پلی‌استیشن ۵، ایکس‌باکس سری یا نینتندو سوییچ؛ کدام کنسول برنده‌ی ۲۰۲۱ بود؟

در حالی که نخستین سال تقابل پلی‌استیشن ۵، ایکس‌باکس سری ایکس/اس و نینتندو سوییچ تحت تاثیر تاخیرها، کمبودها و دیگر عوامل خارج از کنترل بود، ۲۰۲۱ نهایتا در کمال تعجب به سال بسیار خوبی برای صنعت بازی‌های ویدیویی تبدیل شد و نشان داد رقابت جذاب کنسول‌ها طی چند سال آینده چگونه خواهد بود.

حال شاید بپرسید کدام کنسول «برنده‌‌ی» سالی که گذشت بود؟ پاسخ به این سوال می‌تواند دشوار باشد چراکه تا حد زیادی به نظرات شخصی و عوامل مختلف بیرونی دیگر بستگی دارد و ۲۰۲۱ هم سال بسیار غیرعادی و عجیبی بوده است. با این حال، می‌توانیم یک نگاه اجمالی به عملکرد هر کنسول در بخش‌های مختلف داشته باشیم و به یک نظر کلی برسیم.

برای این کار، ما پنج دسته‌ی مختلف انتخاب کرده و به هر کنسول بابت عملکردشان در آن زمینه خاص امتیازی بین ۱ تا ۳ داده‌ایم (امتیاز ۱ به معنای پایین‌ترین رتبه میان سه کنسول، ۲ به معنای رتبه دوم و ۳ هم به معنای رتبه برتر است). در ادامه، پیش از آنکه سراغ مقایسه عملکرد کنسول‌ها و اختصاص نمرات برویم، بیایید نگاهی به پنج دسته‌ی اصلی داشته باشیم.

• فروش: چند دستگاه از کنسول طی سال ۲۰۲۱ به فروش رفته است؟ این دسته بر اساس آخرین داده‌ها و آمار رسمی بوده که توسط منابع معتبر منتشر شده است.
• سخت‌افزار: این دسته به مزایا و معایب هر قطعه سخت‌افزاری در یک خانواده کنسولی می‌پردازد.
• سرویس‌ها: امتیازاتی که در این دسته به هر کنسول اختصاص می‌یابد، بر اساس کیفیت سرویس‌های انحصاری آن‌ها است. برخلاف قابلیت‌های سخت‌افزاری، این مورد یک امر اختیاری در کنسول‌ها است و اغلب تفاوت‌های فاحشی میان سرویس‌های هر شرکت وجود دارد.
• بازی‌های انحصاری: در این بخش ابتدا کیفیت بازی‌های انحصاری هر کنسول و سپس – اگر متناسب باشد – تعداد آن‌ها در نظر گرفته می‌شود که در سال ۲۰۲۱ راهی بازار شده‌اند.
• آینده: وقتی درباره‌ی آینده‌ی یک کنسول حرف می‌زنیم، بازی‌ها و سرویس‌هایی را در نظر می‌گیریم که شرکت‌ سازنده برای سال ۲۰۲۲ و پس از آن تدارک دیده است.

اکنون که با دسته‌های مختلف آشنا شدیم، بهتر است بدون وقفه به اصل ماجرا بپردازیم.

کنسول نینتندو سوییچ

فروش – ۳ امتیاز

در حالی که اعداد و ارقام رسمی کنسول‌ها در هر نسل می‌تواند دچار خطا و اشتباه شود، هیچ شکی نیست که نینتندو سوییچ بازار سال ۲۰۲۱ را به تصرف خود درآورد. طبق تخمین برخی از منابع، این کنسول موفق شده طی سالی که گذشت حدود ۲۰ میلیون دستگاه فروش داشته باشد.

اینکه سوییچ چند سال پیش عرضه شده و انتخاب‌های سخت‌افزاری متنوعی در اختیار کاربران قرار می‌دهد مزیت بزرگی در این زمینه محسوب می‌شود و با توجه به عملکردی که تا امروز از آن دیده‌ایم، بعید نیست در پایان رقابت نسل نهم سوییچ پرفروش‌ترین کنسول باشد و پلی‌استیشن ۵ و ایکس‌باکس سری ایکس/اس را شکست دهد.

