چین تصور بشر را از فعالیت داخلی ماه دگرگون کرد

زمان مورد نیاز برای مطالعه: ۳ دقیقه
طرحی گرافیکی از جریان گدازه‌ها بر سطح ماه

یافته‌های جدید پژوهشگران که به لطف سنگ‌های جدیدی که چین از ماه آورده ممکن شده، نشان می‌دهد 1٫97 میلیارد سال پیش هنوز گدازه‌ها بر سطح تنها قمر زمین جاری بوده‌اند.

سال گذشته بود که مأموریت بدون سرنشین «چانگ‌ای-5» (Chang’e-5) با یک سطح‌نشین روی ماه فرود آمد و موفق شد 1٫7 کیلوگرم از خاک این جرم آسمانی را به زمین بیاورد. این مأموریت پس از مأموریت «لونا 24» (Luna 24) شوروی در سال 1976 میلادی، نخستین مأموریت آوردن نمونه از ماه محسوب می‌شد.

هدف چانگ‌ای-5 از جمع‌آوری نمونه سنگ‌های تنها قمر زمین، یافتن شواهدی از تازه‌ترین فعالیت‌های آتشفشانی روی ماه بود و این موضوع طی یک همکاری بین‌المللی با کمک پژوهشگرانی از چین، استرالیا، سوئد و آمریکا ممکن شد.

اگرچه دانشمندان پیش از این هم با مطالعه‌ی برخی از دهانه‌های برخوردی روی سطح ماه قادر به پیش‌بینی سنگ‌های آذرین با چنین سنی بوده‌اند اما تأیید موضوع بدون داشتن نمونه‌هایی برای بررسی، ممکن نبود و اکنون مأموریت چین یک دروازه‌ی جدید علمی باز کرده است.

تجزیه‌وتحلیل نمونه‌ها با استفاده از ابزار میکروپروب یونی با وضوح بالا (SHRIMP) در مرکز شریمپ پکن انجام شد. ابتدا مواد مرتب شدند و سپس پژوهشگران به صورت دستی چند قطعه‌ی ریز بازالت (سنگ آتشفشانی) با اندازه‌ی تقریبا 2 میلی‌متر را برای بررسی انتخاب کردند. سپس این نمونه‌ها با روش‌های آزمایشگاهی که بر پایه‌ی تجریبات بررسی نمونه‌های آورده شده در دهه‌ی 1970 میلادی طی مأموریت‌های آپولو توسعه یافته‌اند، تجزیه‌وتحلیل شدند.

نمونه سنگ ماه چین

نمونه سنگ ماه جمع‌آوری شده طی مأموریت چانگ‌ای-5 در موزه‌ی ملی چین در پکن
Credit: CCTV

فرآیند تعیین سن سنگ‌ها پیچیده است اما در اصل، از یک پرتو متمرکز از ذرات باردار برای بیرون راندن فازهای گوناگون مواد معدنی از نمونه‌ها و سپس بررسی آن‌ها استفاده می‌شود. در نهایت تلاش پژوهشگران با رسیدن به سن 1٫97 میلیارد سال که جوان‌تر از گدازه‌های بازالتی قبلی بود، نتیجه داد.

یک راز علمی تازه

در تاریخ تکامل ماه، فعالیت‌های آتشفشانی بسیاری روی داده و باعث شکل‌گیری صفحات بزرگ از سنگ بازالت شده‌اند. این عوارض با نام دریاوار ماه شناخته می‌شوند و به صورت لکه‌های تیره روی سطح ماه معلوم هستند.

بیشتر فعالیت‌های آتشفشانی بین 3 تا 4 میلیارد سال پیش روی داده است و دانشمندان علوم سیاره‌ای با بررسی نمونه‌های بازالت جمع‌آوری شده طی مأموریت‌های آپولو و لونا و همچنین شهاب‌سنگ‌هایی با منشأ ماه، این موضوع را تأیید کرده‌اند.

