چرا ۵ سال آپدیت نرم‌افزاری بدون باتری قابل تعویض ارزشی ندارد؟

اگرچه شرکت‌های تولیدکننده‌ی گوشی‌های هوشمند این روزها سخت در تلاش هستند تا بتوانند با افزایش مدت زمان آپدیت نرم‌افزاری محصولات خود نظر مثبت کاربران را جلب کنند اما این قابلیت بدون باتری قابل تعویض ارزشی خاصی ندارد.

در حال حاضر اپل تنها شرکتی است که بیشتر از هر شرکت دیگری گوشی‌هایش را از لحاظ نرم‌افزاری و امنیتی آپدیت می‌کند. بعد از آن هم سامسونگ قرار دارد که گوشی‌های جدید خود را از لحاظ نرم‌افزاری و امنیتی به ترتیب ۴ و ۵ سال آپدیت می‌کند. شرکت‌های دیگر نظیر گوگل، شیائومی و… هم حداکثر ۳ و حداقل ۱ سال از گوشی‌های مختلف خود از لحاظ نرم‌افزاری پشتیبانی می‌کنند که البته در مطلبی جداگانه به بررسی این موضوع پرداخته‌ایم.

از لحاظ آپدیت شرکت‌های تولیدکننده‌ی گوشی‌های هوشمند پیشرفت فوق‌العاده‌ای در مقایسه با سال‌های گذشته داشته‌اند. زمانی دریافت حتی یک آپدیت نرم‌افزاری هم خوشحال‌کننده بود، اما از وقتی که تمایل کاربران برای نگه داشتن گوشی‌های هوشمند بیشتر شده، شرکت‌ها هم ترجیح داده‌اند مدت زمان آپدیت نرم‌افزاری را افزایش دهند تا رضایت کاربران را بیشتر جلب کنند. اما طولانی بود مدت زمان آپدیت نرم‌افزاری وقتی که گوشی‌ها از لحاظ سخت‌افزاری کیفیت مطلوبی نداشته باشند عملا حرکتی است که جنبه‌ی تبلیغاتی دارد و اهمیت خاصی نخواهد داشت.

وقتی می‌گوییم قدرت سخت‌افزاری، منظورمان پردازنده نیست که البته آن هم اهمیت زیادی دارد اما چون بسیاری از گوشی‌های امروزی از لحاظ پردازنده و حافظه‌ی رم واقعا قدرتمند شده‌اند، در این بخش خیلی نباید مشکل خاصی وجود داشته باشد. منظورمان از سخت‌افزار، باتری است که در بهترین حالت تا دو سال می‌تواند به عملکرد خوب خود ادامه دهد و بعد از آن دچار افت عملکرد محسوسی خواهد شد.

قبل از اینکه شرکت‌ها به پشتیبانی نرم‌افزاری خود خاتمه دهند، باتری به آخر عمر خود می‌رسد

یکی از مهم‌ترین بخش‌هایی که این روزها بسیاری از شرکت‌های سازنده‌ی گوشی هوشمند نتوانسته‌اند به شکل محسوسی در آن پیشرفت داشته باشند، باتری است. ظرفیت‌ها شاید چند برابر قبل شده باشد  اما همچنان یک روز یا نهایتا یک روز و نیم شارژدهی را از بسیاری از گوشی‌ها شاهد هستیم که تفاوت چشمگیری با گذشته نداشته و حتی در برخی مواقع بدتر هم شده است.

البته در آن زمان باتری قابل تعویض باعث می‌شد کاربران هر زمان که نیاز بود بتوانند باتری جدیدی خریداری کرده و به‌راحتی آن را جایگزین باتری قدیمی خود کنند. یا حتی برخی‌ها دو باتری داشتند و در شرایطی که شارژ یکی به پایان می‌رسید از باتری دوم استفاده می‌کردند. ولی مثل همیشه اپل تصمیم گرفت یک فرهنگ نه چندان خوب را در بین شرکت‌ها جا بیندازد و گوشی خود را با باتری غیرقابل تعویض راهی بازار کند. این باعث شد کاربران برای تعویض باتری گوشی خود مجبور شوند به مراکز تعمیراتی رجوع کنند؛ جایی که گوشی کاملا باز و بعد از فرایندی نسبتا حساس و طولانی، باتری آن تعویض می‌شد. چه بسا گوشی‌هایی که در طول این فرایند خراب شدند و می‌شوند چرا که پرس گوشی در این حالت باید باز شود تا بتوان به باتری دسترسی پیدا کرد.

