مسیر حرفه‌ای پارسا پیروزفر؛ بازیگر کم حاشیه و محبوب دل مخاطبین ایرانی (پرتره‌ی یک بازیگر)
پارسا پیروزفر سال ۱۳۷۳ شاید فکرش را هم نمی‌کرد که روزی روزگاری محبوب دل بسیاری از ایرانی‌ها و علاقه‌مندان به سینما و هنر شود. پیروزفر، تحصیل‌کرده‌ی رشته‌ی نقاشی از دانشکده‌ی هنرهای زیبای دانشگاه تهران است، اما او به رشته‌ی بازیگری، کارگردانی تئاتر و نمایش‌نامه‌نویسی هم ورود می‌کند.
پارسا پیروزفر نزدیک به سی سال است که در عرصه‌ی بازیگری و هنری فعالیت کرده و محبوبیت این بازیگر به مرور زمان افزایش یافت. فیلم «مهمان مامان»، «زن زیادی»، و «اسب حیوان نجیبی است» از مهمترین آثار این بازیگر محسوب می‌شود. با این‌که پارسا پیروزفر، حرفه‌ی بازیگری را به صورت اصولی و توسط افراد مطرحی مثل حمید سمندریان و مهین اسکویی آموخت، فعالیت این بازیگر در دهه‌ی ۱۳۹۰ بنا‌به دلایلی کم شد. با این حال، پیروزفر در چند سال گذشته توانسته مجدد اسمش را با دو فیلم «مست عشق» و «تی تی» زنده کند. او در فیلم مورد انتظار «مست عشق» در نقش مولانا جلوی دوربین خواهد رفت. از طرفی دیگر، هنرنمایی پیروزفر در نقش «بهمن کاظمی» در سریال «یاغی» هم توجه بسیاری از مخاطبین را برانگیخت. در واقع هنرنمایی جذاب، کم‌نظیر و دیدنی پارسا پیروزفر در سریال «یاغی» که از شبکه نمایش خانگی پخش می‌شود، یکی از دلایلی بود که به کارنامه‌ی تقریبا سی ساله‌ی پیروزفر قرار است نیم نگاهی داشته باشیم.
ابتدای مسیر
اگر بخواهیم دقیق به کارنامه‌ی هنری پارسا پیروزفر نگاه کنیم، او فعالیت حرفه‌ایش را از سال ۱۳۷۳ در عرصه‌ی هنر آغاز می‌کند. او در فیلم «پری»، اثری به کارگردانی و نویسندگی داریوش مهرجویی در نقش یک مرد زاهد جلوی دوربین ظاهر می‌شود. با این‌که فیلم «پری» در زمان خود نتوانست آن‌گونه که باید سر و صدا کند، این اثر اولین فیلم سینمایی مهم پارسا پیروزفر در کارنامه‌ی هنری‌اش تلقی می‌شود.
همکاری پارسا پیروزفر در ابتدای مسیرش تنها منحصر به مهرجویی نبود. او سال ۱۳۷۴ به‌واسطه‌ی بازی در فیلم «ضیافت» با مسعود کیمیایی همکاری می‌کند. پیروزفر در این پروژه با افراد مهمی مثل فریبرز عرب‌نیا، حسن جوهرچی و همچنین رامین پرچمی هم‌بازی می‌شود و با این‌که فیلم «ضیافت» نتوانست به یکی از قوی‌ترین فیلم‌های کیمیایی تبدیل شود، بازی پارسا پیروزفر هم‌تراز با سایر بازیگرهای مهم فیلم دیده شد. تعامل پیروزفر با مسعود کیمیایی با فیلم بعدی این کارگردان ادامه‌دار شد و این بازیگر در فیلم «مرسدس» هم جلوی دوربین سینما می‌رود.
