۹ درمان خانگی برای عفونت‌های قارچی و راه‌های پیشگیری از آن
در حالی که عفونت‌های قارچی خیلی رایج هستند خبر خوب این است که اقدامات ساده‌ی مراقبتی و درمان‌های خانگی می‌توانند به کنترل و پیشگیری از این عفونت‌ها کمک کنند. قارچ‌ها میکروارگانیسم‌های رایجی هستند که می‌توانند هر جایی حتی روی پوست انسان‌ها هم یافت شوند. معمولا برخی از این قارچ‌ها (نظیر کاندیدا و مخمر) می‌توانند منجر به عفونت شوند خصوصا اگر پوست گرم یا مرطوب باشد.
باید این درمان‌ها را جدی بگیرید زیرا در صورتی که عفونت‌های قارچی درمان نشوند، می‌توانند خطر ابتلا به عوارض جانبی را افزایش دهند. در این مقاله از دیجی‌کالا مگ به درمان‌های خانگی متنوعی اشاره می‌کنیم که به بهبود عفونت‌های قارچی کمک می‌کنند و همچنین نکات پیشگیری‌کننده‌ای را ذکر می‌کنیم که به جلوگیری از این عفونت‌ها کمک می‌کنند.
درمان خانگی عفونت‌های خفیف قارچی
درمان‌های خانگی زیر به کنترل عفونت‌های خفیف قارچی کمک می‌کنند. اما اگر عفونت قارچی شدید است یا روی اندام‌های داخلی بدن (همچون مننژ، خون یا ریه‌ها) تاثیر گذاشته است باید با دکتر مشورت کنید.
از آنجایی که علائم عفونت‌های قارچی ممکن است شبیه مشکلات پوستی نظیر پسوریازیس باشند، بهتر است قبل از این که هر درمانی را امتحان کنید از روش‌های تشخیصی مناسب استفاده کنید. تمام این درمان‌ها می‌توانند با درمان‌های تجویزی استفاده شوند تا به بهبودی سریع‌تر کمک کنند.
نکته: از این درمان‌ها برای مشکلات قسمت‌های داخلی بدن (همچون برفک واژن) استفاده نکنید. قبل از این که از این درمان‌ها در مقیاس گسترده استفاده کنید، ابتدا یک پچ تست انجام دهید تا از بروز هر گونه عکس العمل و آلرژی پوستی جلوگیری کنید. اگر متوجه‌ی ظهور عوارض جانبی شدید، مصرف این درمان‌ها را قطع کنید.
۱. روغن نارگیل
روغن نارگیل از اسیدهای چرب زنجیره‌ی متوسط تشکیل شده است که فعالیت ضد قارچی دارند. این خاصیت روغن نارگیل در کنترل رشد مخمر یا کاندیدا موثر است.
نحوه‌ی استفاده:
- محل آسیب‌دیده را با صابون چریش بشویید و به خوبی خشک کنید.
- از چند قطره‌ی روغن نارگیل روی قسمت مورد نظر استفاده کنید.
۲. استفاده از روغن‌های ضروری ضد قارچ
روغن درخت چای، روغن ارگانو (پونه‌ی کوهی) و روغن چریش هم خاصیت ضدقارچی دارند.
روغن درخت چای خاصیت ضدمیکروبی دارد که به برطرف کردن عفونت‌های قارچی کمک می‌کند. شواهد علمی و مستندات خاصیت ضد قارچ روغن‌های ضروری را تایید کرده اند.
نحوه‌ی استفاده:
- تمام روغن‌های ضروری باید قبل از استفاده رقیق شوند. در نتیجه یک قطره‌ی روغن درخت چای را با روغن‌های حاملی نظیر روغن زیتون یا روغن نارگیل مخلوط کنید. همچنین می‌توانید روغن درخت چای را با ژل آلوئه ورا در نسبت سه به یک مخلوط کنید.
- این ترکیب را روی قسمت آسیب‌دیده استعمال کنید.
۳. خمیر سیر
یک مطالعه نشان داد که سیر به اندازه‌ی کرم‌های کلوتریمازول برای درمان عفونت‌های قارچی موثر است.
سیر ماده‌ای است که در اکثر آشپزخانه‌ها یافت می‌شود و خاصیت‌های دارویی زیادی (همچون خاصیت آنتی‌میکروبی) دارد. سیر شامل ترکیبات ارگانوسولفور است که خاصیت ضدقارچی دارند.
نحوه‌ی استفاده:
- دو حبه‌ی سیر را له کنید و با روغن زیتون مخلوط کنید تا خمیر یکدستی به دست آید.
