با نصب پنل خورشیدی همیشه به انرژی پاک و رایگان دسترسی داشته باشید
بحران انرژی، افزایش هزینهی قبض‌ها، افزایش هزینه‌های انرژی و از بین رفتن تعادل اکوسیستم طبیعی به دلیل استفادهی نادرست از منابع طبیعی موضوعاتی هستند که تقریبا هر روز می‌شنویم اما نمی‌دانیم چطور از این چرخه خارج شویم. البته می‌دانیم، اما ممکن است خیلی به آن توجه نکنیم. قبلا مطلبی درباره‌ی آثار مخرب پلاستیک بر اکوسیسم و سلامتی انسان نوشته بودم و از روش‌های کاهش مصرف پلاستیک در زندگی روزمره هم صحبت کرده بودم. اگر بخواهم صادقانه صحبت کنم باید بگویم اثر استفادهی نامناسب از سوخت‌ها و عدم استفاده از انرژی پاک به اندازه‌ی مصرف پلاستیک و حتی بیشتر از آن است.
اما برای استفاده از انرژی پاک باید چه کرد؟ اصلا چطور مصرف انرژی پاک را در خانه جایگزین کنیم؟ آیا خودمان می‌توانیم این جایگزینی را انجام دهیم یا باید هزینه‌های سنگینی برای نصب و راه‌اندازی این سیستم صرف کنیم؟ شاید هم از خودتان می‌پرسید استفاده از سوخت‌های فسیلی چه ضرری دارد؟ نسل‌های قبل از ما استفاده کرده‌اند و ما هم استفاده می‌کنیم. در جواب شما باید بگویم که نسل‌های گذشته آنچنان آسیبی به طبیعت زده‌اند که این روزها در گوشه و کنار جهان با بحران‌های آب‌وهوایی و بیماری‌های مختلف سروکله می‌زنیم. پس قطعا کار آن‌ها درست نبوده است.
حالا چرا با شما از این موضوعات صحبت می‌کنم؟ به این دلیل که قرار است در این مطلب از دیجیکالا مگ درباره‌ی یکی از دغدغه‌های همیشگی‌ام صحبت کنم و شما را با خودم همراه کنم تا با هم ببینیم چقدر ساده می‌توانیم از انرژی پاک استفاده کنیم و مهم‌تر از آن، کاری کنیم که نسل‌های آینده‌مان هم بدون پرداخت هزینهای همیشه به انرژی کافی دسترسی داشته باشند.
پس چند دقیقه‌ای وقتتان را به من بدهید تا با هم کمی سر از کار طبیعت در بیاوریم و ببینیم چه چیزهای ارزشمندی به ما هدیه داده که بدون هیچ توجهی به راحتی از کنار آن‌ها می‌گذریم.
سوخت فسیلی چیست؟
انرژی تجدیدپذیر چیست؟
چطور از انرژی خورشیدی استفاده کنیم؟
راه‌اندازی سیستم خورشیدی در ۸ مرحله
خودمان نصب کنیم یا کار را به کاردان بسپاریم؟
تعمیر و نگهداری پنلهای خورشیدی
سوخت فسیلی چیست؟
اولین چیزی که باید با آن آشنا شوید سوخت‌های فسیلی است. وقتی آن‌ها را بشناسید میتوانید برای انتخاب منبع تولید انرژی بهتر تصمیم بگیرید. زغال‌سنگ، نفت و گاز از جمله سوخت‌های فسیلی هستند. این سوخت‌ها از منابع تجدیدناپذیری که تشکیل آن‌ها صدها میلیون سال طول کشیده است به دست می‌آیند و دیگر به این آسانی‌ها قابل جایگزینی نیستند. سوزاندن سوخت‌های فسیلی باعث انتشار گازهای گلخانه‌ای مضر مثل دی‌اکسید کربن می‌شوند که آسیب زیادی به اکوسیستم طبیعی زمین وارد می‌کند.
انرژی تجدیدپذیر چیست؟
انرژی‌های تجدیدپذیر به آن دسته از انرژی‌هایی می‌گویند که به صورت مستقیم از منابع طبیعی غیرفسیلی به دست می‌آید و سرعت جایگزینی آن‌ها بسیار بالا است. نور خورشید و باد منابعی هستند که همیشه وجود دارند و در همین دسته جای می‌گیرند. مطمئن هستم اگر کمی به اطرافتان دقت کنید منابع تجدیدپذیر و بی‌پایان انرژی مختلفی را پیدا خواهید کرد.
