جونو جهان یخی نزدیک مشتری را با بهترین کیفیت نظاره کرد
قمر یخی اروپا که یکی از گزینه‌های احتمالی برای پشتیبانی از حیات فرازمینی محسوب می‌شود، طی گذر نزدیک فضاپیمای جونو با نمایی واضح به تصویر کشیده شد.
کاوشگر «جونو» (Juno) پنج‌شنبه ۲۹ سپتامبر (۷ مهر) گذر نزدیک خود را از کنار قمر یخی «اروپا» (Europa) انجام داد و پس از سفر فضاپیمای «گالیله» (Galileo) در ۲۲ سال پیش، بهترین نما را از اقیانوس‌های این جهان دارای اقیانوس‌های زیرسطحی ثبت کرد.
این پرواز جونو که در ارتفاع ۳۵۲ کیلومتری قمر اروپا و طی ۲ ساعت انجام شد، یکی از نزدیک‌ترین گذرها از کنار این جهان یخی محسوب می‌شود. پیش از این در ۳ ژانویه ۲۰۰۰ (۱۳ دی ۱۳۷۸) فضاپیمای گالیله موفق به ثبت تصاویر مشابهی شده بود.
در تصاویر تازه، عوارض ناهموار اروپا، به‌خوبی دیده می‌شوند. از جمله بخش‌هایی که باعث تشکیل سایه شده‌اند و در عین حال خط‌الرأس‌های روشن و تاریک و خطوط منحنی در سرتاسر این قمر به چشم می‌خورند.
گودال مستطیلی قرار گرفته در پایین تصویر هم احتمالا اثر بر جای مانده از یک دهانه‌ی برخوردی است. در حالی که دادههای زمین‌شناختی از این گذر همچنان در حال دریافت است، مقامات ناسا اعلام کردند که این نگاه بی‌نظیر جونو به اروپا، بینش ارزشمندی برای مأموریت «اروپا کلیپر» (Europa Clipper) محسوب می‌شود که حدود دو سال بعد به فضا پرتاب خواهد شد.
اروپا کلیپر که در دهه‌ی ۲۰۳۰ میلادی به قمر اروپا می‌رسد، اتمسفر، سطح و فضای داخلی آن را مطالعه خواهد کرد. هدف علمی اصلی این کاوشگر تشخیص مکان‌هایی زیر سطح این قمر با قابلیت پشتیبانی از حیات است.
به‌عنوان ششمین قمر بزرگ منظومه‌ی شمسی، اروپا از نظر اندازه شبیه به زمین است اما تاریخچه‌ی پیدایش و تکامل بسیار متفاوتی دارد. این قمر از یک پوسته‌ی یخی که یک اقیانوس را پوشانده، تشکیل شده است و دانشمندان فکر می‌کنند که چنین محیطی می‌تواند مانند زمین از حیات پشتیبانی کند.
در طول پرواز جونو بر فراز اروپا، تصاویر با کیفیت بالا تا ۱ کیلومتر به ازای هر پیکسل ثبت شد و علاوه بر این اطلاعاتی هم از محیط این قمر، جو، سطح و محیط داخلی آن به‌دست آمد.
«کندی هنسن» (Candy Hansen) پژوهشگر جونو و سرپرست برنامه‌ریزی دوربین جونوکم درباره‌ی نتایج این اطلاعات گفت: «تیم علمی بررسی خواهد کرد که آیا سطح اروپا در طول دو دهه تغییر کرده است؟»
دادههای ابزار رادیومتر مایکروویو جونو می‌تواند به‌ویژه برای مأموریت‌های آینده مانند کلیپر اهمیت داشته باشد تا مناطق بالقوه قابل سکونت و دارای آب مایع را زیر سطح یخی عظیم اروپا کشف کند.
هدف اصلی این گذر اما تغییر اندک مسیر جونو بود به‌طوری که اکنون در یک مدار منفرد اطراف مشتری قرار گرفته است که ۳۸ روز زمینی طول می‌کشد. این در حالی است که مدار قبلی کاوشگر ۴۳ روزه بود.
اگر این کاوشگر بتواند از محیط رادیواکتیو شدید در کمربند تشعشعی نزدیک مشتری جان سالم به‌در ببرد، انتظار می‌رود که در سال‌های ۲۰۲۳ و ۲۰۲۴ گذرهای نزدیکی هم از کنار قمر آتشفشانی مشتری یعنی «آیو» (Io) داشته باشد.
عکس‌ها: نگاه جونو به قمر اروپا سیاره مشتری
Credit: NASA/JPL-Caltech/SWRI/MSSS
منبع: Space
