۱۰ بازی تیراندازی اول شخص که انقلابی در این سبک ایجاد کردند

چیز خاصی درباره‌ی ژانر تیراندازی اول شخص وجود دارد که آن را از همان سال‌های ابتدایی صنعت بازی‌های ویدیویی بسیار محبوب کرده است. شاید ایده‌ی دیدن همه چیز از دریچه‌ی چشم شخصیت است که باعث می‌شود بازیکن بیشتر در جهان بازی غرق شود یا شاید این رودخانه‌های خون باشد که بسیاری به دنبال آن هستند. صرف نظر از دلیل آن، واضح است که با پیشرفت تکنولوژی، این بازی‌ها هم در حال تطبیق‌پذیری هستند اما به اصول اصلی خود پایبند مانده‌اند. جدیدترین ژانر محبوب دنیای بازی یعنی بتل رویال هم با بازی‌هایی اول شخص نظیر وارزون و ایپکس لجندز خود را حتی محبوب‌تر از قبل کرده است.

با این حال این ژانر در یک لحظه به جایگاه امروزی خود نرسیده است بلکه مسیری طولانی را طی کرده و به طور مداوم با پا گذاشتن در راه‌های جدید و غیرمنتظره رشد کرده است. برای داشتن نگاهی به ریشه‌های این سبک و سفری که طی کرده، در اینجا به ۱۰ بازی برتر خواهیم پرداخت که در تکامل این ژانر نقش داشته‌اند. این بازی‌ها به ترتیب تاریخ انتشار رتبه‌بندی شده‌اند.

۱۰. MIDI Maze

تهیه کننده: Hybrid Arts / سازنده: Xanth Software F/X
سال انتشار: ۱۹۸۷
پلتفرم: Atari ST، Game Gear

بازی MIDI Maze از پک-من الهام گرفت. به جای اینکه بازیکنان هزارتوها را از بالا مشاهده کنند، این بار آن‌ها را از چشمان آواتار خود می‌دیدند. از طرفی به جای جمع آوری نقطه‌ها، بازیکنان باید سایر دشمنانی که به صورت مشابهی طراحی شده بودند را از میان برمی‌داشتند. نسخه‌ی اصلی بازی روی Atari ST تا حداکثر ۱۶ بازیکن دیگر را در حالت Deathmatch پشتیبانی می‌کرد. بسیاری بازی را با عنوان Faceball 2000 روی گیم بوی و SNES می‌شناسند. به‌طور شگفت‌انگیزی، نسخه‌ی گیم بوی هم از مسابقاتی تا حداکثر شانزده بازیکن پشتیبانی می‌کرد و توانست مخاطبان جدیدی را به بازی معرفی کند. بازی از هزارتوهای مختلفی تشکیل شده بود و حتی توانایی ساخت آن‌ها مهیا بود. گفته شده که این بازی اولین اثری است که ایده‌ی Deathmatch را در این ژانر پیاده‌سازی کرده است.

۹. Wolfenstein 3D

تهیه کننده: Apogee Software / سازنده: id Software
سال انتشار: ۱۹۹۲
پلتفرم: PC

سومین نسخه از سری ولفنشتاین در سال ۱۹۹۲ منتشر شد. در این اثر بازیکن نقش یک جاسوس به نام ویلیام بلازکوویچ را در طول جنگ جهانی دوم برعهده دارد. او از یکی از زندان‌های آلمان نازی با نام قلعه ولفنشتاین فرار می‌کند و صد دارد تا یک سری مأموریت‌های حیاتی را علیه نازی‌ها انجام دهد. بازیکن در هر مرحله علاوه‌ بر سربازان نازی، سگ‌ها و دیگر دشمنان، باید با یک باس مبارزه کند. بازی در آن زمان با گرافیک و خشونت خود بازیکنان را غافلگیر کرد. همچنین گیم‌پلی آن سریع‌تر از هر اثر دیگری در این سبک بود و استاندارد جدیدی را تعیین کرد. در نهایت برخلاف بازی MIDI Maze، ولفنشتاین به بازیکنان دلیل خوبی برای تجربه‌ی خود داد زیرا کشتن نازی‌ها چیزی نیست که کسی به آن خرده بگیرد.

