تلسکوپ فضایی هابل جان دوباره گرفت
تلسکوپ فضایی هابل که بیش از یک ماه پیش از کار افتاده بود، حالا جان تازه‌ای گرفته و طبق اعلام ناسا، همه‌ی ابزارهای علمی آن دوباره فعال شده‌اند.
سرانجام پس چندین هفته از یک نقص سیستمی که باعث توقف فعالیت‌های چشم تیزبین بشر به کیهان شد، این ابزار پیچیده‌ی علمی بار دیگر به‌طور کامل در حالت عملیاتی قرار گرفته است. ناسا ۷ دسامبر (۱۶ آذر) ناسا اعلام کرد که ۶ دسامبر (۱۵ آذر) با موفقیت «طیف‌نگار تصویربرداری تلسکوپ فضایی» (Space Telescope Imaging Spectrograph) را بازیابی کرده است و بدین ترتیب آخرین ابزار این رصدخانه‌ی فضایی هم پس از مشکلات اخیر، عملیاتی شد.
ناسا در عین جال تأکید کرد: «تیم مأموریت، به کار بر روی توسعه و آزمایش تغییرات در نرم‌افزار ابزاری که کمک می‌کند عملیات علمی حتی در صورت مواجه شدن با چندین پیام همگام‌سازی در آینده ادامه یابد، ادامه خواهد داد.»
در اواخر اکتبر (اوایل آبان) تلسکوپ هابل در همگام‌سازی ارتباطات داخلی خود دچار چالش شد. در پی این مشکل، هر چهار ابزار علمی مرتبط با این بخش، در حالت ایمن قرار گرفتند و آفلاین شدند و بنابراین کل تلسکوپ موقتا غیرعملیاتی شد.
از همان زمان تیم مأموریت تلاش‌های زیادی را برای بازیابی تلسکوپ انجام داد. نخستین ابزار علمی که دوباره آنلاین شد، «دوربین پیشرفته‌ی نقشه‌برداری» (ACS) بود که در ۷ نوامبر (۱۶ آبان) به فعالیت بازگشت. در همین حال هنوز چهار ابزار دیگر هابل برای محافظت در حالت ایمن باقی مانده بودند.
در ادامه دیگر ابزارهای مهم هابل مانند «دوربین میدان باز ۳» (Wide Field Camera 3) و «طیف‌نگار منشأ کیهانی» (Cosmic Origins Spectrograph) هم به فعالیت بازگشتند و حالا با فعال شدن طیف‌نگار تصویربرداری، مجموعه‌ی رصدخانه به‌طور کامل دوباره عملیاتی شده است.
تلسکوپ فضایی هابل و ابزارهای علمی آن که در جلو مشخص شده‌اند.
Credit: ESA
تیم هابل به کار خود برای جلوگیری از چنین مشکلاتی در آینده ادامه خواهد داد و نخستین تغییر از این دست، به‌روزرسانی نرم‌افزاری خواهد بود که قرار است در اواسط دسامبر بر روی دستگاه طیف‌نگار منشأ کیهانی هابل نصب شود. ناسا در بیانیه‌ای اعلام کرد که دیگر ابزارهای علمی هابل هم در ماه‌های آینده به‌روزرسانی‌های نرم‌افزاری را دریافت خواهند کرد.
با وجود آنکه این چندمین مشکل هابل در سال ۲۰۲۱ بود اما ناسا انتظار دارد که تلسکوپ طی یک دهه‌ی آینده همچنان عملیاتی باشد. این رصدخانه‌ی فضایی به‌زودی یک همراه هم در نگاه به کیهان خواهد داشت.
تلسکوپ قدرتمند دیگری به نام «تلسکوپ فضایی جیمز وب» (James Webb Space Telescope) که با همکاری ناسا، آژانس فضایی اروپا و آژانس فضایی کانادا ساخته شده است، به‌زودی در مدار دیگری به هابل می‌پیوندد. وب جهان را در طیف فروسرخ رصد می‌کند تا بتواند مشاهدات منحصربه‌فردی انجام دهد که مکمل مشاهدات هابل باشد.
ناسا خاطرنشان کرد: «با پرتاب تلسکوپ وب که برای اواخر این ماه (میلادی) برنامه‌ریزی شده است، ناسا انتظار دارد که این دو رصدخانه‌ی فضایی در دهه‌ی پیش رو، به‌خوبی با هم همکاری کار کنند و دانش ما را در مورد کیهان بیش از پیش گسترش دهند.»
عکس کاور: طرحی گرافیکی از تلسکوپ فضایی هابل
Credit: NASA/ESA