- این خمیر را روی قسمت آسیب‌دیده استعمال کنید.
- پس از ۳۰ دقیقه، قسمت مربوطه را با آب ولرم بشویید.
- درمان را دوبار در روز تکرار کنید تا زمانی که بتوانید نتایج مطلوبی را ببینید.
۴. استفاده‌ی موضعی از زردچوبه
کورکومین، ماده‌ی فعال زردچوبه، یک ماده‌ی ضدقارچ است که عوارض جانبی محدودی دارد و می‌تواند به طور موثر به درمان عفونت‌های قارچی کمک کند.
نحوه‌ی استفاده:
- یک قاشق چایخوری زردچوبه را با روغن زیتون یا روغن نارگیل مخلوط کنید تا یک خمیر به دست بیاورید. قسمت آسیب‌دیده را بشویید و خشک کنید و از یک لایه‌ی نازک خمیر روی محل عفونت استفاده کنید. سپس بعد از ۱۵ دقیقه با آب بشویید.
- در مرحله‌ی بعد از پماد و یا روغن‌های حاوی زردچوبه استفاده کنید.
۵. عسل
عسل خاصیت ضدقارچی دارد و می‌تواند با تنوع گسترده‌ای از قارچ‌ها (نظیر کاندیدا آلبیکانس) مقابله کند. عسل حاوی ترکیبات گوناگونی نظیر آنتی اکسیدان‌ها، لیزوزیم، هیدروژن پراکسید، پپتیدها، فلاونوئیدها، پلی فنول‌ها، اسیدهای فنولیک و متیل گلیوکسال است که آن را تبدیل به یک ماده‌ی ضدمیکروبی مناسب کرده‌اند.
نحوه‌ی استفاده:
- از عسل خام و طبیعی یا عسل دارویی روی قسمت آسیب دیده استفاده کنید و پس از ۱۵ دقیقه آن را بشویید.
- عسل را با روغن نارگیل، روغن زیتون یا ماست ترکیب کنید و خمیر حاصل را روی پوست قسمت آسیب دیده قرار دهید.
۶. خمیر سدیم بی کربنات
مطالعات نشان داده‌اند که سدیم بی کربنات در از بین بردن قارچ‌های رایج پوست و ناخن موثر است. اما برای به اثبات رساندن مکانیزم آن به تحقیقات بیشتری نیاز است.
نحوه‌ی استفاده:
- سدیم بی کربنات را با آب مخلوط کنید تا یک خمیر ایجاد شود و سپس آن را روی قسمت آسیب‌دیده استعمال کنید.
- محل آسیب دیده را برای ۱۵ دقیقه در محلول بی‌کربنات سدیم قرار دهید.
۷. استفاده از سرکه‌ی سیب
سرکه‌ی سیب می‌تواند به عنوان یک عامل ضدقارچ عمل کند (خصوصا در مقابل گونه‌های کاندیدا)، به همین علت است که گزینه‌ی مناسبی برای درمان دنچر استوماتیت در نظر گرفته می‌شود.
کاربران همچنین گزارش داده‌اند که سرکه‌ی سیب برای درمان عفونت‌های پوست سر و کچلی موثر است. اما هیچ شواهد علمی‌ای این ادعا را تایید نمی‌کند.
نحوه‌ی استفاده:
- یک پیمانه سرکه‌ی سیب را با ۳ پیمانه آب مخلوط کنید.
- این ترکیب را روی قسمت‌های آسیب‌دیده قرار دهید.
- بعد از ۱۵ الی ۲۰ دقیقه قسمت مورد نظر را با آب بشویید.
۸. استفاده از ماست
اگر چه هیچ شواهد علمی‌ای مبنی بر تایید این موضوع وجود ندارد، اما مدت‌هاست که از ماست برای درمان عفونت‌های قارچی استفاده می‌شود. اعتقاد بر این است که لاکتیک‌اسید باکتری‌های مفید موجود در ماست، مانع از رشد قارچ‌ها می‌شود.
نحوه‌ی استفاده:
- برای استعمال ماست روی قسمت آسیب‌دیده از یک پنبه‌ی تمیز استفاده کنید.
- بعد از ۳۰ دقیقه آن را با آب گرم بشویید.
- سپس قسمت مورد نظر را خشک کنید.
۹. داروهای بدون نسخه
داروهای بدون نیاز به تجویز گوناگونی در دسترسند که خاصیت ضد قارچ دارند. بیشتر این داروهای موضعی باید ۲ بار در روز (به مدت ۴ هفته یا ۱ هفته پس از پاک شدن عفونت) استفاده شوند.