تولید انرژی‌های تجدیدپذیر نسبت به سوزاندن سوخت‌های فسیلی مواد مضر بسیار کمتری به طبیعت وارد می‌کند و میتواند آن را در حد صفر در نظر گرفت. در حال حاضر سهم عمده‌ای از انتشار گازهای گلخانه‌ای ناشی از مصرف سوخت‌های فسیلی است که باعث ایجاد بحران‌های آب‌وهوایی شده است.
انرژی‌های تجدیدپذیر در اغلب کشورهای جهان هزینهی ارزان‌ترین نوع انرژی هستند و باعث اشتغال‌زایی تا ۳ برابر بیشتر نسبت به استخراج و تولید سوخت‌های فسیلی شده است. پس اینطور که به نظر می‌آید تولید و استفاده از انرژی پاک نه تنها به طبیعت کمک می‌کند و هزینه‌ها را کاهش می‌دهد، بلکه باعث ایجاد شغل و درآمد بیشتری هم می‌شود.
حالا که با انرژی‌های تجدیدپذیر آشنا شده‌اید، بد نیست درباره‌ی چند منبع رایج تولید انرژی پاک هم آشنا شوید.
انرژی خورشیدی
بیشترین میزان انرژی موجود در طبیعت را میتوانید از خورشید دریافت کنید. جالب است بدانید که حتی در هوای ابری هم این انرژی قابل تولید و استفاده است. فناوری‌های خورشیدی نور خورشید را از طریق پنلهای فتوولتائیک یا آینه‌هایی که تشعشعات خورشیدی را متمرکز می‌کنند به نیروی الکتریسیته تبدیل می‌کنند.
درست است که همه‌ی کشورها به یک اندازه از نور خورشید بهره نمی‌برند اما باز هم میزان قابل توجهی از این انرژی را دریافت می‌کنند که می‌توانند به راحتی به الکتریسیته تبدیل کنند. در دهه‌های گذشته هزینهی تولید پنلهای خورشیدی بسیار کاهش پیدا کرده است.
پنلهای خورشیدی، با توجه به موادی که برای ساختشان به کار رفته است، تقریبا ۳۰ سال عمر می‌کنند. پس می‌توان گفت هزینهی خرید و نصب این پنلها در یک یا نهایتا دو سال ابتدایی جبران شده و از آن زمان به بعد شما از انرژی رایگان استفاده خواهید کرد.
انرژی باد
انرژی جنبشی هوای متحرک که به آن باد می‌گوییم میتواند از طریق توربین‌های بادی که در خشکی یا دریا نصب می‌شوند مهار شده و به الکتریسیته تبدیل شود. انرژی باد برای هزاران سال مورد استفاده بوده و از آن برای چرخاندن چرخ‌های آسیاب استفاده می‌کردند. اما فناوری‌های انرژی بادی خشکی و فراساحلی در چند سال گذشته توانسته آن را به الکتریسیته تبدیل کند.
میانگین سرعت باد در مکان‌های مختلف متفاوت است، بعضی نقاط بادهای قوی دارند و بعضی دیگر بادهای ضعیف و فصلی؛ اما هیچ نقطه‌ای در جهان وجود ندارد که نتوانید از توربین بادی برای تولید برق استفاده کنید. قوی‌ترین بادها در ساحل دریاها می‌وزد و به همین دلیل نیروگاه‌های بادی فراساحلی پتانسیل بالایی برای تولید الکتریسیته را دارند.
انرژی زمین گرمایی
شاید نام این منبع انرژی پاک کمتر به گوشتان خورده باشد. انرژی زمین گرمایی همان انرژی حرارتی است که از داخل زمین به دست می‌آید. گرما به روش‌های مختلفی مثل استفاده از مخازن زمین گرمایی و چاه‌ها استخراج و مورد استفاده قرار می‌گیرد.
مخازن انرژی زمین گرمایی که به طور طبیعی و به میزان کافی گرم و قابل استفاده هستند «مخازن گرمابی» نام دارند اما مخازنی که گرمای آن‌ها باید با تحریک هیدرولیکی بهبود یافته و قابل استفاده شود «سیستم‌های زمین گرمایی تقویت شده» نام می‌گیرند.
