لباس فضایی جدید ناسا برای سفر به ماه توسط دو شرکت خصوصی طراحی می‌شود
ناسا با اعلام برنامه‌ی خود برای خرید لباس‌های فضایی جدید و کاربردی‌تر از دو شرکت خصوصی آکسیوم اسپیس و کالینز ایرواسپیس، گام دیگری به سوی فرود دوباره‌ی انسان روی ماه برداشت.
پس از بیش از یک دهه کار برای توسعه‌ی یک لباس فضایی جدید توسط خود ناسا، این آژانس اعلام کرد که خدمات لباس فضایی را از دو شرکت خصوصی، شامل «آکسیوم اسپیس» (Axiom Space) و «کالینز ایرواسپیس» (Collins Aerospace) خریداری خواهد کرد.
هر یک از این شرکت‌ها این امکان را دارند که از فناوری‌هایی که ناسا روی آن کار کرده است، استفاده کنند اما مسئولیت توسعه‌ی کلی لباس‌های فضایی جدید مورد استفاده در ایستگاه فضایی بین‌المللی و فعالیت‌های روی سطح ماه خود آن‌ها هستند. آکسیوم و کالینز قصد دارند تا سال ۲۰۲۵ لباس‌های فضایی خود را، احتمالا طی یک راهپیمایی فضایی بیرون ایستگاه فضایی بین‌المللی، برای ناسا به نمایش بگذارند.
این اولین لباس فضایی جدید ناسا در چند دهه‌ی اخیر خواهد بود. «ونسا وایچ» (Vanessa Wyche) مدیر مرکز فضایی جانسون ناسا گفت: «لباس قبلی ۴۰ سال است که بسیار کار کرده است. این قابلیت‌های لباس‌های جدید به ما امکان می‌دهد به فعالیت‌های خود در ایستگاه فضایی بین‌المللی ادامه دهیم و همچنین بتوانیم برنامه‌ی آرتمیس را پیش ببریم و راه خود را به مریخ باز کنیم.»
به‌عنوان بخشی از استفاده‌ی پیوسته‌ی ناسا از فضای تجاری و با هدف تبدیل شدن به «یکی از مشتریان بسیار» پروازهای فضایی، ناسا بودجه‌ی محدود تضمین شده‌ای را برای حمایت از برنامه‌های لباس فضایی در آکسیوم و کالینز ارائه خواهد کرد.
با این حال، بخش عمده ای از بودجه از هم‌اکنون تا سال ۲۰۳۴ از طریق سفارش‌های کاری پرداخت می شود. اعلام جدید ناسا به این معنی است که هر دو شرکت اکنون واجد شرایط مناقصه‌ی پیشنهادی که در زمینه‌ی ارائه‌ی خدمات لباس فضایی، از جمله تعمیرونگهداری مداوم، برای مأموریت‌های آرتمیس به ماه و فعالیت‌های برون‌ایستگاهی برگزار شد، خواهند بود. سقف قرارداد برای همه‌ی سفارش‌ها در این زمینه ۳.۵ میلیارد دلار است.
قطعا ناسا پیش‌نیازهایی برای لباس‌های فضایی دارد، اما تصمیم‌گیری کلی طراحی را به شرکت‌ها واگذار می‌کند. این بخشی از هدف آژانس برای دادن آزادی عمل به شرکت‌های خصوصی به‌منظور نوآوری و طراحی لباس‌هایی است که نیازهای ناسا و مشتریان خصوصی را برآورده می‌سازد.
با این حال، یکی از الزامات ثابت، طراحی انعطاف‌پذیری است که فضانوردان در هر اندازه را در خود جای دهد: لباس‌های جدید باید برای یک زن در صدک ۵ نمودار رشد و یک مرد در صدک ۹۵ این نمودار مناسب باشد. ناسا امیدوار است با گرایش به کارایی بیشتر بخش خصوصی، سریع‌تر حرکت کند و با ارزش‌آفرینی بتواند جایگاه بهتری از نگاه مالیات‌دهندگان داشته باشد.
برندگان طراحی لباس‌های فضایی جدید
آکسیوم اسپیس هم‌اکنون در حال ساخت ایستگاه فضایی خصوصی خود است و «مایک سافردینی» (Mike Suffredini) مدیر اجرایی آن، اعلام کرد که مشتریان این شرکت قطعا می‌خواهند پیاده‌روی فضایی انجام دهند. اعطای قرارداد به این معنی است که آکسیوم می‌تواند ۳۰۰ کارمند اضافی را برای کار در پروژه‌ی لباس فضایی که اکنون باید در محیط غبارآلود سطح ماه نیز عملیاتی باشد، استخدام کند.
شرکای آکسویم شامل «کی‌بی‌آر» (KBR)، «ایر-لاک» (Air-Lock)، «شرکت دیوید کلارک» (Paragon Space Development Corporation) و «شرکت توسعه‌ی فضایی پاراگون» (Paragon Space Development Corporation) می‌شوند.
