فراتر از آراکیس؛ رتبه‌بندی بازی‌های تلماسه از بدترین تا بهترین

تلماسه (Dune) یکی از مهم‌ترین رمان‌هایی است که تاکنون نوشته شده است. این کتاب پایه و اساس داستان‌های علمی تخیلی مدرن را پایه‌گذاری کرد و داستان‌های زیادی از آن با الهام از آن نوشته شده است. اثر فرانک هربرت (Frank Herbert) با دنیایی حماسی که سیاره‌های متعدد را در بر می‌گیرد، داستان‌های عمیق و مجموعه‌ای گسترده از شخصیت‌ها، بدون شک یک شاهکار ادبی است که مطالعه‌ی آن به علاقه‌مندان این سبک به شدت پیشنهاد می‌شود. با توجه به مورد گفته شده، قابل درک است که بازی‌ها و فیلم‌های متعددی با اقتباس از آن ساخته شوند. حال در این مقاله بازی‌های ساخته شده بر اساس تلماسه را رتبه‌بندی خواهیم کرد.

۷. Frank Herbert’s Dune

تهیه‌کننده: Cryo Interactive / سازنده: Widescreen Games
سال انتشار: ۲۰۰۱
پلتفرم:  PC, PS2

به عنوان بدترین و تنها اثر غیراستراتژی لیست، Frank Herbert’s Dune که در سال ۲۰۰۱ منتشر شد، یک بازی اکشن سه بعدی بود که بازیکنان را در نقش پل آتریدیز، پسر دوک لتو آتریدیز، قرار داد. گیم‌پلی بازی حول عناصر اکشن می‌چرخد و بازیکنان در دنیای خشن بیابان آراکیس با دشمنان مختلف درگیر می‌شوند. این بازی همچنین دارای مکانیک‌های حل پازل است که احتمالا از دسیسه‌ها و چشم‌انداز سیاسی پیچیده‌ی دنیای تلماسه الهام گرفته شده است. با این حال، بازی یک موفقیت هنری یا تجاری نبود.

این بازی که اندکی قبل از ورشکستگی Cryo Interactive منتشر شد، از مشکلات مختلفی رنج می‌برد. بسیاری کنترل‌های بد، گیم‌پلی تکراری و داستان نه چندان جذاب در مقایسه با منبع اقتباس را خاطرنشان کردند. این بازی علی‌رغم کاستی‌هایی که دارد، به عنوان یک پاورقی در تاریخ بازی‌های این سری باقی مانده است و اگرچه ممکن است جادوی تلماسه را به تصویر نکشیده باشد، اما یادآور تلاش‌های مداوم برای آوردن دنیای غنی هربرت به قلمرو تعاملی است.

۶. Emperor: Battle For Dune

تهیه‌کننده: Electronic Arts / سازنده: Westwood Studios
سال انتشار: ۲۰۰۱
پلتفرم:  PC

بازی Emperor: Battle For Dune چهارمین بازی از سری استراتژی ریل تایم تلماسه و سومین بازی استودیوی وست‌وود به عنوان خالق Command & Conquer یا همان ژنرال است. با این حال، زمانی که بازی عرضه شد، وست‌وود از اوج خود دور شده و توسط الکترونیک آرتز در سال ۲۰۰۲ تعطیل شد. این بازی دنباله‌ی مستقیم Dune ۲۰۰۰ است که شما را به هرج و مرج پس از ترور امپراتور کورینو می‌برد. سه خاندان بزرگ آتریدیز، هارکونن و اوردوس کمپین منحصر به فرد خود را با خطوط داستانی در هم تنیده دارند که در مرحله‌ی نهایی به اوج خود می‌رسد.