وقتی این گرما استخراج و به سطح زمین آورده شد با کمک سیالات با دماهای مختلف، به برق تبدیل می‌شود. فناوری تولید برق از مخازن هیدروترمال قابل اعتمادتر است و میتواند بیشتر از ۱۰۰ سال برای شما کار کند. این یعنی اگر شما به سراغ استفاده از این منبع انرژی پاک بروید به راحتی چند نسل بعد از شما هم می‌توانند از آن استفاده کنند.
انرژی برق آبی
این انرژی از آب‌هایی که از ارتفاعات به سمت پایین حرکت می‌کنند به دست می‌آید. فناوری انرژی برق آبی میتواند انرژی جنبشی حاصل از ریزش آب را مهار و به الکتریسیته تبدیل کند. مخازن بزرگ آب، مثل سدها، و رودخانه‌ها از منابع خوب این انرژی پاک هستند.
فرق نیروگاه‌های آبی و برق‌آبی در منبع انرژی آن‌ها است. نیروگاه‌های آبی به آب ذخیره شده در منبع وابسته هستند اما انرژی برق‌آبی به جریان آب رودخانه وابسته است که طبیعتا محدودیتی هم ندارد. جالب است بدانید که نیروگاه‌های برق‌آبی علاوه بر تولید الکتریسیته، می‌توانند آب آشامیدنی را هم تامین کنند. همچنین در کنترل سیل، کنترل خشکسالی و خدمات ناوبری هم کاربرد داشته باشند.
در حال حاضر بزرگ‌ترین منبع انرژی‌های تجدیدپذیر در بخش تولید برق انرژی برق آبی است که متاسفانه متکی به الگوهای بارندگی، تاثیرات منفی خشکسالی و تغییرات اکوسیستم وابسته است. همچنین زیرساخت‌های مورد نیاز برای ایجاد یک نیروگاه آبی به روش نامناسب، میتواند تاثیر منفی بر اکوسیستم طبیعت داشته باشد.
به همین دلیل نیروگاه‌های برق آبی در مقیاس کوچک با محیط زیست سازگارتر هستند و احداث آن‌ها در مکان‌های دوردست انجام می‌شود.
انرژی اقیانوس
فناوری‌هایی وجود دارند که انرژی جنبشی و حرارتی آب دریا را به برق و گرما تبدیل می‌کنند. سیستم‌های انرژی اقیانوسی هنوز در مراحل اولیه‌ی توسعه هستند و نمونه‌های آزمایشی آن در حال بررسی است. به صورت تئوری و نظری انرژی اقیانوس میتواند بیشتر از تمام نیازهای فعلی انسان انرژی تولید کند. اما برای اعلام نظر قطعی باید منتظر نتایج بررسی‌ها بمانیم.
انرژی زیستی یا بایو انرژی
انرژی زیستی از انواع مواد آلی که با نام زیست توده شناخته می‌شوند به عنوان منبع برای تولید گرما و برق استفاده می‌کند. چوب، زغال‌سنگ، کودهای دامی از دسته منابع انرژی زیستی هستند. اغلب زیست توده‌ها در منطق روستایی برای پخت‌وپز، روشنایی و تولید گرما استفاده می‌شوند و استفاده از آن‌ها در جوامع فقیر یا در حال توسعه رواج بیشتری دارد.
سیستم‌های زیست توده‌ی مدرن از بقایای کشاورزی، محصولات زراعی و بعضی از درختان به عنوان زباله‌های آلی و منبع تامین انرژی استفاده می‌کنند. اما نکته‌ی قابل توجه تولید گازهای گلخانه‌ای است که در اثر سوزاندن زیست توده‌ها تولید می‌شود.
میزان این گازها نسبت به سوزاندن سوخت‌های فسیلی کمتر است اما بالاخره تاثیر منفی بر محیط زیست می‌گذارد. همچنین تامین زیست توده‌ها برای تولید انرژی در سطح وسیع هم میتواند به محیط زیست، جنگل‌ها و مراتع آسیب‌های جدی وارد کند. پس شاید بتوان گفت که مزایای استفاده نکردن از این منبع انرژی بیشتر از استفادهی آن است.