سافردینی گفت: «داشتن شراکتی که در آن می‌توانید از سال‌ها تجربه‌ی ناسا و تمام کارهایی که آن‌ها برای پیشبرد طراحی فعلی انجام داده‌اند، بهره ببرید، فوق‌العاده است و اکنون ما به‌عنوان یک شرکت تجاری می‌توانیم به موضوع وارد شویم و با آن‌ها همکاری کنیم تا لباس فضایی را به روشی با کمترین هزینه بسازیم و بتوانیم از آن برای رفع نیازهای خود استفاده کنیم.»
کالینز ایرواسپیس برنده‌ی دیگر مناقصه‌ی طراحی لباس فضایی است که بود که تیمی شامل «آی‌ال‌سی داور» (ILC Dover) و «اوشنیرینگ» (Oceaneering) را برای این کار رهبری خواهد کرد. این سه شرکت تجربه‌ی ساخت لباس فضایی را دارند و کالینز لباس فضایی آپولو را طراحی کرد که در اولین فرود روی ماه استفاده شد.
«دن بربانک» (Dan Burbank) کارشناس فنی ارشد این شرکت گفت: «در حالی که کالینز ایستگاه فضایی خصوصی ندارد، اما قصد دارد خدمات لباس‌های فضایی خود را به شرکت‌هایی که قصد ساخت چنین پایگاه‌هایی را در مدار پایین زمین دارند، ارائه دهد.»
این شرکت‌ها بسیاری از پیشنهاددهندگان دیگر را برای این فرصت شکست دادند. زمانی که ناسا برای اولین بار برنامه‌ی لباس فضایی خصوصی را اعلام کرد، بیش از ۴۰ شرکت به عنوان «طرفین ذی‌نفع» در فهرست متقاضیان برنامه‌ای قرار گرفتند که به‌طور رسمی به‌عنوان «خدمات فعالیت برون‌پایگاهی کاوش» (xEVAS) شناخته می‌شود.
«بلو اوریجین» (Blue Origin)، «هانی‌ول ایرواسپیس» (Honeywell Aerospace)، «لیدوس» (Leidos)، «سیرا اسپیس» (Sierra Space) و «اسپیس‌ایکس» (SpaceX) از دیگر شرکت‌های علاقه‌مند به طراحی لباس‌های فضایی بودند که در مناقصه شرکت کردند.
راه طولانی برای لباس‌های جدید
ناسا چندین برنامه‌ی مختلف را در ۱۴ سال گذشته انجام داده است که عموما توسط یک مرکز صحرایی این آژانس هدایت می‌شود تا نسل جدیدی از لباس‌های فضایی را توسعه دهد. در طول این مدت، ناسا ۴۲۰ میلیون دلار برای تلاش‌های مختلف ساخت لباس فضایی هزینه کرده است، اما این تلاش‌ها نتایج محدودی به‌همراه داشته است. تا اوایل سال گذشته، برنامه‌ی ناسا، ساخت شش لباس فضایی xEMU با پشتیبانی پیمانکار و فروشنده و سپس بستن قراردادی برای تولید لباس‌های اضافی بود.
«لارا کرنی» (Lara Kearney) مدیر برنامه‌ی فعالیت برون‌پایگاهی و حمل‌ونقل سطحی انسان در مرکز فضایی جانسون گفت: «در نهایت مشخص شد که آژانس فضایی باید آنچه را که توسط برنامه‌ی xEMU آموخته را با صنعت به اشتراک بگذارد و اجازه دهد تا توسعه‌ی لباس فضایی از آنجا صورت بگیرد.»
او گفت: «ما هرگز قصد نداشتیم که دولت یک خانه‌ی تولید باشد، بنابراین می‌دانستیم که همیشه در آینده‌ی برنامه‌های ما، یک انتقال به صنعت وجود دارد. اما پرسش این بود که این گذار چه زمانی باید اتفاق بیفتد. ما با دانشی که از xEMU به‌دست آورده بودیم، تصمیم گرفتیم که مسئولیت طراحی را به این افراد بدهیم و آن‌ها این کار را انجام دهند. و هر چه زودتر چنین کاری را انجام می‌دادیم، احتمال بیشتری وجود داشت که بتوانیم برنامه‌ریزی مناسبی تنظیم کنیم.»
برنامه‌ریزی فعلی ناسا نشان می‌دهد که مأموریت «آرتمیس ۳» (Artemis III) در سال ۲۰۲۵ دو فضانورد را روی ماه فرود می‌آورد. با این وجود، بررسی‌های مستقل برنامه‌ی آرتمیس نشان می‌دهد که این تاریخ ممکن است به چندین دلیل از جمله نیاز به آماده شدن یک فرودگر ماه، لباس های فضایی و همچنین مدیریت گردوغبار ماه، بیشتر از یک واقعیت، یک آرزو باشد.
عکس کاور: طرحی گرافیکی از فضانوردان ماه با لباس‌های فضایی xEVA
Credit: NASA
منبع: Ars Technica