۸. DOOM

تهیه کننده: id Software / سازنده: id Software
سال انتشار: ۱۹۹۳
پلتفرم: PC

بدون شک نسخه‌ی اول مجموعه‌ی دوم از آن دست بازی‌هایی است که هرگز از خاطر طرفداران قدیمی این سبک پاک نخواهد شد. در این بازی بازیکنان نقش یک تفنگدار فضایی معروف به دوم‌گای را بر عهده می‌گیرند که باید راه خود را در میان انبوهی از شیاطین جهنمی پیدا کند و آن‌ها را از بین ببرد. قسمت اول بازی شامل ۹ مرحله بود و به صورت رایگان عرضه و توسط ۱۵ تا ۲۰ میلیون نفر در عرض دو سال تجربه شد. دیگر قسمت‌های بازی در ادامه به صورت غیر رایگان در دسترس قرار گرفت. جالب است بدانید که برای استودیوی سازنده تنها یک سال طول کشید که از ساخته‌ی قبلی خود یعنی ولفنشتاین پیشی بگیرد و جنبه‌های مختلف آن را با دوم بهبود ببخشد. مراحل بازی بسیار پیچیده‌تر شده بود و برای تکمیل نیاز به استفاده از سوئیچ‌ها و کارت‌های مختلف داشتند. علاوه‌ بر آن، تنوع بیشتری از دشمنان در دوم بازیکن را تهدید می‌کرد. حالت بازی مشهور Deathmatch در بازی‌های قبلی ژانر ظاهر شده بود، اما دوم اولین اثری بود که از این اصطلاح برای آن استفاده می‌کرد.

۷. Quake

تهیه کننده: GT Interactive / سازنده: id Software
سال انتشار: ۱۹۹۶
پلتفرم: PC

در اولین نسخه از سری Quake، بازیکنان باید راه خود را در محیط‌های مختلف هزارتو مانند و قرون وسطایی پیدا می‌کردند و در این بین هیولاها مانع از این کار می‌شدند. فضای کلی بازی تاریک بود و داستان آن از آثاری با المان‌های گوتیک و وحشت لاوکرفتی الهام گرفته بود. id Software با این بازی بار دیگر ژانر را به جلو هل داد و چندین ایده‌ی جدید را معرفی کرد. این شوتر سه‌بعدی این بار هدف‌گیری آزاد با موس داشت. این در حالی است که بازی‌های قبلی فقط اجازه‌ی هدف‌گیری در یک محیط دوبعدی را به بازیکنان می‌دادند. Quake در مراحل اولیه‌ی توسعه قرار بود المان‌های دیگری نظیر عناصر نقش‌آفرینی داشته باشد اما اما مشکلات موتور جدید، سازنده را مجبور کرد که تمام این مکانیک‌ها را کنار بگذارد. بازی با وجود مشکلات توسعه و…، استانداری جدید برای گرافیک و گیم‌پلی بازی‌های این سبک تعیین کرد.

۶. GoldenEye 007

تهیه کننده: Nintendo / سازنده: Rare
سال انتشار: ۱۹۹۷
پلتفرم: Nintendo 64

GoldenEye 007 یک بازی تیراندازی اول شخص است که توسط استودیوی Rare بر اساس فیلمی با همین نام توسط نینتندو در سال ۱۹۹۷ منتشر شد. بازی یک کمپین تک نفره دارد که در آن بازیکن با کنترل جیمز باند باید در مقابل یک سندیکای جنایتکار که قصد دارند از سلاحی ماهواره‌ای علیه لندن جهت ایجاد یک فروپاشی مالی جهانی استفاده کنند، ایستادگی کند. این بازی شامل یک حالت چند نفره هم هست که در آن حداکثر تا چهار بازیکن می‌توانند از طریق اسپلیت اسکرین به بازی کردن بپردازند. گفتنی است که تا این بخش از لیست، بازی‌های قبل در ابتدا روی رایانه‌های شخصی عرضه می‌شدند و پس از مدتی به کنسول راه پیدا می‌کردند، اما GoldenEye به طرفداران کنسول یک بازی تیراندازی جذاب هدیه داد. این بازی این ژانر را کاملا با کنترلر تطبیق داد و از طراحی مراحل باکیفیتی بهره می‌برد.