چطور از انرژی خورشیدی استفاده کنیم؟
به نظر من استفاده از انرژی خورشیدی یکی از راحت‌ترین راه‌ها برای تامین انرژی از طبیعت است. بالاخره در هر نقطه از ایران که زندگی کنید به نور خورشید دسترسی خواهید داشت، پس فقط باید تصمیم بگیرید چطور از آن استفاده کنید.
پنل خورشیدی، سیستم نصب و اینورتر به همراه یک کنترل کننده‌ی کامپیوتری تمام آن چیزی است که برای راه‌اندازی سیستم تامین انرژی از خورشید به آن نیاز داردید. اگر بخواهم کمی تخصصی‌تر درباره‌ی روش تبدیل نور خورشید به الکتریسیته صحبت کنم باید بگویم پنلهای خورشیدی نور خورشید را به برق DC تبدیل می‌کنند. بعد از آن اینورتر برق تولید شده را به AC تبدیل می‌کند تا تمام دستگاه‌های برقی داخل خانه بتوانند از آن به راحتی استفاده کنند.
کنترل کننده‌ی کامپیوتری هم می‌توانم سیستم خورشیدی را مدیریت کند و تضمینی برای عملکرد بهینه‌ی آن باشد. اگر تمایل دارید برق پشتیبان هم داشته باشید میتوانید به این سیستم یک باتری پشتیبان اضافه کنید یا یک سیستم خورشیدی خارج از شبکه راه‌اندازی کنید که برق را در یک باتری جداگانه ذخیره می‌کند.
راه‌اندازی سیستم خورشیدی در ۸ مرحله
اگر مثل من دست به آچار هستید و از انجام کارهای فنی لذت می‌برید پیشنهاد می‌کنم خودتان این سیستم را راه‌اندزی کنید. اما اگر از آن دسته افرادی هستید که ترجیح می‌دهند هر کاری را به متخصص آن حوزه بسپارند این بخش از مطلب را نخوانید و بخش بعدی را ببینید. چون قرار است شما با یک نصاب پنل خورشیدی تماس بگیرید و او تمام این ۸ مرحله را انجام دهد.
حالا که ما دست به آچارها با هم تنها شدیم بهتر است به سراغ آشنایی با روش نصب و راه‌اندازی سیستم تولید انرژی پاک خورشیدی برویم. باید بدانید بهترین پنلها برای استفاده در خانه پنلهای PV هستند که روی سقف نصب می‌شوند. با این کار شما میتوانید مطمئن باشید که پنلها بیشترین میزان نور خورشید را دریافت می‌کنند. اما اگر نمی‌توانید آن‌ها را روی سقف نصب کنید باید محل مناسبی را برای نصب روی زمین انتخاب کنید. محلی که هیچ جسمی، حتی درخت، مانع رسیدن نور خورشید به پنل نمی‌شود.
در اینجا مراحل نصب پنلها را روی سقف برایتان نوشته‌ام. این روش فرق زیادی با نصب روی زمین ندارد. فقط باید به جای نصب داربست و محل اتصال روی سقف، محل مناسبی روی زمین برای آن بسازید. درست مثل عکسی که در بالا می‌بینید.
مراحل نصب پنل خورشیدی روی سقف
۱. راه‌اندازی داربست: اولین مرحله نصب داربست مناسب است تا مطمئن باشید که در حین نصب به ایمنی شما حفظ می‌شود.
۲. نصب پایه‌های پنل خورشیدی: حالا نوبت راه‌اندازی سیستم پنل خورشیدی است و شروع این کار هم با نصب پنلها است. برای نصب پنلها روی سقف خانه باید پایه‌های مخصوص را به خوبی روی پشت‌بام نصب کنید. بهترین زاویه برای دریافت بیشترین میزان نور خورشید بین ۱۸ تا ۳۶ درجه است. پس پایه ها را با در نظر گرفتن این موضوع کج نصب کنید.
۳. پنلهای خورشیدی را نصب کنید: وقتی پایه‌ها را به خوبی و با زاویه‌ی مناسب نصب کردید پنلها را با دقت روی آن‌ها سوار کنید. فراموش نکنید که باید تمام پیچ و مهره‌ها را ببندید و خوب سفت کنید تا پنل سر جای خود ثابت بماند.
