نسل بعد با پلی‌استیشن ۵ آغاز می‌شود؛ منتقدان از PS5 راضی‌اند

در ماه‌های گذشته سونی به‌جای انتشار اطلاعات فراوان از پلی‌استیشن ۵، برای مدت نسبتاً زیادی با نشر قطره‌ای اطلاعات سعی داشت تا هواداران را هیجان‌زده کند و آن‌ها را در انتظار اخبار کنسول نسل نهمی خود نگه دارد. اکنون، پلی‌استیشن ۵ به‌صورت رسمی در بازار آمریکا و ژاپن عرضه شده است و می‌توانیم نگاهی به بررسی‌های انجام‌شده توسط رسانه‌ها داشته باشیم و به‌‌صورت مفصل در مورد کنسول پلی‌استیشن ۵ و جزییات و عملکرد آن صحبت کنیم. سونی در نسل هشتم کنسول‌های خانگی با اختلاف پیشتاز نبرد کنسول‌ها بود و موفقیت عظیمی به دست آورد. باید دید که آیا آن‌ها در این نسل هم می‌توانند این بار سنگین را تحمل کنند و دوباره پیشتاز باشند؟

اگر نگاهی به نظر ژورنالیست‌های مختلف به ایکس باکس سری ایکس/ سری اس انداخته باشید، احتمالاً مشاهده کرده‌اید که باوجود تحسین‌های کلی از کنسول و عملکرد اجرایی آن در بازی‌های مالتی پلتفرم و همین‌طور برخی از ویژگی‌های آن، برخی تردیدها باعث شد که تعدادی از منتقدین در حال حاضر آن را تجربه‌ای ضروری برای همه ندانند چراکه در زمان عرضه بازی انحصاری بزرگی ندارد و معنای واقعی تغییر نسل را هنوز به همه نشان نداده است. بااین‌حال، به نظر می‌رسد که اوضاع پلی‌استیشن ۵ کمی فرق دارد و رویکرد سونی در همین اول نسل با مایکروسافت تفاوت‌هایی داشته است. به گواه منتقدین مختلف، اگر به دنبال طعم تجربه‌ی نسل بعد بازی‌های ویدیویی هستید، سونی شاید تنها انتخابی باشد که در حال حاضر به معنای واقعی این تجربه را در اختیار مخاطب قرار داده است.

البته در کنار تحسین‌های فراوان انجام‌شده از پلی‌استیشن ۵، طبیعتاً شکایت‌هایی هم وجود داشته که برخی از ژورنالیست‌ها به آن اشاره‌هایی کرده‌اند. شاید یکی از این نکاتی که تقریباً همه‌ی ژورنالیست‌ها به آن اشاره داشته‌اند، بزرگی بیش‌ازحد کنسول باشد که حجم زیادی را اشغال می‌کند و همچنین طراحی آن هم برای برخی جذاب نبوده است. دن سیلور، ژورنالیست سایت دیلی تلگراف در رابطه با نارضایتی خود از طراحی کنسول و اندازه‌ی آن می‌گوید: «کنسول جدید سونی زیبا به نظر نمی‌رسد. در واقع، برخی آن را ممکن است زشت در نظر بگیرند: گویی یک آجر سیاه بزرگ که در یک پوشه سفید فلزی نامتقارن و غیر جذاب قرار گرفته است.» در ادامه او طراحی این کنسول را به‌صورت کلی ناموفق دانسته و آن را تلاش ناموفقی خوانده که حجم عظیمش در اتاقتان خودنمایی خواهد کرد.

باوجوداین، خبرهای بد برای پلی‌استیشن ۵ در اینجا به پایان می‌رسد، برای هر فردی که بتواند با طراحی این کنسول و اندازه بسیار بزرگش کنار بیاید یا حتی از آن خوشش بیاید، این کنسول‌ حرف‌هایی برای گفتن دارد. دن سیلور در ادامه تحسین‌های زیادی از کنسول انجام داده است. او در بررسی خود به کنسول پلی‌استیشن ۵ امتیاز ۴ از ۵ را داده است و آن را عمیقاً پیشنهاد کرده است. به نظر می‌رسد که سونی برای خلق وارث پلی‌استیشن ۴ به‌ندرت قدم اشتباهی برداشته است. بر اساس بررسی الیز فاویس از سایت واشنگتن‌پست، اصلی‌ترین ایده‌ای که در شکل‌گیری کلی کنسول پلی‌استیشن ۵ نقش داشته، ایده‌ی «غوطه‌وری» در بازی بوده است.