می‌توانید از کرم‌ها، پمادها، اسپری‌ها، شامپوها و پودرهای ضدقارچ نیز استفاده کنید. این محصولات حاوی موادی نظیر میکونازول، کتوکونازول، سیکلوپیروکس و سلنیوم سولفاید هستند.
برای عفونت‌های ناخن می‌توانید یک یا دوبار در هفته از لاک‌های ضد قارچ ناخن استفاده کنید. دنبال محصولی بگردید که حاوی کلوتریمازول، روغن اکالیپتوس یا اسید اندسیلینیک هستند. عفونت‌های قارچی را می‌توان با تربینافین یا پماد کلوتریمازول هم درمان کرد.
نکات خود مراقبتی برای تسهیل درمان
نکات خود مراقبتی زیر به درمان بیماری کمک می‌کنند و می‌توانند مانع از انتشار عفونت از یک قسمت به قسمت دیگر شوند:
- قسمتی که تحت تاثیر عفونت قرار گرفته را تمیز و خشک نگه دارید.
- بعد از حمام اطمینان حاصل کنید که تمام قسمت های بدن (خصوصا بین چین‌های پوستی و انگشت‌های پا) را خشک می‌کنید.
- از خاراندن قسمت آسیب دیده بپرهیزید.
- در صورتی که دچار قارچ ناحیه‌ی تناسلی هستید از برقراری رابطه‌ی جنسی بپرهیزید.
- وسایل شخصی (مثل لباس‌ها، برس‌ها و حوله‌هایتان) را با دیگران به اشتراک نگذارید. برای قسمت‌های سالم و قسمت‌های آسیب‌دیده از حوله‌های جداگانه استفاده کنید.
- حوله‌ها و جوراب‌ها را با آب گرم (حداقل ۶۰ درجه) بشویید.
- از شامپوهای ضدشوره استفاده کنید تا به درمان عفونت‌های پوست سر و درماتیت سبورئیک کمک کنید.
- هر روز از پودرهای ضدقارچ (خصوصا برای پاها) استفاده کنید تا مانع از رشد قارچ شوید.
نکاتی برای پیشگیری از عفونت‌های قارچی
نکاتی هستند که به پیشگیری از عفونت‌های قارچی و ممانعت از ظهور دوباره آن‌ها کمک می‌کنند همچون:
۱. خشک نگه داشتن پوست
همیشه پوست‌تان را تمیز و خشک نگه دارید، خصوصا پوست پاها و قسمت‌هایی مثل زیر بغل و کشاله‌ی ران که در معرض عفونت قرار دارند.
دستان‌تان را با صابون‌های ضدعفونی‌کننده همچون صابون‌های حاوی چریش بشویید. پوست‌تان را با یک حوله‌ی تمیز خشک کنید و از ساییدن پوست جلوگیری کنید.
۲. به اشتراک نگذاشتن وسایل شخصی را با دیگران
به هیچ عنوان ملحفه، حوله، لباس و حتی کفش‌هایتان را با دیگران به اشتراک نگذارید.
۳. استفاده از لباس‌هایی با سایز مناسب
باید از پارچه‌های راحت (همچون پارچه‌های نخی) که قابلیت تنفس دارند استفاده کنید تا از تجمع عرق روی پوست جلوگیری کنید. استفاده از پارچه‌هایی مثل پلاستیکی می‌تواند خطر بروز عفونت‌های قارچی را افزایش دهد.
به علاوه از پوشیدن کفش‌های تنگ بپرهیزید. کفش‌های قدیمی مثل کفش‌های اسپرت و بوت‌ها را دور بیندازید.
۴. پرهیز از پابرهنه راه رفتن
همیشه زمانی که می‌خواهید قدم بزنید از کفش و صندل استفاده کنید. به علاوه در محیط‌هایی مثل استخر از کفش‌ها و جوراب‌های آکوا استفاده کنید.
۵. عوض کردن مرتب لباس‌ها
بعد از این که به خانه برگشتید یا قبل از خواب، لباس‌های تمیز بپوشید. اگر خیلی عرق می‌کنید، همیشه بعد از ورزش یا بیرون رفتن دوش بگیرید و لباس‌هایتان را عوض کنید. به علاوه بلافاصله بعد از شنا یا سایر ورزش‌های آبی، لباس‌های خیس‌تان را عوض کنید.
