۴ کتاب سفرنامه با ماجراهای هیجان‌انگیز از سراسر دنیا
در این مطلب ۴ کتاب سفرنامه را معرفی می‌کنیم که سرشار از ماجراهای هیجان‌انگیز از سراسر دنیا هستند. خواندن این کتاب‌ها را به همه‌ی علاقه‌مندان به ادبیات داستانی و سفرنامه پیشنهاد می‌کنیم.
خواندن کتاب سفرنامه علاوه بر اطلاعات کلی که درباره‌ی مناطق مختلف برای خواننده فراهم می‌کند، نگاه و برداشت نویسنده از آن مکان را هم نشان می‌دهد. سفرنامه‌ها عموما به خاطر اطلاعات و اتفاقات جالبی که درون خود دارند، تجربه‌ی زیادی را با خواننده به اشتراک می‌گذارد. کرونا از سال گذشته تا به حال فرصت سفر کردن را خیلی محدود کرده، ولی دنیای پر از جزئیات سفرنامه‌ها می‌توانند درهای جدیدی از ماجراجویی را برای ما باز کنند.
۱. مسافر تنها
جک کرواک، با نام اصلی ژان لوئی کرواک، در ۱۲ مارس ۱۹۲۲ در لوول ماساچوست آمریکا به دنیا آمد. دو تفریح دلخواه کرواک در کودکی، مطالعه و ورزش بود. جک کرواک در سال ۱۹۴۱ در دانشگاه کلمبیا ثبت‌نام کرد و در آنجا با دو نویسنده، آلن گینزبرگ و ویلیام که دوست مادام‌العمر او می‌شوند، آشنا شد. آن‌ها به همراه جک کرواک چهره‌های اصلی جنبش ادبی معروف به «بیت» هستند. عموما کلمه بیت (Beat) را برای توصیف کسی استفاده می‌کردند که بی‌پول بود و چشم‌اندازی در زندگی نداشت. این واژه در زبان عامیانه آمریکایی‌ها به معنی «خسته و کوفته» است و در نهایت نویدبخش یک زندگی ماجراجویانه را می‌دهد.
نیل کسدی هم یکی دیگر از دوستان جک کرواک در آن دوران بود که با هم سفرهای زیادی را رفتند و جک کرواک با نوشتن قسمتی از این سفرها بزرگترین اثر خود را با نام «در جاده» که در مدت کوتاهی نظر خیلی‌ها را به خود جذب کرد، منتشر کرد.
کتاب «مسافر تنها» اثر جک کرواک، مجموعه‌ای از مطالب او درباره‌ی سفر به ایالات آمریکا، مکزیک، مراکش، انگلستان و فرانسه است و موضوعات مشابهی از رمان‌های قبلی او را هم شامل می‌شود. کتاب «مسافر تنها» شامل بهترین نوشته‌های کرواک در سبک نثر «فی‌البداهه» است و همین باعث جذابیت چند برابر این کتاب می‌شود.
در قسمتی از جلد کتاب «مسافر تنها» چنین آمده است:
کرواک در این کتاب که می‌توان رمان-سفرنامه نامید، همانند دیگر آثارش موضوعاتی همچون معنویت کاتولیک، جاز، فقر و سفر را پوشش می‌دهد. در مسافر تنها ما به همراه این نویسنده به گوشه کنار آمریکا، مراکش و اروپا سفر می‌کنیم و جهان را از منظر چشم این نویسنده جنجالی و آوانگارد می‌بینیم.
۲. یک سال در میان ایرانیان
ادوارد گرانویل براون در ۷ فوریه ۱۸۶۲ در نزدیکی شهر دورسلی در ایالت گلوسترشایر به دنیا آمد. براون دوره‌ی ابتدایی خود را در گلناموند گذراند و باید گفت که روابط مطلوبی با معلمین و آموزگارانش نداشت و مانند بسیاری از مردان بزرگ، استعدادها و قابلیت‌هایش برای سال‌های سال ناشناخته ماند.