پیروزفر پس از همکاری با کیمیایی و مهرجویی در ابتدای تجربه‌ی بازیگری‌اش در دنیای سینما، به یک‌باره با بازی در فیلم «شیدا» به کارگردانی کمال تبریزی نامش سر زبان‌ها می‌افتد. تبریزی در سال ۱۳۷۷ فیلم عاشقانه‌ای را با همکاری سازمان توسعه سینمایی سوره و شیراز فیلم به مرحله‌ی اکران می‌رساند که لیست بازیگرهای قدرتمندی در این پروژه به چشم می‌خورد. پارسا پیروزفر در جوار لیلا حاتمی به زیبایی جلوی دوربین بازی می‌کند. ترکیب مضامین جنگ، مذهب و عشق در فیلم «شیدا» به موازات طرح یک روایت همه‌پسند از دیگر عواملی است که موجب شد شهرت پارسا پیروزفر افزایش قابل توجهی داشته باشد. با این‌که پیروزفر در فیلم سینمایی «شیدا» توانسته عملکرد خوبی داشته باشد، درخشش اصلی این بازیگر مدیون فعالیتش در دنیای تلویزیون در ابتدای مسیرش در دهه‌ی ۱۳۷۰ است.
هنرنمایی پارسا پیروزفر در سریال ماندگار «در پناه تو»
سال ۱۳۷۴ بود که پارسا پیروزفر در جوار مرحوم حسن جوهرچی، لعیا زنگنه، سعید پور صمیمی و سایر بازیگرهای سرشناس توانست یکی از مهمترین نقش‌های کارنامه‌ی هنری‌اش را بازی کند. لیست بلند بالایی از هنرمندان مطرح کنونیِ ایران در سریال «در پناه تو» دیده می‌شود و با این حساب، پیروزفر با تلاش‌هایش توانسته در یاد و خاطر مخاطبین به‌واسطه‌ی بازی در نقش پارسا فرزین‌پور ماندگار باقی بماند.
از دیگر آثار تلویزیونی مهم پیروزفر در دهه‌ی ۱۳۷۰ می‌توان به سریال «در قلب من» اشاره کرد که این مجموعه‌ی تلویزیونی هم حاصل زحمت حمید لبخنده، کارگردان سریال «در پناه تو» بود. این سریال نظر مساعد بسیاری از مخاطبین تلویزیون را به خود جلب کرد و به یکی از پربیننده‌ترین سریال‌های تلویزیونی آن زمان تبدیل شد. در این سریال که زندگی دو خانواده‌ی فقیر و غنی به تصویر کشیده می‌شود، پارسا پیروزفر نقش فردی به اسم رضا طلوعی را جلوی دوربین بازی می‌کند. با وجود هنرنمایی قوی‌تر پیروزفر در سریال «در قلب من»، هنرنمایی‌اش در سریال «در پناه تو» دوست‌داشتنی‌تر به نظر می‌رسد؛ شاید به این دلیل که شخصیت‌پردازی پیروزفر در سریال «در پناه تو» نزد مخاطب، قابل پسندتر است.
دهه‌ی ۱۳۸۰ شمسی؛ سالی پر از دستاورد و اتفاقات مهم در حرفه‌ی هنری پارسا پیروزفر
بدون هیچ شک و شبهه‌ای، هنرنمایی پیروزفر در فیلم «مهمان مامان»، مهمترین اتفاقی بود که برای این هنرمند رخ داد؛ چراکه این اثر کمدی توانست دستاوردهای مهمی برای مهرجویی داشته باشد و از طرفی دیگر، بازی هنرمندان به شدت مورد استقبال عموم قرار گرفت. تعامل دیدنی و به شدت مجذوب‌کننده‌ی پارسا پیروزفر، گلاب آدینه و امین حیایی لحظات به شدت مفرح و ماندگاری را برای تماشاگرها رقم می‌زند. موفقیت فیلم «مهمان مامان» تنها معطوف به داخل کشور نبود و این اثر در دو کشور استرالیا و سوئد هم برای مدتی کوتاه اکران می‌شود. فیلم «مهمان مامان» برای دریافت جوایز گوناگون کاندید شد و پارسا پیروزفر در این میان، با بازی در نقش یوسف توانست کاندیدای بهترین بازیگر نقش مکمل مرد در جشنواره‌ی سیمرغ بلورین شود. جایزه‌ای به پیروزفر در جشنواره نرسید، اما کسب چنین لقبی، دستاورد مهمی برای این هنرمند تلقی می‌شود.
