اپل دوباره میخواهد به گیمرها وعده وعید بدهد؛ این چوپان دروغگو کی بیخیال میشود؟
بازیهای ویدیویی بار دیگر قرار است یکی از محورهای اصلی رویداد توسعهدهندگان اپل (WWDC) باشند، اما برخلاف گذشته، با توجه به اینکه این شرکت تحت فشار قرار بیشتری گرفته تا اکوسیستم اپلیکیشنهای خود را بازتر کند، شاید این بار واقعا قضیه جدی باشد.
رویداد سالانهی WWDC که تمرکز اصلی آن بر توسعهدهندگان است، کمتر از چند روز دیگر آغاز میشود. این یعنی دوباره زمان یکی از نمایشهای معروف و تکراری این صنعت فرارسیده است و اپل تلاش میکند ما را قانع کند که این بار قصد دارد با تمام وجود وارد دنیای بازی شود و ما، در نقش گیمرها، تلاش میکنیم تا چهرهی جدی خود را حفظ کنیم و وانمود کرده که باور کردهایم!
باز هم اپل، باز هم وعدههای جدید؛ این بار باور کنیم یا نه؟
بازیهای ویدیویی گاهی اوقات در این مراسم گاهی یکی دو سال به نوعی از قلم میافتند، اما همیشه با شدت بیشتری برمیگردند و اپل آمارهای چشمگیری از تعداد ساعات یا مقدار پول خرج شده برای بازی روی پلتفرمهای خود را ارائه میدهد، یک توسعهدهندهی مشهور را به صحنه میآورد تا دربارهی قدرت سختافزار اپل با شور و حرارت صحبت کند و نسخهای از بازیاش را نشان دهد و چند ویژگی تازهی مربوط به بازی را در iOS معرفی میکند. بعد از تمام این نمایشها و عشقورزیها به صنعت بازی، اپل انگار دوباره گیمرها را بلاک میکند و موقع رد شدن از کنارمان در فروشگاه، وانمود میکند که ما را نمیشناسد. اما دلیلی که باعث میشود همچنان این چرخه را جدی بگیریم این است که با وجود اینکه ادعاهای اپل دربارهی تبدیل شدن به یک شرکت جدی در صنعت بازی دیگر باورپذیر نیست، نمیتوان از اهمیت پلتفرمهایی که این شرکت کنترل میکند، چشمپوشی کرد.
در حال حاضر، ۲.۳۵ میلیارد دستگاه فعال اپل در جهان وجود دارد. اپل آمار این دستگاهها را به صورت تفکیک شده برای مک، آیفون و آیپد منتشر نمیکند، اما میدانیم که بیش از یک میلیارد عدد از آنها آیفون هستند. این در حالی است که بیشتر این دستگاهها از لحاظ سختافزاری برای اجرای بازیها کاملاً مناسب هستند. بازار فعلی بازیهای موبایلی، هرچند بازاری بسیار بزرگ محسوب میشود، اما هنوز به پتانسیل نهایی خود نرسیده است و اگر یکی از همین وعدههای اپل واقعا به یک تعهد واقعی برای ورود جدی به دنیای بازی تبدیل شود، این میتواند گام بزرگی به سوی شکوفایی آن پتانسیل عظیم باشد و همین باعث میشود نتوانیم آن را نادیده بگیریم، حتی اگر تقریباً مطمئن باشیم که همهی مراحل این نمایش را از حفظ هستیم.
پس امسال چه نمایشی در انتظارمان است؟ هنوز نمیدانیم کدام چهرهی برجسته در حوزهی توسعه بازی قرار است به روی صحنه بیاید، اما به نظر میرسد که تقریباً قطعی است که یک اپلیکیشن جدید با محوریت بازی قرار است به نسخهی بعدی iOS اضافه شود. این اپ ممکن است جایگزین Game Center نه چندان محبوب فعلی شود و یک لانچر بازی روانتر باشد که احتمالاً بازیهای خریداری شده از فروشگاههای دیگر روی مکاواس را هم پوشش دهد، مشابهی کاری که اپل تیوی برای نمایش واچلیست نتفلیکس و دیگر سرویسهای استریم انجام میدهد و همچنین شامل قابلیتهای اجتماعی مختلف باشد.