فاویس درباره‌ی این موضوع می‌گوید: «این ایده‌ای است که در تمام این مدت‌ با آن سروکار داشته‌ایم اما پلی‌استیشن ۵ آن را به سطح تازه‌ای می‌برد. پلی‌استیشن ۵ سعی دارد تا حس‌ شما را به خود جلب کند. به‌جای اینکه پنجره‌ای به‌سوی دنیای دیگری برای شما بگشاید، در واقع پلی‌استیشن ۵ شما را در آن دنیا قرار می‌دهد تا آن را به‌گونه‌ای که تاکنون سابقه نداشته، ببینید، بشنوید و حس کنید.» او درباره‌ی غوطه‌وری و این حس می‌گوید: «البته، شما در گذشته در بازی‌ها عادت داشته‌اید که وقتی از تپه سنگی سقوط می‌کنید یا مورد اصابت شمشیر دشمن قرار می‌گیرید، با لرزش دسته‌ی کنسول مواجه شوید اما این رویکرد قدیمی و ساده‌ای است. اکنون شما با پلی‌استیشن ۵ می‌توانید چک‌چک قطرات باران و سقوط آن روی چتری را در کف دستانتان حس کنید. صدای شلیک گلوله‌ای که از سمت گوش چپ شما شنیده می‌شود، به‌طور غریزی ممکن است باعث شود تا به آن سمت بچرخید. این قضیه در واقع ترکیب دو ویژگی بازخورد لمسی کنترلر دوال‌سنس و همین‌طور صدای سه‌بعدی کنسول است و این فقط یکی از نمونه‌هایی است که باعث می‌شود حس تجربه‌ی پلی‌استیشن ۵ کاملاً نسل بعدی باشد.»

همچون بسیاری از منتقدین دیگر، تام اوری از سایت VG247، در بررسی خود و در تحسین از کنترلر دوال‌سنس نوشته: «چیزی که فکر نمی‌کنم کسی بتواند از آن ناراضی باشد، کنترلر دوال‌سنس است. صادقانه فکر می‌کنم که دسته‌ی جدید پلی‌استیشن ۵ باعث می‌شود مردم به‌صورت اساسی درباره‌ی تصمیمشان برای تجربه‌ی آثار مالتی پلتفرم دوباره فکر کنند، چراکه این کنترلر می‌تواند تفاوتی را در تجربه‌ی بازی‌ها رقم بزند. این یک تکنولوژی فوق‌العاده است و یکی از برجسته‌ترین نکاتی است که در روزهای اول کار با کنسول جدید سونی با آن روبه‌رو شدم.»

تحسین‌های انجام‌شده برای دوال‌سنس تقریباً چیزی است که بین تمامی ژورنالیست‌ها مشترک است و آن‌ها نظری متفق‌القول دراین‌باره داشته‌اند. اندرو وبستر از سایت The Verge در بررسی خود از تصمیم سونی برای قرار دادن بازی Astro’s Playroom به‌صورت رایگان در کنسول قدردانی کرده و آن را نمونه‌ای بسیار مناسب برای نشان دادن قابلیت‌های دوال‌سنس دانسته است. چیزی که به‌زعم او باعث شده جهش نسل کنسول‌ها نه‌تنها دیده، بلکه احساس شود. وبستر در این خصوص می‌گوید: «قابلیت بازخورد لمسی از همان لحظه‌ای که بازی Astro’s Playroom را شروع می‌کنید، مشخص است. درحالی‌که با شخصیت اصلی حرکت می‌کنید، شما می‌توانید قدم‌هایی که در بازی برداشته‌اید را به شکل ظریفی در دستانتان حس کنید و برای این کار از سمت چپ دسته به سمت راست آن لرزش خاصی شبیه‌سازی می‌شود تا این حس را برساند.»