اما تاکنون فعالیت‌های آتشفشانی جوان‌تر که بر اساس مطالعات شمارش دهانه‌ها پیش‌بینی می‌شدند هنوز مبهم بودند زیرا برای روی دادن فوران نیاز به گرمای داخلی در جرم آسمانی و شکل‌گیری مواد مذاب است. پیش از این تصور می‌شد که برای جرمی به اندازه‌ی ماه، این گرما 2 میلیارد سال پیش یعنی مدت‌ها قبل از این سنگ‌ها از میان رفته باشد.

بنابراین یافته‌های جدید یک معمای تازه‌ی علمی را ایجاد کرده که چگونه یک جرم کوچک صخره‌ای مانند ماه با عمر 4٫5 میلیارد سال، می‌تواند 2٫5 میلیارد سال پس از شکل‌گیری گرمای کافی برای ادامه‌ی فوران‌های آتشفشانی داشته باشد.

محل فرود فضاپیمای چانگ‌ای-5 چین

محل فرود فضاپیمای چانگ‌ای-5 چین بر روی ماه
Credit: CNSA/CLEP

در حالی که دانشمندان پیشنهاد می‌کردند که غلظت زیاد مواد رادیواکتیو در ماه می‌تواند مواد سنگی داخلی آن را ذوب کند اما ترکیبات نمونه‌های جدید نشان می‌دهد که این عامل، نقشی نداشته است.

باید دید آیا گرمای جزر و مدی که بر اثر کشش و فشار تحت گرانش زمین و خورشید ایجاد می‌شود، می‌تواند در این امر دخالت داشته باشد یا خیر؟ از سوی دیگر شاید یک ترکیب منحصربه‌فرد در گوشته‌ی ماه منجر به کاهش دمای ذوب شود و چگونگی شکل‌گیری مواد مذاب را توضیح دهد. کار بر روی نمونه‌ها هم‌چنان ادامه دارد و پژوهشگران تلاش می‌کنند پاسخ این پرسش‌ها را بیابند.

تجزیه‌وتحلیل نمونه‌های مأموریت آپولو در اوایل دهه‌ی 1970 میلادی درک ما از پویایی منظومه‌ی شمسی و چگونگی شکل‌گیری و تکامل سیاره‌ها را متحول کرد. اکنون بار دیگر مطالعه‌ای جدید ارزش علمی باورنکردنی آوردن نمونه‌ها از دیگر اجرام سیاره‌ای را برای رمزگشایی اسرار آن‌ها در آزمایشگاه‌های روی زمین ثابت می‌کند.

نکته‌ی مهم دیگر آن است که تأیید روش شمارش دهانه‌ها با کمک بررسی نمونه‌های ماه، پیامدهای کلیدی برای تعیین سن سطح سیارات دیگر مانند مریخ، ناهید و عطارد دارد که ما هنوز هیچ نمونه‌ای از آن‌ها جمع‌آوری نکرده‌ایم.

عکس کاور: طرحی گرافیکی از جریان گدازه‌ها بر سطح ماه
Credit: NASA/Goddard Space Flight Center/Conceptual Image Lab

منبع: Science Alert

برچسب‌ها :
دیدگاه شما

پرسش امنیتی *-- بارگیری کد امنیتی --

۲۷ دیدگاه
  1. A_S_Mikael

    سلام دوباره خدمت عزیزان
    من عذرخواهی میکنم باز هم مزاحم حضار و ادمین محترم شده و پیام میفرستم
    یه عرضی داشتم برای دوستانی که کامنت میذارن،
    دوستان عزیزم با احترام به عقاید همگی لطفا اگر در کامنتتون شخص خاصی رو مدنظرتون هست و پیامی که میدید در واقع جواب به ایشان هست، لطفا یا قسمت پاسخ به کامنت طرف مقابل رو زده و زیر آن کامنت جوابش رو بدید یا اگر نتونستید(که من تو پیام اولم نتونستم) اول بنویسید که پیامتون مخاطب چه کسی هست، بعد پیام یا جواب کامنت رو بدید، اینجا یکی به یکی متاسفانه فحش داده یکی جواب یکی رو داده ولی معلوم نیست کی به کیه، یعنی کسی که پیام یا جوابی داده مخاطب پیامش کی بوده