سخت‌افزار – ۲ امتیاز

شاید بتوان گفت عرضه نینتندو سوییچ OLED استراتژی آنچنان موفق و خوبی نبود، اما به هیچ وجه نمی‌شود طراحی سخت‌افزاری عالی سوییچ را که تاثیر به‌سزایی در موفقیت کم‌نظیر آن داشته، انکار کرد.

زمان مشخص خواهد کرد که سونی و مایکروسافت اصلا تلاش می‌کنند مستقیما با طراحی هیبریدی سوییچ رقابت کنند یا خیر، اما فعلا نینتندو توانسته این بخش از بازار را با یکی از بهترین و نوآورانه‌ترین کنسول‌های تاریخ به تصرف خود درآورد.

سرویس‌ها – ۱ امتیاز

با اینکه نینتندو در ماه‌های پایانی امسال بالاخره تصمیم گرفت بازی‌های N64 و سگا جنسیس را به سرویس سوییچ آنلاین (Switch Onlin) اضافه کند، هنوز در زمینه ارائه سرویس و اشتراک‌های اقتصادی موفق نبوده است. کیفیت پورت‌های N64 اصلا راضی‌کننده نیست و قیمت سرویس سوییچ آنلاین هم چنان بالا بوده که نشان می‌دهد نینتندو در کل سیاست‌های مناسبی برای ارائه سرویس‌های دیجیتال ندارد.

بدون شک هر شرکت سیاست‌های مخصوص خود را دارد و ممکن است در یک زمینه خاص سرمایه‌گذاری نکند. ارتباط نینتندو با سرویس‌های دیجیتال هم احتمالا به همین مسئله بازگردد اما نهایتا این شرکت را در رقابت تنگاتنگ کنسول – حداقل در این زمینه خاص – عقب می‌اندازد.

بازی‌های انحصاری – ۱ امتیاز

به‌طور کلی اگر بخواهیم نگاه کنیم، ۲۰۲۱ سال بدی برای انحصاری‌های سوییچ نبوده است (عناوینی مثل Metroid Dread عالی بودند و New Pokémon Snap، Mario Party Superstars و Mario Golf: Super Rush هم خوب ظاهر شدند)، اما اتکای بیش از حد نینتندو روی دارایی‌های معنوی خودش به آن‌ آسیب جدی وارد کرده و تعداد بازی‌های انحصاری را به‌شدت کاهش داده است. با تمام این اوصاف، آینده‌ی نینتندو سوییچ بسیار درخشان به‌نظر می‌رسد…

آینده – ۲ امتیاز

انحصاری‌های بسیاری وجود ندارند که بتوانند با قدرت و کیفیت Breath of the Wild 2 رقابت کنند، اما اگر این بازی به طریقی از صفحه‌ی روزگار محو می‌شد، نینتندو همچنان بازی‌هایی مثل Splatoon 3، Metroid Prime 4، Pokémon Legends: Arceus، Mario + Rabbids: Sparks Of Hope، Triangle Strategy و بسیاری دارد که آینده‌ی درخشانی برای انحصاری‌های سوییچ رقم می‌زنند.

پلی‌استیشن ۵

فروش – ۲ امتیاز

با اینکه پلی‌استیشن ۵ رقیب فوق‌العاده سرسختی برای سوییچ بود و در برخی کشورها توانست فروش بهتری را تجربه کند، اما نهایتا آمارهای رسمی سونی هم نشان می‌دهد نینتندو سوییچ مجموعا فروش بهتری نسبت به کنسول نسل نهمی آن‌ها در سال ۲۰۲۱ داشته است. تاکنون آمار دقیق و نهایی ۲۰۲۱ برای پلی‌استیشن ۵ منتشر نشده اما احتمال می‌رود سونی رقم بسیار خوب ۱۵ میلیون دستگاه را تا پایان سال ثبت کرده باشد.

با این حال، در صورتی که طی سال ۲۰۲۲ وضعیت کمبود تراشه‌ها بهبود یابد، رقابت میان سوییچ و پلی‌استیشن ۵ جذابیت بیشتری خواهد داشت و حتی بعید نیست سونی بتواند پس از مدت‌ها کنسول هیبریدی نینتندو را شکست دهد.

