چرا به اهداف سال جدید نمی‌رسیم؟
«امسال دیگه فرق داره! میخوام بترکونم!» حتماً شما هم در آغاز سال جدید این جمله را بارها از اطرافیان خود شنیده‌اید، شاید خود شما گوینده‌ی این جمله باشید. اگر هستید، اشکالی ندارد! خجالت نکشید، چون همه‌ی ما مثل هم هستیم. عمل کردن به اهداف سال جدید دشوار است، همین که نیت برنامه‌ریزی و تغییر کردن را دارید، باز هم از خیلی از افراد جلوتر هستید. تا چشم به هم زدیم اسفند شد و به سرعت یک سال دیگر هم گذشت. اگر شما جزء ابر انسان‌ها و قهرمانانی هستید که به تمامی اهداف خود در سال جدید رسیده‌اید، اینجا چه می‌کنید؟! دنبال نوشتن اهداف در سال جدید باشید و به فتوحات خود ادامه دهید! اما اگر مثل همه‌ی انسان‌ها جایزالخطا هستید و هر سال برنامه‌ریزی می‌کنید، ولی تا فروردین تمام نشده، کاسه کوزه‌ی برنامه‌ریزی را می‌شکنید، این مقاله برای شماست. همراه ما باشید.
چرا در رسیدن به اهداف سال جدید شکست می‌خوریم؟
همین اول کار، برای اینکه عذاب وجدان شما را کم کنیم و شاید کمی بهانه تراشی کنیم، باید بگوییم که شما تنها نیستید! عدم پایبندی به هدف‌های تعیین شده در سال جدید، یک پدیده رایج جهانی است. طبق مطالعه‌ای که توسط دانشگاه اسکرانتون انجام شد، نشان داد که ۲۳ درصد از افراد تنها یک هفته بعد از هدفگذاری سال جدید، آن را ترک می‌کنند. از طرفی دیگر فقط ۱۶ درصد از افراد، به اهداف سال نو می‌رسند و به آن عمل می‌کنند. احتمال اینکه هر کدام از ما جزء ۱۶ درصدی‌ها باشیم غیرممکن نیست. عدم رسیدن به این اهداف، دلایل زیادی دارد. ممکن است امسال، سال خوبی برای شما نبوده و با مشکلاتی مانند بیماری و مسائل خانوادگی مواجه شده باشید. اگر عوامل محیطی منجر به عدم تمرکز شما شده، عذر شما موجه است، اما اگر با مشکل لاینحلی مواجه نبوده‌اید، احتمالاً در مسیر هدفگذاری به بیراهه رفته‌اید.
اثر روانشناختی شروع دوباره
همانطور که ذکر شد، این پدیده بین همه مردم جهان رخ می‌دهد. جالب است بدانید که اهداف سال جدید، نمونه بارز یک پدیده روانشناختی هستند که بعنوان اثر شروع دوباره شناخته می‌شوند. هر کدام از ما دوست داریم سالم‌تر، زیباتر، پولدارتر و موفق‌تر باشیم. برای رسیدن به این اهداف نیاز به یک شروع دوباره داریم. نمونه ساده شروع دوباره شنبه‌هاست. خیلی اوقات تصمیمات خود را به شنبه حواله می‌کنیم. شروع فصل جدید و شروع هفته، به ما حس تازگی می‌دهد. همانطور که فصل‌ها نو می‌شوند ما هم باید تغییر کنیم. اما مشکل اصلی اینجاست که به این اهداف نمی‌رسیم. نرسیدن به اهداف می‌تواند به دلایل زیادی بستگی داشته باشد.