    به انتقادی هم به طراح سایت دارم اونم اینکه این عبارت امنیتی خیلی خیلی مزخرفه، لطفا عوض کنید، هرچی آدم میزنه قبول نمیکنه، عدد، حروف،فارسی،انگلیسی… اصلا معلوم نیست چی میخواد این عبارت امنیتی
    متشکرم

    1. انسان

      دقیقا کلافم کرده مشکل داشتن عبارت امنیتیش..
      چقدر خوشحال شدم از دیدن و خوندن این حرفها و خوانش وکشف واقعیت درونت و شخصیتی که چشمی باز و بینا به حقیقت داره وشوق دانستن و کشف حقایق تورو روزبه روز بامسیر درست آشناتر میکنه…

      مدتها بود درحسرت دیدن کسی بودم هم مسیر خودم باشه و در چالشهایی که بخصوص عمدتا در ابتدای انتخاب این مسیر برام پیش اومد بر سر انتخاب مسیر در این دوراهی ها. اما جانزدم و باوجود سختی مسیر و ناشناس بودنش برام انتخاب کردم چون درست بود… اما اکثرا جامیزنن و به گول زدن خودشون و مسیر اشتباه و غیرواقعی و راحتیش ادامه میدن… تو اما نه
      هرچند حس میکنم هنوز بعضی گیرهای اعتقادی غلط رو داری و سعی میکنی بادستکاری توشون اونهارو با حقایق کشف شده به دست درک و آزمودن خودت؛هم راستا ومنطبق نشون بدی…
      این جانب احتیاط رو باید رهاکنی و بی پروا غلط رو غلط بدونی و حذف کنی وگرنه مثل زنجیر به پات توان حرکت وپرواز وپیشرفت رو ازت میگیره..
      امیدوارم بزودی دیدارت کنم و باورهای کشف شدمون رو به چالش بکشیم تا من اشتباهاتم درسایه درستهای تو تصحیح بشه و اشتباهات توهم با درست من…
      هریکساعت مکالمه اینجوریمون میتونه برابر با یکسال تحقیق و پیشرفت کم زحممت وپرسود باشه برامون💎💝🛐✡

  2. مصطفی

    فقطم روس ها صد گرم و چینیا دو کیلو از ماه نمونه آوردن
    ایالات متحده که پاشو اونجا گذاشته هم هیچی نیاورده

  3. شایگان

    سلام دوست عزیز،من هم اطلاعات خوبی نسبت به این مسایل دارم لطف کن یه پیام بده تا اطلاعات رو با هم به اشتراک بزاریم

  4. ارش

    کاوش این موضوع کار عالی است اما به سراعت میگویم که این کشف گدازه های جدید که دانشمندان چینی پیدا کردند مدت طول عمر شان را مربود خود ماه نمیشود چرا که در ان زمان یک جرم اسمانی با مقیاس مناسب با کره زمین برخورد کرد و ماه تشکیل شود و این گدازهای اتشفشانی که کشف کردند از دوره خود زمین بوده دانشمندان را بگوید که تعلیلی که میکنند مناسب باشد تشکر

  5. Magid

    بابا باهم دعوا نکنید کی‌ میاد بریم فضا،

  6. آدم فضایی

    نمیدونستم توی کشورمون این همه متخصص نحوم داریم!!!!