سخت‌افزار – ۱ امتیاز

در حالی که کنترلر پلی‌استیشن ۵ با نام دوال سنس واقعا شگفت‌انگیز است، به شخصه هنوز سراغ بسیاری از قابلیت‌های مرکز کنترل (Control Center) نرفته‌ام. اینکه پلی‌استیشن ۵ قابلیت پشتیبانی از بازی‌های نسل هشتم را دارد مزیت بزرگی است (قابلیتی که نینتندو ندارد)، اما همین قابلیت نسبت به سیستمی که در کنسول‌های ایکس‌باکس مشاهده می‌کنیم محدودیت دارد. از سوی دیگر سونی بعضا سیاست‌های ارتقای جنجالی مختلفی برای نسل جدید دارد و این یعنی همین قابلیت سخت‌افزاری هم می‌تواند دچار نقص باشد.

با وجود تمام این صحبت‌ها، فکر می‌کنم سخت‌افزار پلی‌استیشن ۵ در سال ۲۰۲۲ جذابیت بیشتری خواهد داشت چراکه توسعه‌دهندگان بیشتری سعی می‌کنند از قابلیت‌های انحصاری و ویژه آن بهره ببرند.

سرویس‌ها – ۲ امتیاز

در این زمینه، سرویس پلی‌استیشن Now مزیت قابل توجهی به سونی نسبت به نینتندو می‌دهد. همچنین، این سرویس به صورت ماهانه بازی‌های رایگان مختلفی در اختیار کاربران قرار می‌دهد تا آن را به سرویسی جذاب و رقابتی تبدیل کند.

گرچه، باید اعتراف کرد که هیچ سرویسی (از جمله PS Now) توان برابری با سرویس شگفت‌انگیزی مثل گیم‌پس ایکس‌باکس را ندارد. چند ماه پیش برخی گزارشات حاکی از آن بودند که سونی قصد دارد در آینده نه‌چندان دور رقیب گیم‌پس را برای خودش راه‌اندازی کند اما این مورد هنوز اطلاعات رسمی دریافت نکرده و نمی‌دانیم سیاست‌های بعدی سونی چه خواهد بود. در هر حال، اگر سونی بتواند یک رقیب حقیقی برای گیم‌پس خلق کند، بازار سرویس‌های دیجیتالی حسابی گرم و جذاب خواهد شد.

بازی‌های انحصاری – ۲ امتیاز

با اینکه پیش از ورود به ۲۰۲۱ پیش‌بینی می‌کردیم انحصاری‌های پلی‌استیشن ۵ بهتر از ایکس‌باکس سری ایکس/اس باشد، اما تاخیر عناوینی چون God of War Ragnarok، Ghostwire و Horizon Forbidden West تا سال ۲۰۲۲، شرایط را تا حد زیادی تغییر داد.

با این حال بازی‌های انحصاری‌ای مثل Returnal، Deathloop و Ratchet And Clank: Rift Apart در حد و اندازه‌های «بازی سال» یا همان GOTY ظاهر شدند و برخی عناوین کوچکتر مثل Kena: Bridge of Spirits به لیست انحصاری‌های پلی‌استیشن ۵ قوت بخشیدند.

آینده – ۳ امتیاز

بدون شک God of War Ragnarok باید در تمام لیست‌های «مورد انتظارترین بازی‌های ۲۰۲۲» قرار بگیرد، اما کار سونی به همینجا ختم نمی‌شود. فاینال فانتزی ۱۶، ریمیک Star Wars: Knights of the Old Republic، Marvel’s Wolverine، Gran Turismo 7، Forbidden West، Ghostwire Tokyo و Marvel’s Spider-Man 2 انحصاری‌های دیگر پلی‌استیشن ۵ خواهند بود که واقعا بی‌نظیر و هیجان‌آور است.

