غذاهای مضر برای ماه رمضان؛ خوردن این غذاها در ماه رمضان ممنوعه!
با فرا رسیدن ماه مبارک رمضان و آغاز روزه‌داری، اکثرا به‌دنبال این هستند که چه غذاهایی برای افطار و سحر آماده کنند اما کمتر کسی راجع به غذاهای مضر ماه رمضان می‌پرسد. لازم است بدانید که افراط و تفریط در مصرف برخی غذاها و نادیده گرفتن نکات تغذیه‌ای، می‌تواند آسیب‌های جبران‌ناپذیری به سلامت ما وارد کند. با توجه به مهم بودن تغذیه در ماه رمضان، در این محتوا تصمیم گرفتیم به نبایدهای ماه رمضان و غذاهای مضر ماه رمضان بپردازیم تا بتوانید یک رژیم غذایی اصولی را در این ماه پیش بگیرید.
این غذاها را از لیست سحری و افطار خط بزنید
غذاهایی همچون آش شله قلمکار، کله پاچه، حلیم بادمجان، آبگوشت و خورش‌های چرب اغلب از محبوب‌ترین غذاهای رایج در ماه مبارک رمضان محسوب می‌شوند اما علی‌رغم طعم خوشمزه‌ی این غذاها، به‌دلیل دارا بودن چربی و کالری بالا، گزینه‌های مناسبی برای سحری و افطار نیستند. زیرا:
- هضم آن‌ها دشوار است: غذاهای چرب و سرخ‌کردنی به‌طور ذاتی هضم سختی دارند و معده را برای مدت طولانی درگیر می‌کنند. این موضوع می‌تواند باعث احساس سنگینی، نفخ و سوء هاضمه در طول روز شود.
- باعث تشنگی می‌شوند: مصرف غذاهای چرب و سرخ‌کردنی می‌تواند باعث تشنگی زیاد در طول روز شود. این موضوع می‌تواند تعادل مایعات بدن را به هم زده و منجر به کم‌آبی و ضعف شود.
- بی‌حالی به‌همراه دارند: همانطور که گفتیم هضم غذاهای چرب و سرخ‌کردنی دشوار است و به انرژی زیادی نیاز دارد. این موضوع می‌تواند باعث خستگی و بی‌حالی در طول روز شود.
- برخی از این غذاها مواد مغذی کمی دارند: غذاهای چرب و سرخ‌کردنی معمولاً کالری بالا و مواد مغذی پایینی دارند. مصرف این غذاها در وعده‌ی سحری و افطاری می‌تواند باعث کمبود مواد مغذی ضروری بدن در طول روز شود. این درحالی است که پزشکان توصیه می‌کنند در ماه رمضان مصرف مواد مغذی در اولویت باشند.
- احتمال ابتلا به بیماری‌ها را افزایش می‌دهند: مصرف زیاد غذاهای چرب و سرخ‌کردنی می‌تواند خطر ابتلا به بیماری‌های قلبی عروقی، چاقی، دیابت و برخی از انواع سرطان را افزایش دهد.
در دو محتوای آموزشی زیر می‌توانید طرز تهیه‌ی دو غذای سبک و ساده و صد‌البته خوشمزه برای سحر و افطاری را آموزش ببینید:
حواستان به میزان نمک غذاهایتان در ماه رمضان باشد
مصرف غذاهای شور تعادل الکترولیت‌ها را در بدن به هم می‌زند و باعث دفع بیشتر آب از طریق ادرار می‌شود. این امر می‌تواند منجر به کم‌آبی بدن و احساس تشنگی شدید در طول روز شود.
غذاهای شور که برای سحری و افطاری مناسب نیستند:
- غذاهای کنسرو شده: مانند تن ماهی، کنسرو لوبیا، کنسرو نخود فرنگی و …
- ترشی‌ها: مانند خیارشور، کلم‌شور، سیر ترشی و …
- سس‌ها: مانند سس کچاپ، سس مایونز، سس خردل و …
- غذاهای فست فودی: مانند پیتزا، همبرگر، سیب زمینی سرخ کرده و …
- غذاهای فرآوری شده: مانند سوسیس، کالباس، ناگت و …
- آجیل و مغزهای شور: مانند بادام شور، پسته شور، فندق شور و …
شیرینی‌های مصنوعی را از لیست افطار حذف کنید
وقتی از شیرینی‌ها صحبت می‌کنیم، منظورمان تنها شیرینی‌جات نیست. بلکه منظور، انواع مواد غذایی حاوی شکر و قند مصنوعی است. مصرف این نوع مواد غذایی باعث جذب سریع قند به بدن و افزایش سریع انرژی بدن می‌شوند اما این تاثیر زودگذر بوده و اندکی پس از مصرف، افت قند خون و احساس گرسنگی و ضعف را به‌همراه دارد. دلیل این مسئله آن است که این دسته از مواد غذایی، فاقد ارزش غذایی و مواد مغذی مورد نیاز بدن جهت حفظ توانایی و نشاط هستند.