۵. Half-Life

تهیه کننده: Valve / سازنده: Valve
سال انتشار: ۱۹۹۸
پلتفرم: PC

اولین محصول ویدیوگیمی ولو و اولین بازی از سری Half-Life، بازیکنان را در نقش گوردون فریمن قرار می‌دهد. دانشمندی که باید پس از تهاجم بیگانگان از مرکز تحقیقاتی بلک مسا فرار کند. گیم‌پلی بازی شامل مبارزه، کاوش و حل پازل است. برخلاف دیگر بازی‌های زمان خود، بازیکن تقریبا بدون وقفه کنترل شخصیت را در اختیار دارد و داستان در سکانس‌های از پیش رندر شده روایت می‌شد. با اینکه GoldenEye ساختارهای مأموریتی را به مراحل اضافه کرد، اما همه‌‌ی آن‌ها همچنان بخش‌هایی بودند که توسط منوها از هم جدا می‌شدند. Half-Life به طور کامل در یک مکان به صورت ریل تایم اتفاق می‌افتاد و هرگز کنترل را از بازیکن نمی‌گیرد. این روش باعث از بین رفتن موانع بین بازیکنان و شخصیت اصلی شد و آن‌ها را به نحوی درگیر روایت خود کرد که فقط در این یک بازی ویدیویی می‌توان آن را مشاهده کرد. البته باید به مادهای ایجاد شده از سورس کد بازی هم اشاره‌ی ویژه‌ای کرد. بازی کانتر استرایک یکی از همین مادها بود که شکل کاملا جدیدی از بازی‌های چند نفره را ارائه کرد. اثری که بر استراتژی و برنامه‌ریزی به صورت گروهی تمرکز زیادی دارد.

۴. Deus Ex

تهیه کننده: Eidos Interactive / سازنده: Ion Storm
سال انتشار: ۲۰۰۰
پلتفرم: PC

بازی اکشن و نقش‌آفرینی استودیوی Ion Storm، در یک دنیای دیستوپیایی با حال و هوایی سایبرپانکی در سال ۲۰۵۲ اتفاق می‌افتد. جی‌سی دنتون، مأمور آژانس خیالی ضد تروریستی سازمان ملل (UNATCO) که توسط فناوری نانو به توانایی‌های مافوق بشری دست پیدا کرده، قصد دارد در دنیایی که با نابرابری و طاعون ویران شده با دشمنان مبارزه کند. هر مرحله در بازی Deus Ex به گونه‌ای طراحی شده است که در آن بازیکنان می‌توانند به روش‌های مختلف با دشمنان مقابله کنند. اگر تمایلی برای حرکت به سمت اهداف خود ندارید، می‌توانید هر گوشه و کناری از بازی را بگردید، آیتم‌های جدید را بیابید و اسنادی را بخوانید که درباره‌ی دنیای سرد سایبرپانکی بازی توضیح می‌دهند. گفتنی است که این سطح از تعامل با محیط در زمان انتشار، آن هم برای یک بازی تیراندازی اول شخص بی‌سابقه بود.