  7. A_S_Mikael

    سلام این جواب آقای مهدی گل هست

    دوست عزیزم
    با احترام به نظرهای شما من هم‌ نظر خودم رو عرض کنم. من با این نظراتم نه پیامبران رو میخوام نفی کنم نه خدا رو.
    انسان هوشمندی که ما می‌شناسیم از چندین میلیون سال پیش در زمین شروع به زیستن کرد،(برخی ها می‌گویند شهاب سنگ که دایناسورها رو از بین برد یک شهاب سنگ عمدی بود تا زمین برای زندگی انسان ها مناسب شود) انسان وقتی بر زمین آفریده شد(همه‌ی نسل های انسانی) اول در بهشت زمین یعنی بعد پنجم زمین قرار داده شدند که همواره با جهالت و نادانی خود دو مرتبه سقوط کرد در بعد سوم زمین ساکن شدند، جنیان کمی جهالت کمتر کردند در بعد چهارم زمین ساکن گشتند، حضرت آدم در برخی حرفها شنیدم شروع نسل ششم انسانیت به نام آدمیت بود در برخی حرفها شنیدم که بسیار بیشتر از شش نسل قبل از حضرت آدم آمده و اکثرا(نه کاملا) منقرض گشته اند. حضرت آدم اولین انسان هوشمند روی زمین نیست، ایشان اولین انسان نسل آدمیت زمین هستند. درضمن تمام علوم وقتی که حضرت آدم در بعد پنجم زمین بودند به ایشان آموختند،چه بسا با سقوط در بعد سوم بسیاری از این علوم هم از ایشان گرفته شد تا ایشان خود جستجو کرده ویاد بگیرد، مثلا اگر تمام علوم را می‌دانستند چگونه بلد نبود با جنازه پسرش هابیل چه کند و درنهایت کلاغ به او آموخت که چه کار کند، زمان یک مسئله نسبی هست، ممکن هست بشری چند هزار سال بعد به دنیا بیاید درحالی که آفرینش ایشان خیلی قبل تر از همه رخ داده باشه، ما در تله زمان و مکان بعد سوم گیر کرده ایم، حال جنیان تله مکان را شکسته اند ولی باز در تله زمان گیرند، تنها فرشتگان و آفریده شدگان بعد پنجم به بالاتر از تله های زمان و مکانی که ما گیر کرده ایم رها گشته اند،که ما بعد از پنجمین مرحله تکامل(پنجمین مرگ و ششمین بیداری، که همان در عوام قیامت میگن) از تله زمان و مکان رها شده و در بعد پنجم ساکن خواهیم شد، بگونه ای ما یک خدای در نظر الان عوام الناس خواهیم شد(البته خداوند چندین بعد بالاتر از بعد هفتم هستند که ما هنوز نمی‌توانیم درک کنیم که بعد ششم و هفتم چه گسترده از علم و کمال لازمه به اون بعد رسیدن) امیدوارم مطلب رو رسونده باشم

    1. A_S_Mikael

      انسان همواره بخاطر جهالت و ناشکری و قدر نشناسی در بعدی سقوط کرد که تا کنون هیچ آفریده ی خداوندی به این مرتبه پست سقوط نکرده، و از این به بعد هم نخواهد کرد،بخاطر این جهالت و ناشکری مجازات ما این شد که مدت چند اپسیلون لحظه ما در یک بوته عظیم آزمایش الهی قرار داده شویم تا هم بعدا قدر نعمت و نور الهی را بدانیم و هم ارتباط بین فیزیک و متافیزیک را به اثبات برسانیم، الان آدمیت بنظرم نیم بعد ارتقا یافته و بقولی در بعد ۳/۵ یا بعد مابین سوم و چهارم قرار گرفته و تمامی شواهد و قرائن نشان می‌دهد انسان نسل آدم آمادگی کامل برای رفتن به بعد چهارم را دارد، بگونه ای که من الان میبینم اکثر جوانان(منظورم اونایی که واقعی نگر هستند) پی به منظور قرآن برده اند و فهمیده اند عذاب و ثواب و بهشت جهنم یعنی چه و در قرآن بصورت نمادین ذکر شده تا عوام الناس بفهماند چه آرامشی وجود خواهد داشت اگر روح خود را سیاه نکرده تا نور الهی را کامل دریافت کنیم، سعی کنیم علوم یاد بگیریم و یاد بدهیم چون آرامش و دلخوشی و لذت به تنهایی امکان ندارد باید همه شاد و خوش باشند تا ماهم احساس شادی و خوشی کنیم در آرامش باشیم و آرامش دهیم نه تشویش و اضطراب. و اینو به یقین عرض میکنم اگر سوال و جوابی قرار باشه در دنیاهای بعدی از ما بپرسند(بنده معتقدم سوال و جوابی وجود نداره چون انسان خودش با خودش جهنم و بهشتش را از دنیای دون یدک خواهد کشید نیازی به سوال جواب ندارد) اولین سوال این خواهد بود که با بزرگترین امانتی که به تو داده شد(بدن خودت) چگونه برخورد کردی، آیا عمدا آزار رساندی به او، وقتی طبیبان گفتن برای بدنت روزه ضرر دارد آیا گفتی حتی بمیرم هم روزه خواهم گرفت؟! زمانی که خداوند فرمود اگر مال و جان خودت و عزیزانت را در خطر دیدی که با انکار من بتوانید از خطر رهایی یابید آنگاه میتوانید زبانن من و کتاب و دینتان را انکار کنید(تقیه کنید) بزرگتر از انکار خداوند گناهی نیست ولی خداوند فرموده برای حفظ جان و مال خودت وعزیزانت میتوانی این گناه را بکنی چرا برای بهبودی جانت اصرار جهالت به روزه‌‌ای داشتی که علم به این داشتی که باعث ضرر به جانت خواهد بود.
      التماس تفکر