این بازی یک موتور سه بعدی را معرفی کرد که اجازه می‌داد تا محیط‌ها و مدل‌ها با جزئیات بیشتری ارائه شود. گنجاندن حالت کوآپ به بازیکنان این امکان را داد که با هم تیم شوند و آراکیس را فتح کنند. گفتنی است که با اینکه بازی از نظر فنی خوب عمل کرد اما نقص‌های بزرگی داشت. بازی نسبت به نسخه‌ی قبل پیشرفت خاصی نکرده و تاریخ گذشته بود. در این میان هوش مصنوعی ضعیف بود و بسیاری را ناامید کرد. در نهایت اگرچه Emperor: Battle for Dune ممکن است امروزه ارزش تجربه‌ نداشته باشند اما همچنان یک نسخه‌ی محبوب در مجموعه بازی‌های ویدیویی تلماسه است.

۵. Dune 2000

تهیه‌کننده: Westwood Studios / سازنده: Intelligent Games
سال انتشار: ۱۹۹۸
پلتفرم:  PC, PS1

بازی Dune ۲۰۰۰ به طرز عجیبی در سال ۱۹۹۸ عرضه شد و بازسازی بازی Dune ۲ است که خود بر اساس این رمان بود و هیچ ارتباطی با اولین بازی تلماسه نداشت. بازی یک اثر استراتژی اساسی در نظر گرفته می‌شود و سفری است به دنیای خشن صحرای آراکیس که در آن شما فرماندهی یکی از سه خاندان بزرگ آتریدیز، هارکونن یا اوردوس را بر عهده می‌گیرید که برای تسلط بر ارزشمندترین منبع سیاره رقابت می‌کنند. اسپایس عنصر حیاتی اقتصاد بین ستاره‌ای است و Dune ۲۰۰۰ حول بدست آوردن آن می‌چرخد.

شما در بازی پالایشگاه می‌سازید، اسپایس را برداشت کرده و از درآمد خود برای ساختن یک ارتش قدرتمند استفاده می‌کنید. برخلاف مدل قبلی خود دون ۲، Dune ۲۰۰۰ به شما امکان می‌دهد چندین واحد را همزمان کنترل کنید و لایه‌ای از عمق استراتژی را به نبرد‌های ریل تایم اضافه کنید. در نهایت Dune ۲۰۰۰ یک موفقیت انتقادی و تجاری بود که به دلیل رابط بصری مناسب، داستان درگیرکننده و وفاداری به جهان تلماسه تحسین شد و حتی با استانداردهای امروزی نیز ارزش تجربه را دارد.

۴. Dune Wars

تهیه‌کننده: Dune Wars Team / سازنده: Dune Wars Team
سال انتشار: ۲۰۰۹
پلتفرم: PC

بازی Dune Wars یک اثر رسمی نبوده و یک بازی مستقل نیز محسوب نمی‌شود. در واقع دون وارز یک ماد برای Civilization ۴: Beyond the Sword در سال ۲۰۰۷ است. البته شما باید هر تصوری که از یک ماد دارید را کنار بگذارید زیرا این ماد مانند یک تبدیل کلی و تماشایی از Civilization به یک تجربه‌ی کامل با محوریت تلماسه است. یک بازی تلماسه با مکانیزم گیم‌پلی Civilization یک ایده‌ی عالی بود. در حالی که بازی‌های قبلی Dune محدود به عناصری نظیر جمع‌آوری منابع و جنگ بود، دون وارز با عناصر سیاسی، مذهبی و فلسفی، وفاداری خوبی به منبع اقتباس خود داشت.

۳. Dune

تهیه‌کننده: Virgin Games / سازنده: Cryo Interactive
سال انتشار: ۱۹۹۲
پلتفرم: PC

این بازی یک اثر ماجراجویی اشاره و کلیک است که تقریبا به طور کامل کامل داستان کتاب را دنبال می‌کند و از فیلم تلماسه محصول سال ۱۹۸۴ به کارگردانی دیوید لینچ نیز الهام گرفته است. بازی شما را در نقش پل آتریدیز (Paul Atreides) قرار می‌دهد که سعی دارد تجارت اسپایس در آراکیس را کنترل کند. داستان با استفاده از عناصر بصری فیلم دیوید لینچ و همچنین بازیگرانی که در فیلم ظاهر شده‌اند و نقش خود را با صدای خود تکرار می‌کنند، روایت می‌شود. گفتنی است که در آن زمان، داستان بازی یکی از بهترین روایت‌ها در بازی‌های ویدیویی بود، اما به سرعت از ذهن بازیکنان فراموش شد.

