخواستم از شما که درس برق خواندی بپرسم برای من که هیچی از برق نمیدونم برای کارم چه کتاب یا کلاسی برم که من را کار بلد کند البته پول هم ندارم که خرج کنم کم هست
ولی میخوام برق را بفهمم که کارم را از دست ندم
بعضی ها میگن برو کلاس برق صنعتی که نمیدونم کجا برم یا چه شاخه ای یاد بگیرم . این طور که فهمیدم مثله اینکه چند مدل هست .
بعضیها هم میگن کتاب بخون که باز هم نمیدونم چی بخونم کسی راهنماییی نکرده تا حالا . اگه شما میتونید راهنماییم کنید که من برق را بفهمم و کار کنم چون به سختی این کار را پیدا کردم بعد از چند ماه بیکاری مجبور به انجام این کار شدم که سرم نمیشه فقط دارم کپی میکنم از دسته یکی دیگه ولی میترسم یکجای اشتباه کم و گندش در بیاد و بعد بای بای .و دوباره بیکاری. اگر میشه و میتونید راهنماییم کنید ممنون میشم .
با کتاب های هنرستان شروع کن
تو سایت ” اداره کل نظارت بر نشر و توزیع مواد آموزشی” هست.
برق از رشته های فوق العاده سخته اگر هیچی بلد نیستی از کتابای هنرستان شروع کن همونطور که دوستمون گفت
فقط میتونم بگم خدا حفظش کنه
با سلام خدمت شما عزیزان
به نظر من اگه اقای سمیعی به المان هم نرفته بود یا پیشنهاد دانشگاه ملی را هم نپذیرفته بود.بازهم این پله های ترقی را طی میکرد.به نظرمن هرکس در هرکجا باشد می تواند پیشرفت کند ربطی به دانشگاه یا خانواده یا … ندارد و فقط به خود فرد بستگی دارد.افراد زیادی هستند که میگن جابز اگه با وزیناک اشنا نشده بود موفق نمی شد تا اپل رو تاسیس کنه ولی همش غلطه.این مورد برای بیل گیتس یا… هم صدق میکند.
با تشکر از همه عزیزانی که وقت گذاشتند و نظر من رو خواندند با آرزوی موفقیت برای همه
پروفسور مجید سمیعی یکی از ارزشمندترین انسان های جهان هستند. وجود ایشان مایه ی افتخار نه تنها ایران بلکه کل جهان است.
کشورهای خارجی قدر ایشان و زحمات ایشان را بهتر از کشور خودمان می دانند.