اکنون که در سال ۲۰۲۲ به سر می‌بریم، تقریبا می‌توانیم بگوییم کمی کمتر از ۱۰۰٪ گوشی‌های هوشمند از باتری غیرقابل تعویض استفاده می‌کنند. به جز یک سری از گوشی‌ها نظیر FairPhone 4، سری گلکسی XCover و نوکیا C21 که تعداد آن‌ها هم بسیار محدود است، در سایر گوشی‌ها نمی‌توان به‌راحتی به باتری دسترسی داشت.

امکان تعویض راحت باتری با توجه به اینکه طول عمر مفید یک باتری خیلی زود کم می‌شود، اهمیت زیادی دارد. وقتی باتری یک گوشی کیفیت لازم را نداشته باشد، گوشی هرچه آپدیت نرم‌افزاری دریافت کند باز هم نمی‌تواند آنطور که باید تجربه‌ی خوبی را برای کاربران به ارمغان بیاورد. اگر هم کاربران تصمیم به تعویض باتری بگیرند، هم باید هزینه‌ی خود باتری را بپردازند و هم هزینه‌ی تعویض آن که گاهی اوقات اصلا هم پایین نیست.

کاهش طول عمر باتری معضل اصلی گوشی‌های امروزی است.

این روزها شارژرهای سریع باعث شده‌اند تا طول عمر مفید یک باتری بعد از ۸۰۰ بار چرخه‌ی شارژ به ۸۰٪ کاهش پیدا کند که این موضوع در عمل یعنی حدودا ۲ سال. به عبارتی دیگر، یک باتری ۴۰۰۰ میلی‌آمپر ساعتی بعد از این مدت گویا ظرفیتش به ۳۲۰۰ میلی‌‌آمپر ساعت کاهش پیدا می‌کند. البته یک سری از شرکت‌ها نظیر وان‌پلاس و اوپو هم هستند که معتقدند طول عمر مفید باتری گوشی‌هایشان بعد از ۱۶۰۰ چرخه‌ی شارژ به ۸۰٪ خواهد رسید که معادل حدودا ۴ سال است. البته این دو شرکت واقعا استثنا هستند چون سایر شرکت‌ها غالبا روی همان ۸۰/۸۰۰ مانده‌اند و باتری پرچم‌دارانشان بعد از دو سال استفاده، بخش بزرگی از عمر خود را از دست می‌دهد.

این آمار با توجه به اینکه کاربران این روزها بیشتر از ۲ سال گوشی خود را نگه می‌دارند نگران کننده است. از اواخر سال ۲۰۱۰ تاکنون، تمایل کاربران به این سمت رفته که گوشی‌های خود را خیلی زود عوض نکنند. یک نظرسنجی که در سال ۲۰۲۱ برگزار شد هم نشان داد که متوسط زمانی که یک شخص گوشی خود را نگه می‌دارد ۳٫۳۲ سال است و این یعنی اگر گوشی شما در بهترین حالت ۴ سال آپدیت نرم‌افزاری دریافت کند، از همان سال دوم به بعد به احتمال زیاد شاهد ضعیف شدن گوشی خود به خاطر ضعف باتری خواهید شد.

البته شاید با خود بگویید رفتن به مراکز تعمیراتی و تعویض باتری گوشی خیلی کار سختی نیست اما گاهی اوقات این فرایند آنقدرها هم خوب پیش نمی‌رود. خصوصا برای افرادی که در نزدیکی مراکز یادشده زندگی نمی‌کنند. برخی از شرکت‌ها هم کاربران را مجاب می‌کنند تا حتما نزد مراکز مجاز گوشی‌های خود را تعمیر کنند در غیر این صورت گارانتی باطل می‌شود که این واقعا برای خیلی‌ها مقدور نیست.