ادوارد براون با استفاده از امکاناتی که دانشگاه فراهم آورده بود، موفق شد به سرزمین رویاهایش، به ایران سفر کند. در این سفر با جنبش بابیه به‌عنوان وجهی از زندگی ایرانی آشنا شد که سال‌ها ذهن او را به خود مشغول ساخته بود. سفر او به ایران در ۱۸۸۷ میلادی بود و در یک سالی که ایران اقامت داشته به شهرهای یزد، کرمان و تهران سفر کرد و با فرهنگ و تمدن مردم ایران آشنا شد. او از قدرت حافظه‌ی استثنایی برخوردار بود و علاوه بر فهم زبان فارسی، قادر بود گفت‌وگوها را کلمه به کلمه به خاطر بسپارد و شاهد این مدعا کتاب «یک سال در میان ایرانیان» است که تقریبا صد سال از انتشار آن می‌گذرد. این کتاب بسیاری از آداب و رسوم و جنبه‌های مختلف فرهنگ ایرانی را شرح می‌دهد. اهمیت این کتاب از یک کتاب سفرنامه بالاتر است و برای خیلی از تحقیق‌ها به‌عنوان مرجع استفاده می‌شود.
ادوارد گرانویل براون در مقدمه‌ی کتاب «یک سال در میان ایرانیان» این چنین نوشته است:
بدایع بسیار در این سفر دیدم و از خرمن‌های معرفت خوشه‌هایی چیدم و گرچه از سرما و گرما و گذر از کوه‌ها و دشت‌ها زحمت دیدم، اما بسی خرسندم که چیزهای تازه دیدم و از صحبت پیر و جوان بهره‌ها بردم که در طریقت هر چه پیش سالک آید خیر اوست.
پس عزم کردم این نامه را به تحریر آورم تا آن‌چه از خوب و بد دیده یا شنیده‌ام برای سایرین حکایت کنم. از کسی که این نامه را می‌خواند خواهش دارم که هرگاه خطا و لغزشی به نظر رسید یا آن را اصلاح کند و یا از سر بزرگواری از آن چشم‌پوشی کند.
۳. وحشی
شرل استرید، نویسنده‌ی آمریکایی، در تاریخ ۱۷ سپتامبر ۱۹۶۸در پنسیلوانیا به دنیا آمد. داستان‌ها و مقاله‌های شرل استراید در بیش از دوازده مجله از جمله مجله‌ی نیویورک تایمز، ال و الور منتشر و برنده جایزه شده است. شرل استرید در حال حاضر به همراه همسر و فرزندانش در پورت لنداورگن زندگی می‌کنند و تاکنون چهار کتاب را به نگارش درآورده است. شرل استرید زندگی سختی را گذرانده است. در سن شش سالگی پدرش خانواده را ترک می‌کند و مادرش مسؤولیت زندگی را به تنهایی به عهده‌دار می‌شود.
کتاب «وحشی» اثر شرل استرید برنده‌ی بهترین کتاب غیر داستانی در جشنواره پادلیو و برنده‌ی بهترین کتاب غیرداستانی بزرگسالان از جشنواره‌ی کتاب هندوستان و جوایز متعدد دیگری شده است. کتاب «وحشی» به ۲۰ زبان زنده دنیا ترجمه شده است و دومین اثر شرل استرید است. کتاب وحشی در مدت ۷ هفته در رتبه اول مجله نیویورک تایمز و در ۱۲۶ هفته متوالی جزء پرفروش‌ترین‌های مجله «نیویورک تایمز» قرار گرفت و چند سال پیش فیلمی بر اساس این کتاب به کارگردانی ژان مارک ولی ساخته شد.
سراسر این کتاب به خاطر صداقت و استعاره‌های بی‌بدیل نویسنده، یک ماجراجویی جالب را رقم می‌زند. در واقع این کتاب سفر تنهایی کسی است که برای شناخت خودش قدم برداشته است. ممکن است هر کدام ما در طول زندگی‌امان با اتفاق‌هایی که در این کتاب از آن نوشته شده است روبه‌رو شویم و این کتاب می‌تواند به‌عنوان یک راهنما برای خواننده باشد.