بنابراین توصیه می‌شود به جای مصرف بی‌رویه‌ی شیرینی‌های پرکالری ماه رمضان از جمله زولبیا بامیه، گوش‌فیل و شله‌زرد که فاقد ارزش غذایی لازم بوده و از غذاهای مضر ماه رمضان به حساب می‌آیند از شیرینی‌های طبیعی و سالمی نظیر خرما و کشمش استفاده کنید. این مواد غذایی، علاوه بر طعم شیرین و خوشمزه، سرشار از ویتامین‌ها، مواد معدنی و آنتی‌اکسیدان‌های مفیدی هستند که می‌توانند انرژی و نشاط لازم برای گذراندن یک ماه پر برکت را تامین کنند. پس با مصرف شیرینی‌های طبیعی و سالم، هم از لذت شیرینی‌خوری بهره‌مند شوید و هم سلامتی‌تان را حفظ نمایید.
غذاهای تند برای سحر و افطار مناسب نیستند
غذاهای تند ممکن است برای بعضی از مردم جذاب باشند، اما متخصصان تغذیه توصیه می‌کنند که در سحر و افطار از خوردن این مدل غذاها اجتناب کنیم. چند دلیل برای اینکه چرا غذاهای تند جزو غذاهای مضر ماه رمضان دسته بندی می‌شوند:
- افزایش عطش: غذاهای تند باعث تحریک حس گرما در بدن و دفع آب بدن از طریق ادرار و مدفوع می‌شوند. از این رو در طول روز عطش طاقت‌فرسایی را تجربه می‌کنید.
- تحریک معده: غذاهای تند می‌توانند باعث تحریک مخاط معده و ایجاد سوزش سر دل، رفلاکس معده و سوء هاضمه شوند. این مشکل به‌خصوص در افراد با معده‌ی حساس بیشتر بروز می‌کند.
- بی‌اشتهایی: علاه بر این‌ها، تندی غذا می‌تواند باعث بی‌اشتهایی و عدم تمایل به خوردن کامل سحری و افطاری شود.
اگر به‌اشتباه غذای خود را تند کرده‌اید، نگرلن نباشید می‌توانید با استفاده از تکنیک‌ها گفته شده در محتوای «تندی غذا را چگونه بگیریم؟ طرز گرفتن تندی غذا با ۶ ترفند سریع» تندی غذای سحر یا افطار خود را بگیرید.
مصرف کافئین را محدود کنید
یکی دیگر از مواردی که باید مصرف آن را در ماه رمضان مصرف محدود کنید، کافئین است. کافئین به‌دلیل خاصیت ادرارآوری، باعث دفع آب بدن شده و جزو غذاهای مضر ماه رمضان به حساب می‌آید. بنابراین توصیه می‌شود در ماه رمضان، به‌ویژه در وعده‌ی سحری مصرف نوشیدنی‌ها و غذاهای حاوی کافئین از جمله قهوه، چای، کاکائو و انرژی‌دهنده‌ها را به حداقل برسانید تا بتوانید بهتر از پس روزه‌داری برآیید.
به‌عنوان جایگزینی برای کافئین در ماه رمضان می‌توانید از نوشیدنی‌های سالم و مغذی زیر استفاده کنید:
نوشیدنی‌های گرم شامل:
- چای سبز: چای سبز بدون کافئین است و فواید زیادی مثل مانند آنتی‌اکسیدان‌های بالا، کمک به هضم غذا و افزایش چربی‌سوزی برای سلامتی دارد.
- دمنوش‌های گیاهی: انواع مختلف چای گیاهی بدون کافئین وجود دارد که می‌توانید از آن‌ها استفاده کنید، مانند دمنوش بابونه، نعناع، بادرنجبویه و به لیمو که طعمی دلنشین دارند و به آرامش و رفع خستگی نیز کمک می‌کنند.
