بلندترین موشک تاریخ برای نخستین آزمایش مداری آماده می‌شود
ایلان ماسک، بنیان‌گذار میلیاردر اسپیس‌ایکس اعلام کرد که این شرکت می‌تواند نخستین آزمایش مداری فضاپیمای استارشیپ را در ماه نوامبر از تگزاس جنوبی انجام دهد، اما این برنامه دارای دو عدم قطعیت بزرگ است.
ماسک در توییتر خود نوشت: «اگر همه چیز خوب پیش برود، استارشیپ پس تأیید اداره‌ی هوانوردی فدرال، اولین تلاش پرتاب مداری خود را ماه آینده انجام خواهد داد.»
این گفته‌ی ایلان ماسک یک روز پس از آن صورت می‌گیرد که اسپیس‌ایکس جدیدترین نسخه‌ی «استارشیپ» (Starship) با نام SN20 را در تأسیسات «بوکا چیکا» (Boca Chica) آزمایش کرد. در این آزمایش موتور خلأ «رپتور» (Raptor) مشابه موتورهایی که استارشیپ در فضا استفاده خواهد کرد، برای چند ثانیه روشن شدند.
این نخستین آزمایش موتور خلأ رپتور در مأموریت‌های استارشیپ است. نوع خلأ موتور رپتور، با سوخت متان دارای نازل بزرگ‌تری برای بهبود عملکرد در محیط بدون هوا است. سه موتور خلأ رپتور در مأموریت مداری استارشیپ استفاده خواهد شد و از سه موتور دیگر هم برای فرود عمودی فضاپیما پس از بازگشت از فضا استفاده می‌شود.
برخلاف نمونه‌های اولیه‌ی استارشیپ که تنها به جهش‌های زیر مداری اکتفا کردند، استارشیپ ۲۰ با هزاران کاشی مقاوم حرارتی پوشانده شده است تا از ساختار فولاد ضد زنگ این فضاپیما در برابر گرمای سوزان هنگام ورود مجدد به جو محافظت کنند.
استارشیپ سوار بر بوستر عظیم قابل بازیابی «سوپر هوی» (Super Heavy) یا «فرا سنگین» اسپیس‌ایکس پرتاب خواهد شد. بدین ترتیب ارتفاع کل مجموعه که از فولاد ضد زنگ ساخته شده است، به ۱۲۰ متر می‌رسد و بلندتر از هر موشکی خواهد بود که تا کنون ساخته شده است.
موتورهای رپتور بر روی موشک سوپر هوی
Credit: SpaceX
با استفاده از حداکثر ۳۳ موتور رپتور، سوپر هوی استارشیپ را با نیرویی ۲ برابر موشک «ساترن ۵» (Saturn 5) که در دوران آپولو استفاده می‌شد و همچنین تقریبا ۲ برابر نیروی رانش موشک فوق سنگین «سامانه‌ی پرتاب فضایی» (SLS) ناسا به فضا می‌برد.
اسپیس‌ایکس قصد دارد در هفته‌های آینده آزمایش سوخت کرایوژنیک بوستر سوپر هوی را هم انجام دهد که احتمالا با آتش کامل موتورهای رپتور همراه خواهد بود. همچنین انتظار می‌رود به دنبال نخستین آزمایش استارشیپ ۲۰، پیش از آزمایش پرتاب، شاهد آزمایش دوباره‌ی موتورهای آن باشیم.
در کنار فضاپیماها، تجهیز برج سکوی پرتاب در بوکا چیکا همچنان ادامه دارد. در اوایل هفته‌ی گذشته، کارکنان اسپیس‌ایکس بازوهای عظیم با نام مستعار «چوب‌های غذاخوری» یا «چاپستیک» (Chopsticks) را بر روی برج پرتاب قرار دادند، که اسپیس‌ایکس قصد دارد از آن‌ها برای گرفتن بوستر سوپر هوی هنگام بازگشت استفاده کند.
اگرچه اسپیس‌ایکس روند توسعه‌ی استارشیپ را با سرعت زیادی در بوکا چیکا انجام داده است، اما شانس آماده شدن وسایل نقلیه‌ی فضایی استارشیپ و سوپر هوی تا ماه آینده، نامشخص است. ایلان ماسک اغلب آرزوی خود را به‌عنوان اهداف برنامه اعلام میکند؛ برای نمونه در سال ۲۰۱۹ اعلام کرد که نخستین تلاش مداری پرتاب استارشیپ را ظرف ۶ ماه انجام خواهد داد.