گیمسنتر جدید یا تکرار ایدهای کهنه با ظاهری نو؟
مشخص نیست که این فقط یک اپلیکیشن جدید است یا اینکه آیا قرار است ویژگیهایی مثل چت، پیدا کردن همتیمی، ساخت تیمها و غیره در قالب یک نرمافزار متمرکز پیادهسازی شوند. این ایده در ظاهر خوب و جذاب به نظر میرسد، هرچند باید به یاد داشت که اپلیکیشن گیم سنتری که این برنامهی جدید قرار است که جایگزین آن شود، یادآور یکی از وعدههای قبلی «اپل این بار واقعاً در زمینهی بازی جدی است» محسوب میشود. اگرچه هنوز نمیدانیم در مراسم WWDC به آن اشارهای میشود یا نه اما چیزی که شاید جالبتر باشد این است که این خبر درست در زمانی منتشر شده که اپل در حال نهایی کردن خرید اولین استودیوی بازیسازی خود یعنی RAC7 است. این استودیو بیشتر به خاطر ساخت بازی Sneaky Sasquatch شناخته میشود؛ اثری که از زمان عرضهاش در سرویس اپل آرکید به طور پیوسته عملکرد خوبی داشته است.
البته قبل از اینکه شروع به گمانهزنی دربارهی تلاش اپل برای ساخت یک اکوسیستم با محوریت استودیوهای بازیسازی کنیم، باید به نکتهی مهمی اشاره کرد: RAC7 یک استودیو متشکل از تنها دو نفر است. بنابراین، با اینکه قرار است به صورت نسبتاً مستقل به عنوان یک استودیوی تحت مالکیت اپل به فعالیتش ادامه دهد، این احتمال وجود دارد که این خرید بیشتر شبیه به یک جذب نیروی استراتژیک باشد تا سرمایهگذاری بزرگ! در واقع برای اپل منطقی است که استودیویی را که از ابتدا تعهد خوبی به اپل آرکید داشته و در این پلتفرم موفق بوده، به این شکل وارد مجموعهی خود کند حتی اگر صرفاً به عنوان مشاور یا موردی آزمایشی برای تغییرات آینده در این سرویس استفاده شود.
شاید این اتفاق برای کسانی که امیدوار بودند اپل همانطور که وارد تولید فیلم و سریال شد، به طور جدی وارد عرصهی ساخت بازی هم بشود، کمی ناامیدکننده باشد، اما همین خرید هم یک سیگنال مثبت ارسال میکند. اپل سابقهی خوبی در خرید شرکتهای کوچک دارد، اما تا حالا هیچوقت سراغ خرید یک استودیوی بازیسازی نرفته بود. بنابراین این حرکت نشان میدهد که اپل به طور ضمنی به کمبود دانش و مهارت داخلی در این حوزه اذعان دارد و از سوی دیگر، همچنان نسبت به سرویس اپل آرکید متعهد باقی مانده است.
اپل آرکید؛ موفقیت در سکوت!
دومین نکتهی مهم این است که ما گاهی فراموش میکنیم که اپل آرکید اصلاً وجود دارد. به نظر میرسد این سرویس برای بخش زیادی از صنعت بازی همچون یک معما باشد. این سرویس با اینکه در ابتدا با تبلیغات گستردهای راهاندازی شد، اما حالا تقریباً بیسروصدا، صرفاً در گوشهای قرار گرفته و برای اکثر فعالان صنعت بازی و کاربران، هیچ جایگاهی در ذهنشان ندارد. با این حال، نشانههایی وجود دارد که این سرویس از نظر تجاری عملکرد موفقی داشته است؛ موضوعی که البته به راحتی قابل سنجش نیست، چون هدف اصلی تجاری آن افزایش تعداد مشترکان و حفظ آنها در قالب سرویس جامع اپل وان (Apple One) است اما حداقل هیچگاه از سوی اپل این مورد مطرح نشده که نسبت به عملکرد اپل آرکید در این زمینه ناراضی است.