یکی دیگر از فیلم‌های مهم پارسا پیروزفر، «زن زیادی» به کارگردانی تهمینه میلانی است که پیروزفر در این اثر نقش مهم و تقریبا سختی را ایفا می‌کند. با وجود تلاش‌هایی که پیروزفر در این پروژه از خود نشان می‌دهد، بازی امین حیایی به عنوان نقش اول مرد و همچنین مریلا زارعی، نقش اول زن بیشتر مورد توجه مخاطبین قرار گرفت. با این حال، «زن زیادی» برای پارسا پیروزفر هم خوش یمن بود؛ چراکه در موزه‌ی هنرهای زیبای هیوستن واقع در آمریکا در بخش مسابقه حضور داشت. این فیلم در بیست و نهمین دوره‌ی جشنواره‌ی بین‌المللی فیلم مونترال کانادا هم شرکت داده شد.
با وجود این‌که هنرنمایی پیروزفر در فیلم «اسب حیوان نجیبی است» به کارگردانی عبدالرضا کاهانی قابل قبول بود، ایفای نقش پیروزفر در فیلم «اینجا بدون من» بیشتر به چشم آمد؛ چراکه در فیلم عبدالرضا کاهانی، هنرنمایی استثنائی رضا عطاران و مهتاب کرامتی بیشتر در کانون توجه عموم و منتقدین قرار گرفته و ایفای نقش پیروزفر رسما زیر سایه‌ی سنگین قدرت‌نمایی این دو بازیگر دفن شد
با وجود این‌که هنرنمایی پیروزفر در فیلم «اسب حیوان نجیبی است» به کارگردانی عبدالرضا کاهانی قابل قبول بود، ایفای نقش پیروزفر در فیلم «اینجا بدون من» بیشتر به چشم آمد؛ چراکه در فیلم عبدالرضا کاهانی، هنرنمایی استثنائی رضا عطاران و مهتاب کرامتی بیشتر در کانون توجه عموم و منتقدین قرار گرفته و ایفای نقش پیروزفر رسما زیر سایه‌ی سنگین قدرت‌نمایی این دو بازیگر دفن شد. بازی پیروزفر در فیلم «اینجا بدون من»، اجرای به نسبت متفاوتی را از او طلب می‌کرد و پیروزفر در این زمینه توانست با موفقیت از پس نقشش بر بیاید. فیلم «اینجا بدون من» هم از دیگر آثار پیروزفر به شمار می‌رود که در سطح بین‌المللی دیده شد. این اثر در یازدهمین جشنواره‌ی بین‌المللی فیلم تیبورون آمریکا، سی و پنجمین جشنواره‌ی فیلم مونترال کانادان، دومین جشنواره‌ی فیلم ایرانی استرالیا و همچنین سی و ششمین جشنواره‌ی بین‌المللی فیلم در کلولاند به تصویر کشیده شد.
پیروزفر در دهه‌ی هشتاد در دو سریال جلوی دوربین ظاهر می‌شود. «سفر سبز»، سومین سریال کارنامه‌ی هنری پیروزفر بود که او در نقش فردی به اسم دنیل وسبرگ در داستان حضور داشت. ظاهرا در ابتدا قرار بود نقش اصلی داستان را فرد دیگری بازی کند، اما بنا به دلایلی نقش اصلی داستان به پیروزفر رسید. سفر سبز به کارگردانی محمدحسین لطیفی و نویسندگی حسین پاکدل تبدیل به یکی دیگر از پربیننده‌ترین آثار تلویزیونی شد که تنها ۱۵ قسمت داشت. پیروزفر در نقش دنیل وسبرگ تنها یک هدف را در داستان دنبال می‌کرد. او که در زمان کودکی توسط یک خانواده‌ی آلمانی به فرزندخواندگی قبول شد، پس از بزرگ شدن به زادگاه خود یعنی ایران برمی‌گردد تا خانواده‌ی اصلی‌اش را پیدا کند. پیروزفر در این سریال در جوار افرادی مثل امین تاریخ، محمدرضا شریفی‌نیا و گوهر خیراندیش به ایفای نقش می‌پردازد. خوشبختانه پیروزفر در این سریال هم مثل چند مجموعه‌ی تلویزیونی قبلی به خوبی می‌درخشد.