۳. Halo: Combat Evolved

تهیه کننده: Microsoft / سازنده: Bungie
سال انتشار: ۲۰۰۱
پلتفرم: Xbox

اولین نسخه از هیلو در سال ۲۰۰۱ به‌عنوان یکی از بازی‌های هنگام عرضه‌ی کنسول ایکس‌باکس در دسترس قرار گرفت. این بازی در سال ۲۰۰۳ به رایانه‌های شخصی هم آمد. بازی در قرن بیست‌وششم جریان دارد؛ جایی که بازیکن نقش مستر چیف را بر عهده می‌گیرد. یک ابرسرباز سایبرنتیک پیشرفته که با یک هوش مصنوعی با نام کورتانا همراه می‌شود. بازیکنان در حین تلاش برای کشف اسرار هیلو که یک دنیای مصنوعی حلقه‌ای شکل است، با بیگانگان مبارزه می‌کنند. بازی در ابتدا در سبک استراتژی ریل تایم در دست توسعه بود اما بانجی آن را تغییر داد. سرانجام مایکروسافت در اواسط توسعه این استودیو را خریداری کرد و هیلو را به بازی لانچ اولین کنسول خود تبدیل کرد. گرافیک بازی توانست از هر چیزی که در پلی‌استیشن ۲ یافت می‌شد، پیشی بگیرد و چندین مکانیک جدید ایجاد کرد که در ادامه در سایر بازی‌ها مورد استفاده قرار گرفتند. همانند عنوان بازی، هیلو واقعا یک اثر جنگی تکامل‌یافته بود.

۲. Half-Life 2

تهیه کننده: Valve / سازنده: Valve
سال انتشار: ۲۰۰۴
پلتفرم: PC

برای اینکه از یک مجموعه دو بازی در لیست قرار گیرد، قطعا باید شاهد کیفیت بالایی در آن‌ها باشیم. بازیکن در این نسخه دوباره کنترل دانشمند محقق یعنی گوردون فریمن را به دست می‌گیرد. او در زمینی گرفتار شده که پر از بیگانگان است و منابع و جمعیت آن رو به کاهش است. فریمن در نقش مسؤول نجات جهان از اشتباهی که در بلک مسا به راه انداخته، سفر خود را آغاز می‌کند. Half-Life 2 نه تنها با سفر گوردون فریمن در محیط های متعدد، دامنه‌ی کیفیت نسخه‌ی قبلی خود را گسترش داد، بلکه سیستم فیزیک جدیدی را هم معرفی کرد که راه‌های جدیدی را برای استفاده از اشیاء در محیط نشان داد. با سلاح گرانشی معروف (Gravity Gun)، بازیکنان می‌توانستند تقریبا هر چیزی را در بازی بردارند و آن را به یک سلاح مرگبار تبدیل کنند. شوترهای بعدی سندباکس، این ایده‌ی استفاده از دنیای بازی به‌عنوان یک سلاح را حسابی استفاده کردند.

۱. Call Of Duty 4: Modern Warfare

تهیه کننده: Activision / سازنده: Infinity Ward
سال انتشار: ۲۰۰۷
پلتفرم: PS3، Xbox 360, PC

نسخه‌ی چهارم کال آو دیوتی در سال ۲۰۰۷ توسط استودیوی اینفینیتی وارد عرضه شد و توانست به یکی از بهترین بازی‌های تیراندازی اول شخص تاریخ تبدیل شود. داستان بازی در سال ۲۰۱۱ اتفاق می‌افتد، جایی که یک رهبر، رییس جمهور یک کشور ناشناس در خاورمیانه را اعدام و یک جنبش افراطی ناسیونالیست، آتش جنگ داخلی را در روسیه شعله‌ور می‌کند. نشانه‌گیری، دویدن و بالا رفتن سطح بازیکن در حالت چند نفره‌ی آنلاین تنها چند ایده بودند که در این بازی تکامل یافتند. این بازی تیراندازی نحوه‌ی تفکر بازیکنان درباره‌ی بازی‌های این سبک را تغییر داد و بسیاری از توسعه‌دهندگان را مجبور کرد که تمرکز خود را از کمپین‌های تک نفره برداشته و روی بخش‌های آنلاین بگذارند. خوب یا بد، این ژانر پس از موفقیت عظیم این بازی برای همیشه تغییر کرد.

منبع: TheGamer