همچنین هر روز باید لباس زیر و جوراب‌هایتان را عوض کنید و بشویید. برای شستشوی لباس‌هایتان می‌توانید از مواد ضدعفونی‌کننده استفاده کنید.
۶. رعایت کردن بهداشت ناخن‌ها
برای پیشگیری از تجمع آلودگی، ناخن‌های پاهایتان را کوتاه نگه دارید. برای ناخن‌هایی که دچار عفونت شده اند از ناخن‌گیر جدا استفاده کنید و از ناخن مصنوعی استفاده نکنید.
۷. شستن مرتب دست‌ها
عادت کنید که بعد از لمس کردن حیوان خانگی‌تان دست‌ها را بشویید. همچنین حیوانات خانگی و خانه آن‌ها را تمیز نگه دارید.
۸. کم کردن وزن
افرادی که دچار چاقی مفرط هستند یا آن‌هایی که دچار چین و چروک پوستی هستند بیشتر در معرض عفونت‌های قارچی قرار دارند.
۹. تمیز نگه داشتن محیط اطراف
باید محیط خانهتان را تمیز نگه دارید. شیر آب یا لوله‌های آسیب‌دیده را در کمترین زمان ممکن تعمیر کنید زیرا قارچ به راحتی می‌تواند در محیط‌های مرطوب و سرد رشد کند.
به طور مرتب فیلتر دستگاه‌های رطوبت ساز یا تهویه هوا را تعویض کنید. در صورت لزوم خانهتان (خصوصا حمام) را بررسی کنید تا از عدم رشد قارچ مطمئن شوید.
۱۰. اصلاح برنامه‌ی غذایی
از آنجایی که قارچ به سادگی می‌تواند افرادی با سیستم ایمنی ضعیف را بیمار کند پیشنهاد می‌شود که پروبیوتیک و آنتی‌اکسیدان مصرف کنید و برنامه‌ی غذایی سرشار از مواد معدنی داشته باشید. برخی از انواع مواد غذایی پروبیوتیک شامل ماست، کلم ترش و کیمچی هستند.
باید سیب‌زمینی شیرین و هویج را به خاطر ویتامین A مصرف کنید، بادام، فندق و تخمه‌ی آفتابگردان را به خاطر ویتامین E مصرف کنید و غذاهای دریایی، مغزیجات و فرآورده‌های لبنی را به این علت که منبع زینک هستند مصرف کنید.
همچنین مواد مغذی‌ای که سیستم ایمنی را تقویت می‌کنند (همچون ویتامین B12، مس، سلنیوم، فولات، آهن و ویتامین B6) را به برنامه غذایی‌تان بیفزایید. به علاوه می‌توانید از کرنبری به خاطر خاصیت ضد قارچی که دارد استفاده کنید.
۱۱. محدود کردن یا پیشگیری از مصرف دخانیات
استعمال دخانیات می‌تواند رشد بیش از حد کاندیدا در دهان را تحریک کند.
سوالات متداول در خصوص عفونت‌های قارچی
آیا استفاده موضعی از عصاره‌ی دانه‌ی گریپ‌فروت به درمان عفونت‌های قارچی کمک می‌کند؟
تحقیقات نشان داده‌اند که عصاره دانه گریپ‌فروت خاصیت ضدقارچی دارد و می‌تواند با گونه‌هایی مثل کاندیدا مقابله کند. همچنین به پیشگیری از وقوع دوباره‌ی عفونت کمک می‌کند. اما به تحقیقات و مطالعات بیشتری برای تایید تاثیر گریپ‌فروت روی قارچ نیاز است.
آیا بوریک‌اسید به درمان عفونت‌های قارچی واژن کمک می‌کند؟
از شیاف واژنی بوریک‌اسید برای درمان عفونت‌های قارچی واژن نظیر عفونت‌های کاندیدای غیر آلبیکنس استفاده می‌شود. اما تنها بعد از تشخیص درست باید از این دارو استفاده شود.
برای تشخیص دوز مناسب و استفاده از بوریک‌اسید، باید با پزشک مشورت کنید.
کلام آخر
با این که عفونت‌های قارچی گسترده هستند، معمولا خفیفند و پس از چند هفته مراقبت و درمان درست، برطرف خواهند شد.
می‌توانید درمان‌های خانگی و نکات خود مراقبتی که در قسمت بالا به آن‌ها اشاره شد را امتحان کنید. اگر بعد از ۴-۵ روز بهبودی حاصل نشد، برای تشخیص و درمان به پزشک مراجعه کنید.
منبع: emedihealth