میعاد بانکی مترجم کتاب وحشی در ابتدای کتاب، این‌چنین آورده است:
ممکن است خیلی از ما در موقعیت شخصیت اصلی این کتاب قرار گرفته باشیم یا در آینده قرار بگیریم. اگر عزیزی از دست داده‌اید، اگر غمگین یا افسرده یا ناامید هستید، اگر در زندگی‌اتان روزهایی بوده که دوست داشته‌اید قید همه چیز را بزنید و سر به بیابان بگذارید یا اگر در زندگی‌اتان خطر بزرگی کرده‌اید، این کتاب مناسب شماست.
۴. مارک و پلو
منصور ضابطیان در ۷ آذر ماه سال ۱۳۴۹ در تهران به دنیا آمد. از جمله فعالیت‌های او می‌توان روزنامه‌نگاری، مجری‌گری در رادیو و تلوزیون و کارگردانی در سینما و تلویزیون نام برد.
منصور ضابطیان علاوه بر کاردانی علوم آزمایشگاهی، رشته‌ی سینما را هم در دانشگاه خوانده است. شروع فعالیت‌های او در غالب کار در مجلات و روزنامه‌های حیات نو، چهل چراغ، گزارش فیلم و کلک بوده است. «جغرافیای فریاد»، «مردم ایران سلام»، «فرش واژه»، «سبد»، «رادیو هفت» و «صد برگ» بخشی از کارهای او در تلوزیون از زمان آغاز به کارش در سال ۱۳۷۸ تا به امروز است. منصور ضابطیان تا به امروز سفرنامه‌هایش را در قالب سه کتاب مارک و پلو، مارک دوپلو و برگ اضافه نوشته است که از آثار پرفروش او محسوب می‌شود.
کتاب «مارک و پلو» در ۸ بخش که هر یک مربوط به یکی از مقصدهای سفر اوست، تنظیم شده است و شامل فصل‌های زیر است؛
- فرانسه، خواب‌های پاریسی
- اسپانیا، چند روز در یک دنیای کوچک
- لبنان، سرزمین آواز و زیتون
- هندوستان، جایی شبیه خودش
- ایتالیا- اتریش، تعطیلات رمی
- ارمنستان، سرخوشی‌های کارگرانی که مشغول کارند
- کره جنوبی، گمشده در پنج و نیم
- ایالات‌متحده امریکا، نهایت فقر و ثروت
کتاب «مارک و پلو» در مدت زمان کوتاهی پس از چاپ اول در سال ۱۳۸۹ به چاپ دهم خود رسیده است. یکی از ویژگی‌های بارز کتاب تصاویری است که عمدتا توسط منصور ضابطیان ثبت شده است.
قسمتی از کتاب «مارک و پلو» را با هم بخوانیم:
توی اتاق، جرج و جانی دوتا رفیق استرالیایی و پسر امریکایی هر سه خواب بودند. من هم روی تخت خودم رفتم و چند لحظه‌ای نگذشت که خوابم برد. نمی‌دانم چقدر گذشته بود که از صدای خروپف پسر امریکایی خوابم به هم خورد. کمی‌نگاهش کردم، ولی هیچ جور نمی‌توانستم ساکتش کنم. توی دلم فحش را کشیدم به جرج بوش و کاندولیزا رایز. اختلاف تاریخی ما انگار باید در یک اتاق کوچک چهار تخته هم باید خودش را نشان می‌داد. در کشاکشی میان عصبانی و فکرهای احمقانه، صدای رسپشن به گوشم رسید که داشت سوت می‌زد. اگرچه صدای سوت هم نمی‌گذاشت خوابم ببرد، ولی دست‌کم از صدای خرناس یک پلنگ زخمی‌بهتر بود. صدای سوت آشنا بود. این آهنگ را قبلا شنیده بودم. اما کجا؟ گوش‌هایم را تیز کردم. خدایا این ملودی کدام ترانه است؟
