جیمز وب به کشف حیات در سیارات فراخورشیدی مشابه زمین کمک می‌کند
در یک پژوهش تازه دانشمندان راهی مؤثر برای بررسی سکونت‌پذیری و کشف حیات در سیاره‌های فراخورشیدی با کمک رصدهای آینده‌ی جیمز وب، توسعه داده‌اند.
در مطالعه‌ای که نتایج آن در «استروفیزیکال ژورنال» (Astrophysical Journal) منتشر شده است، ستاره‌شناسان با تجزیه‌وتحلیل سیاره‌ی فراخورشیدی زمین-مانند «تراپیست-۱ای» (TRAPPIST-1e) چارچوبی ایجاد کرده‌اند که می‌تواند به درک بهتر وجود حیات یا سکونت‌پذیری سیاره‌های فراخورشیدی کمک کند.
TRAPPIST-1e یکی از هفت سیاره در منظومه‌ی «تراپیست-۱» (Trappist-1) است که دور یک ستاره‌ی کوتوله‌ی نسبتا خنک از نوع M در فاصله‌ی ۳۹ سال نوری از زمین می‌چرخد. این موضوع که تصور می‌شود همه‌ی سیارات این منظومه، جهان‌های سنگی با اندازه‌های مشابه زمین هستند، سیستم TRAPPIST-1 را به کانون اصلی جست‌وجوی حیات در فراسوی منظومه‌ی شمسی تبدیل کرده است.
در طول سال آینده، این منظومه‌ی ستاره‌ای و سیاره‌ی TRAPPIST-1e که یکی از «بالقوه قابل سکونت‌ترین» سیارات فراخورشیدی کشف‌شده در نظر گرفته می‌شود، موضوع بخشی مهم از مطالعات «تلسکوپ فضایی جیمز وب» (JWST) خواهد بود.
تحقیق جدید از یک رایانه برای شبیه‌سازی آب‌وهوای سیاره‌ی TRAPPIST-1e استفاده کرد. این سیاره تا حد زیادی هم‌اندازه‌ی زمین است اما ۴۰ درصد جرم کمتری دارد و در «کمربند حیات» ستاره‌ی مادر خود قرار گرفته است، یعنی جایی که در آن دما برای وجود آب مایع مناسب است.
ضمن بررسی شیوه‌ی واکنش آب‌وهوای سیاره‌ی فراخورشیدی شبیه‌سازی شده به افزایش گازهای گلخانه‌ای، به‌ویژه اثر کربن دی‌اکسید بر شرایط آب‌وهوایی شدید و نرخ تغییرات آب‌وهوا، تیم پژوهشی آن را با زمین مقایسه کرد. دو پارامتری که به گفته‌ی «عساف هاچمن» (Assaf Hochman) سرپرست مطالعه «برای وجود حیات در سیارات دیگر بسیار مهم هستند و اکنون برای نخستین بار به‌طور عمیق مطالعه می‌شوند.»
پژوهشگران دریافتند که جو TRAPPIST-1e در مقایسه با زمین، بسیار نسبت به گازهای گلخانه‌ای حساس‌تر است. این بدان معناست که افزایش گازهای گلخانه‌ای در جو TRAPPIST-1e می‌تواند به تغییرات آب‌وهوایی شدیدتر از زمین منجر شود.
چنین حساسیت زیادی می‌تواند به دلیل قفل گرانشی TRAPPIST-1e به ستاره‌ی مادر خود باشد. در چنین حالتی یک طرف سیاره‌ی فراخورشیدی همیشه رو به ستاره است و دائما با تشعشع ستاره بمباران می‌شود، برخلاف زمین که هنگام چرخش دور خورشید، با سرعتی متفاوت به دور خودش می‌چرخد و همه‌ی جهات آن در معرض نور خورشید قرار می‌گیرند.
هاچمن درباره‌ی نقش جیمز وب در چنین مطالعاتی گفت: «چارچوب پژوهشی ایجاد شده، در کنار داده‌هایی رصدی تلسکوپ جیمز وب به دانشمندان امکان می‌دهد تا بدون نیاز به اعزام فضانوردان برای بازدید از نزدیک، جو بسیاری از سیارات دیگر را به‌خوبی ارزیابی کنند.»
موضوعی که به گفته‌ی او «به تصمیم‌گیری آگاهانه درباره‌ی سیارات احتمالی مناسب برای سکونت انسان یا حتی یافتن حیات فرازمینی کمک می‌کند.»
دانشمندان حتی اعتقاد دارند که بررسی روند تغییرات آب‌وهوای یک سیاره‌ی فراخورشیدی زمین-مانند از جمله TRAPPIST-1e می‌تواند به درک بهتر تغییرات آب‌وهوایی فعلی و آینده‌ی سیاره‌ی ما هم کمک کند.
عکس کاور: طرحی گرافیکی از منظومه‌ی ستاره‌ای Trappist-1
Credit: Mark Garlick/Science Photo Library/Getty Images
منبع: Space
هی بوگویند ککه پیداشد، تاپه گم
شد،آگند بزِنید به این هفتاد سال
عمرِدون.