۴. سیم‌کشی پنلهای خورشیدی را شروع کنید: پیشنهاد من برای سیم‌کشی استفاده از کانکتورهای MC4 است چون برای انواع پنلها کاربرد دارد و شما را به دردسر پیدا کردن کانکتور مناسب نمی‌اندازد. قبل از شروع سیم‌کشی هم حتما جریان برق خانگی را قطع کنید.
۵. اینورتر خورشیدی را نصب کنید: وقتی کار سیم‌کشی تمام شد اینورتر را هم به سیستم وصل کنید. بهترین مکان برای نصب اینوتر محلی نزدیک به پنل اصلی است. هم میتوانید آن را در فضای باز قرار دهید و هم در خانه، اما پیشنهاد من قرار دادن اینورتر در خانه است. با این کار جلوی ایجاد آسیب‌های احتمالی را می‌گیرید. این نکته را هم فراموش نکنید که هر چه فضای نگهداری اینورتر خنک‌تر باشد کارآیی آن هم بالاتر می‌رود. پس اگر می‌خواهید آن را در فضای باز قرار دهید باید حتما زیر سایه‌بان مناسب باشد تا آفتاب روی آن نتابد. اگر هم آن را در خانه قرار می‌دهید در محیطی خنک و در مسیر باد کولر قرار دهید.
۶. اینورتر خورشیدی و باتری خورشیدی را به هم وصل کنید: حالا نوبت وصل کردن اینورتر به باتری خورشیدی است. این باتری میتواند خیال شما را از دسترسی به الکتریسیته در روزهای ابری و بارانی راحت کند.
۷. اینورتر را به واحد مصرف‌کننده وصل کنید: اینورتر برای تولید برق باید به وواحد مصرف‌کننده وصل شود. همچنین باید یک کنتور نظارت بر میزان الکتریسیته‌ی تولیدی پنلها هم به آن متصل کنید. البته این کنترل را میتوانید توسط کامپیوترتان هم انجام دهید. اگر هنوز وجود کنترل کننده برایتان جای سوال دارد اجازه بدهید کاربرد آن را با یک مثال واضح توضیح بدهم. ماشین لباسشویی، ماشین ظرفشویی و جاروبرقی از وسایلی هستند که میزان مصرف برق را بالا می‌برند. با استفاده از کنترل کننده میتوانید میزان تولید برق در زمان‌های مختلف را ببینید و در زمانی که پنلها بیشترین میزان تولید انرژی را دارند، از این وسایل استفاده کنید.
۸. پنلهای خورشیدی را تست کنید: خب، همه‌ی کارها به خوبی پیش رفت و حالا باید نتیجه‌ی کار را ببینید. سیستم را روشن کنید و برقی که با این سیستم جدید تولید شده را امتحان کنید. اگر همه چیز خوب کار کرد یعنی کار را به خوبی انجام داده‌اید. تبریک می‌گویم، شما به منبع بی‌پایان انرژی پاک و رایگان دسترسی پیدا کرده‌اید.
استفاده از انرژی خورشیدی به دو صورت انجام می‌پذیرد. یکی با نصب سیستم خورشیدی در خانه و دیگری با تولید انرژی الکتریسیته در نیروگاه‌ها یا مزرعه‌های خورشیدی. در زیر میتوانید روش استفاده از هر دو مدل را ببینید.
استفاده از انرژی خورشیدی در خانه- با استفاده از انرژی تولید شده در مزرعه‌های خورشیدی
استفاده از انرژی خورشیدی تولید شده – با نصب پنلهای خورشیدی در خانه
خودمان نصب کنیم یا کار را به کاردان بسپاریم؟
کلمه‌ی سه حرفی DIY مخفف عبارت Do It Yourself، به معنای «این کار را خودت انجام بده» است.
اگر با اصول ساده و اولیه‌ی سیم‌کشی آشنا هستید و به انجام کارها به روش DIY علاقه دارید احتمالا دوست دارید که خودتان سیستم انرژی خورشیدی را برای خانه‌تان نصب و راه‌اندازی کنید. اما پیشنهاد می‌کنم قبل از دست به کار شدن حتما چندین ویدیو در این مورد ببینید و خوب به موضوع مسلط شوید. سپس یک لیست از لوازمی که احتیاج دارید بنویسید.