در نتیجه، حتی اگر سونی آن سرویس احتمالی خود جهت رقابت با گیم‌پس را راه‌اندازی نکند، بازهم آینده‌ی پلی‌استیشن طی ۲۰۲۲ و پس از آن فوق‌العاده به‌نظر می‌رسد. باید گفت دارندگان پلی‌استیشن ۵ در سال ۲۰۲۲ جزء خوش‌شانس‌ترین گیمرها خواهند بود.

ایکس‌باکس سری ایکس/اس

فروش – ۱ امتیاز

مایکروسافت اغلب به راحتی آمار و ارقام فروش کنسول‌هایش را در رسانه‌ها منتشر نمی‌کند اما اگر با اطلاعات موجود سخاوتمندانه‌ترین تخمین را داشته باشیم، باز هم ایکس‌باکس سری ایکس و اس از لحاظ فروش در جایگاه سوم قرار می‌گیرند. به شخصه احتمال می‌دهم دو کنسول نسل نهمی ایکس‌باکس مجموعا حدود ۱۰ میلیون دستگاه فروخته باشند و اینگونه تفاوت فاحشی میان آن‌ها و پلی‌استیشن ۵ وجود دارد.

با تمام این اوصاف، عملکرد کنسول‌های مایکروسافت هرچه به پایان ۲۰۲۱ نزدیک می‌شدیم بهتر شد و در نتیجه انتظار فروش خیلی خوبی را طی سال جدید میلادی از آن‌ها داریم.

سخت‌افزار – ۳ امتیاز

پیش از عرضه کنسول‌های نسل نهم به بازار، سونی تمرکز کمپین‌های تبلیغاتی خود را روی SSD‌ پلی‌استیشن ۵ گذاشته بود و خیلی‌ها فکر می‌کردند ایکس‌باکس سری ایکس توان رقابت با آن را نداشته باشد. ولی در سالی که بازی‌های انحصاری و نسل جدید واقعی خیلی کم بودند، ایکس‌باکس توانست با قابلیت‌های عالی و کاربرپسند، خود را از بقیه کنسول‌ها جدا کند.

باید اعتراف کرد قابلیت Quick Resume ایکس‌باکس به‌طور کلی بهتر از هر قابلیتی است که مرکز کنترل پلی‌استیشن ۵ ارائه می‌دهد. از سوی دیگر پشتیبانی از نسل‌های گذشته‌ی آن با اختلافی فاحش نسبت به هر نوع قابلیت مشابهی که در بازار وجود دارد برتر است. همچنین، ایکس‌باکس سری اس اقتصادی‌ترین کنسول نسل نه محسوب می‌شود و طرفداران بی‌شماری در سرتاسر دنیا دارد – از جمله کشور خودمان، باتوجه به قیمت غیرمنطقی دیگر کنسول‌ها.

سرویس‌ها – ۳ امتیاز

این موضوع خاص با گیم‌پس آغاز می‌شود و با آن تمام خواهد شد. زمانی که مایکروسافت تصمیم گرفت سرمایه‌گذاری عظیمی روی سرویس گیم‌پس انجام دهد، ریسک بزرگی را پذیرفت. اما اکنون متوجه می‌شویم چرا فیل اسپنسر و همکارانش این سرویس را بسیار ارزشمند و «پایدار» می‌دانند. در ضمن این پایان ماجرا نیست و با گسترش هرچه بیشتر سرویس‌های بازی ابری (Cloud Gaming)، مایکروسافت رقبا را حتی بیش از حالا عقب نگه خواهد داشت.

گیم‌پس اکنون چیزی حدود ۲۰ میلیون مشترک دارد و با اینکه طبق پیش‌بینی‌های اولیه مایکروسافت عمل نکرده، همچنان سرویسی جذاب و به‌صرفه با آینده‌ای روشن محسوب می‌شود. در این قسمت هم ایکس‌باکس برای کاربران ایرانی مزیت بزرگی ایجاد کرده و ما می‌توانیم با پرداخت مبلغی متناسب، به کتابخانه شگفت‌انگیزی از بازی‌ها دسترسی پیدا کنیم.

بازی‌های انحصاری – ۳ امتیاز

اگر بخواهم صادقانه بگویم، باتوجه به اتفاقاتی که حین توسعه Halo Infinite افتاد اصلا انتظار نداشتم بازی به این خوبی از آب درآید. گرچه، فکر می‌کنم Forza Horizon برترین انحصاری ایکس‌باکس در سال ۲۰۲۱ بود که توانست پاسخ قاطعی به انتقادات چند سال اخیر بدهد.