ایدهی اصلی سرویس اپل آرکید یعنی مجموعهای از بازیهای باکیفیت که فاقد تبلیغات و خریدهای درونبرنامهای هستند، همچنان برای کاربران و مخصوصاً برای والدین جذاب باقی مانده است. به نظر میرسد این سرویس در بخشهایی از جامعه که معمولاً با صنعت بازی به شکل سنتی آن درگیر نیستند، عملکرد خوبی در جذب مخاطب داشته و به نوعی در حال انجام کسبوکاری قدرتمند اما بیسروصداست. تا حدی میتوان گفت که همین موضوع دلیل آن است که اپل پس از موج اخیر توجهش به صنعت بازی، دیگر ارتباط چندانی با آن برقرار نکرده است؛ چرا که اپل آرکید و زیرساختهای آن، تأثیر چندانی بر صنعت بازی سنتی ندارند، اما در راستای اهداف داخلی اپل در حوزهی بازی، کارکرد بسیار مؤثری دارند.
این موضوع ما را به نکتهای بسیار مهم دیگری میرساند که باید هنگام مشاهده برنامههای اپل در کنفرانس توسعهدهندگان امسال به آن توجه داشت. در واقع ممکن است اقدامات اخیر اپل نه برای جذب صنعت به پلتفرمهایش، بلکه برای آمادهسازی زمینه جهت ورود ناگهانی و بدون دعوت بخشهای بزرگی از صنعت بازی به اکوسیستم این شرکت باشد. این احتمال در سالهای اخیر از طریق چندین روند حقوقی و قانونگذاری در بازارهای بزرگ جهان مطرح شده؛ روندهایی که همگی در یک جهت حرکت میکنند و آن هم این است که اپل به زودی ناچار خواهد شد پلتفرمش را به روی فروشگاههای اپلیکیشن مستقل یا حداقل برنامههای استریم بازی باز کند. اپل هنوز در بسیاری از کشورها در حال دفاع از موضع خود در دادگاههاست، اما بهنظر میرسد خودش هم میداند که به ویژه در بازارهای جهانی پرمنفعت، زمان به ضررش در حال گذر است.
در حالیکه تهدید تجاری فروشگاههای اپلیکیشن جایگزین احتمالا ناچیز است چون اکثر مردم تمایلی به نصب یک استور جدید ندارند، به خصوص وقتی گزینهی پیشفرض بهخوبی کار میکند، اما تهدید فروشگاههای بازی بسیار مهم است. اپیک (Epic)، استیم (Steam) و ایکسباکس (Xbox) همگی به احتمال زیاد در سالهای آینده نسخههایی از فروشگاههای بازی خود را روی آیاواس راهاندازی خواهند کرد و این یعنی پایان دورانی که اپل به صورت پیشفرض تصور میکرد که بازیها همواره سودهای کلانی را از طریق اپ استور برایش تولید میکنند، آن هم در حالی که خودش تعامل چندانی با آنها ندارد. در نتیجه بازنگری در نرمافزارهای مرتبط با بازی و خرید یک استودیوی کوچک، به تنهایی برای پیروزی در این جبههی جدید کافی نیست اما اگر نشانهای از شکلگیری یک حرکت واقعی در این حوزه باشد، میتواند شروع بدی نباشد، به خصوص که اپل در زمینهی فیلم و سریال هم عملکرد نسبتا خوبی داشته است.
منبع: Gameindustry.biz