همچنین یکی دیگر از موانع پرتاب ممکن است اداره‌ی هوانوردی فدرال (FAA) باشد که هم‌اکنون در حال بررسی اثرات زیست‌محیطی عملیات اسپیس‌ایکس در تگزاس جنوبی است. FAA ماه گذشته، پیش‌نویس گزارش زیست‌محیطی را پس از مشورت با چند نهاد فدرال و ایالتی منتشر کرد.
طبق آخرین نشست عمومی که FAA در این خصوص و با حضور حدود ۱۲۰ نفر برگزار کرد، بیش از دو سوم آرا موافق نظر این نهاد بود که پیش‌نویس ارزیابی زیست‌محیطی برنامه را آماده کند و مجوز پرتاب آزمایشی استارشیپ را به اسپیس‌ایکس بدهد. هرچند بیشتر این نظرات موافق از سوی افراد خارج از تگزاس بود و مردم محلی بیشتر مخالفت خود را اعلام کردند. قرار است FAA تا ۱ نوامبر به دریافت کتبی نظرات بپردازد و سپس در مورد نهایی کردن پیش‌نویس فعلی و اجازه به اسپیس‌ایکس، یا آغاز یک ارزیابی تازه تصمیم‌گیری خواهد کرد.
طرحی گرافیکی از استارشیپ پس از جدایش از بوستر سوپر هوی
Credit: SpaceX
در هر صورت تا زمانی که اداره‌ی هوانوردی فدرال مجوز صادر نکند، اسپیس‌ایکس نمی‌تواند استارشیپ را به فضا پرتاب کند. فضاپیمایی که با توجه به قرار داد ناسا باید هر چه زودتر آماده شود زیرا در ماه‌های گذشته ناسا، اسپیس‌ایکس را به عنوان پیمانکار ساخت فرودگر ماه در برنامه‌ی آرتمیس انتخاب کرد. هرچند ظاهرا شکایت جف بزوس در این‌باره نتیجه‌بخش بوده و سنای آمریکا ناسا را موظف به انتخاب شرکت دوم کرده است.
فضاپیمای غول‌پیکر استارشیپ می‌تواند بیش از ۱۰۰ نفر را به مدار پایین زمین منتقل کند که بیش از هر موشک دیگری در جهان خواهد بود. هنگام پرتاب مداری، بوستر قابل بازیابی سوپر هوی از استارشیپ جدا می‌شود و به‌صورت عمودی بر روی زمین فرود می‌آید. هرچند به‌نظر می‌رسد که برای نخستین آزمایش مداری، اسپیس‌ایکس قصد دارد بوستر را برای فرود به آب‌های خلیج مکزیک هدایت کند.
به گفته‌ی اسپیس‌ایکس، اولین پرواز آزمایش مداری استارشیپ هرچند در مقیاسی جسورانه انجام می‌شود اما با هدف اثبات قابلیت‌های اولیه‌ی پرتاب و ورود مجدد موشک بدون آزمایش کامل سیستم‌های پیچیده‌ی فرود و بازیابی خواهد بود.
بدین ترتیب طی این آزمایش مداری، استارشیپ پس از یک دور چرخش به دور زمین، دوباره وارد جو می‌شود و برای فرود کنترل شده در دریا به نزدیکی جزیره‌ی هاوایی در اقیانوس آرام هدایت خواهد شد.
عکس کاور: مجموعه‌ی فضاپیمای استارشیپ سوار بر بوستر سوپر هوی اسپیس‌ایکس
Credit: SpaceX
منبع: SpaceFlight Now
زنده باد ایلان ماسک ذهن خلاق این کارافرین بزرگ جهان نه تنها دراین صنعت هوا فضا بلکه درخیلی از کسب کارهای دیجتال جهان را به گوش این نسل ونسل اینده تزیق میکند،تانسلهای اینده وحال در رفاه باشند.
بازهم میگوئیم زنده بادایلان ماسک وجف وذهنهای خلاق دیگر
درود بر ایلان ماسک و تمام کسانی که در این به پیشرفت علم فضانوردی کمک کردند. به معنای واقعی کلمه ابرسفینه استارشیپ مرز های فضانوردی رو جابه جا کرده. به امید امپراتور مریخ