سریال «در چشم باد»، دومین سریالی بود که پیروزفر در دهه‌ی ۱۳۸۰ جلوی دوربین به ایفای نقش پرداخت. این سریال تاریخی که توسط مرکز سیما فیلم مرحله‌ی تولید را پشت سر گذاشت، یکی از بهترین مجموعه‌های تلویزیونی توسط بینندگان ایرانی دانسته می‌شود. سریال «در چشم باد» به نویسندگی و کارگردانی مسعود جعفری جوزانی پنج سال مهمان تلویزیون مخاطبین ایرانی بود. پارسا پیروزفر به عنوان نقش اول این سریال در قامت فردی به اسم بیژن ایرانی در داستان ظاهر می‌شود. سریال «در چشم باد» زندگی خانواده‌ای را از زمان قیام میرزا کوچک خان جنگلی تا آزادسازی خرمشهر روایت می‌کند. پیروزفر به عنوان «بیژن»، یکی از پسرهای این خانواده و در نقش خلبان در داستان هنرنمایی می‌کند. «در چشم باد» یکی از پرهزینه‌ترین سریال‌های تلویزیونی ایرانی است که بودجه‌ی تولید آن، عددی نزدیک به ۱۲ میلیارد تومان برآورد شده است.
دهه‌ی ۱۳۹۰ شمسی؛ دوره‌ای که فعالیت پارسا پیروزفر کم شد
پیروزفر از یک نقطه به بعد مسیر تدریس رشته‌ی بازیگری را در پیش گرفت و برای مدتی کوتاه به این شغل هم پرداخت. از طرفی دیگر، پیروزفر علایق دیگری مثل ساخت تیزر و مجسمه‌سازی هم در سر داشت. با وجود این‌که پیروزفر چندان اهل مصاحبه و گپ‌وگفت با رسانه‌ها نبود، به نظر می‌رسد او بیشتر به نمایش‌نامه‌نویسی از خود علاقه نشان می‌دهد. حداقل این برداشتی است که می‌توان نسبت به فعالیت‌هایش در دهه‌ی ۱۳۹۰ بیان کرد.
پیروزفر در دهه‌ی ۱۳۹۰ در هیچ سریال تلویزیونی دیگری بازی نکرد. او حتی پروژه‌های سینمایی چندان زیادی را هم پذیرش نکرد و تعداد آثار سینمایی‌اش از سال ۱۳۹۰ به بعد از تعداد انگشتان یک دست فراتر نمی‌رود. با وجود این‌که محبوبیت و شهرت پیروزفر در این دوره افزایش چشمگیری داشت، او نتوانست مثل دهه‌ی ۷۰ در حوزه‌ی سینما و تلویزیون در عرصه‌ی داخل و بین‌الملل بدرخشد. به نظر می‌رسد پیروزفر از این فضا به صورت خودآگاهانه فاصله می‌گیرد و در عوض به سراغ چیزی می‌رود که علاقه‌ی بیشتری به آن داشته است.
ورود پیروزفر به عرصه‌ی تئاتر
پیروزفر در ابتدای دهه‌ی ۱۳۸۰ به رشته‌ی تئاتر و نمایش‌نامه‌نویسی علاقه‌ای از خود نشان می‌دهد. او نمایشی تحت عنوان «هنر» به نویسندگی یاسمینا رضا و ترجمه‌ی بهمن کیارستمی را کارگردانی و بر همین اساس، اولین تئاترش را اجرا می‌کند. درگیر شدن پیروزفر با آثار گوناگونی از دنیای سینما و تلویزیون موجب شد تا او چند سال با رشته‌ی تئاتر فاصله‌ی زیادی بگیرد اما در نهایت پیروزفر سال ۱۳۹۰ توانست دومین تئاترش را تحت عنوان «گلن گری گلن راس» کارگردانی کند؛ نمایش‌نامه‌ی شناخته‌شده‌ای به قلم دیوید ممت که سال ۱۹۸۴ میلادی توانسته جایزه‌ی معتبر پولیتزر را تصاحب کند.