- شیر گرم: شیر گرم یک نوشیدنی مغذی و آرامش‌بخش است که می‌تواند به رفع خستگی و بی‌حوصلگی هم کمک کند. می‌توانید به آن کمی عسل یا خرما نیز اضافه کنید تا هم طعم و مزه آن بهتر شود و هم انرژی بیشتری به شما بدهد.
نوشیدنی‌های خنک مثل:
- آب: آب بهترین نوشیدنی برای رفع تشنگی و حفظ سلامت بدن است. سعی کنید بین افطار تا سحر، آب فراوان بنوشید. البته حواستان باشد که آب خیلی سرد نباشد.
- عرقیات گیاهی: عرقیات گیاهی مانند عرق کاسنی، عرق بیدمشک و عرق شاه‌تره، خنک‌کننده و مفید برای سلامتی هستند.
- شربت‌های سنتی: شربت‌های سنتی مانند شربت خاکشیر و شربت سکنجبین، طعمی دلنشین دارند و به رفع تشنگی و گرمازدگی کمک می‌کنند.
- آبمیوه‌های طبیعی: آبمیوه‌های طبیعی مانند آب پرتقال، آب سیب و آب هندوانه، سرشار از ویتامین و مواد معدنی هستند و به حفظ سلامت بدن در طول ماه رمضان کمک می‌کنند.
کربوهیدارت‌های پیچیده را جایگزین کربوهیدارت‌های ساده کنید
کربوهیدرات‌های ساده یا تصفیه شده مانند نان‌های سفید و شیرینی برای سحر مناسب نیستند. دلیل این امر این است که کربوهیدرات‌های ساده به سرعت هضم می‌شوند و برای طولانی‌مدت در معده نمی‌مانند که این امر می‌تواند منجر به احساس گرسنگی، ضعف و خستگی در طول روز شود.
بهترین نوع کربوهیدرات برای سحر، کربوهیدرات‌های پیچیده هستند که به‌آرامی هضم می‌شوند و به‌طور پایدار قند خون را افزایش می‌دهند. برخی از منابع کربوهیدرات‌های پیچیده مناسب برای سحر عبارتند از:
- نان سبوسدار
- غلات کامل مانند جو دوسر، گندم کامل و برنج قهوه‌ای
- حبوبات مانند عدس، لوبیا و نخود
- سیب‌زمینی
- میوه‌ها و سبزیجات
از خوردن نوشیدنی‌های خیلی سرد بپرهیزید
پس از یک روز طولانی روزه‌داری، میل شدید و غیرقابل کنترلی برای نوشیدن مایعات سرد در وجود آدم ایجاد می‌شود. اما متخصصان تغذیه و گوارش هشدار می‌دهند که نوشیدن حجم زیادی آب یا نوشیدنی‌های یخ‌زده بلافاصله پس از افطار می‌تواند اثرات منفی جدی بر سلامتی داشته باشد.
از جمله این عوارض نامطلوب می‌توان به اختلال در هضم و جذب مواد غذایی، دردهای شکمی و نفخ، اسپاسم عروقی روده و حتی در موارد حادتر، ایست قلبی اشاره کرد. علت ریشه‌ای این مشکلات، تفاوت شدید دمایی بین خون بدن و نوشیدنی سرد است که واکنش حاد فیزیولوژیک بدن به آن منجر می‌شود.
بنابراین، برای جلوگیری از این عوارض ناخوشایند، بهتر است پس از افطار ابتدا چند قاشق غذا صرف کنید و سپس به آرامی و مقدار کم از نوشیدنی‌های گرم یا معتدل بنوشید.
به‌طور خلاصه
در ماه رمضان، توجه به تغذیه مناسب برای حفظ سلامت و شادابی بدن اهمیت زیادی دارد. در این ماه، باید از مصرف غذاهای شور، تند، چرب و با قند بالا خودداری کرد. همچنین، نوشیدنی های گرم یا ولرم را به جای نوشیدنی‌های سرد و حاوی کافئین جایگزین کنید. همچنین توصیه می‌شود که در وعدههای سحر غذاهای فیبر دار و با کربوهیدرات پیچیده مصرف کنید و وعدههای افطار خود را با غذاهای سبک شروع کرده و سپس به‌سراغ غذاهای سنگین تر بروید. نوشیدن آب کافی در طول افطار تا سحر نیز برای حفظ سلامت بدن ضروری است.