شرکت‌های بزرگ تولیدکننده‌ی گوشی‌های هوشمند در رابطه با حفاظت از محیط زیست شعارهای خوبی می‌دهند و تصور می‌کنند با حذف شارژر از درون جعبه تمام مشکلات محیط زیست را برطرف می‌کنند در حالی که فراموش کرده‌اند خود گوشی‌ها در واقع ضایعات الکترونیکی هستند که به خاطر ضعف باتری دور انداخته می‌شوند. بماند که این شرکت‌ها با در پیش گرفتن این سیاست بیشتر از اینکه از محیط زیست محافظت کنند، جیب خود را پرپول‌تر کرده‌اند.

باتری‌های قابل تعویض بدون ایراد هم نیستند

البته دلایلی هم وجود دارد که شرکت‌ها ترجیح داده‌اند از باتری‌های غیرقابل تعویض استفاده کنند. در درجه‌ی نخست به این خاطر که اگر باتری قابل تعویض نباشد، یعنی شرکت‌ها می‌توانند پنل جلو و پشت گوشی را به خوبی با هم بچسبانند که این یعنی گوشی‌ها بهتر می‌توانند در مقابل نفوذ آب و گرد و خاک مقاومت نشان دهند. البته هستند گوشی‌هایی که باتری قابل تعویض دارند ولی در برابر آب هم مقاومت خوبی از خود به نمایش می‌گذارند نظیر گلکسی XCover 6 پرو. بنابراین شرکت‌ها به هیچ وجه نمی‌توانند مقاومت در برابر آب و گرد و غبار را بهانه‌ای برای غیرقابل تعویض بودن گوشی قرار دهند.

یکی از برتری‌های گوشی‌هایی که باتری غیرقابل تعویض دارند این است که شرکت‌های سازنده می‌توانند بیشترین ظرفیت ممکن را برای باتری در نظر بگیرند و در عین حال به اندازه‌ی کافی فضای خالی داشته باشند که تا بتوانند سایر قطعات داخلی گوشی را طراحی کنند. بنابراین شرکت‌ها از غیرقابل تعویض بودن باتری‌ها سود می‌برند ولی می‌توانند با استفاده از فناوری‌های خاص، گوشی‌ها را طوری طراحی کنند که باتری آن‌ها قابل تعویض هم باشد و از طرفی مشکل خاصی هم از بابت مقاومت نداشته باشد.

آپدیت نرم‌افزاری طولانی مدت، کیفیت بالای سخت‌افزار را می‌طلبد

اگر قرار باشد از آپدیت نرم‌افزاری طولانی مدت گوشی‌ها لذت ببریم، سخت‌افزاری با ماندگاری بالا باید وجود داشته باشد. شرکت‌ها با استفاده از پردازنده‌های قدرتمند تا حدودی این مشکل را برطرف کرده‌اند اما باید این را هم بدانند که باتری خوب حتی در لذت بردن از قدرت پردازشی بالای یک گوشی هم تأثیر زیادی دارد و باید به آن به صورت ویژه‌ای توجه شود.

اگر گوشی قرار باشد فقط دو ساعت شارژدهی داشته باشد، چه فایده‌ای خواهد داشت که به مدت ۴ یا ۵ سال پشتیبانی شود؟ بنابراین شرکت‌ها یا باید از فناوری جدید و انقلابی برای باتری استفاده کنند، مثل آنچه که اوپو و وان‌پلاس استفاده می‌کنند تا طول عمر مفید باتری در دراز مدت به شکل قابل توجهی کاهش پیدا نکند. یا اینکه حداقل گوشی را ماژولار طراحی کنند تا کاربر بتواند باتری آن را به‌راحتی تعویض کند. هرچند بعید به نظر می‌رسد غیرقابل تعویض بودن باتری‌ها در آینده تغییری کند.

نظر شما در این رابطه چیست؟ فکر می‌کنید گوشی با باتری قابل تعویض بهتر است یا باتری غیر قابل تعویض؟

• اتحادیه اروپا به دنبال اجباری کردن آپدیت ۳ ساله برای تمام گوشی‌ها است

منبع: Android Authority