او در ادامه می‌گوید: «این واقعاً جالب است اما اوضاع وقتی جالب‌تر و هیجان‌انگیزتر می‌شود که شما روی سطوح مختلفی قدم می‌گذارید. سخت است که با کلمات بتوان به‌صورت دقیق آن را توصیف کرد اما وقتی روی شن‌ها راه می‌روید، حس دانه‌دانه بودن آن‌ها القا می‌شود و وقتی استرو، شخصیت اصلی بازی، به استخری شیرجه می‌زند به‌صورت شگفت‌انگیزی آن حس را می‌رساند. در یک بخش بازی، شما می‌توانید حس بارش قطرات باران را روی دستانتان احساس کنید و وقتی این ریزش قطرات باران به باران منجمد‌کننده تبدیل می‌شود، این حس تغییر پیدا می‌کند و تیزتر و سنگین‌تر می‌شود.»

قابلیت «ماشه‌های تطبیق‌پذیر» هم‌چنین بازخوردهای فوق‌العاده‌ای را با خود به همراه دارد. برای مثال، میزان مقاومت دکمه‌های R1 و R2 در نوع خود فوق‌العاده است. به گفته‌ی وبستر، چنین تغییراتی که به نظر کوچک می‌رسند، به چیز فوق‌العاده رضایت‌بخشی تبدیل شده‌اند. «خودم را در بازی در حال کشف مناطق و کارهای جدیدی یافتم تا ببینم آیا می‌توانم احساسات جدیدی را از این طریق دریافت کنم … طراحان برخلاف کاری که با کنترلر حرکتی کنسول Wii یا حتی کینکت انجام می‌دادند، اکنون نیازی ندارند تا بازی‌های خود را به‌صورت ساختاری و بنیادی تغییر دهند تا از قابلیت‌های کنترلر پلی‌استیشن ۵ استفاده کنند و حتی در زمان عرضه‌ی کنسول، نمونه‌های بسیار خوبی وجود دارد که به ما نشان دهد توسعه‌دهندگان مختلف چگونه از قابلیت‌های دوال‌سنس استفاده خواهند کرد.»

دوباره باید این نکته را ذکر کرد که تفاوت رویکرد سونی و مایکروسافت در رابطه با کنسول‌های نسل بعد خود نکته‌ی مهمی است که باید در نظر گرفته شود. لزوماً رویکرد هیچ‌کدام از آن‌ها بد نبوده بلکه بهتر است بگوییم متفاوت بوده‌اند. هرچند مایکروسافت سعی کرده تجربه‌ی کنسول را تقریباً در هر بخشی تکامل ببخشد و آن‌ها را ارتقا دهد، هدف سونی این بوده که تغییرات گسترده‌تر و انقلابی‌تری اعمال کند. تغییراتی که در بسیاری از بخش‌ها از دسته‌ی کنسول گرفته تا رابط کاربری آن دیده می‌شود.

سم لاوریج از سایت Games Radar به‌طور مشخص تحت تأثیر “مرکز کنترل” (Control Centre) پلی‌استیشن ۵ قرار گرفته است. این در واقع یکی از بخش‌های جدید رابط کاربری کنسول است که بر اساس کارهایی که کاربر انجام می‌دهد تغییراتی در خود می‌بیند تا تجربه‌ی راحت و در دسترسی را برای او به همراه آورد. او در مورد یکی دیگر از قابلیت‌های رابط کاربری می‌گوید: «حتی بخشی به نام تعویض‌کننده (Switcher) وجود دارد که به شما اجازه می‌دهد بین بازی‌های اخیر به‌راحتی جابجا شوید. البته، عملکرد آن مشابه قابلیت ازسرگیری سریع (Quick Resume) کنسول ایکس باکس سری ایکس نیست و بازی‌ها را در حالت تعلیق نگه نمی‌دارد و آن‌ها را دقیقاً از جایی که آن‌ها را ترک کرده‌ایم، اجرا نمی‌کند اما سرعت بالای بارگذاری بازی‌ها – حتی از طریق دیسک یا SSD اکسترنال – شما را فریب می‌دهد تا فکر کنید که از این ویژگی استفاده کرده است.»