همچنین فراموش نکنید که برای نصب پنلها باید روی پشت‌بام بروید. پس اگر از ارتفاع می‌ترسید بهتر است برای این بخش از افراد دیگر کمک بگیرید. اگر هم سقف خانه‌ی شما به شکل شیروانی است باید از هارنس ایمنی استفاده کنید تا خطری شما را تهدید نکند.
در صورتی که میانه‌ی خوبی با تعمیرات، کار با ابزارآلات و ساخت وسایل ندارید هم بهتر است به دنبال یک متخصص با تجربه برای این کار بگردید.
تعمیر و نگهداری پنلهای خورشیدی
فرقی ندارد خودتان سیستم را نصب کرده باشید یا از یک متخصص کمک گرفته باشید، باز هم لازم است درباره‌ی روش‌های نگهداری و تعمیرات سیستم پنل خورشیدی بدانید. پس بد نیست با هم یک مرور کوتاه روی این موضوع داشته باشیم.
با توجه به اینکه هیچ بخش متحرکی در این سیستم وجود ندارد در نتیجه تعمیر و نگهداری آن هم کم و آسان است. اما این موضوع نباید باعث شود که هیچ رسیدگی خاصی انجام ندهید. یکی از کارهای ضروری تمیز کردن منظم پنلها در طول سال است. آلودگی مانع از جذب موثر نور خورشید می‌شود پس این موضوع را فراموش نکنید.
اگر یک متخصص سیستم را برای شما نصب کرده است حتما شرایط گارانتی را با او بررسی کنید تا ببینید تمیز کردن پنلها هم به عهده‌ی آن‌ها است یا خیر و اینکه تا چه مدت میتوانید از این خدمات استفاده کنید. البته این تمیزکاری اصلا سخت نیست.
فقط باید یک شلنگ آب در دست بگیرید و پنلها را با جریان آب بشویید. فقط یادتان باشد که این کار را صبح زود یا عصر انجام دهید، چون ریختن آب روی پنلهای داغ میتواند به آن‌ها آسیب بزند. اگر آلودگی روی پنل با آب پاک نشد از یک اسفنج ساده و محلول آب و صابون برای تمیزکاری استفاده کنید.
مدت زمان بررسی فنی دوره‌ای برای سیستم انرژی خورشیدی ۴ تا ۶ سال یکبار است. بهتر است در این بررسی‌های دوره‌ای از فرد متخصص درباره‌ی راه‌هایی که کارآیی سیستم را بالاتر می‌برد هم سوال کنید تا بتوانید از حداکثر ظرفیت سیستم استفاده کنید.
مرور کلی
گاهی اعداد روی قبض‌های برق و گاز باعث می‌شود که چند دقیقه‌ای در فکر فرو برویم و از خودمان بپرسیم «مگر چقدر مصرف داشته‌ایم که باید این هزینه را پرداخت کنیم؟». واقعیت این است که هزینهی انرژی زیاد است و این افزایش هزینه در همه‌ی کشورها پیش آمده و محدود به ما نمی‌شود. تنها راه فرار از پرداخت هزینه‌های سرسام‌آور انرژی، استفاده از انرژی پاک است. انرژی‌های پاک ارزان، در دسترس و همیشگی هستند.
پس با راه‌اندازی یک سیستم ساده میتوانید سال‌ها بدون نگرانی از هزینه و البته آسیب رساندن به طبیعت، از برق برای روشنایی و پخت‌وپز و ایجاد گرما استفاده کنید. در این مطلب علاوه بر معرفی انواع انرژی‌های طبیعی، روش راه‌اندزی یک سیستم انرژی خورشیدی خانگی را هم برایتان نوشتم. کار اصلا سخت نیست، فقط باید تصمیم بگیرید که روش زندگی‌تان را کمی تغییر دهید.
حتی اگر دست به آچار هم نیستید میتوانید از یک متخصص نصب پنلهای خورشیدی کمک بگیرید تا در زمانی کمتر از نصف روز، کل سیستم انرژی خانه را تغییر دهید. این را هم بگویم که اجاره‌نشین بودن هم نمی‌تواند مانعی برای این کار باشد. شما میتوانید تمام پنلها، پایه و تجهیزات را از خانه‌ای به خانه‌ی دیگر با خودتان ببرید و به راحتی روی پشت‌بام خانه‌ی جدید نصب کنید. پس همین امروز دست به کار شوید.
منابع: climatechange, greenmatch, ecoflow