دلایل شکست اهداف سال جدید
شاید اینکه طی یکسال به اهداف سال جدید نرسیم، با کمی توجیه و خوش‌بینی قابل چشم پوشی باشد؛ اما اگر هر سال به اهداف خود نمی‌رسید، یعنی یک جای کار می‌لنگد و باید هر چه سریع‌تر مشکل را پیدا کنید؛ اگر این کار را نکنید، نه تنها بی‌انگیزه می‌شوید بلکه ممکن است اعتماد بنفس‌تان نیز تحت تأثیر قرار گیرد، طوریکه ترجیح دهید اصلاً هدفگذاری نکنید تا با شکست مواجه نشوید. در ادامه دلایل رایج شکست اهداف سال جدید را به‌صورت اجمالی بررسی می‌کنیم:
بیش از حد خوش‌بین هستید
متأسفانه، خوش‌بینی به تنهایی منجر به ایجاد تغییری بزرگ نمی‌شود. حتی ممکن است خوش‌بینی باعث شود بادی به غبغب خود بیندازید و توقعات عجیب و غریبی از خودتان داشته باشید، مثلاً تعیین کنید طی یکسال به فضا بروید، سوار فیل شوید یا اینکه آپولو هوا کنید! سطح توقعات خود را پایین بیاورید، بخصوص اینکه در این اقتصاد نابسمان، از خودتان توقعات فضایی نداشته باشید. خیلی از اهداف سال جدید حول محور اقتصادی و سلامتی می‌چرخد. مثلاً تعیین می‌کنید ۵۰ کیلو وزن کم کنید، زبان جدید بیاموزید یا اینکه تبدیل به رئیس بخش شرکت شوید. همه‌ی این هدف‌ها شدنی است، به شرط آنکه سختی را به جان بخرید. برای تغییر رفتار، باید ناراحت شوید، از روتین روزمره فاصله بگیرید و سختی بکشید. هیچ‌کس نمی‌خواهد در طولانی مدت ناراحت باشد و سختی بکشد! بنابراین ترجیح می‌دهیم که به اهداف جدید خود پشت کنیم. برای جلوگیری از این امر، باید اهداف خود را کوچک و واقع‌بینانه در نظر بگیریم. از نظر سلامت بدن درست نیست که ۵۰ کیلو اضافه وزن را در طی یکسال کم کنید. به جای این هدف بگویید که: «در طی یکسال سالم غذا می‌خورم، هفته‌ای ۳ بار باشگاه می‌روم و ۱۰ کیلو بدون برگشت کم می‌کنم.»
درد تغییر نکردن باید بیشتر از درد تغییر باشد تا ما واقعاً تغییر کنیم.
آماده تغییر نیستید
عید نوروز بهترین فضا را برای تغییر و تحول ایجاد می‌کند. کافی است در خیابان‌ها قدم بزنید. مردم در تکاپو برای خرید سال نو هستند، سبزه روییده می‌شود و تمامی درختان کم کم شروع به جوانه زدن می‌کنند. چنین فضایی حتی بصورت موقت ایجاب می‌کند که دست به کار شوید و شما هم تغییر کنید. مشکل از آنجا شروع می‌شود که شاید قلباً آماده نیستید و به اصطلاح جوگیر می‌شوید! مثلاً با خود می‌گویید تمامی دوست و آشناها به باشگاه می‌روند، پس چرا من نروم تا خوش اندام شوم؟ فراموش نکنید که یک تلاش نیمه کاره، به احتمال زیاد نتایج معکوس دارد. جالب است بدانید که ۱۲ درصد از اعضای جدید باشگاه، در ماه اول سال میلادی ثبت‌نام می‌کنند، با این حال، ۹۰ درصد از این اعضای جدید در همان ماه اول دیگر به باشگاه نمی‌آیند و عطای تناسب اندام را به لقایش می‌بخشند. ما به این فکر نمی‌کنیم که چرا می‌خواهیم وزن کمتری داشته باشیم یا چگونه می‌توانیم این کار را انجام دهیم؛ بلکه جوگیرانه، به باشگاه می‌رویم، ثبت‌نام می‌کنیم و در نهایت رها می‌کنیم.