در حالی که پلی‌استیشن ۵ طی ۲۰۲۱ عناوین انحصاری بسیار خوبی راهی بازار کرد، ایکس‌باکس دو اسلحه بزرگ داشت که با چندین و چند عنوان کوچکتر – اما قابل احترام – حمایت می‌شدند؛ Twelve Minutes، The Gunk، The Artful Escape، The Ascent، Microsoft Flight Simulator و Sable. حقیقتش را بخواهید انتخاب ایکس‌باکس به‌عنوان پیشتاز دسته‌ی بازی‌های انحصاری کمی دشوار بود اما تعداد بیشتر بازی‌های آن موجب شد نهایتا برنده این رقابت نزدیک باشد.

آینده – ۱ امتیاز

شاید مایکروسافت با اختلافی کم موفق شد برنده جنگ انحصاری‌ها در سال ۲۰۲۱ باشد، اما همچنان مثل سونی و نینتندو روی بازی‌های انحصاری تمرکز ندارد. استارفیلد، پرفکت دارک، Senua’s Saga: Hellblade II، Redfall و Fable 4 از جمله بازی‌های انحصاری ایکس‌باکس در سال ۲۰۲۲ خواهند بود که علی‌رغم کیفیت احتمالی عالی، تعدادشان خیلی کم است. در نتیجه، وقتی به آینده کنسول‌ها نگاه می‌کنیم، سونی و نینتندو افق روشن‌تری برای مخاطبان خود ترسیم کرده‌اند.

البته نباید فراموش کرد که این بازی برای مایکروسافت تمام نشده و ایکس‌باکس می‌تواند با معرفی انحصاری‌های جدید، خرید استودیوهای بزرگ بیشتر و حتی گسترش چشم‌گیر گیم‌پس وضعیت سال پیش‌رو را بهبود ببخشد. اما فعلا وقتی از تولیدکنندگان کنسول می‌پرسم «بعدی چه خواهد بود؟»، مایکروسافت پاسخ‌های چشم‌گیر زیادی ندارد.

پلی‌استیشن ۵ در برابر ایکس‌باکس سری ایکس/اس در برابر نینتندو سوییچ – چه کسی برنده ۲۰۲۱ بود؟

جایگاه سوم: نینتندو سوییچ با ۹ امتیاز

حتی در سالی آهسته و پرمشقت، نینتندو سوییچ در زمینه فروش کنسولی بازار را به تسخیر خود درآورد و قدرت ماندگار خود را به همگان ثابت کرد. در ضمن، آینده نینتندو هم درخشان به‌نظر می‌رسد و احتمالا خبرهای خوبی از آن در سال پیش‌رو بشنویم.

جایگاه دوم: پلی‌استیشن ۵ با ۱۰ امتیاز

تیم پلی‌استیشن بدون شک طی سال ۲۰۲۱ تحت تاثیر بسیاری از مشکلات – که خارج از کنترلش بود – قرار گرفت، اما هیچکس تردید ندارد که این کنسول جایگزین شایسته‌ای برای پلی‌استیشن ۴ است و سال ۲۰۲۲ می‌تواند سالی رویایی برای طرفداران آن باشد.

جایگاه اول: ایکس‌باکس سری ایکس/اس با ۱۱ امتیاز

امسال تمرکز ایکس‌باکس روی سرویس‌های اشتراکی، قابلیت‌های تعیین‌کننده سخت‌افزاری و پشتیبانی از نسل‌های گذشته ارزشمندتر از همیشه به‌نظر رسید. از سوی دیگر شاهد انتشار انحصاری‌های بسیار خوب برای ایکس‌باکس بودیم. پس در مجموع می‌توان گفت ۲۰۲۱ سال ایکس‌باکس بود.

نظر شما درباره‌ی جنگ کنسول‌ها در سال ۲۰۲۱ چیست؟ فکر می‌کنید کدام‌یک عملکرد بهتری از خود نشان دادند؟

منبع: Den of Geek