سم لاوریج در ادامه در مورد یکی دیگر از قابلیت‌های کاملاً جدید رابط کاربری دستگاه که در ویدیو معرفی رابط کاربری توسط سونی هم روی آن مانور زیادی داده شد، توضیح می‌دهد: «نکته‌ی مهم‌تر درباره‌ی رابط کاربری، اطلاعات و جزییاتی است که از بازی‌ها و فعالیت‌های شما نشان می‌دهند. ویژگی جدید فعالیت‌ها (Activities)، کارت‌های رنگی و گوناگونی را به شما نشان می‌دهد و به چیزهایی نظیر تروفی‌های بعدی، تصاویر جدید گرفته‌شده یا حتی جزییاتی از مأموریت‌های بازی اشاره می‌کند. حتی به شما این اجازه را می‌دهد که بدون نیاز به زمان بارگذاری زیادی، فوراً به قسمت‌های مختلفی از بازی بروید و فعالیت‌های آن بخش‌ها را انجام دهید و در این حالت معطل نشوید.»

در ادامه‌ی جزییات این قابلیت، Mat Paget از گیم‌اسپات در مطلب بررسی پلی‌استیشن ۵ نوشته که توانسته تمامی چالش‌های مخفی‌کاری بازی «مرد عنکبوتی: مایلز مورالز» را از طریق این کارت‌ها انتخاب کند و آن‌ها را انجام دهد. حتی نیاز نبوده که در منوهای بازی یا محیط اپن‌ورلد آن این کار را انجام دهد. با سرعت بسیار بالای SSD کنسول و زمان بارگذاری بازی‌ها، چنین چیزی به‌راحتی از طریق رابط کاربری جدید سونی در دسترس است.

او می‌گوید: «بارگذاری یکی از مأموریت‌های بازی از صفحه‌ی اصلی کمتر از ۱۰ ثانیه طول می‌کشد و وقتی وارد منهتن شوید، برای سفر سریع (Fast Travel) در نقشه فقط به چند ثانیه (حدود ۲ یا ۳ ثانیه) نیاز دارید که به هر جای آن بروید. این پیشرفت قابل‌توجه باعث می‌شود که شما وقت بیش‌تری را صرف بازی کردن کنید و مدت کمتری در انتظار بارگذاری بازی بمانید. این ویژگی همچنین به جریان کلی ساختار جهان‌ باز بازی منفعت می‌رساند.. یکی از نمونه‌های اولیه قابل‌توجه برای این موضوع، هنگامی اتفاق می‌افتد که مأموریتی را در مخفیگاه دشمن به اتمام برسانید. این بار برخلاف قبل که باید لودینگی را تحمل می‌کردید، فقط کافی است از طریق یکی از دریچه‌هایی آن ساختمان که به‌ خارج از آنجا راه دارد، نشانه بگیرید و این بار بدون هیچ صفحه‌ی لودینگی به شکل یکپارچه با مرد عنکبوتی از آن ساختمان خارج شوید و بدون درنگ بازی را ادامه ‌دهید. این لحظه‌ی کوتاهی بود اما برای من نشانگر یک دستاورد تکنیکی است که می‌تواند من را برای بازی‌های اپن‌ورلد نسل بعدی هیجان‌زده کند.»

در یک جمع‌بندی کلی، چند دلیل وجود دارد که باعث شده ژورنالیست‌های مختلف چنین تحسین‌هایی را از پلی‌استیشن ۵ انجام دهند و بگویند در حال حاضر این کنسول حس نسل بعد را به مخاطب می‌رساند. نخست، اینکه رویکرد سونی و شعار آن‌ها از همان ابتدای معرفی پلی‌استیشن ۵ مبنی بر «باور به تغییر نسل‌ها» بوده و آن‌ها نشان دادند که می‌خواهند این تفاوت را از همان ابتدا و با ویژگی‌های سخت‌افزاری و نرم‌افزاری کنسول به اثبات برسانند. همچنین فهرست قوی بازی‌های انحصاری زمان عرضه پلی‌استیشن ۵ همچون «دیمونز سولز» و «مرد عنکبوتی: مایلز مورالز» باعث شده تا سونی بتواند از همان ابتدا جذابیت‌ها و قدرت کنسول‌ خود را به گیمرها نشان بدهد. این دقیقاً چیزی است که ژورنالیست‌ها در نقدهای خود از ایکس باکس سری ایکس به آن اشاره کرده بودند. بااین‌حال، این تازه اول راه هر دو کنسول نسل بعدی سونی و مایکروسافت است و برای تعیین وضعیت این کنسول‌ها و نتیجه‌گیری در مورد آن‌ها هنوز بسیار زود است و برای پاسخ به آن باید دید که سرنوشت این کنسول‌های نسل بعدی به چه مسیری خواهد رفت.

منبع: Gamesindustry.biz