پیروزفر علاوه بر کارگردانی و بازی در نمایش «گلن گری گلن راس»، چند اثر دیگر را نیز پس از این پروژه به مرحله‌ی اجرا می‌رساند، اما پروژه‌ای که موجب شد پارسا پیروزفر در عرصه‌ی تئاتر هم توجه عموم مخاطبین را به خود جلب کند، تئاتر «ماتریوشکا» بود. علاقه‌ی پیروزفر به داستان‌های کوتاه آنتون چخوف نویسنده، پزشک و داستان‌نویس مشهور روسی موجب شد تا او هشت داستان از این نویسنده را ترجمه کند. پیروزفر، هم این نمایش را کارگردانی و هم در قالب تمامی نقش‌ها بازی می‌کند.
نمایش‌نامه‌ی «ماتریوشکا»، بیش از ۳۰ نقش دارد و پیروزفر به تنهایی در نقش تمامی شخصیت‌ها ظاهر شد. حاصل زحمتِ پیروزفر در این پروژه، دستاوردهای دلچسبی را برای این هنرمند به دنبال داشت. «ماتریوشکا» توانست در سی و پنجمین جشنواره‌ی تئاتر فجر حضور داشته باشد و از طرفی دیگر، جایزه‌ی تندیس زرین بهترین بازیگر مرد در بخش بین‌الملل برای بازی در این نمایش به پیروزفر رسید. «ماتریوشکا» تنها در سطح داخلی برای پیروزفر دستاورد نداشته و این نمایش در عرصه‌ی بین‌المللی هم پر فروغ ظاهر شد. «ماتریوشکا» در دو کشور آمریکا و کانادا در چهار نوبت اجرا شد. پیروزفر پس از نمایش «ماتریوشکا» در چند تئاتر دیگر هم دخیل بود و آخرین تئاتر این هنرمند، اثری به اسم «ملاقات» به قلم فریدریش دورنمات نام داشته که پیروزفر به عنوان مترجم و کارگردان در این پروژه فعالیت کرد.
بهترین فیلم‌های پارسا پیروزفر
ضمن بررسی مسیر حرفه‌ای پیروزفر، این هنرمند فیلم‌های متنوعی را تقریبا در کارنامه‌ی خود دارد و در پیش‌تر، چند نمونه از آثارش را مثال زدیم. در ادامه، بهترین فیلم‌های پارسا پیروزفر معرفی خواهد شد. لازم به ذکر است که معیار و سنگ محک در این رابطه تنها نظر و دیدگاه نگارنده است و چند فیلمی که معرفی می‌شود نظر اعضای تیم تحریریه‌ی رسانه‌ی دیجی کالا مگ نیست.
۱. مهمان مامان
- کارگردان: داریوش مهرجویی
- بازیگران: گلاب آدینه، پارسا پیروزفر، امین حیایی
- سال اکران: ۱۳۸۲
فیلم «مهمان مامان» حاصل کارگردانی داریوش مهرجویی، فیلم‌ساز برجسته‌ی ایران است. این اثر توسط مخاطبین و منتقدین به شدت مورد استقبال قرار گرفت. داستان فیلم «مهمان مامان» پیرامون مهمان ناخوانده‌ای روایت می‌شود که خانواده‌ی میزبان با وجود اوضاع مالی نه چندان مساعد تلاش می‌کند با کمک گرفتن از اطرافیان و همسایه‌ها آبروی خود را در پذیرایی از مهمان حفظ کنند. پارسا پیروزفر در نقش یک فرد معتاد به بازی جلوی دوربین مهرجویی می‌پردازد.
۲. شیدا
- کارگردان: کمال تبریزی
- بازیگران: لیلا حاتمی، پارسا پیروزفر، بهزاد فراهانی
- سال اکران: ۱۳۷۷
فیلم سینمایی «شیدا» جزء معدود آثار ژانر عاشقانه دهه‌ی ۱۳۷۰ است که فیلم‌نامه‌اش توسط رضا مقصودی به رشته‌ی تحریر درآمده و توسط کمال تبریزی کارگردانی می‌شود. داستان فیلم «شیدا» درباره‌ی جوانی به اسم فرهاد است که در زمان جنگ مجروح شده و به‌طور موقت بینایی‌اش را از دست می‌دهد. فرهاد که نقشش را پارسا پیروزفر بازی می‌کند به منظور درمان به یک بیمارستان صحرایی منتقل می‌شود. دست بر قضا پرستاری به اسم شیدا (لیلا حاتمی) برای درمان او اقدام می‌کند. تعامل این فرد در نهایت رابطه‌ی عاطفی را بین این دو شخصیت ایجاد می‌کند؛ رابطه‌ای که سرآغاز اتفاقات تماشایی فیلم است.