هیچ چیزی مشخص نیست
یکی از دلایل عمده در شکست اهداف سال جدید، مشخص نبودن است. شما تصمیم می‌گیرید که «کتاب بخوانم»، «غذاهای سالم بخورم»، «پس انداز داشته باشم» و «کسب و کار خودم را راه بیندازم». تمامی این اهداف، هیچ ویژگی مشخص و قابل سنجشی ندارند. برای مشخص کردن این اهداف، باید از خود این سؤالات را بپرسید:
- چقدر کتاب بخوانم؟
- غذای سالم شامل چه محصولاتی می‌شود؟
- در این شرایط اقتصادی اصلاً می‌توانم پس انداز داشته باشم؟ اگر پاسخ مثبت است، هر ماه می‌توانم چقدر پس انداز کنم؟
- چه کسب و کاری داشته باشم؟ همین که زیر یوغ رئیسم نباشم برای شروع کسب و کار کافی است؟
اهداف نامشخص معمولاً این ۳ ویژگی را دارند:
- قابل عمل نیستند چون مشخص نیست که دقیقاً برای رسیدن به هدف باید چه کاری را انجام داد.
- اندازه گیری آن‌ها دشوار است و همه چیز خیلی کلی در نظر گرفته می‌شود.
- مبهم هستند طوریکه شاید شبیه به آرزو باشند تا یک هدف عملی و واقعی.
هدف سال جدید مطابق با سبک زندگی شما نیست
خیلی از اوقات اهداف تعیین شده با سبک زندگی ما تداخل دارند. مثلاً بگویید: «امسال تصمیم دارم در محل کارم ترفیع بگیرم.» در حالت عادی این یک هدف عالی به نظر می‌رسد، اما اگر از شغلتان متنفر هستید و هر روز صبح با بدبختی و زجه مویه از رختخواب جدا می‌شوید، اصلا هدف خوبی را انتخاب نکرده‌اید! ممکن است تصور کنید وقتی ترفیع بگیرید، شغلتان قابل تحمل‌تر می‌شود، اما اینطور نیست. اگر از شغلتان، محیط کاری، حقوقتان، رئیستان و همه چیز مربوط به کارتان متنفرید، باید صورت مسئله را پاک کنید و به دنبال یک شغل بهتر باشید.
اگر هدفتان این است که هر روز ساعت ۹ شب به رختخواب بروید و ساعت ۶ صبح بیدار شوید، تصمیم خوبی است. اما اگر همسرتان یک هفته در میان شیفت شب کار می‌کند، اصلاً هدف خوبی را انتخاب نکرده‌اید زیرا نیمی از سال به سختی می‌توانید همسرتان را ببینید. پس سبک زندگی شما نیز تأثیر زیادی بر روی رسیدن به اهداف سال جدید دارد.
سخن آخر
تمامی تصمیمات سال جدید، محکوم به شکست نیستند و بسیاری از مردم حداقل به برخی از اهداف خود می‌رسند. اگر هر سال تصمیم می‌گیرد دنیا را تغییر دهید و کائنات و فلک به اشاره شما بچرخند، بهتر است که تجدید نظر کنید. اهداف سال جدید باید عملی باشند تا شانس موفقیت را به حداکثر برسانند. ما دوست داریم اهدافمان در سال ۱۴۰۳ عملی شوند. برای اینکه مطمئن شوید اهداف سال ۱۴۰۳ موجب ناامیدی شما نمی‌شود و منطقی هستند، کافی است آن‌ها را از یک هدف بزرگ به اهداف کوچک تقسیم کنید و از خود بپرسید آیا این هدف مناسب من است یا خیر. مهم‌تر از همه اینکه با خود مهربان باشید و در صورت نرسیدن ناامید نشوید، بهترین کار این است که با رسیدن به اهداف کوچک، جشنی برگزار کنید و از مسیر رسیدن به اهداف لذت ببرید.
منابع:
سخته آقا -_-