  8. مانی

    پیشرفت علم و تکنولوژی حتی میتونه فهم و برداشت ما رو نسبت به امور دینی و معنوی ارتقا بده و درک جدیدی از هستی و خدا به ما بده مفهومی جدید که شاید با باورهای هزاران ساله ما همخوانی نداشته باشه

  9. مهدی

    خواهرم
    این نظریه که می گه انسان های اولیه توی غار زندگی می کردن مال غربی های خدا نشناس است. نه مال ما مسلمان ها که قران کلام خدا روداریم خدا با ما حرف زده خودش گفته انسان اولیه پیامبر بوده یعنی با سواد بوده
    ۲ . انسان اولیه از علم بالایی بر خوردار بوده و علم آدم اسما ع کلها ا م علیه السلام چیز هیی بلد بود که فرشته هایی که از اوضاع زمین در زمان قبل از خلقت حضرت آدم خبر داشتن نمی دانستند.
    یعنی حضرت آدم از ما ها خیلی بهتر می دو نست در کره ماه چه خبر بوده تازه از کرات دیگر در کل عالم باخبر بوده
    چون خدا تمام علوم رو بهش یاد داده بود

    پس نتیجه انسان اولیه از بشر حال حاضر به غیر از امام زمان عجل الله تعالی فرجه الشریف با سواد تر بوده

    فقط زمان زندگی حضرت با ما فرق داشته ، بی سواد غربیان

    1. Saman

      داداش نظریه تکاملو چی میگی!؟

    2. رضا

      خدا یه عقلی بتو بده، یه پولی هم به من!

    3. ریحانه

      عزیزم همونجوری که تو غربیا رو فوحش میدی اونا هم تو رو فدخش میدن اگه این نظریه مال غربیاس تو متاب تاریخ ایران چه غلطی میکنه احمق عقب مونده

    4. شمشیر شکسته

      بچه بیا پایین سرمون درد گرفت

  10. Salar

    یوتیوب در مورد ماه سرچ بزنید.مطالب مفیدی هست راجب ماه..قمری ک باید وجود نداشته باشه اما هست..

  11. No one

    اگر شما در مورد سنگ و خاک و نجوم سر در میارید یه نظری در مورد نمونه گیری از ماه میگفتی به شدت کار قوی ای بوده نزدیک دو کیلو گرم خاک یک سیاره دیگرو آوردن با سفینه بدون سرنشین و دروازه جدیدی برای نمونه برداری های دیگر بازشده و این نکته قابل توجه است که چین به شدت در هر زمینه از آمریکا پیشی گرفته و سیاست هم وارد نجوم شده
    در ضمن اگر بعد چهار و نیم میلیارد سال آتشفشان ماه فعال بشه که بخاطر کشو قوس هاش با زمین و خورشیده امکانه تئوری شهاب سنگ آسیا رخ بده که کره زمین نابود میشه و منظومه شمسی توسط کهکشان بلعیده میشه و تبدیل به چاله میشه پس انقد این قضیه مهمه که در ذهن ما نمیگنجه
    ما داریم روش بحث میکنیم مایی که هیچی ندیدیم و نمیدونیم بذارید فقط از کاراشون لذت ببریم

  12. یاسر

    قدرت و آینده ای که آخرش به مرگ ختم میشه! چطور می‌تونه برات هیجان انگیز باشه؟!