۳. اینجا بدون من
- کارگردان: بهرام توکلی
- بازیگران: فاطمه معتمد آریا، پارسا پیروزفر، نگار جواهریان
- سال اکران: ۱۳۹۰
فیلم «اینجا بدون من» به کارگردانی بهرام توکلی توانسته فیلم تحسین‌شده از سمت منتقدین و نویسندگان سینمای ایران در آن دوران باشد. «اینجا بدون من» که در ژانر درام ساخته شده، روایتگر زندگی یک مادر با دو فرزندش در یک خانه‌ی قدیمی است که با بدو ورود پارسا پیروزفر به زندگی این خانواده، زندگی‌شان دچار تغییر و تحول‌های بزرگی می‌شود. معلول بودن یکی از فرزندان خانواده که یلدا نام دارد، عنصر مهمی در داستان است که قصه حول محور این شخصیت می‌چرخد.
۴. سریال «یاغی» و فیلم «مست عشق؛ دو اثر مهم پارسا پیروزفر در حال حاضر
پارسا پیروزفر در فیلم «مست عشق» به کارگردانی حسن فتحی قرار است در نقش مولانا ظاهر شود. در زمان نگارش این مقاله هنوز فیلم «مست عشق» اکران نشده اما پیروزفر در کنار شهاب حسینی (در نقش شمس تبریزی) هنرنمایی خواهد کرد. این پروژه که محصول مشترک ایران و ترکیه است، با حواشی مختلفی در داخل ایران روبه‌رو شد؛ چراکه برخی از مراجع این فیلم را ترویج‌گر فرقه‌ی صوفیه می‌دانند.
پارسا پیروزفر، بازیگر نقش بهمن در سریال «یاغی» است که توسط محمد کارت کارگردانی می‌شود. پیروزفر در سریال «یاغی» در نقش فرد خلافکار و سرمایه‌داری جلوی دوربین بازی می‌کند که پس از چند سال دوری از خلاف مجدد درگیر اتفاقات زنجیره‌وار هولناکی می‌شود. تعامل پیروزفر با طناز طباطبایی و همچنین علی شادمان توانسته لحظات دیدنی و جذابی را برای بیننده‌ها به دنبال داشته باشد. از نظر بسیاری از مخاطبین و منتقدین، یکی از فاکتورهای به شدت مثبت سریال «یاغی» هنرنمایی پارسا پیروزفر در نقش بهمن خان است. هر چند بازیگران دیگری مثل امیر جعفری در نقش اسی قلک و صد البته عباس جمشیدی‌فر در این سریال خوش درخشیده‌اند.
با در نظر گرفتن کارنامه‌ی دراز و طویل پارسا پیروزفر در سه عرصه‌ی سینما و تئاتر، این بازیگر تا به امروز تجربه‌ی زیادی در زمینه‌ی بازیگری و نمایش‌نامه‌نویسی از خود نشان می‌دهد. از همه مهمتر، این بازیگر توسط بسیاری از مخاطبین سینما و تلویزیون ایران فردی سرشناس، محبوب و دوست‌داشتنی است؛ چراکه او در تمامی این سال‌ها تلاش کرده تا از حواشی و جنجال‌های متفرقه به دور باشد. در دوره و زمانه‌ای که سلبریتی‌ها چندان ارزش و احترام سابق را ندارند، پارسا پیروزفر جزء آن دسته از افراد مطرح سینماست که کمتر کسی را می‌توان یافت که او را دوست نداشته باشد.
ایشون در شیدا معرفی شد.
در مهمان مامان درخشید.
در مسیر سبز تمام شد.
الان هم در یاغی مشغول ورود به مسیری زشت و زنندست. امیدوارم هرچه سریعتر از این مسیر خارج بشه و به دنیای سینما و تئاتر با آدمای در حدِ خودش برگرده… و اگر نه که آینده ای مثل تمام بازیگر های حال حاضر ایران براش پیش‌بینی میکنم.
حیف این بازیگر دوست داشتنی که داره تو … زندگی کاریش رو میگذرونه.