۲. Dune: Spice Wars

تهیه‌کننده: Funcom / سازنده: Shiro Games
سال انتشار: ۲۰۲۲
پلتفرم:  PC, Xbox Series X/S

به عنوان جدیدترین اثر این لیست، بازی Dune: Spice Wars جهان دوست‌داشتنی تلماسه را گرفته و بار دیگر آن را به ژانر استراتژی بازمی‌گرداند. در بازی شما خاندانی را انتخاب کرده و با آن بر آراکیس حکومت می‌کنید. هر خاندان نقاط قوت و ضعف منحصر به فرد خود را داشته و گیم‌پلی بازی به شدت بر کاوش، گسترش، بهره‌برداری و نابود کردن متکی است. اسپایس در این بازی نیز به عنوان باارزش‌ترین کالای کهکشان، چیزی است که کل تجربه را هدایت می‌کند. شما برای برنده شدن به آن نیاز دارید و در این میان باید مراقب کرم‌های شنی هیولایی باشید که از تپه‌ها بیرون می‌زنند تا افراد بی‌احتیاط را مجازات کنند.

اسپایس وارز به منبع اقتباس خود به خوبی احترام می‌گذارد و سبک هنری آن زیبایی آراکیس را به خوبی به تصویر می‌کشد. با این حال، بازی آنطور که برخی از طرفداران ممکن است‌ امیدوار باشند، به عمق داستان نمی‌پردازد. روایت به نفع گیم‌پلی استراتژیک عقب نشسته و نوعی فتنه‌ی سیاسی که در رمان‌ فرانک هربرت وجود دارد، در این بازی به طور کامل بررسی نشده است. در نهایت بازی علی‌رغم کاستی‌هایی که دارد، یک بازی استراتژی فوق‌العاده است.

۱. Dune 2

تهیه‌کننده: Virgin Games / سازنده: Westwood Studios
سال انتشار: ۱۹۹۲
پلتفرم: PC, Sega Genesis

استودیوی وست‌وود با تلماسه ۲ استاندارد‌های جدیدی برای آثار استراتژی ریل تایم ایجاد کرد. اگرچه بازی وست‌وود تنها چند ماه پس از بازی Cryo Interactive’s با عنوان تلماسه منتشر شد، هیچ ربطی به آن بازی ندارد. بازی در سیاره‌ی بیابانی خشن آراکیس، مرکز تجارت اسپایس در جهان تلماسه اتفاق می‌افتد، اما به جای دنبال کردن سفر پل آتریدیز، Dune II شما را به قلب یک مبارزه‌ی استراتژیک می‌اندازد. با اینکه Dune II اولین بازی استراتژی ریل تایم نبود، اما اثری بود که این سبک را محبوب کرد. بازیکنان به طور مستقیم واحد‌های خود را به صورت ریل تایم کنترل می‌کنند، اسپایس جمع‌آوری کرده، پالایشگاه‌ها و پادگان‌ها می‌سازند و ارتشی ترسناک را روانه‌ی دشمنان می‌کنند.

این اثر در زمان خود دارای ویژگی‌های چشمگیر و پیشگامی نظیر ساخت پایگاه، مدریت منابع و غیره بود و موسیقی فوق‌العاده‌ای داشت که با فضای بازی سازگار بود. از طرفی رابط بصری مناسب، نقشه‌ی کوچک و مدیریت منابع نه چندان پیچیده باعث شد تا دنیای آثار استراتژی ریل تایم به مخاطبان گسترده‌تری معرفی شود. به طور کلی تاثیر Dune II غیرقابل انکار بوده و الهام بخش آثار موفق زیادی نظیر وارکرفت، ژنرال و استارکرفت است.

در نهایت گفتنی است که بازی جدیدی از تلماسه با عنوان Dune: Awakening در دست توسعه است که فعلا تاریخ انتشار مشخصی ندارد اما ظاهرا در سبک جهان باز بوده و به صورت آنلاین قابل تجربه خواهد بود.

منبع: The Gamer