    1. Mahziyar

      پس شما چرا میای می‌خونی و احظار نظر میکنی؟ حتما برات مهمه دیگه، چه آدمایی پیدا میشن بخدا.

      1. جم

        اونقدر عقده ای نسبت به غربی ها هستیم که دیگه ادعاهایی میکنیم مرغ پخته هم خنده اش میگیره.عقده حقارت تا این وسعت واقعا نوبره 😀😃😀

  13. امید

    قدرت دست یابی به فضا یعنی آزاد شدن از سطح این کره خاکی و دست پیدا کردن به منابع بسیار فراوان سیارات دیگه یعنی قدرت یعنی اینده

    1. No one

      جواب سوالت تو کامنت داده شد داداش

    2. فریبا

      درتمام افرینش ،مرگ و تولد هرلحظه رخ میده و ما توی این چرخه هستیم‌چه بخوای چه نخوای

  14. محمدکیا

    درود بر شما و چین و ماموریت چانگ ای ۵

    یه سوال فنی!
    چرا کشورا اینهمه هزینه میکنن واسه یه کشف علمی مثل این ک شما فرمودین؟؟؟
    منظورم اینه ک باور نمیکنم دلیلش پیشرفت علم و کشف حیات و اثبات قدرت علمی یه دولت باشه.

    اونم توی دنیایی که هنوز آدمایی هستن ک میگن زمین کره نیست و….

    ارزش داره واقعا؟؟
    یا که چرا ارزش داره؟؟

    1. الا

      به نظرم شما که اطلاعات زمین شناسی نداری و چیزی از سنگ و سن زمین و سیارات دیگر نداری بهتره اظهار نظر نکنید.

    2. naznin

      حرف شما درسته!
      اما اگ تاالان هیچ تحقیقی و اکتشافی انجام نمیشد ما مثه همون انسانهای اولیه ای بودیم ک توی غاز زندگی میکردن
      فکرشو بکن اون زمان های قدیم ک کلی خرافه و جهالت بود و همه مردم سر دین و اصالت و قبیل این حرفا میجنگیدن…
      ذهن های جستجو گری ب دنبال شناخت هستی بودن و تحقیق و مطالعه کردن ک ممکن بود چند دهه بعد کاربرد نظریه هاشون اثبات شه
      وگرنه توی اون دوره، اونا دیوونه خطاب میکردن!

      1. مهدی

        خواهرم
        این نظریه که می گه انسان های اولیه توی غار زندگی می کردن مال غربی های خدا نشناس است. نه مال ما مسلمان ها که قران کلام خدا روداریم خدا با ما حرف زده خودش گفته انسان اولیه پیامبر بوده یعنی با سواد بوده
        ۲ . انسان اولیه از علم بالایی بر خوردار بوده و علم آدم اسما ع کلها ا م علیه السلام چیز هیی بلد بود که فرشته هایی که از اوضاع زمین در زمان قبل از خلقت حضرت آدم خبر داشتن نمی دانستند.
        یعنی حضرت آدم از ما ها خیلی بهتر می دو نست در کره ماه چه خبر بوده تازه از کرات دیگر در کل عالم باخبر بوده
        چون خدا تمام علوم رو بهش یاد داده بود

        پس نتیجه انسان اولیه از بشر حال حاضر به غیر از امام زمان عجل الله تعالی فرجه الشریف با سواد تر بوده

        فقط زمان زندگی حضرت با ما فرق داشته ، بی سواد غربیان

loading...
بازدیدهای اخیر
بر اساس بازدیدهای اخیر شما
تاریخچه بازدیدها
مشاهده همه
دسته‌بندی‌های منتخب برای شما
X